Antibiyotiklere karşı gelişen direnç, her yıl 700 bin insanın ölümüne yol açıyor ve 2050 yılında bu sayının 10 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye, antibiyotik direnci ve kullanımında OECD ülkeleri arasında yüksek oranlara sahip. Uzmanlar, antibiyotik direncini sessiz ve sinsi bir pandemi olarak nitelendiriyor ve bu durumun sağlık sistemlerine yıllık 29 milyar dolar maliyeti olduğunu belirtiyor. Antibiyotiklerin yanlış veya gereksiz kullanımı, dozaj talimatlarına uyulmaması, tarım ve hayvancılıkta kullanımı ve kötü hijyen uygulamaları direncin artmasına neden oluyor. Yeni antibiyotik geliştirme süreci maliyetli ve zor olduğu için, mevcut antibiyotiklerin etkin kullanımı ve dirençle mücadelede uluslararası işbirliği gerekiyor.
18 Kasım 2023

Fransa'da kuş gribine (H5N1) karşı geliştirilen RNA aşısı, ülkenin denizaşırı topraklarındaki penguenlerde denendi ve aşılanan penguenlerin durumunun iyi olduğu açıklandı. Aşı, Crozet takımadalarında kral penguen yavrularında dar ölçekli bir kampanya ile uygulandı. CNRS ve IPEV ekipleri, aşının zararsız olduğunu ve kas içi enjeksiyon yoluyla uygulandığını belirtti. Aşının -80°C'de muhafaza edilmesi gerektiği ve zahmetli bir süreç olduğu vurgulandı.
7 Ağustos 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünya nüfusunun yarısının dang humması virüsüne yakalanma riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı. DSÖ'nün tropikal hastalıklarla ilgili biriminin direktörü Raman Velayudhan, 2000-2022 döneminde dang humması vakalarında sekiz kat artış olduğunu belirtti. Dang hummasıyla ilgili vakaların yüzde 80'inin semptomsuz olduğunu vurgulayan Velayudhan, bu virüse karşı sadece Sanofi Pasteur'in aşı geliştirdiğini ve aşının yaklaşık 20 ülkede kullanılmak üzere tescil edildiğini söyledi. Dang hummasından kaynaklanan ölümlerin yılda 40 ila 70 bin arasında tahmin edildiğini belirtti.
21 Temmuz 2023

Eyüp Sabri Tuncer marka çeşitli kolonya, parfüm, vücut spreyi, el ve vücut losyonu ve sıvı sabun ürünlerinin Avrupa'da satışı, kimyasal risk nedeniyle durduruldu. Avrupa tehlikeli gıda dışı ürünler için Hızlı Uyarı Sistemi'nin yayınladığı uyarıya göre, 2022 Mart'tan önce üretilen ürünlerde yasaklı 2-(4-tert-butylbenzyl) propionaldehyde (BMHCA) maddesi tespit edildi. Bu maddenin üreme sistemine zararlı olduğu, anne karnındaki çocuğa zarar verebileceği ve ciltte hassasiyete neden olabileceği belirtildi. Amazon da tüketicilere bu ürünleri kullanmamaları yönünde uyarı maili gönderdi.
15 Eylül 2024

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) temel ilaçlar listesindeki, gebelik sonlandırılmasında kullanılan ve ağızdan alınan güvenilir ilaçlar Türkiye'de eczanelerden temin edilemiyor. Türkiye'de gebeliğin 10'uncu haftası doluncaya kadar istek üzerine kürtaj yaptırmak hukuken mümkün. Ancak 2012'de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Her kürtaj bir Uludere'dir' demesiyle fiilen engellenmeye başlandı. İlaçla kürtaj (düşük) daha az maliyetli ve kullanımı kolay bir yöntem. DSÖ'nün temel ilaçlar listesinde, ilaçla kürtaj için kullanılan mifebriston (RU-486 adıyla da biliniyor) ve misoprostol yer alıyor. Ancak mifepristone Türkiye'ye hiç girmedi. Misoprostol ise mide koruyucu ilaç olarak reçete ediliyor ve eczanelerde satılıyordu.
4 Ağustos 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), Aedes albopictus ve Aedes aegypti türü sivrisineklerin Avrupa'da yayılmaya devam ettiğini ve Türkiye'de de görüldüğünü bildirdi. Bu sivrisinekler chikungunya, dang humması, sarı humma, Zika ve Batı Nil virüsleri gibi ciddi hastalıkları bulaştırabiliyor. İklim değişikliği ve küresel hareketlilik, sivrisineklerin üremesini ve hastalıkların yayılmasını kolaylaştırıyor. Hacettepe Üniversitesi'nden Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, sivrisinek popülasyonunun hızlı çoğaldığını ve Türkiye'nin sivrisineklerle bulaşan hastalıklar açısından kırılgan hale geldiğini belirtti. Yavuz, sivrisineklerle mücadelede etkin bir sürveyans sistemi ve çevresel önlemlerin önemine dikkat çekti.
5 Temmuz 2023

