Amerikan Nöroloji Akademisi'nin tıp dergisi Neurology'de yayınlanan bir araştırmaya göre, orta yaşlarda uykusu sık bölünen kişilerin, seyrek bölünenlere göre ileride bilişsel sorunlarla karşılaşma olasılığı iki kat fazla. Araştırma, 500'den fazla katılımcının 10 yılı aşkın süre izlenmesiyle elde edilen verilere dayanıyor. Uyku süresi veya kalitesi ile bilişsel işlevler arasında doğrudan bir bağlantı bulunamazken, uyku kesintilerinin bilişsel işlevlerin kötüleşmesine yol açtığı gözlemlendi. Daha önce yapılan araştırmalar az uyumanın yaşlı yetişkinlerde demans riskiyle ilişkilendirildiğini ortaya koymuştu.
4 Ocak 2024

Amerikalı uyku uzmanı Dr. Biquan Luo, gece uykusu bölünen kişilere yönelik tavsiyelerde bulunmuştur. Gece uyanıldığında hemen kalkmamak, telefonla saat kontrolü yapmamak ve biyolojik saati düzenlemek bu öneriler arasındadır. Uyku sorunlarının, vücudun biyolojik saati ile uyku programının senkronize olmamasından kaynaklanabileceğini belirten Luo, her gün aynı saatte uyanmak ve sirkadiyen ritmi düzenleyecek aktiviteler yapmak gibi çözümler önermektedir.
11 Aralık 2023

Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin yayımladığı bir araştırmaya göre, çocukların ve gençlerin uzun süre hareketsiz kalmasının ilerleyen yaşlarda kalp hasarlarına neden olabileceği belirlendi. Araştırmada 766 çocuğun 11, 15 ve 24 yaşlarındaki hareketsiz kalma süreleri ve kalp ölçümleri karşılaştırıldı. Araştırmacılar, 11 ila 24 yaşları arasında hareketsiz geçirilen her dakikanın, kalp ağırlığında artışa neden olduğunu tespit etti. Araştırma yazarlarından Dr. Andrew Agbaje, gençlerin ekran başında geçirdikleri sürenin daha ağır bir kalbe yol açtığını ve bu durumun kalp krizi ve inme ihtimalini artırdığını belirtti.
23 Ağustos 2023

ABD'deki araştırmacılar, 13 ila 24 yaşlarındaki 276 kişinin verilerini inceleyerek erken gençlikteki ağır stresin ilerleyen yaşlarda kalp hastalıkları riskini artırdığını ortaya koydu. Katılımcılar stres seviyelerine göre dört gruba ayrıldı ve yüksek stres seviyesine sahip kişilerin daha fazla kilo aldığı, obezite ve kalp hastalıkları riskinin arttığı tespit edildi. Araştırma sonuçları 'American Heart Association' dergisinde yayınlandı ve erken yaşlarda stres yönetiminin önemi vurgulandı.
18 Ocak 2024

Japonya'da Osaka Üniversitesi Hastanesi'nde yatan 1675 hastayla yapılan bir araştırma, diş fırçalama alışkanlıkları ile kalp hastalığı riski arasındaki ilişkiyi inceledi. Katılımcılar diş fırçalama sıklıklarına göre dört gruba ayrıldı. Araştırma sonuçlarına göre, günde iki kez ve sadece geceleri diş fırçalayanların kardiyovasküler hastalıklardan hayatta kalma oranları, hiç fırçalamayanlara göre daha yüksek bulundu. Sadece sabahları diş fırçalamanın ise yetersiz olduğu belirtildi. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlandı.
4 Temmuz 2023

Sağlık Bakanlığı, 2022 yüzme sezonunda yürütülen izleme çalışmalarını değerlendirdi. Bakanlık, 1445 izleme noktasından 1140'ını 'mükemmel' olarak sınıflandırdı. Ayrıca, 'iyi' sınıfında 165, 'yeterli' sınıfında 86, 'zayıf' sınıfında 54 izleme noktası tespit edildi. Türkiye'nin yüzme suyu kalitesini Avrupa Birliği mevzuatına uyumlu şekilde izlediği belirtildi.
5 Ağustos 2023

Japonya'daki Tohoku Üniversitesi'nden araştırmacılar, diş kaybı ve diş eti hastalıklarının beyinde düşünce ve hafızayı kontrol eden hipokampus bölgesi üzerindeki etkilerini inceledi. 55 yaş ve üzeri bireyler üzerinde yapılan araştırmada, ağızdaki diş sayısının azalması ve diş eti hastalıklarının artmasıyla hipokampusun sol lobunun küçüldüğü gözlendi. Araştırma sonuçları 'Neurology' dergisinde yayınlandı.
6 Temmuz 2023

Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle birlikte kişilik özelliklerinin de uzun ve mutlu bir yaşam üzerinde etkili olduğu tartışılıyor. 'İkigai: Uzun ve mutlu bir yaşamın Japon sırrı' kitabı ve 2012 tarihli bir araştırma, 100 yaşına yakın insanların olumlu tutum ve yüksek duygusal farkındalık gibi benzer kişilik özelliklerine sahip olduğunu vurguluyor. Araştırmacılar bu özelliklerin uzun ömre katkıda bulunup bulunmadığını anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtiyor.
4 Haziran 2023

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

Klick Labs'tan araştırmacılar, akıllı telefonlardaki ses teknolojisini yapay zekayla birleştiren yeni bir yöntemle, 10 saniyede diyabet tanısı konulabileceğini belirtti. Bu yöntemle, 6 ila 10 saniyelik ses kaydıyla diyabet tanısı konulabildiği tespit edildi. Araştırmada, 267 kişiden iki hafta boyunca günde altı kez 6 ila 10 saniyelik sesli mesaj kaydetmeleri istendi ve bu verilerle tip 2 diyabet olup olmadığını tespit edebilen bir yapay zeka modeli geliştirildi. Bu modelin doğru teşhis oranı kadınlarda yüzde 89, erkeklerde yüzde 86 olarak ölçüldü.
19 Ekim 2023

