Weizmann Bilim Enstitüsü ekibi, kök hücre kullanarak 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzeyen bir 'embriyo modeli' geliştirdi. Bu model, laboratuvarda hamilelik testini pozitif gösteren hormonları bile salgıladı. Bu çalışmanın amacı, insan yaşamının erken dönemlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı ve İsrailli ekip tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm önemli yapıları taklit eden ilk 'tam' embriyo modeli olarak tanımlandı.
6 Eylül 2023

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2022 yaşam kalitesi modülüne göre, 15 yaş ve üstü kesimde canlı gösteri ve spor etkinliklerine katılmayanlar ve kültürel alanları gezmeyenlerin oranı yüzde 90'ın üstünde. Sinemaya gitmeyenlerin oranı ise yüzde 85,3. Ayrıca, son 12 ayda 15 yaş ve üzeri fertlerin yüzde 69'u hiç kitap okumadı. En çok kitap okuyan yaş grubu yüzde 50,9'la 15-24 yaş aralığı oldu.
24 Temmuz 2023

Belçikalı araştırmacılar, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin reddedilme duyarlılığını inceledi. Araştırmada, alkol kullanım bozukluğu teşhisi konmuş ve en az 10 gündür içmemiş 105 hasta ile 73 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu 'reddedilme duyarlılığı anketi'ni yanıtladı. Anket sonuçları, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin sosyal etkileşimlerde reddedilme duyarlılığının ortalamanın üstünde olduğunu gösterdi. Araştırmanın sonuçları 'Journal of Psychiatric Research' dergisinde yayınlandı.
30 Ekim 2023

Prof. Dr. İbrahim Akkurt, Türkiye'de 40 yaş üstü ölümlerin %5-25'inin meslek hastalıklarından kaynaklandığını belirtti. Türkiye'de meslek hastalıklarının yeterince kayıt altına alınmadığını, verilerin bilinçli olarak gizlendiğini ve bu durumun dünya genelinde bir sorun olduğunu ifade etti. Resmi istatistiklerin gerçek durumu yansıtmadığını, meslek hastalıkları hastanelerinin yetersiz olduğunu ve SGK'nın meslek hastalıklarını gizleme eğiliminde olduğunu vurguladı. Ayrıca, meslek hastalıklarının tanı ve tazminat süreçlerinin karmaşık olduğunu ve bu durumun hukuki mücadeleleri zorlaştırdığını dile getirdi.
18 Nisan 2023

Dünya genelinde intihar oranları azalırken, hekimler arasında bu oran artmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda en az 39 hekim intihar etmiştir. Araştırmalar, cerrahi branşlarda çalışan hekimlerin intihar oranlarının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Hekimlerin intihar sebepleri arasında zor eğitim dönemi, yüksek iş yükü, stres, idareci baskısı, fiziksel yorgunluk, şiddet, performans kaygısı ve tükenmişlik sendromu sayılmaktadır. Psikiyatri uzmanları ve Türk Tabipleri Birliği, sağlık politikalarının ve çalışma koşullarının hekimler üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekmektedir. Hekim Birliği Sendikası, hekim intiharlarını araştırmak ve önlemek için bir komisyon kurmuş ve Türk Psikiyatri Derneği acil önlemler alınmasını talep etmiştir.
19 Ocak 2024

Türkiye'de kış şartlarının sert geçtiği bölgelerde depremzedeler, afet personeli ve afetzedeler hipotermi riski altında. Vücut ısısının 35 derecenin altına düşmesi hipotermiye yol açıyor ve bu durum ölümcül olabiliyor. Hipotermi, özellikle beyni etkileyerek hareket ve düşünme yetisini kısıtlıyor. Bebekler, küçük çocuklar, yaşlılar ve bazı hastalıkları olanlar daha yüksek risk altında. Hipotermi ve soğuk ısırığı durumlarında doğru ilk yardım uygulamaları hayati önem taşıyor.
7 Şubat 2023

Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayınlanan dört çalışmanın analizi, ağız ve diş sağlığının baş boyun kanseri hastalarının sağ kalım süreleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. İyi ağız ve diş sağlığına sahip hastaların, kötü ağız ve diş sağlığına sahip olanlara göre daha uzun yaşadığı belirlendi. Ayrıca, bu kanser türünün sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda daha sık görüldüğü ve sağlık sistemlerinin çoğunlukla diş sağlığını kapsamadığı vurgulandı. Prof. Dr. Kıvanç Bektaş Kayhan, düzenli diş hekimi ziyaretlerinin ve ağız hijyeninin önemine dikkat çekti.
7 Kasım 2023

