Beyin ve mesane arasındaki iletişim, tuvalete yetişme ihtiyacını belirliyor. Bu durum, 'Latchkey incontinence' olarak adlandırılıyor ve evin giriş kapısının kilidine anahtarı soktuğunuzda işeme güdüsünün bastırılamayacak bir hal alması anlamına geliyor. Beyin, mesaneye ne zaman kasılıp kasılmayacağını bildiriyor ve tuvalet göründüğünde mesanenin kasılmasını engelleyen mesajlarını geri alıyor. Bu durum, özellikle idrar veya sindirim problemlerinden muzdarip kişilerde yaygın. Ayrıca, 'utangaç mesane sendromu' olarak adlandırılan bir durumda, kişiler insan içinde tuvalete girmekte zorlanıyor ve eve gelir gelmez acil işeme ihtiyacı hissediyorlar.
1 Ekim 2023

Google'ın yapay zeka program geliştirme şirketi DeepMind, AlphaMissense adlı yeni bir sistemle insan DNA'sındaki hastalıklara yol açan genlerin tespitini hızlandırıyor. Sistem, DNA ipliklerindeki bileşenlerin sırasını kontrol ederek çalışıyor ve sıralamadaki hataların hastalığa yol açabileceğini belirliyor. Bu gelişme, hastalıkların daha hızlı teşhis edilmesine ve daha etkili tedavi yöntemlerinin bulunmasına yardımcı olabilir.
19 Eylül 2023

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, SMA Bilim Kurulu toplantısının ardından SMA hastaları için solüsyon şeklindeki yeni bir ilacın ruhsatlandırma sürecinin son aşamasına geldiğini duyurdu. Evlilik öncesi ve yenidoğan taramalarının önemine değinen Koca, bu taramalar sayesinde erken tedavi ile yükleme dozunu alan hastaların altı aylık sağ kalım oranının %100 olduğunu belirtti. Ayrıca, Nusinersen ve Risdiplam etken maddeli ilaçların tedavi rehberine eklendiğini, Zolgensma tedavisinin ise bilimsel veriler ve uygulamalar konusunda ciddi çekinceler nedeniyle değerlendirme sürecinin devam ettiğini ifade etti.
31 Ocak 2023

ABD'nin Los Angeles kentindeki Smidt Kalp Enstitüsü'nde yapılan bir araştırma, kalp krizinin bir gün önce uyarı verebileceğini belirtti. Araştırmada, 18 ve 85 yaşları arasındaki hastaların verileri incelendi ve kalp krizinden önce belirgin semptomlar tespit edildi. Bulgulara göre, kadınlarda nefes darlığı, erkeklerde ise göğüs ağrısı kalp krizinin belirgin işaretleri olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu işaretlerin anlaşılmasının, yüzde 90 oranında ölümcül olan ani kalp krizlerini önlemede doktor ve hastalara yardımcı olabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2023

Polonya'nın Rzeszow kentinde lejyonella bakterisi sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısı 16'ya yükseldi. Rzeszow Sağlık Müfettişliği Başkanı Jaromir Slaczka, ölen 16 kişinin tamamının zaten başka tıbbi rahatsızlıklar nedeniyle tedavi gördüğünü belirtti. Salgından bu yana ülke genelinde en az 155 kişi enfekte oldu ve hastaneye kaldırıldı. Lejyoner hastalığı, tedavi edilmediğinde solunum ve çoklu organ yetmezliğine yol açabilir.
30 Ağustos 2023

Harvard Tıp Fakültesi'nden Profesör David Sinclair, biyolojik yaşından genç kalmak için günlük rutinlerini ve beslenme alışkanlıklarını açıklıyor. Sinclair, resveratrol zengini gıdalar tüketmeyi, kahvaltıyı atlayarak aralıklı oruç uygulamayı ve şeker ile etten kaçınarak bitki bazlı bir diyeti benimsemeyi öneriyor. Bu alışkanlıkların bağırsak sağlığını güçlendirmek, doku hasarı riskini azaltmak, ruh halini iyileştirmek ve kalp sağlığını artırmak gibi faydaları olduğunu belirtiyor.
8 Temmuz 2023