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Yeni bir araştırmaya göre, plank ve duvar squatı gibi izometrik egzersizler, tansiyonu düşürmek için oldukça etkili. Bu egzersizler, kasların hareket etmeden kasılmasını sağlar ve vücudu güçlendirir. Araştırmanın yazarlarından Dr. Jamie O’Driscoll, bu egzersizlerin kan akışını artırdığını ve tansiyonu düşürdüğünü belirtti. Bu hareketlerin yapılması ve doğru nefes alıp verilmesi tansiyon düşürme konusunda önemli.
27 Temmuz 2023

Massachusetts General Hospital tarafından yapılan bir araştırma, günde 10 saat veya daha fazla hareketsiz kalmanın, düzenli egzersiz yapan bireylerde bile kalp yetmezliği riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, Britanya'daki 90 bin katılımcının sağlık verilerini değerlendirerek, hareketsizliğin kalp hastalıkları riskini artırdığını gösterdi. Araştırmacılar, halk sağlığı politikalarının hareketsizliği azaltmaya odaklanması gerektiğini vurguladı ve günde 10,6 saatten fazla hareketsiz kalmamanın kalp sağlığı için önemli bir hedef olduğunu belirtti.
19 Kasım 2024

Avustralya'da Sydney Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, 40 yaş üstü 29 bin 836 obez bireyin sağlık verilerinin sekiz yıl boyunca izlenmesi sonucunda, akşam saatlerinde yapılan orta ila şiddetli fiziksel aktivitelerin erken ölüm ve kalp-damar hastalıklarından ölüm riskini düşürdüğünü ortaya koydu. Araştırmada, giyilebilir cihazlar kullanılarak katılımcıların egzersiz zamanları sabah, öğleden sonra ve akşam olarak sınıflandırıldı. Ayrıca, akşam egzersizlerinin tip 2 diyabete karşı da en koruyucu egzersiz olduğu belirlendi.
15 Nisan 2024

Granada Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, egzersiz zamanlamasının kan şekeri düzeyleri üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, aşırı kilolu veya obezitesi olan 186 yetişkinin verilerini analiz ederek, akşam egzersizlerinin kan şekeri kontrolünde daha etkili olduğunu buldu. Özellikle akşamları egzersiz yapanların, gün ve gece boyunca kan şekeri seviyelerinde önemli iyileşmeler görüldü. Bu bulgular, kan şekeri sorunlarıyla mücadele edenler için akşam egzersizlerinin faydalı olabileceğini gösteriyor.
16 Haziran 2024

Güncel bir çalışmaya göre, her gün 40 dakika orta ila yüksek yoğunlukta egzersiz yapmak, 10 saatlik hareketsiz oturma süresinin etkilerini dengeleyebiliyor. Araştırma, dört farklı ülkeden 44 bin 370 kişiyi içeren dokuz farklı çalışmanın meta-analizine dayanıyor ve katılımcıların fitness takip cihazları kullanılarak objektif veriler elde edildi. Dünya Sağlık Örgütü, haftada 150-300 dakika orta yoğunlukta veya 75-150 dakika yüksek yoğunlukta egzersiz yapılmasını öneriyor. Araştırmacılar, basit aktivitelerle hareketsizliğin zararlarının önlenebileceğini belirtiyor.
19 Eylül 2024

ABD merkezli bir araştırma, düşük kaliteli uykunun beyin yaşlanmasını hızlandırabileceğini ortaya koydu. 15 yıl süren çalışmada, sağlıksız uyku alışkanlıklarına sahip kişilerin beyin yaşlarının daha ileri olduğu belirlendi. Araştırma, uyku sorunlarının erken yaşlarda ele alınmasının beyin sağlığını korumada önemli olduğunu vurguluyor. Ancak, araştırmacılar bu bulguların doğrudan bir nedensellik göstermediğini, sadece bir ilişki olduğunu belirtiyor.
24 Ekim 2024

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

TikTok'ta uyku hakkında bilgiler veren Dr. Dustin Portela ve Uyku Araştırmaları Dergisi'nde yayınlanan bir makale, sabahları alarmı ertelemenin uyku kalitesini kötüleştirmediğini veya kişiyi daha yorgun hale getirmediğini belirtiyor. Araştırmalar, alarmı ertelemenin aslında kişinin daha dinç uyanmasına yardımcı olabileceğini ve sabahları 30 dakika ertelemenin uyku kalitesini bozmadığını gösteriyor. Uzmanlar, alarmı bir yarım saat erkene kurmanın, ertelemenin keyfini çıkarırken gecikmeyi önleyebileceğini öneriyor.
26 Şubat 2024

Avustralya'daki Flinders Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, gece boyunca parlak ışığa maruz kalmanın ve gündüz yeterince gün ışığı almamanın erken ölüm riskini artırabileceğini belirtti. Araştırma, Britanya'da 88 bin 905 kişinin ışık sensörlerinden elde edilen verileri analiz ederek, gece yüksek ışığa maruz kalmanın ölüm riskini yüzde 21 ila yüzde 34 arasında artırdığını, gündüz yüksek ışığa maruz kalmanın ise bu riski yüzde 17 ila yüzde 34 oranında azalttığını ortaya koydu. Araştırmacılar, sirkadiyen ritmin bozulmasının diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı.
18 Kasım 2024
İşaretlediklerim