Avustralyalı astronomlar, Dünya'ya ulaşması sekiz milyar yıl süren radyo dalgalarından kaynaklanan gizemli bir patlama saptadı. Hızlı Radyo Patlamaları (FRB) adı verilen bu dalgaların biri, sekiz milyar yıllık yolculuğunun ardından Dünya'ya ulaştı. Araştırmacılar, bu dalganın birleşmekte olan birkaç galaksinin yol açtığı patlama sonucu oluştuğunu belirtti. FRB'lerin, evrenin kütlesinin hesaplanmasında ve galaksiler arası iyonize olmuş materyalleri algılamada kullanılabileceği ifade edildi.
20 Ekim 2023

AB'nin Copernicus uydu izleme sistemi, Haziran 2023'ün dünya genelinde en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçtiğini açıkladı. Özellikle Kuzeybatı Avrupa'da yüksek sıcaklıklar ölçülürken, Orta ve Doğu Avrupa, İskandinavya ve Karadeniz'in batı kıyıları boyunca kurak koşullar oluştu. Ayrıca, Antarktika deniz buzu ortalamanın %17 altında en düşük seviyeye ulaştı. Amerika Çevre Tahmini Ulusal Merkezi de 3 Temmuz'da yerküredeki ortalama ısının rekor kırdığını duyurdu.
6 Temmuz 2023

TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan ölçümler ve araştırmalar sonucunda, Antarktika'da son üç yıl içinde Türkiye büyüklüğünde bir buz kaybı olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu erimenin küresel iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ve atmosfere daha fazla su buharı salınmasıyla sera gazı konsantrasyonlarının artacağını belirtiyor. Bu durum, küresel iklim değişiminin hızlanmasına yol açacak. Araştırma, İHA ve uydu tabanlı ölçme yöntemleri kullanılarak yapıldı ve önemli miktarda erime gözlemlendi.
26 Şubat 2024

AFAD'ın verilerine göre, Ege Denizi'nde Girit Adası'nın kuzey doğusu açıklarında 4,2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, 10 Ocak 2023 tarihinde saat 02.00'de gerçekleşti. Depremin merkez üssü, Muğla'nın Datça ilçesine 181 kilometre uzaklıkta ve deniz yüzeyinin 8,24 kilometre derinliğinde yer aldı.
10 Ocak 2023

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Güney Kore'deki bilim insanları, nükleer füzyon deneyinde 100 milyon santigrat derece sıcaklıkta 48 saniye boyunca plazmayı tutmayı başardılar. Bu, 2021'de kırılan 30 saniyelik rekorun üstüne çıkılarak elde edilen bir başarıdır. Nükleer füzyon, güneş ve diğer yıldızlarda görülen enerji üretim sürecinin bir kopyası olup, karbon kirliliği olmadan sınırsız enerji sağlama potansiyeline sahiptir. Bu teknoloji, temiz enerji çözümleri arasında önemli bir yer tutmaktadır.
3 Nisan 2024

ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi (NSIDC), Antarktika'daki deniz buzlarında bu yıl erimenin son 45 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını bildirdi. Her yıl kıtanın yaz aylarının yaşandığı şubat ayı sonuna doğru Antarktika deniz buzunun en düşük seviyesine geldiği kış aylarında eski durumuna döndüğü ancak bu yıl buzun beklenen seviyelere ulaşmadığı kaydedildi. Bilim insanları, iklim krizi nedeniyle Kuzey Kutbu'ndaki deniz buzunun sabit biçimde azaldığını ancak Antarktika’dakinin, son dönemde rekor yüksek seviyelerden rekor düşük seviyelere iniş ve çıkışlar kaydettiğini, 2016’dan itibaren de giderek küçülme eğilimine girdiğini vurguluyor.
31 Temmuz 2023

Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi'ne göre, Eylül ayı sıcaklıkları bir önceki en yüksek değeri büyük farkla aşarak kayıtlara geçen en sıcak ay oldu. Uzmanlar, El Niño hava olayına ek olarak küresel ısınmaya yol açan gazların salınımlarının devam etmesinin de sıcaklığa neden olduğuna inanıyor. Bazı bilim insanları sıcaklık artışının fazlalığı karşısında şok olduklarını belirtti. Eylül ayındaki sıcaklık artışı, kuzey yarımkürede kayıtlara geçen en sıcak yazın ardından geldi.
6 Ekim 2023

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

1986 yılında Antarktika'dan ayrılan ve yaklaşık 4 bin kilometrekare yüzölçümüne sahip olan A23a adlı buzdağı, 30 yıldan fazla bir süre sonra hareket etmeye başladı. Buzdağının kalınlığı 400 metre civarında olup, Avrupa'nın en yüksek gökdeleni olan Londra Shard'dan daha yüksek. Bilim insanları, buzdağının kütlesindeki azalma sonucu hafifleyerek hareket edebilecek duruma geldiğini belirtiyor. A23a'nın hareketi, Güney Georgia'daki fok ve penguenler için olası bir tehdit oluşturabilirken, erimesiyle serbest kalan mineraller okyanus besin zincirine katkıda bulunuyor.
24 Kasım 2023

