Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Adana Karataş limanından açılan Mahmutcan-1 adlı Türk balıkçı teknesine uluslararası sularda Suriye güvenlik güçlerine ait iki gemi tarafından ateş açıldığını ve olay sonucunda iki Türk balıkçının hafif yaralandığını ve teknede maddi hasar oluştuğunu açıkladı. Bakanlık, olayı kınadığını ve Samandağ Cumhuriyet Başsavcılığı'nın soruşturmasına konu olan bu olayın takipçisi olacaklarını belirtti.
29 Mayıs 2023

Güney Kore Genelkurmay Başkanlığı, Kuzey Kore'nin Japon Denizi'ne doğru seyir füzeleri fırlattığını açıkladı. Füzelerin sayısı ve teknik özellikleri hakkında bilgi verilmedi. Güney Kore ordusu teyakkuz durumunu artırdı ve ABD ile işbirliği içinde Kuzey Kore'nin hareketlerini izlediğini belirtti. Yonhap haber ajansı, bu olayın Kuzey Kore'nin 2024 yılındaki ikinci seyir füzesi denemesi olduğunu bildirdi.
28 Ocak 2024

1912 yılında batan Titanik gemisinin enkazı, dijital tarama teknolojisi kullanılarak ayrıntılı bir şekilde görüntülendi. Bu yeni görüntüler, geminin en ince detaylarının görülmesine olanak tanıyor ve Titanik hakkındaki araştırmalar için yeni bir adım olarak değerlendiriliyor. Görüntüler, Atlantic Productions tarafından hazırlanacak bir belgesel için Magellan şirketi tarafından çekildi ve enkazın 700 binden fazla fotoğrafı çekilerek üç boyutlu bir görüntü oluşturuldu. Görüntülerde geminin parçalarının 800 metre ayrı olduğu ve hatta pervanelerden birinin üzerindeki seri numarasının bile görülebildiği belirtiliyor.
17 Mayıs 2023

ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nden alınan uydu verileri, Antarktika'daki deniz buzu seviyesinin küresel ısınma nedeniyle mevsimsel ortalamanın çok altında olduğunu gösteriyor. Walter Meier, buz seviyesinin 'akıllara durgunluk verecek derecede düşük' olduğunu belirtti ve buzullardaki kaybın eski seviyesine dönmesi konusunda pek iyimser olmadığını ifade etti. Manitoba Üniversitesi'nden Robbie Mallet, verilerin 'endişelenmeyi gerektirecek düzeyde' olduğunu vurguladı.
18 Eylül 2023

Sussex Üniversitesi'nden biyologlar, şehirleşen martıların davranışlarını anlamak için Brighton sahilinde bir deney yaptı. Yeşil ve mavi cips poşetleri kullanarak martıların insanların yeme eylemlerini taklit edip etmediğini gözlemlediler. Araştırmacılar cips yerken, martıların yarısı cips paketlerine yaklaştı ve neredeyse tamamı insanın yediği renkteki pakete yöneldi. Bu sonuçlar, martıların insanların dokunduğu yiyecekleri tercih ettiğini ve yiyecek ararken insan gözlemlerinin etkili olduğunu gösterdi.
25 Mayıs 2023

Avrupa Birliği, Türkiye de dahil olmak üzere üçüncü ülkelerden ithal edilen ve hileli olduğu tespit edilen ballar için yeni bir etiketleme sistemi uygulamaya koyuyor. Bu düzenleme, bal kavanozlarının etiketlerinde balın menşei hakkında daha fazla bilgi verilmesini zorunlu kılıyor. Ayrıca, üye ülkelerin ürün denetimlerini sıkılaştırması çağrısı yapılarak, içine şeker karıştırılmış balların tespiti ve ürün menşeinin izlenmesi amaçlanıyor. Geçen yıl yapılan bir raporda, AB'ye ithal edilen balların yüzde 46'sının saf olmadığı ve Türkiye'den gelen 15 numuneden 14'ünün hileli çıktığı belirlenmişti.
31 Ocak 2024

Çin'e ait dört sahil güvenlik gemisi, Doğu Çin Denizi'nde bulunan ve üzerinde egemenlik tartışmaları yaşanan Senkaku Adaları yakınlarında Japon ulusal karasularına girdi. Japonya Sahil Güvenliği, gemilere bölgeden ayrılmaları için uyarıda bulundu. Bu olay, söz konusu karasularında bu yıl yaşanan ilk ihlal olarak kaydedildi. Senkaku Adaları, beş ada ve üç kayalıktan oluşmakta ve hem Japonya hem de Çin tarafından sahiplenilmektedir.
12 Ocak 2023

