Macaristan'da yılda 35 bin kadının katıldığı meme kanseri tarama testlerinde yapay zeka kullanılarak kanserin belirtileri çok erken aşamada tespit edilebiliyor. Yapay zeka, büyük bir veri setiyle eğitilerek meme dokusundaki çok küçük değişiklikleri bile kanser gelişmeden neredeyse dört yıl önce saptayabiliyor. Bu yöntemle, mamografiler yapay zeka tarafından inceleniyor ve riskli dokular hakkında daha fazla veri üretiliyor.
28 Mart 2023

Almanya'da yapılan bir araştırma, Florida Marangoz karıncalarının kendi türünden bir başka karıncanın hayatını kurtarmak için bacak ampütasyonu yaptığını belgeledi. Bu, hayvanlar aleminde bir türün üyesinin bir başkasının hayatını kurtarmak için bir vücut parçasını kestiği ilk örnek olarak kaydedildi. Ayrıca, bazı karınca türlerinin diğer kolonilerin larvalarını kaçırıp köleleştirdiği ve bu köle karıncaları kendi kolonilerinde bakım görevleri için kullandığı gözlemlendi. Bu tür davranışlar, karıncaların topluluk odaklı ve karmaşık sosyal yapılarının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Hitit Üniversitesi'nde Dr. Ayşe Çalmaz, Doç. Dr. Gülay Yılmazel ve Prof. Dr. Ali Kemal Erenler tarafından geliştirilen kalp masajı aparatı, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillendi. Bu aparat, kalp masajının kuvvet etkisini koruyarak uygulanmasını sağlıyor ve elin topuğunun doğru konumlandırılmasına olanak tanıyor. Türkiye'de kalp durması nedeniyle ölümlerin önemli bir kısmı gerçekleştiği için, bu tür yenilikçi çözümler hayatta kalma oranını artırabilir. Aparat, hem halka hem de sağlık çalışanlarına yönelik olarak tasarlandı.
1 Aralık 2024

Geliştirilen bir ilaçla laboratuvar farelerinin ömrünün yüzde 25 uzatılabildiği ve aynı ilacın insanların yaşlanmasını da yavaşlatabileceği belirlendi. Araştırma, İngiltere ve Singapur'daki ekipler tarafından yürütüldü ve farelerin genetiği değiştirilerek İnterlökin-11 üretmeleri engellendi. İlacın insanlarda test edildiği ancak yaşlanma karşıtı sonuçlarının henüz bilinmediği ifade edildi. Bilim insanları, farelerde elde edilen sonuçların insanlarda da etkili olacağını düşünüyor.
17 Temmuz 2024

Elon Musk’ın beyin çipi şirketi Neuralink, ikinci kez bir insana beyin çipi yerleştirecek. İlk denemede, çip yerleştirilen kişi düşünerek fare imlecini oynatabilmiş ve bilgisayarda oyun oynayabilmişti. Ancak, ilk denemede 'hava cebi' sorunu nedeniyle bazı aksaklıklar yaşandı. Neuralink, bu sorunu çözmek için yeni denemede elektrotları beynin daha derinlerine yerleştirecek.
11 Temmuz 2024

Austin, Texas Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, MRI taramalarını analiz ederek insan düşüncelerini metne dönüştürebilen bir yapay zeka geliştirdiler. Nature dergisinde yayınlanan makaleye göre, bu yapay zeka hayal edilen konuşmayı metne çevirebiliyor. Araştırma, beyin aktiviteleri MRI ile taranarak ve büyük bir dil modeli kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmanın lideri sinirbilimci Alexander Huth, bu çalışmanın düşüncenin kendisini yakaladığını ve bu olasılığın heyecan verici olduğunu belirtti.
2 Mayıs 2023

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroradyoloji Bilim Dalı, kapalı yöntemle beyin damarlarına yönelik girişimleri farklı ülkelerden gelen hekimlere öğretiyor. Bu yöntem, hastanın kasığından girilerek beyin damarlarına ulaşmayı ve çeşitli tedaviler yapmayı içeriyor. Eğitimlere katılan hekimler, ameliyatları izleyip hasta simülatörleri üzerinde pratik yapıyor. Ancak, klinikte kullanılan eski cihazların taşınması ve yenilenmesi konusunda endişeler bulunuyor.
12 Ekim 2024

