Artan sıcaklıklar nedeniyle keneler daha geniş coğrafi alanlarda ve mevsimler arası daha erken dönemlerde aktif hale geliyor. Bu durum, Lyme hastalığı gibi kene kaynaklı hastalıkların yayılma riskini artırıyor. Lyme hastalığı, enfekte bir kene ısırığı sonucu ortaya çıkan ve bazen belirgin olmayan semptomlar gösteren bir hastalıktır. Hastalığın erken teşhisi ve tedavisi, uzun süreli sağlık sorunlarını önleyebilir. Kene ısırıklarından korunmak için alınabilecek önlemler arasında koruyucu giysiler giymek, kovucu kullanmak ve vücut kontrolü yapmak bulunmaktadır.
11 Mayıs 2024

Bipolar Yaşam Derneği Başkanı Özlem Sarı, 37 yıllık bipolar bozukluk deneyimini paylaşarak, bazı ailelerin çocuklarının bipolar bozukluk tanısını kabul etmekte zorlandığını belirtti. Dünya Bipolar Bozukluk Farkındalık Günü'nde, bu yılın teması 'Sosyal Çevre ve İlişkilerimiz' olarak belirlendi. Bipolar bozukluğun, düzenli takip, tedavi ve yaşam tarzı önlemleriyle kontrol altında tutulabileceği vurgulandı. Sarı, kendi deneyimlerinden yola çıkarak, hastalığın yönetilebilir olduğunu ve umudun önemini vurguladı.
30 Mart 2024

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Başkanı Prof. Dr. Mustafa Cesur, obezite ilaçlarının doktor kontrolünde ve uygun kişilerde kullanılması gerektiğini belirtti. Obezite, dünya genelinde ve Türkiye'de ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul ediliyor. Cesur, obezite tedavisinde ilaçların yanı sıra beslenme düzeni ve fiziksel aktivitenin de önemli olduğunu vurgulayarak, ilaçların tek başına yeterli olmadığını ifade etti. Ayrıca, ilaçların yan etkileri ve kontrolsüz kullanımının tehlikelerine dikkat çekti.
11 Mayıs 2024

Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, yüksek yağlı besinlerle beslenen erkek farelerin sperminde bazı RNA türlerinin seviyeleri yükseldi ve bu farelerin yavrularında glukoz intoleransı gibi metabolik sorunlar gözlendi. Epidemiyolojik analizler, kilolu erkeklerin oğullarında da benzer sorunların ortaya çıktığını gösterdi. Utah Üniversitesi'nden araştırmacı Qi Chen, sağlıklı spermler için sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı ve sağlıksız beslenmenin hem babanın hem de çocuğunun hayatını etkilediğini belirtti.
9 Haziran 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Oxford ve Tilburg üniversitelerinin yaptığı araştırma, 168 ülkeden 2,4 milyondan fazla kişinin internet kullanımını inceledi ve vakaların yüzde 85'inde internete bağlanmakla esenlik duygusu arasında pozitif bir ilişki olduğunu tespit etti. Araştırma, internetin gençler için daha güvenli hale getirilmesi gerektiğini vurgularken, internet kullanımının bazı genç kadınlarda depresif belirtilerle olumsuz bir ilişki gösterdiğini de belirtti. Liverpool Üniversitesi'nden Prof. Simeon Yates, internetin hem faydaları hem de zararları olduğunu ve bu çalışmanın bu konuları incelemede yetersiz kaldığını ifade etti.
14 Mayıs 2024

Kök hücre nakli gerektiren kan ve lenf bezi kanseri hastaları, melfalan ilacına bir yıldan uzun süredir ulaşamıyor. Sağlık Bakanlığı'nın konudan haberdar olmasına rağmen sorun çözülemedi. İlaç, Türk Eczacılar Birliği tarafından ücretli olarak tedarik edilebiliyordu, ancak Sağlık Bakanlığı'nın ruhsat verdiği tek firma olan Soho İlaç, ihtiyaç duyulan miktarda ilacı ithal edemiyor. Bu durum, hastaların tedavi süreçlerinin aksamalarına ve bazı hastalıkların nüksetmesine yol açıyor. Her yıl en az 2 bin 500 hastanın ihtiyaç duyduğu ilaç, karaborsada 300 dolara satılıyor.
18 Nisan 2024