Mayo Clinic tarafından yapılan bir araştırma, ABD'de menopoz semptomları nedeniyle yaşanan işgücü kaybının maliyetinin yıllık 27 milyar dolar olduğunu ortaya koydu. 45-60 yaş arası 4 bin 440 çalışan kadın üzerinde yapılan anket sonuçlarına göre, kadınların yüzde 15'i semptomlar nedeniyle iş performansının olumsuz etkilendiğini, yüzde 10'u ise menopoz nedeniyle işe gidemediğini belirtti. Menopoz semptomları nedeniyle işe gelmeme maliyeti yıllık 1.8 milyar dolar olarak hesaplandı. Araştırma, menopozun kadınların hayatında önemli bir dönem olduğu ve bu konuda farkındalığın arttığını da vurguluyor.
27 Nisan 2023

Diyabet ve obezitenin birleşimine 'diyabezite' denilmekte ve bu durum dünya genelinde ve Türkiye'de ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 650 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 18 milyon obez birey bulunuyor. Uluslararası Diyabet Federasyonu'nun tahminlerine göre, dünya genelinde 382 milyon yetişkin diyabet hastası var ve bu sayının 2035 yılına kadar 592 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye'de ise 20-79 yaş arasında yaklaşık 7 milyon diyabet hastası olduğu ve bunların yarısının henüz tanı almadığı belirtiliyor. Obezite cerrahisi, tip 2 diyabet ve diğer bazı sağlık sorunlarının iyileşmesinde etkili olabiliyor.
2 Mayıs 2023

University College London ve diğer üniversitelerden bilim insanları, alkol tüketim alışkanlıklarının alkol bağlı siroz riski üzerindeki etkisini inceledi. Araştırma, kısa sürede aşırı alkol tüketen kişilerin, haftada birkaç kez içenlere göre alkol bağlı siroza yakalanma olasılığının üç kat daha yüksek olduğunu gösterdi. Genetik yatkınlığı yüksek olanlar ve tip-2 diyabeti olanlar için risk daha da artıyor. Araştırma sonuçları, içki içme modelinin miktarından daha önemli olduğunu ve sağlık hizmetlerinde genetik bilginin kullanımının risk tahminini iyileştirebileceğini belirtiyor.
15 Aralık 2023

Her hafta bir kredi kartı büyüklüğünde plastik tükettiğimiz belirtiliyor. İçtiğimiz sudan, yediğimiz balığa ve hatta yemeklerimize koyduğumuz tuza kadar pek çok yiyecek ciddi anlamda mikro plastik içeriyor. Plastiğin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz net bilinmiyor. Ancak erken çalışmalar, plastiğin metabolik rahatsızlıklar ve sinir sistemi üzerinde toksik ve kanserojen etkiler için potansiyel risk taşıdığını gösteriyor. Tek kullanımlık plastik ürünlerin hayatımızdan çıkarılması öneriliyor.
10 Ekim 2023

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Bülent Kılıç, 6 Şubat'taki depremler sonrası bölgede ishalli hastalıkların ve hepatit vakalarının artabileceği konusunda uyarıda bulundu. Aile sağlığı merkezlerinde ciddi hizmet açığı olduğunu ve aile hekimliği sisteminin deprem koşullarına uygun olmadığını belirtti. Kırsal alanlarda temiz su ve kanalizasyon sorunları devam ediyor. Kadın sağlığı hizmetlerinde ciddi eksiklikler var ve afet sonrası istenmeyen gebeliklerin artabileceği ifade ediliyor. Barınma koşulları kötü, çadır ve konteynerler yağmurda su alıyor. Yaşlılar ve sağlık çalışanları ihmal ediliyor, sağlık çalışanlarının konaklama sorunları ve tükenmişlik yaşadıkları belirtiliyor.
5 Nisan 2023

Kars'ta bir aile sağlık merkezinde görevli doktor Ercan Şentürk, sağlık raporu talebine olumsuz yanıt verdiği için bir hastası ve ağabeyi tarafından darp edildi. Şentürk, saldırının ardından kalp krizi geçirdi ve durumu kritik. Saldırganlar polis tarafından gözaltına alındı ve adliyeye sevk edildi. Ağabey tutuklanırken, kardeşi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
4 Ekim 2023

