NASA, Jüpiter’in uydusu Europa’yı incelemek üzere şimdiye kadarki en büyük uzay aracını 10 Ekim’de fırlatacak. Europa Clipper adı verilen araç, dev güneş panelleriyle donatıldı ve 2030’da Jüpiter’e ulaşması bekleniyor. Araç, Europa’nın buzlu kabuğunun altında yaşam koşullarını araştıracak ve 49 uçuş gerçekleştirerek uydunun neredeyse tamamen haritalanmasını sağlayacak. Bu misyon, daha önce Galileo uzay aracının bulgularını devam ettirerek yeni keşifler yapmayı amaçlıyor.
26 Eylül 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

NASA'nın Chandrayaan-1 uzay aracındaki Ay Mineraloji Haritalayıcı (M3) verilerini inceleyen bilim insanları, Ay'ın tüm enlemlerinde su ve hidroksil izlerine rastladı. Bu bulgular, Ay'ın yüzeyinde suyun yalnızca kutup bölgelerinde ve derin gölgeli kraterlerde bulunabileceği düşüncesini değiştirdi. Araştırma, Ay'ın yüzeyinde meydana gelen meteor çarpışmalarının su açısından zengin kayalar ortaya çıkardığını ve Güneş rüzgarlarının hidroksil oluşumuna katkıda bulunduğunu gösterdi. Bu keşif, Ay'ın karmaşık bir jeolojiye sahip olduğunu ve gelecekte astronotların Ay'ın ekvatoruna yakın bölgelerde bile su bulabileceğini ortaya koydu.
23 Eylül 2024

Gök bilimciler, Hawaii ve Şili'deki teleskoplar aracılığıyla Neptün ve Uranüs'ün yörüngelerinde daha önce bilinmeyen uyduları keşfetti. Neptün etrafında iki, Uranüs etrafında ise bir yeni uydu tespit edildi, bu keşiflerle Neptün'ün uydu sayısı 16'ya, Uranüs'ünki ise 28'e yükseldi. Washington'daki Carnegie Bilim Enstitüsünden gök bilimci Scott Sheppard, bu uyduların keşfiyle ilgili detayları paylaştı ve henüz keşfedilmemiş daha fazla küçük uydu olabileceğini belirtti.
24 Şubat 2024

Gökbilimciler, Venüs'ün atmosferindeki bulutlarda fosfin ve amonyak gibi yaşam belirtisi olabilecek elementler keşfetti. Bu elementler, oksijensiz ortamlarda yaşayan mikroplar tarafından üretilmiş olabileceği düşünülen gazlar arasında yer alıyor. Araştırma, Hawaii'deki James Clerk Maxwell Teleskobu ve NASA'nın Pioneer Venus 2 sondalarından elde edilen verilerle gerçekleştirildi. Bilim insanları, bu bulgunun Venüs'te yaşam olduğunu kanıtlamadığını, ancak amonyağın nasıl oluştuğunu anlamaya çalıştıklarını belirtti.
19 Temmuz 2024

Woods Hole Oşinografi Enstitüsü uzmanları, okyanusun derinliklerine dalmanın uzay keşiflerine göre daha zor ve maliyetli olduğunu ifade etti. İnsanlık, okyanus yüzeyini binlerce yıldır keşfetmesine rağmen deniz tabanının sadece yüzde 20'sini haritalayabildi. Derin deniz keşiflerinin sınırlı olmasının nedenleri arasında yüksek basınç, karanlık ve soğuk koşullar yer alıyor. Derin okyanus çukurları 11 bin metre derinliğe kadar ulaşabiliyor ve bu bölgelerdeki yaşam, güneş ışığı yerine hidrotermal sızıntılardan elde edilen kimyasal enerjiyle sürdürülüyor.
22 Haziran 2023

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, 120 ışık yılı uzaklıktaki bir gezegende dimetil sülfit (DMS) adı verilen bir molekül tespit etmiş olabileceğini belirtti. DMS molekülü, Dünya'da yalnızca canlılar tarafından üretiliyor. Ancak tespitin yeterince güçlü olmadığı ve molekülün varlığını doğrulamak için daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor. Ayrıca, gezegenin atmosferinde metan gazı ve karbondioksit tespit edildi, bu da gezegenin su okyanusuna sahip olabileceği anlamına gelebilir.
12 Eylül 2023