Türkiye'de, özellikle Güney Kore ve Japonya gibi Uzakdoğu ülkelerinde yaygın olan laparoskopik karaciğer nakli yöntemi, Koç Üniversitesi Hastanesi Karaciğer Nakli Merkezi tarafından uygulanmaya başlandı. Bu yöntemle, vericilerden karaciğer parçası, minimal invaziv bir işlemle alınıyor, bu da ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırıyor ve vericinin normal yaşamına dönüşünü kolaylaştırıyor. Türkiye'de bu yöntemi uygulayan ekip, şimdiye kadar 50 laparoskopik donör ameliyatı gerçekleştirmiş ve bu alanda en geniş seriyi oluşturmuş durumda. Ayrıca, merkez şimdi de aynı ameliyatı robotik cerrahi ile yapma üzerine çalışmalar yürütüyor.
17 Şubat 2024

Amerikan Gastroenteroloji Derneği, tekrarlayan clostridium difficile enfeksiyonlarında kullanılmak üzere dışkı mikrobiyota naklini tedavi yöntemi olarak önerdi. Bu yöntem, sağlıklı bir donörden alınan dışkı ile hastanın bağırsak mikrobiyomunun dengesinin yeniden sağlanmasını amaçlıyor. ABD'de bu yöntem etkili ve güvenli bulunuyor ve FDA tarafından onaylanan çeşitli uygulama yöntemleri bulunuyor. Prof. Dr. Zülfikar Polat, dışkı naklinin sadece belirli bağırsak hastalıklarında değil, aynı zamanda artrit, astım, otizm gibi çeşitli hastalıklarda da deneysel olarak kullanıldığını belirtti, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
12 Mart 2024

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerinin yetersizliği, ertesi gün hapının kullanımını artırdı ve lise yaşlarına kadar yayılmasına neden oldu. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılıyor, ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi değil. Uzmanlar, bu ilacın sık kullanımının ciddi hormonal dengesizliklere ve sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıkların artışı ve kondom kullanımının azalması da önemli bir sorun olarak belirtiliyor.
14 Mayıs 2024

Nosebo etkisi, plasebo etkisinin olumsuz versiyonu olarak tanımlanır ve olumsuz beklentilerin fiziksel zararlara yol açtığı durumları ifade eder. Covid-19 aşısı örneğinde, aşının yan etkileri hakkında yapılan önceden uyarılar, hastalarda beklenen yan etkilerin gerçekleşmesine neden olabilir. 2022'de yapılan bir araştırma, Covid aşısıyla ilişkili yan etkilerin dörtte üçünün nosebo etkisiyle açıklanabileceğini ortaya koydu. Bu durum, sağlık profesyonellerinin hastaları bilgilendirirken kullandıkları dilin önemini ve potansiyel zararlarını vurgulamaktadır.
11 Nisan 2024

Birleşmiş Milletler (BM), dünya çapında yaklaşık 300 milyon insanın uyuşturucu kullandığını ve bu durumun 39 milyon kişide çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığını belirtti. BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) Başkanı Ghada Fathi Waly, sentetik uyuşturucuların pazardaki payının artmasıyla bu maddelere erişimin hem daha ucuz hem de daha öldürücü hale geldiğini vurguladı. Ayrıca, uyuşturucu üretimi ve ticaretinde internetin önemli bir rol oynadığına ve dünya genelinde tedaviye ihtiyaç duyan bağımlıların sadece beşte birinin tedavi görebildiğine dikkat çekti.
14 Mart 2024