Austin, Texas Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, MRI taramalarını analiz ederek insan düşüncelerini metne dönüştürebilen bir yapay zeka geliştirdiler. Nature dergisinde yayınlanan makaleye göre, bu yapay zeka hayal edilen konuşmayı metne çevirebiliyor. Araştırma, beyin aktiviteleri MRI ile taranarak ve büyük bir dil modeli kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmanın lideri sinirbilimci Alexander Huth, bu çalışmanın düşüncenin kendisini yakaladığını ve bu olasılığın heyecan verici olduğunu belirtti.
2 Mayıs 2023

İsrail'deki İbrani Üniversitesi'nden bilim insanları, sivrisinek ısırıklarını önlemek için yüzde 99 etkili yeni bir tür kimyasal kamuflaj geliştirdi. Bu kimyasal, sivrisineklerin insan derisine konmasını ve ısırmasını büyük ölçüde azaltıyor. Geliştirilen formül, indol adı verilen bir çiçek kokusu özü ve selüloz polimerinin birleşiminden oluşuyor. Araştırma bulguları PNAS Nexus dergisinde yayınlandı ve ürünün önümüzdeki yıl piyasaya sürülmesi bekleniyor.
7 Haziran 2023

Furniture at Work araştırmacıları tarafından yapılan bir çalışma, evden çalışmanın 70 yıl sonra insanların fiziksel görünümünde kalıcı değişikliklere neden olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, evden çalışan bir karakter olan 'Anna'nın, uygun olmayan çalışma koşulları nedeniyle sırtında kamburluk, gözlerinde şişlik ve ellerinde pençe şeklinde deformasyonlar oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı ve yeterli temiz hava alamama durumları bağışıklık sistemi zayıflığı ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Sağlık uzmanları, evden çalışanlara düzenli aralar vererek hareket etmelerini ve özel çalışma alanları oluşturmalarını öneriyor.
18 Haziran 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, uyuz vakalarında endişeye sebep olabilecek bir artış olmadığını, ancak kısmi bir artış tespit ettiklerini belirtti. Uyuz hastalığı, bulaşıcı bir cilt rahatsızlığı olup, son yıllarda Türkiye'de görülme oranı artmıştır. Bakan Koca, Türkiye genelinde uyuz vakalarında prevalansın geçen yıla göre yaklaşık yüzde 7 oranında arttığını, deprem bölgesinde ise bu artışın yaklaşık yüzde 13 oranında olduğunu ifade etti.
1 Kasım 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hipertansiyon ve etkisine ilişkin ilk raporunu yayımladı. Rapora göre, hipertansiyon dünya genelinde her üç yetişkinden birinde görülüyor ve bu hastalığa sahip her beş kişiden dördü yeterince tedavi edilmiyor. Hipertansiyonla yaşayan kişi sayısı, 1990-2019 yılları arasında ikiye katlanarak 650 milyondan 1,3 milyara çıktı. Ülkeler hipertansiyonla mücadelenin kapsamını genişlettiği takdirde 2023-2050 arasında 76 milyon ölümün önlenebileceği belirtiliyor.
19 Eylül 2023

Uluslararası İşletme Okulları Birliği'nin (CEMS) araştırmasına göre, iş gücüne yeni katılan genç profesyonellerin yüzde 61'i hibrit çalışmanın kariyerleri üzerinde olumlu bir etkisi olacağını düşünüyor. Hibrit çalışma düzeni, belirli günlerde ofiste ve belirli günlerde ofis dışında çalışmayı içeriyor. Genç profesyoneller, bu düzenin hayatlarına esneklik kattığını ve seyahat ederken çalışma imkanı sunduğunu belirtiyor. Ayrıca, hibrit çalışma düzeninin kendilerine değer verildiğini hissettirdiğini ve ruh sağlıklarını olumlu yönde etkilediğini ifade ediyor.
26 Temmuz 2023