İsrail'deki İbrani Üniversitesi'nden bilim insanları, sivrisinek ısırıklarını önlemek için yüzde 99 etkili yeni bir tür kimyasal kamuflaj geliştirdi. Bu kimyasal, sivrisineklerin insan derisine konmasını ve ısırmasını büyük ölçüde azaltıyor. Geliştirilen formül, indol adı verilen bir çiçek kokusu özü ve selüloz polimerinin birleşiminden oluşuyor. Araştırma bulguları PNAS Nexus dergisinde yayınlandı ve ürünün önümüzdeki yıl piyasaya sürülmesi bekleniyor.
7 Haziran 2023

Britanya'da sığınmacıların yerleştirildiği Bibby Stockholm gemisi, lejyonella bakterisi bulunması nedeniyle tahliye edildi. Henüz hiçbir göçmende semptom görülmediği belirtilirken, diğer testlerin temiz çıkması halinde göçmenler gemiye tekrar taşınacak. Gemi, Britanya'nın düzensiz göçmenleri daha az maliyetli yerlere taşıma planı kapsamında kullanılıyordu. Ancak gemi, insan hakları örgütleri ve sivil toplum tarafından toplu yaşam şartlarına uygun olmamak ve 'hapishane gemisi' olmakla eleştiriliyor.
11 Ağustos 2023

Japonya'nın Hokkaido bölgesinde, bozayı yavrularının yüzde 80'i somon kıtlığı nedeniyle öldü. Uzmanlar, somon kıtlığının ana nedenini iklim krizi kaynaklı artan deniz sıcaklıkları olarak belirledi. Pembe somon, bölgedeki yaklaşık 500 bozayı için önemli bir besin kaynağıdır. Hokkaido Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, küresel ısınmanın mevcut hızıyla devam etmesi halinde ada çevresindeki deniz suyu sıcaklığının 1980’lerdeki seviyelere kıyasla 2090’larda 10°C’ye kadar artacağı konusunda uyarıda bulundu.
28 Eylül 2023

Science dergisi, 2023 yılının çığır açan buluşu olarak obezite tedavisinde kullanılan kilo verdiren ilaçları seçti. Bu ilaçlar GLP-1 hormonunu taklit ederek kilo kaybına ve kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı oluyor. Listede ayrıca küresel ısınmanın etkileri, doğal hidrojen kaynakları, yapay zekanın hava durumu tahminindeki başarısı, sıtma aşısının genel kullanım onayı, Alzheimer tedavisindeki ilerlemeler, Amerika kıtasının insanlar tarafından daha erken keşfedildiğine dair bulgular, süper kütleli kara deliklerin birleşmesi, ABD'deki akademik grevler ve eksa ölçekli bilişim gibi konular yer alıyor.
17 Aralık 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Microsoft ve ABD Enerji Bakanlığı'na bağlı laboratuvarın ortak çalışmasıyla, yapay zeka ve süper bilgisayarlar kullanılarak keşfedilen N2116 adlı yeni bir madde, lityum kullanımını yüzde 70 oranında azaltma potansiyeline sahip. Bu madde, katı halde bir elektrolit olarak pillerde kullanıldığında, daha güvenli ve sürdürülebilir bir enerji depolama çözümü sunuyor. Geleneksel yöntemlerle 20 yıl sürebilecek bir keşif, bu teknolojiler sayesinde bir haftadan kısa sürede tamamlandı. Uluslararası Enerji Ajansı'nın lityum kıtlığı uyarısı ve artan talep göz önünde bulundurulduğunda, bu keşif önemli bir alternatif olabilir.
10 Ocak 2024

1912 yılında batan Titanik gemisinin enkazını turistlere göstermek amacıyla dalış yapan 'Titan' adlı denizaltıdan haber alınamıyor. OceanGate şirketi tarafından kişi başı 250 bin dolara düzenlenen seferlerde, denizaltıda 28 saatlik oksijen kaldığı ve mürettebatın güvenliğini sağlamak için çalışmaların sürdüğü belirtiliyor. Titan, 10 ton ağırlığında ve 4 kilometre derinliğe inebilen bir denizaltı olup, içerisinde beş kişilik mürettebat için sınırlı alan bulunuyor. Denizaltı, modifiye edilmiş bir oyun konsolu ile yönlendiriliyor ve dalış sırasında çeşitli güvenlik önlemleri uygulanıyor. 2018'de dalış uzmanları, Titan'ın tasarımı ve güvenlik standartları konusunda endişelerini dile getirmişlerdi.
21 Haziran 2023