Türk Böbrek Vakfı Genel Başkanı Timur Erk, böbrek sağlığını koruma ve şeker, tuz, obezite gibi sağlık sorunlarına dikkat çekmek için projeler geliştiriyor. Türkiye'de her 6-7 kişiden biri erken evre böbrek hastası ve yaklaşık 70 bin kişi diyalizle yaşamını sürdürüyor. Erk, özellikle çocuklarda şeker tüketiminin azaltılması gerektiğini vurguluyor. TBV, gıda ambalajlarında tuz ve şeker miktarlarını gösteren 'Trafik Işıkları' projesini geliştirdi ancak uygulamaya geçirilmesi çeşitli engellerle karşılaştı. Erk, projenin hayata geçirilmemesi durumunda Beştepe'de açlık grevine gireceğini belirtiyor.
15 Temmuz 2023

Moda haline gelen sıkı tayt ve dar kot pantolonlar, bacaklardaki toplardamarlarda kan pıhtılaşması ve akciğerlere gitmesine yol açabiliyor. Risk faktörleri arasında hamilelik, aşırı kilo, uzun süreli seyahatler, doğum kontrol hapı kullanımı, kanser hastalığı ve uzun süre ayakta veya oturarak çalışmak bulunuyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Köksal, dar giysilerin kan dolaşımını engelleyerek pıhtı oluşumuna zemin hazırladığını ifade ediyor. Varis çorapları ve hareketli bir yaşam tarzı ise DVT riskini azaltmaya yardımcı oluyor.
21 Ocak 2024

Sinirbilim ve görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler sayesinde, ölüm sürecinde beyin aktiviteleri üzerine yapılan bir araştırma PNAS dergisinde yayınlandı. Araştırmada, ölmek üzere olan dört hastanın beyin dalgaları ve kalp ritimleri incelendi ve özellikle 'gama' adı verilen beyin dalgalarında ani bir artış gözlemlendi. Gama dalgaları, yüksek düzeyde bilişsel işlevlerin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynar. Araştırma, Michigan Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden nörobilimci Jimo Borjigin başkanlığında yürütüldü ve ölüm sürecini saniye saniye gösteren ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.
3 Mayıs 2023

Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu Başkanı Prof. Dr. Gamze Varol, 6 Şubat depremlerinin ardından geçen 42 gün sonrasında temel ihtiyaçların hala sorun teşkil ettiğini ve yanlış yerleşim alanı seçimleri nedeniyle yaşanan yağış ve selin sorunları derinleştirdiğini belirtti. Varol, barınma alanlarının hastalık yuvasına dönüşebileceği, güvenli içme suyu sağlanamadığı ve atık arıtma sistemlerinin yetersizliği gibi konularda uyarılarda bulundu. Ayrıca, bölgede dizanteri, gastroenteritler, hepatit ve leptospirozis gibi hastalıkların artışı beklendiğini ifade etti.
20 Mart 2023

ABD'de yapılan bir araştırma, ortak banka hesaplarına sahip çiftlerin evliliklerinin daha uzun ömürlü olduğunu ortaya koydu. Journal of Consumer Resource dergisinde yayımlanan çalışmada, 230 çift iki yıl boyunca incelendi. Araştırmacılar, ortak hesap kullanan çiftlerin ilişkilerinde daha güçlü bir bağ hissettiklerini ve finansal ilişkilerini 'değiş tokuş' mantığından ziyade karşılıksız yardımlaşma olarak gördüklerini belirtti. Ayrı hesap kullanan çiftler ise finansal ilişkilerini daha çok 'değiş tokuş' temelinde yürüttüklerini ve ilişkilerinin bitme ihtimalinin daha yüksek olduğunu düşündüklerini ifade etti.
8 Mayıs 2023

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2018-2020 Hayat Tabloları verilerine göre, Türkiye'de doğuştan beklenen yaşam süresi 78,6 yıldan 78,3 yıla düştü. Kadınlar erkeklerden ortalama 5,5 yıl daha uzun yaşıyor. En yüksek yaşam süresine sahip il Gümüşhane olarak belirlenirken, en düşük yaşam süresi Kilis'te kaydedildi. İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde yaşam süresi Türkiye ortalamasının üzerinde.
26 Nisan 2023

Senex: Yaşlanma Çalışmaları Derneği'nin raporuna göre, Haziran ayında Türkiye genelinde 136 yaşlı şiddet, istismar, ihmal, hak ihlali ve ayrımcılığa maruz kaldı. Bu vakaların en çok yaşandığı şehir İstanbul oldu. Vakaların %49'u ölümle sonuçlandı ve bu ölümlerin 22'si şüpheli olarak sınıflandırıldı. Rapor, yaşlılara yönelik ayrımcılığın Türkiye'de giderek yaygınlaştığını belirtti.
31 Temmuz 2023
İşaretlediklerim