Atlantik Okyanusu üzerinde oluşan tropik fırtına Lee'nin hızının saatte 130 kilometreye ulaştığı ve kasırgaya dönüştüğü belirtildi. ABD Ulusal Kasırga Merkezi, kasırganın hızının gelecek günlerde artmasının ve 'kategori 5' seviyesine yükselebileceğini ifade etti. Lee'nin ABD ana karasını doğrudan etkileyip etkilemeyeceği henüz bilinmiyor. Bu yılki kasırga sezonunun normalin üzerinde olacağı uyarısı yapıldı.
7 Eylül 2023

Dünya Meteoroloji Örgütü'nün raporuna göre, küresel deniz yüzeyi sıcaklıkları mayıs, haziran ve temmuz aylarında rekor düzeylere ulaştı. Atlantik Okyanusu'nun kuzeyinde sıcaklıklarda benzeri görülmemiş artışlar gözlemlendi. El Nino hava koşullarının etkisiyle sıcaklık rekorlarının artması bekleniyor. WMO, 2024 yılında sıcaklık rekorlarının kırılmasının muhtemel olduğunu öngörüyor.
11 Temmuz 2023

50 yaşındaki İspanyol dağcı Beatriz Flamini, sosyal izolasyonun ve oryantasyon bozukluğunun insanların zaman algısı üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla başladığı bilimsel bir deney kapsamında, İspanya'nın Granada şehri yakınlarındaki bir mağarada 500 gün geçirerek dünya rekoru kırdı. Flamini, bu süre zarfında kimseyle temas etmedi ve zamanının nasıl geçtiğini anlamadığını belirtti. Teknik bir sorun nedeniyle deneyi sekiz gün süreyle durdurmak zorunda kaldı ve bu süreyi çadırda geçirdi. Deneyin bilimsel sonuçları henüz açıklanmadı.
15 Nisan 2023

Bilim insanları, Büyük Patlama sırasında ortaya çıkan ve daha sonra 'kayıplara karışan' anti-maddenin, yer çekimi karşısında madde gibi hareket ettiğini tespit etti. İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) yapılan deneyler, anti-maddenin aşağı doğru hareket ettiğini gösterdi. Araştırmacılar, antihidrojen atomlarının hareket yönünü tespit eden sensörlerle anti-maddenin aşağı doğru hareket ettiğini belirledi. Bilim insanlarının bir sonraki adımı, madde ile anti-maddenin yer çekimi karşısında aynı hızda hareket edip etmediğini tespit etmek olacak.
27 Eylül 2023

Danimarka ve Grönland Jeoloji Araştırmaları'na göre, Türkiye'nin Kahramanmaraş ilinde meydana gelen ve büyük yıkıma yol açan depremlerin sarsıntıları, Danimarka ve Grönland'daki sismograflar tarafından kaydedildi. Sismolog Tine Larsen, deprem dalgalarının Danimarka'nın Bornholm adasına ve Grönland'a ulaştığını belirtti. AFAD'ın verilerine göre, Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler sonucunda can kaybı 1014'e yükseldi.
6 Şubat 2023

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye'nin yarından itibaren yağışlı bir hava dalgasının etkisi altına gireceğini duyurdu. Yağışların çoğunlukla yağmur ve sağanak şeklinde olacağı, bazı bölgelerde gök gürültülü sağanakların beklendiği belirtildi. Hava sıcaklıklarının mevsim normalleri civarında seyredeceği, yağış alan yerlerde ise azalarak normallerin altına düşebileceği tahmin ediliyor. Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu'nun bazı bölgelerinde çığ tehlikesine dikkat çekildi. Deprem bölgesinde perşembeye kadar yağış beklenmiyor, ancak sonrasında yerel olarak kuvvetli yağışlar olabileceği öngörülüyor.
21 Mart 2023

2023 yılı, gökyüzünde bir dizi nadir gök olayına ev sahipliği yapacak. Bunlar arasında nadir bir kuyruklu yıldızın geçişi, süper mavi ay ve çeşitli meteor yağmurları bulunuyor. C/2022 E3 kuyruklu yıldızı, yaklaşık 185 bin yıl sonra ilk kez Dünya'ya bu kadar yakın bir mesafeye gelecek ve çıplak gözle gözlemlenebilecek. Ayrıca, Venüs ve Jüpiter'in kavuşumu gibi görsel açıdan etkileyici olaylar da yaşanacak. Yıl boyunca halkalı güneş tutulması ve parçalı ay tutulması gibi olaylar da gözlemcileri bekliyor.
2 Şubat 2023

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, 7 Kasım'da Marmara Denizi'nde meydana gelen ve AFAD tarafından 4,1, Kandilli Rasathanesi tarafından ise 4,5 büyüklüğünde ölçülen depremin, beklenen Kuzey Anadolu Fayı'nın (KAF) kuzey kolunda olmadığını açıkladı. Görür, depremin Erdek kuzeyinden geçen ve normal atım bileşeni olan güney kolunda gerçekleştiğini ve bu depremin bir öncü deprem olduğunu söylemenin spekülasyon olacağını Twitter hesabından duyurdu.
8 Kasım 2023
İşaretlediklerim