Kolorektal cerrah Karen Zaghiyan, tuvalette beş dakikadan fazla oturmanın sağlık için zararlı olduğunu belirtiyor. Bu alışkanlığın, özellikle dışkılama sonrası veya beklerken sosyal medya gibi aktivitelerle zaman geçirilmesi durumunda, hemoroid gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini ifade ediyor. Zaghiyan, bağırsak hareketinin beş dakika içinde tamamlanamaması halinde, kalkıp daha sonra tekrar denemenin daha sağlıklı olacağını öneriyor.
3 Mart 2024

Colorado Boulder Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, yüksek yağlı diyetlerin bağırsak bakterilerini bozarak kaygıyı artırabileceğini ortaya koydu. Araştırma, ergen fareler üzerinde yapıldı ve yüksek yağlı diyetle beslenen farelerin bağırsak bakterilerinde önemli bir dengesizlik ve beyinlerinde kaygı ile ilişkili genlerin daha yüksek ekspresyonu gözlemlendi. Bu bulgular, diyet, bağırsak sağlığı ve zihinsel refah arasındaki karmaşık ilişkiyi vurguluyor.
21 Haziran 2024

DEHB ilaçları, metilfenidat ve atomoksetin, dikkat, hafıza ve problem çözme gibi bilişsel işlevleri artırarak mental aktiviteyi güçlendiriyor. Bu ilaçlar, özellikle sınav dönemlerinde, performans artırmak amacıyla kötüye kullanılıyor. DEHB tanısı olmayan bireylerde bu ilaçların kullanımı bağımlılık gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. Uzmanlar, ilaçların gereksiz yere kullanımının 'mental doping' olduğunu ve etik dışı bir davranış olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bu ilaçların yanlış kullanımı yoğun anksiyete ve kaygı gibi yan etkilere neden olabiliyor.
11 Şubat 2024

Son yapılan araştırmalar, meme kanserinin özellikle 20 ile 49 yaş arasındaki kadınlarda artış gösterdiğini ve bu kanser türünün giderek daha genç yaşlarda görüldüğünü ortaya koyuyor. ABD'de yapılan bir çalışma, 2000'den 2019'a kadar meme kanseri görülme sıklığının yılda yüzde 0,79 oranında arttığını ve özellikle 2016'dan sonra bu artışın daha da belirginleştiğini gösteriyor. Risk faktörleri arasında genetik mutasyonlar, ailede meme kanseri öyküsü, ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak, az sayıda çocuk doğurmak, emzirmemek, hareketsiz yaşam, alkol ve sigara kullanımı gibi etmenler bulunuyor. Erken teşhis için 40 yaşından itibaren mamografi ve riskli gruplarda meme ultrasonu öneriliyor.
20 Şubat 2024

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, spina bifida, felç ve çeşitli mesane hastalıkları olan insanlar için mesanenin doluluk oranını haber verecek bir implant tasarladı. Bu implant, mesanenin dış çeperine takılarak, doluluk oranını Bluetooth aracılığıyla bir akıllı telefon uygulamasına aktaracak. İmplant, idrar kaçırma sorunlarını önlemekle kalmayıp, sürekli enfeksiyonlar ve böbrek hasarı gibi ek organ hasarlarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Cihaz, küçük hayvanlar ve primatlarda yapılan testlerde başarılı sonuçlar gösterdi.
28 Mart 2024

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.
21 Haziran 2024

Türk Böbrek Vakfı (TBV), steroid kullanımının tehlikeli boyutlara ulaştığını belirterek, Beyoğlu Belediyesi Halıcıoğlu Parkı Spor Alanı'nda farkındalık etkinliği düzenledi. Vakıf başkanı Timur Erk, özellikle sporcular ve lise çağındaki çocuklar arasında yaygın olan steroid kullanımının böbrek sağlığına ciddi zararlar verebileceğini vurguladı. Erk, aşırı protein alımının da böbrek yetmezliğine yol açabileceğini belirtti.
27 Haziran 2024
İşaretlediklerim