Portekiz, çalışanların fiziksel ve ruhsal sağlığını ölçmek amacıyla haftada dört günlük çalışma düzenini test eden bir pilot proje başlattı. Altı ay sürecek olan projede 40'a yakın şirket bu yeni çalışma düzenini deneyecek. Proje, ekonomik, toplumsal ve çevresel etkileri değerlendirmeyi ve iş-yaşam dengesini iyileştirmeyi hedefliyor. Koordinasyonu Birbeck University of London ve Henley İş Okulu'ndan akademisyenler tarafından yürütülen proje, işlerin organizasyonunun 21. yüzyıla uygun daha verimli ve sürdürülebilir bir yol olacağını savunuyor.
5 Haziran 2023

Pozitif-iz Derneği'nin raporuna göre, 2018'den bu yana HIV'le yaşayanlara karşı hak ihlali yüzde 300'den fazla arttı. 2022 boyunca gelen başvuruların yüzde 28'inde hak ihlali tespit edildi. Yabancı uyrukluların maruz kaldığı ayrımcılık ve hak ihlalleri de 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 36 arttı. Pozitif-iz Derneği, HIV'le yaşayanlara destek mesajı verdi ve HIV'in etkin olarak baskılayan ilaçların (ARV) HIV ile yaşayan kişilerin sağlıklı bir yaşam sürdürmesini sağladığını belirtti.
22 Ekim 2023

Portekiz'de haziran ayında başlatılan ve 41 şirketi kapsayan haftada dört gün çalışma pilot uygulaması, çalışanların stres ve yorgunluk seviyelerini düşürdü. Ankete göre, ev ile iş arasındaki dengeyi sağlamanın zorluğu yüzde 46'dan yüzde 8'e düştü. Çalışanlar aileleriyle ve hobileriyle daha fazla vakit geçirebildiklerini belirtti. Şirketler, çalışma saatlerini yüzde 12 azaltırken maaşlarda bir değişiklik yapmadı. Araştırma Nisan 2024'te tamamlanacak ve şu ana kadar şirketlerin yüzde 95'i sistemi faydalı bulduğunu ifade etti.
18 Aralık 2023

Science dergisi, 2023 yılının çığır açan buluşu olarak obezite tedavisinde kullanılan kilo verdiren ilaçları seçti. Bu ilaçlar GLP-1 hormonunu taklit ederek kilo kaybına ve kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı oluyor. Listede ayrıca küresel ısınmanın etkileri, doğal hidrojen kaynakları, yapay zekanın hava durumu tahminindeki başarısı, sıtma aşısının genel kullanım onayı, Alzheimer tedavisindeki ilerlemeler, Amerika kıtasının insanlar tarafından daha erken keşfedildiğine dair bulgular, süper kütleli kara deliklerin birleşmesi, ABD'deki akademik grevler ve eksa ölçekli bilişim gibi konular yer alıyor.
17 Aralık 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Kardiyolog Prof. Dr. Nevrez Koylan, depremlerin akut stres yaratarak damar sertliği plaklarını yırtıp kalp krizlerine yol açabileceğini belirtiyor. Deprem sonrası kalp krizi sıklığında %35'e varan artışlar ve ritim bozukluklarında 6-9 kat artış gözlemleniyor. Kronik stresin de kalp krizi ve inme riskini artırabileceği, hipertansiyona neden olabileceği ifade ediliyor. Hayatta Kal Derneği, kalp krizi belirtileri ve yapılması gerekenler hakkında bilgilendirici bir kamu spotu hazırladı.
15 Mart 2023

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023
İşaretlediklerim