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Jüpiter'in buzlu uydularını incelemek amacıyla Ariane-5 uzay aracını Fransız Guyanası'ndaki Kourou'dan fırlattı. Sekiz yıl sürecek yolculuğun ardından roket, Callisto, Europa ve Ganymede uydularına ulaşacak. ESA'nın Jüpiter’in Buzlu Ayları Keşfi (Juice) misyonu, bu uydularda yaşam için gerekli koşulların olup olmadığını araştıracak. ESA Bilim Direktörü Prof. Carole Mundell, Dünya'daki ekstrem yaşam formlarına atıfta bulunarak, benzer koşulların başka yerlerde de mikroorganizmalar için yaşanabilir olabileceğini belirtiyor.
15 Nisan 2023

NASA'nın Mars keşif aracı Perseverance, Mars yüzeyinde karbon ve hidrojenden oluşan organik moleküller keşfetti. Bu moleküller, Mars'ta daha önce yaşam olabileceğine dair ipuçları sunuyor ve gezegende karmaşık bir jeokimyasal döngünün var olabileceğini düşündürüyor. Araştırmacılar, moleküllerin biyolojik olmayan süreçlerle de oluşmuş olabileceğini değerlendiriyorlar ve daha önce de Mars'ın Gale Krateri'nde benzer moleküller tespit edilmişti.
13 Temmuz 2023

Bilim insanları, Mars ile Jüpiter arasındaki cüce gezegen Ceres'te yaşam barındırabilecek organik maddeler keşfetti. Ceres'in yüzeyinin altında tuzlu su okyanusları ve organik kimyasalların bulunduğu alanlar tespit edildi. Araştırma, bu organik bileşiklerin Ernutet Krateri çevresinde nispeten kısa süre önce yüzeye çıkmış olabileceğini gösterdi. İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden Prof. Dr. Maria Cristina De Sanctis başkanlığındaki ekip, bu bulguların Ceres'in yaşam barındırma potansiyelini artırdığını belirtti.
26 Eylül 2024

NASA'nın Juno uzay aracı, Jüpiter'in türbülanslı atmosferinde oluşan bir şimşek olayını fotoğrafladı. Yeşil renkteki şimşek küresi, gezegenin yüzeyini kaplayan bulutlar içinde görüldü. Jüpiter'deki şimşeklerin Dünya'dakilere göre 10 kat güçlü olduğu ve amonyak-su karışımından kaynaklandığı belirtildi. Juno, 2016 yılından bu yana Jüpiter'in yörüngesinde dönerek gezegen hakkında veri toplamaktadır.
22 Haziran 2023

2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'e olan yakın yolculuğunda önemli gözlemler yapmaya devam ediyor. Araç, Güneş'in dış atmosferinin neden yüzeyinden daha sıcak olduğunu araştırırken, Güneş'in kutuplarından ve güneş rüzgarından ilk detaylı görüntüleri sağladı. Yeni yayınlanan videoda, Güneş'in manyetik alan çizgilerini takip eden gaz yapısı ve Dünya büyüklüğünde bir püskürme ile koronal yağmur görülebiliyor. Bu gözlemler, Güneş'in yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
12 Mayıs 2024

NASA, 47 yıldır görev yapan Voyager 2 uzay aracının enerji tasarrufu sağlamak amacıyla 'Plazma Bilimi' deneyini durdurma kararı aldı. Dünya'dan yaklaşık 20,9 milyar kilometre uzakta bulunan Voyager 2, Güneş rüzgarlarını gözlemleyen bu deneyin kapatılması için 26 Eylül'de bir emir gönderdi ve sinyalin araca ulaşması 19 saat sürdü. NASA, Voyager 2'nin enerji kaynaklarının tükenmeye yaklaşmasına rağmen, aracın en az bir bilimsel cihazla 2030'lara kadar çalışmaya devam edeceğini öngörüyor. Voyager 2, heliosferin ötesinde, yıldızlararası uzayda görev yaparak eşsiz veriler topluyor.
3 Ekim 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Perseus Moleküler Bulutu'nda herhangi bir yıldıza bağlı olmayan altı başıboş gezegen keşfetti. Bu gezegenler, Dünya'ya yaklaşık 960 ışık yılı uzaklıktaki NGC 1333 bulutsusunda bulundu ve Jüpiter'den daha büyük oldukları tespit edildi. Araştırma, yıldız ve gezegen oluşum süreçlerini anlamak için önemli bilgiler sunuyor. Ayrıca, bu keşifler bir yıldıza bağlı olmadan da gezegen oluşumunun mümkün olduğunu gösteriyor.
28 Ağustos 2024