Türk Tabipleri Birliği, HASUDER, KLİMİK ve KLİMUD, HPV aşısının Türkiye'de ulusal aşı programına dahil edilmesi gerektiğini vurgulayarak, bu konuda daha fazla zaman kaybedilmemesi gerektiğini belirtti. Dünya Sağlık Örgütü'nün rahim ağzı kanserini elimine etme programı kapsamında HPV aşısını önerdiği ve 137 ülkenin bu aşıyı ulusal programlarına dahil ettiği hatırlatıldı. Türkiye'de ise Sağlık Bakanı'nın 2022'de aşının ücretsiz uygulanacağına dair demecine rağmen henüz bir adım atılmadığı ve aşı dozlarının maliyetinin asgari ücretin yarısından fazla olduğu ifade edildi.
22 Mart 2024

Amerikan Gastroenteroloji Derneği, tekrarlayan clostridium difficile enfeksiyonlarında kullanılmak üzere dışkı mikrobiyota naklini tedavi yöntemi olarak önerdi. Bu yöntem, sağlıklı bir donörden alınan dışkı ile hastanın bağırsak mikrobiyomunun dengesinin yeniden sağlanmasını amaçlıyor. ABD'de bu yöntem etkili ve güvenli bulunuyor ve FDA tarafından onaylanan çeşitli uygulama yöntemleri bulunuyor. Prof. Dr. Zülfikar Polat, dışkı naklinin sadece belirli bağırsak hastalıklarında değil, aynı zamanda artrit, astım, otizm gibi çeşitli hastalıklarda da deneysel olarak kullanıldığını belirtti, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
12 Mart 2024

ABD'deki Pittsburgh Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, yapay zeka modelleri kulak enfeksiyonlarını yüzde 93 doğrulukla akut orta kulak iltihabından ayırt edebildi. Bu oran, doktorların hastalığı teşhis etme oranından daha yüksek. Araştırma, 2018 ile 2023 arasında 635 çocuğun kulak zarlarının çekildiği 1151 video üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmacılar, bu teknolojinin yanlış teşhisleri azaltarak gereksiz antibiyotik kullanımını önleyebileceğini belirtiyor.
6 Mart 2024

Halk Sağlığı Genel Müdürü Prof. Dr. Sedat Kaygusuz, Türkiye'de son dönemde kızamık vaka bildirimlerinin arttığını belirtti ve 81 ilin valisine alınması gereken önlemleri hatırlattı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kızamıktan ölümler olduğu iddialarını yalanladı ve aşı kapsayıcılığının ülke genelinde yüzde 95'in üzerinde olduğunu belirtti. Kızamık vakalarındaki artış üzerine, Bağışıklama Danışma Kurulu ve Kızamık Doğrulama Komitesinin aldığı kararlar doğrultusunda, tüm illerde 'yoğun kontrol stratejileri' uygulanıyor.
24 Haziran 2023

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK), deprem bölgesinde yaptığı incelemeler sonucunda bulaşıcı hastalıkların yayılma riskinin arttığını belirtti ve bu hastalıkların önlenmesi için acil önlemler alınmasını istedi. Dernek, içme suyu temini, temiz kullanma suyu ve tuvalet imkanlarının sağlanması, hijyen eğitimleri, kanalizasyon sisteminin tamiri gibi konularda önerilerde bulundu. Ayrıca, sağlık çalışanlarının fiziksel ve psikolojik olarak tükendiğini, sağlık hizmeti sunumunda koordinasyon eksikliği ve zarar gören hastanelerin güvenliğinin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
16 Şubat 2023

Türkiye'de son 42 yılda pestisit kullanımı yaklaşık yüzde 700 arttı. 1980'lerde yıllık pestisit kullanımı 7-8 bin ton iken, bu rakam 2020 ve 2021 yıllarında 53 bin, 2022'de ise 55 bin ton seviyelerine ulaştı. Ayrıca, Avrupa Birliği (AB) mevzuatına göre yasaklanan pestisit türlerinin Türkiye'de kullanımı halen yaygın. Bu durum, AB'ye ihraç edilen ürünlerde yapılan denetimlerde ortaya çıktı. 2022 yılında pestisit başta olmak üzere tarım zehiri kalıntılarının bulunmasıyla ilgili en çok bildirim yapılan menşe ülke Türkiye oldu.
6 Ekim 2023