NASA ve ABD İç Güvenlik Bakanlığı tarafından geliştirilen FINDER (Finding Individuals for Disaster Emergency Response) teknolojisi, Türkiye'deki deprem bölgesinde enkaz altında kalan insanları bulmak için kullanıldı. Bu teknoloji, vücut hareketlerini algılayarak enkaz altındaki insanların yerini tespit edebiliyor. Cihazlar, Florida merkezli SpecOps şirketi tarafından Türkiye'deki kurtarma ekiplerine gönderildi. FINDER, ilk kez 2015'teki Nepal depreminde kullanılmıştı.
15 Şubat 2023

Carnegie Mellon Üniversitesi araştırmacıları tarafından tasarlanan 'Coscientist' adlı yarı otonom sistem, GPT-4 modelini temel alarak karmaşık bir kimya tepkimesini öğrenmiş ve deneyi başarıyla tamamlamıştır. Sistem, robotik araçlarla donatılmış ve bilim insanları tarafından eğitilmiş, ancak araştırma ve uygulama süreçlerinde bağımsız hareket etmiştir. Coscientist, 2010 Nobel Kimya ödülü kazanan paladyum katalizörle çapraz bağlama tekniğini kullanarak, dört dakikadan kısa sürede verimli bir deney düzeneği oluşturmuştur. Araştırmanın sonuçları 'Nature' dergisinde yayımlanmıştır.
26 Aralık 2023

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) Kırmızı Liste güncellemesine göre, tehlike altındaki canlı türü sayısı son dokuz yılda iki katına çıkarak 157 bin 190'a yükseldi. Turkana Gölü soyguncusu ve Atlantik somonu gibi türlerin durumları kötüleşirken, nesli tükendiği düşünülen kıvrık boynuzlu oriks yeniden görüldü ve sayga antilobu koruma çalışmaları sayesinde 'kritik tehlike' sınıfından 'yakın tehdit' sınıfına alındı. Tatlı su balıkları üzerine yapılan ilk kapsamlı değerlendirmede, bu balıkların yüzde 25'inin nesli tükenme tehdidi altında olduğu belirlendi. Türkiye'deki tatlı su balık türlerinin yaklaşık yüzde 33'ü tehdit altında bulunuyor.
26 Aralık 2023

ABD merkezli yapay zeka firması Aizip ve MIT'den bilim insanları, gelişmiş yapay zeka sistemlerinin insan yardımı olmadan daha küçük yapay zeka sistemleri üretebildiğini keşfetti. Aizip CEO'su Yan Sun, bu durumu 'kendi kendine evrilebilen yapay zeka' olarak nitelendirdi. Aizip'in kurucularından Yubei Chen, büyük ve küçük yapay zeka sistemlerinin birlikte çalışarak eksiksiz bir ekosistem oluşturacağını ve bu sistemlerin çeşitli alanlarda kullanılabileceğini belirtti.
19 Aralık 2023

Milyarder iş insanı Bill Gates, ineklerin metan gazı salınımını azaltmayı amaçlayan deniz yosunu bazlı yem geliştiren Avustralyalı Rumin8 şirketine 12 milyon dolar yatırım yapacağını açıkladı. Rumin8'in geliştirdiği yem katkı maddesi, laboratuvar denemelerinde metan emisyonlarını yüzde 95'e kadar azaltma potansiyeline sahip. Şirket, bu katkı maddesini laboratuvarda üreterek inek yemlerine eklemeyi ve yıl sonuna kadar ürünü satışa sunmayı hedefliyor. İneklerin metan salınımını azaltma çabaları, küresel ısınma ve iklim kriziyle mücadelede önemli bir rol oynuyor.
25 Ocak 2023

Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, TÜBİTAK destekli bir araştırma ile İzmir dış körfezinde Foça-Karaburun bölgesinde birçok yeni fay hattı tespit etti. Prof. Dr. Derman Dondurur liderliğindeki 12 kişilik ekip, Piri Reis gemisiyle bir hafta süren sismik araştırmalar yaparak yaklaşık bin kilometrelik alanda veri topladı. Araştırma sonucunda, bölgedeki aktif fay miktarı ve yoğunluğunun beklenenden fazla olduğu görüldü. Toplanan veriler işlenerek fayların haritalanması planlanıyor ve bu çalışmanın İzmir'in afet riski açısından önemli olduğu vurgulanıyor.
2 Mart 2023
İşaretlediklerim