Türkiye'de kalp yetersizliği hastalarının durumunun kötüye gitmesinin yapay zeka kullanılarak öngörülmesi amacıyla PROHEART-AI Projesi hayata geçiriliyor. Proje, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi öncülüğünde ve AstraZeneca Türkiye'nin desteğiyle yürütülecek. Proje kapsamında giyilebilir teknoloji ve yapay zeka algoritmaları kullanılarak hastaların durumları izlenecek ve erken müdahale imkanı sağlanacak. Projenin, Türkiye'deki kalp yetersizliği hastalarının tedavisine önemli katkılar sunması ve Türkiye'yi bu alanda bir merkez haline getirmesi hedefleniyor.
7 Haziran 2023

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

ABD'deki UC Merced Üniversitesi'nden araştırmacılar, hücrelerde protein üretiminin yavaşlaması sonucunda insan ömrünün iki kat uzayabileceğini keşfetti. Araştırma, OTUD6 proteininin hücrelerde protein üretimini yüzde 50 oranında azalttığını ve bu durumun meyve sineklerinin yaşam süresini iki katına çıkardığını gösterdi. Bilim insanları, bu mekanizmanın kanser hücrelerinin gelişimini nasıl etkilediğini de inceliyor. Eğer çalışma insanlar üzerinde etkili olursa, ortalama insan ömrü 80 yıldan 160 yıla kadar çıkabilir.
6 Eylül 2024

Japonya'daki Tohoku Üniversitesi'nden araştırmacılar, diş kaybı ve diş eti hastalıklarının beyinde düşünce ve hafızayı kontrol eden hipokampus bölgesi üzerindeki etkilerini inceledi. 55 yaş ve üzeri bireyler üzerinde yapılan araştırmada, ağızdaki diş sayısının azalması ve diş eti hastalıklarının artmasıyla hipokampusun sol lobunun küçüldüğü gözlendi. Araştırma sonuçları 'Neurology' dergisinde yayınlandı.
6 Temmuz 2023

Klick Labs'tan araştırmacılar, akıllı telefonlardaki ses teknolojisini yapay zekayla birleştiren yeni bir yöntemle, 10 saniyede diyabet tanısı konulabileceğini belirtti. Bu yöntemle, 6 ila 10 saniyelik ses kaydıyla diyabet tanısı konulabildiği tespit edildi. Araştırmada, 267 kişiden iki hafta boyunca günde altı kez 6 ila 10 saniyelik sesli mesaj kaydetmeleri istendi ve bu verilerle tip 2 diyabet olup olmadığını tespit edebilen bir yapay zeka modeli geliştirildi. Bu modelin doğru teşhis oranı kadınlarda yüzde 89, erkeklerde yüzde 86 olarak ölçüldü.
19 Ekim 2023

Hemofili hastaları ve aileleri, kanamayı durduran ve deri altından uygulanan monoklonal antikor emicizumab-kxwh'nin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından geri ödeme kapsamına alınmasını talep ediyor. Hemofili Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Prof. Dr. Kaan Kavaklı, ilacın SGK'nın geri ödeme listesine dahil edilmemesinin özellikle damar yolu sorunları olan çocuk hemofili hastalarını mağdur ettiğini belirtti. 20'den fazla ailenin SGK aleyhine dava açtığı ve bir hastanın mahkeme kararıyla ilacı kullanmaya başladığı belirtildi.
16 Ağustos 2023

Amerikalı bilim insanları, atmosferdeki su moleküllerini içme suyuna dönüştürebilen bir cihaz geliştirdi. Cell Reports Physical Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Atmosferik Su Hasadı (AWH) adlı cihaz, su kıtlığı yaşayan milyarlarca insana temiz içme suyu sağlayabilir. Cihaz, su buharını malzemenin gözenekli yüzeyinde yakalayıp ısıtarak sıvı hale getiriyor. Araştırma ekibi, cihaz için ön patent başvurusunda bulundu.
24 Temmuz 2024