Amerikan Kızılhaçı, eşcinsel ve biseksüel erkeklere yönelik kan bağışı yapmasını engelleyen kısıtlamaları kaldırdığını duyurdu. Yeni ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarama yönergelerine göre, diğer erkeklerle tek eşli cinsel ilişkiye giren erkekler, diğer tarama kriterlerini karşıladıkları sürece bağışta bulunabilecek. Daha önce, erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkeklerin kan bağışı yapmadan önce üç ay boyunca cinsel ilişkiden uzak durması gerekiyordu. Bu bekleme süresi artık, cinsel yönelimi veya cinsiyeti ne olursa olsun yeni bir partnerle veya birden fazla kişiyle cinsel ilişkiye girmiş veya anal seks yapmış herkes için geçerli olacak.
8 Ağustos 2023

Kış sezonunun sona ermesine rağmen, dünya genelinde nörovirüs, insan metapnömovirüsü (HMPV) ve Influenza B gibi bazı virüslerin yayılımı devam ediyor. Atık su arıtma tesislerinden alınan numunelerin analizi, belirli bir topluluktaki virüs yayılımı hakkında neredeyse gerçek zamanlı bilgi sağlıyor. Bu yöntem, özellikle insanların hastane veya doktor muayenehanesinde tahlil edilmediği durumlarda, resmi vaka sayımlarına kaydedilmeyen enfeksiyonları tespit etmede faydalı oluyor. Atık su bilgileri, bilim insanları ve aşı üreticileri için de değerli, çünkü hangi virüs türlerinin aşılarda hedeflenmeye devam edeceği ve aşıların sağladığı korumanın ne kadar sürmesi gerektiği konusunda önemli fikirler sunuyor.
25 Mart 2024

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, 2024-2029 Projeleri Tanıtım Töreni'nde, rahim ağzı kanserini önlemek amacıyla 30 yaş altı ve sosyal destek alan kadınlara HPV aşı uygulaması başlatacaklarını duyurdu. Yavaş, bu uygulamanın Türkiye'de bir ilk olacağını ve kadınların sağlığını önemsediklerini belirtti. Aşı uygulamasının, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin sağlık alanındaki yenilikçi projelerinden biri olduğu vurgulandı.
11 Mart 2024

Covid-19 döneminin sembol ismi Dr. Anthony Fauci, Batı Nil virüsü nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Altı gün hastanede yatan Fauci, şu anda evinde ve iyileşme sürecinde. Batı Nil virüsü, sivrisinekler yoluyla bulaşan ve özellikle yaşlı ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler için riskli olan bir hastalıktır. ABD'de geçen yıl 182 kişi bu virüs nedeniyle hayatını kaybetmişti.
24 Ağustos 2024

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Balık, uzun bayram tatilleri sonrası yaz hastalıklarında artış gözlemlendiğini belirtti. Bu artışın bir salgın anlamına gelmediğini, ancak kalabalık ve hijyenin yetersiz olduğu ortamlarda enfeksiyon riskinin arttığını vurguladı. Özellikle sıcak havalarda bağırsak enfeksiyonları, gıda zehirlenmesi, ishal ve mide bulantısı gibi hastalıkların yaygınlaştığını ifade etti. Gıda hijyenine dikkat edilmesi gerektiğini ve dondurulmuş gıdaların doğru şekilde çözülmesi gerektiğini hatırlattı.
25 Haziran 2024

Biontech'in kurucuları Uğur Şahin ve Özlem Türeci, şirketin kanser araştırmaları için Almanya'dan Britanya'ya taşınma kararı aldı. Bu kararın arkasında Alman bürokrasisinden duyulan rahatsızlık yatıyor. Britanya'da ilaç geliştirme çalışmalarının daha hızlı ilerlediği ve yasal düzenlemelerin şirketlerle işbirliği içinde daha etkin çalıştığı belirtiliyor. Biontech, özellikle ABD'li Pfizer ile ortak ürettiği Covid-19 aşısı sayesinde dünya çapında tanınmıştı.
24 Ocak 2023

SGK, multipl skleroz (MS) hastalarının tedavisinde kullanılan ve altı ayda bir alınan ocrelizumab etken maddeli ilacı (Ocrevus) ayaktan tedavi gören hastalar için geri ödeme listesinden çıkardı. Hastanede yatan hastalara ilacın uygulanmasına devam edilecek. İlacın eczane fiyatı 57 bin lira 270 kuruş olup, kararın geri alınmasını bekleyen altı binden fazla MS hastası ve hekimleri change.org'da bir imza kampanyası başlattı. Prof. Dr. Cavit Boz, ilacın önemli bir tedavi olduğunu ve kararın düzeltilmesini beklediklerini ifade etti. Hastalar, ilacın pasife alınmasının tedavi süreçlerini olumsuz etkilediğini ve sağlık durumlarının kötüleşmesine yol açtığını belirtiyor.
8 Haziran 2023
İşaretlediklerim