NASA, James Webb Uzay Teleskobu'nun iki yıl önce keşfedilen GJ 486b adlı ötegezegende su buharı bulduğunu açıkladı. GJ 486b, Dünya'dan yüzde 30 daha büyük ve kütlesi üç kat fazla olup, kırmızı bir cüce yıldızın etrafında 1,5 Dünya gününde bir turunu tamamlıyor ve yaklaşık 426,5 derece sıcaklığa sahip. Bu keşfin, gezegenin yaşamı destekleyebilecek bir atmosfere sahip olabileceğine işaret ettiği düşünülüyor. Ancak su buharının gezegenden mi yoksa çevresindeki yıldızdan mı kaynaklandığı konusu henüz netlik kazanmamıştır.
4 Mayıs 2023

NASA'nın Modis-Aqua uydusu, son 20 yılda dünya okyanuslarının yüzde 56'sında maviden yeşile doğru bir renk değişimi tespit etti. Bu değişim, özellikle ekvatora yakın tropikal bölgelerde gözlemlendi ve İngiltere'deki Ulusal Oşinografi Merkezi'nden araştırmacılar, bu yeşillenmenin iklim değişikliği nedeniyle değişen ekosistemlerin bir göstergesi olduğuna inanıyor. Renk değişikliğinin nedeni tam olarak belirlenemese de, fitoplanktonlarla bağlantılı olabileceği ve bu organizmaların atmosfer dengesi ve oksijen üretimi için hayati öneme sahip olduğu belirtiliyor.
15 Temmuz 2023

NASA'nın Chandra X-ışını Gözlemevi ve X-Işını Görüntüleme Polarimetri Gezgini (IXPE), içine çökmüş bir ölü yıldızın etrafında oluşan manyetik alanın 'hayalet el' şeklindeki görüntüsünü fotoğrafladı. Bu görüntü, PSR B1509-58 adlı pulsar ve onun kutuplarından yayılan enerji yüklü madde ve antimadde parçacıklarından oluşan MSH 15-52 Bulutsusu'ndan kaynaklanıyor. Araştırma, bu süper enerjili madde ve antimadde parçacıklarının nasıl davrandığını ortaya çıkardı ve pulsarların parçacık hızlandırıcı olarak nasıl hareket edebileceğini gösterdi.
31 Ekim 2023

Apollo misyonlarıyla getirilen ay örneklerini inceleyen bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğuna dair gizemi çözdüklerini açıkladılar. Araştırmalar, Ay atmosferinin yaklaşık yüzde 70’inin meteor çarpmaları sonucu buharlaşmadan, yüzde 30’unun ise güneş rüzgarı püskürmesinden kaynaklandığını gösteriyor. Bu bulgular, Ay’ın yüzeyi ve atmosferinin uzun zaman ölçeklerinde nasıl etkileşime girdiğine dair daha net bir resim sağlıyor ve uzay aşınma süreçlerine dair anlayışımızı geliştiriyor.
3 Ağustos 2024

Amerika Birleşik Devletleri'nde bilim insanları, deniz yosunlarının değerli mineralleri depolayıp depolamadığını araştırıyor. Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA-E), deniz yosunlarının platin, rodyum ve nadir toprak elementleri gibi önemli malzemeleri depolayabileceği potansiyelini incelemek için üç projeye 5 milyon dolar yatırım yaptı. Bu çalışmalar, deniz yosunlarının geleneksel ve derin deniz madenciliğine alternatif bir çözüm olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu sürecin finansal olarak uygulanabilirliği ve çevresel etkileri hala belirsiz.
5 Mayıs 2024

Hollanda merkezli kar amacı gütmeyen The Ocean Cleanup organizasyonu, kurucusu Boyan Slat önderliğinde, denizlerdeki plastik kirliliğini yüzde 90 oranında azaltmayı amaçlıyor. Slat, Nature dergisine verdiği röportajda, plastik atıkların büyük birikinti alanlarından ağlarla ve nehirlerden özel bariyerlerle toplandığını belirtiyor. Organizasyon, şimdiye kadar nehirlerden ve okyanuslardan yaklaşık 2 milyon kilo çöp toplamış, bu da tahmini toplam plastik miktarının yüzde 0,2'sine denk geliyor. Slat, 2040 yılına kadar bu oranı artırmayı hedeflediklerini ifade ediyor.
23 Ocak 2023
İşaretlediklerim