Elon Musk'ın Neuralink şirketi için cerrahi robotlar tasarlayan Afshin Mehin, Wired dergisine verdiği röportajda, yapay zeka ve nöroteknolojinin birleşimiyle ortaya çıkabilecek etik ve gizlilik sorunlarına dikkat çekti. Mehin, bu teknolojilerin şirket çıkarlarına hizmet edip etmediği konusunda endişelerini dile getirdi ve kişisel verilerin korunması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Neuralink için tasarladığı beyin-bilgisayar arayüzleriyle felçli insanların bilgisayarları kontrol etmelerini sağlayan cihazlar geliştirdiğini ve bu alanda ödüller kazandığını belirtti.
22 Nisan 2024

Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg'in diş hekimi babasının desteklediği Boston merkezli Perceptive adlı teknoloji şirketi, dünyanın ilk tam otomatik diş işlemine imza attı. Yapay zeka görüntüleme yazılımını robotik bir kolla birleştiren şirket, Kolombiya'nın Barranquilla kentinde bir hastanın dişini delme ve kesme işlemlerini başarıyla gerçekleştirdi. Şirketin nihai hedefi, otomatik makinelerin kuron kaplama ve benzeri işlemleri sadece 15 dakikada gerçekleştirmesi.
7 Ağustos 2024

Dalmaçyalı köpeklerdeki genetik farklılıklar, memelilerin bazı hastalıklara neden yatkın olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Bath Üniversitesi'nden Dr. Kit Yates, Dalmaçyalıların kürk pigment hücrelerinin embriyo gelişimi sırasında nasıl oluştuğunu ve değiştiğini inceleyen bir araştırma yürütüyor. Bu köpeklerin yüksek oranda sağır olmasının melanosit eksikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu araştırma, insanlardaki benzer genetik rahatsızlıkların anlaşılmasına da katkı sağlayabilir.
15 Haziran 2024

Almanya Havacılık ve Uzay Merkezi'nden bir ekip, robotların dahili sensörlerinden aldığı sinyalleri yorumlayarak dışarıdan uygulanan güç ve baskıyı tespit edebilmesi için yapay zeka kullandı. Bu yeni yaklaşım, maliyeti yüksek biyometrik deri ve sensörlere olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Araştırmacılar, robotların özel dokunma sensörlerine ihtiyaç duymadan fiziksel etkileşimleri algılayabilmesini sağlayan sanal düğmeler geliştirdi. Bu gelişme, insanların robotlarla etkileşimi için yeni potansiyel yöntemler sunabilir.
27 Ağustos 2024

Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi, Kars Aile Mahkemesi'nin bilim dışı gerekçelerle aldığı topuk kanı taraması kararını kaldırdı. Kars'ta bir çift, bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddetmiş ve mahkeme, 'İslami tıpçı' Aidin Salih'in görüşlerine dayanarak bu talebi reddetmişti. Karar, Türk Tabipleri Birliği ve diğer sağlık kuruluşları tarafından eleştirilmişti. İstinaf mahkemesi, kararın soyut ve denetime elverişli olmaktan uzak olduğunu belirterek dosyayı ilk derece mahkemesine geri gönderdi.
24 Ekim 2024

Bilim insanları, kepekli ekmeğin sağlık faydalarını sunarken beyaz ekmek tadında yeni bir ekmek türü geliştirmek için çalışmalar yapıyor. Bu proje, Britanya hükümeti tarafından desteklenmekte ve beyaz ekmek tüketicilerini hedef alıyor. Araştırma, Aberystwyth Üniversitesi'nden Dr. Catherine Howarth liderliğinde yürütülüyor ve projede, beyaz ekmeğin besin değerlerini artırmak için kinoa, teff, sorgum gibi tahıllar ve yeşil bezelye ile nohut ekleniyor. Son aşama, yeni ekmek türünün süpermarketlerdeki beyaz ekmeklerden ayırt edilip edilemeyeceğini test etmek olacak.
2 Mayıs 2024
İşaretlediklerim