4 bin yıllık bir kafatası üzerinde yapılan araştırmalar, eski Mısırlı doktorların kanserli lezyonları cerrahi olarak çıkarmaya çalıştıklarına dair kanıtlar ortaya koydu. İspanya, Britanya ve Almanya'dan bilim insanları, Cambridge Üniversitesi'nin Duckworth Koleksiyonu'nda saklanan iki kafatası üzerinde çalışarak, kanserli lezyonların çevresinde kesik izleri buldular. Bu bulgular, insanlık tarihinde cerrahi kanser tedavisinin belgelenmiş ilk örneği olabilir. Araştırma sonuçları, Frontiers in Medicine dergisinde yayınlandı.
31 Mayıs 2024

İsveç ve İsviçreli araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışma, yapay zeka programı ChatGPT'nin doktorlardan yaklaşık 10 kat daha hızlı tıbbi rapor hazırlayabildiğini ortaya koydu. Acta Orthopaedica dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, doktorlar ve ChatGPT tarafından doldurulan hastane taburcu kağıtları arasındaki farkı alanında uzman 15 kişilik bir heyet ayırt edemedi. ChatGPT, benzer kalitedeki bir raporu ortalama 2,9 dakikada hazırlarken, doktorlar için bu süre 27,8 dakika oldu. Uppsala Üniversitesi Hastanesi'nde ortopedi doktoru olan Cyrus Broden, yapay zekanın doktorların iş yükünü azaltabileceğini ve hastalara daha fazla zaman ayırma imkanı sunabileceğini belirtti.
29 Mart 2024

Yapay zeka algoritmalarının tıp alanında toplumsal cinsiyet kodlarını nasıl sürdürdüğü incelendi. Araştırmada, ChatGPT, Gemini ve Llama gibi yapay zeka araçlarının sağlık çalışanlarının mesleki kıdem ve kişilikleri hakkında belirgin cinsiyet ayrımları yaptığı gözlendi. Örneğin, deneyimsiz doktorlar kadın, deneyimli doktorlar ise erkek olarak varsayıldı. Bu önyargıların sağlık sektöründe ciddi etkileri olabileceği belirtiliyor.
24 Eylül 2024

Bilim insanları, beyin kanamasını durdurabilecek virüs boyutlarında nanorobotlar geliştirdi. Bu nanorobotlar, vücudun ulaşılması zor bölgelerine nokta atışı doğrulukta ilaç gönderebiliyor. Henüz insanlarda denenmemiş olsa da, yapılan deneylerde kobaylarda başarılı sonuçlar elde edildi. Bu teknoloji, cerrahi müdahalelerden daha az riskli bir tedavi yöntemi sunmayı hedefliyor.
23 Eylül 2024

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

ABD'deki Pittsburgh Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, yapay zeka modelleri kulak enfeksiyonlarını yüzde 93 doğrulukla akut orta kulak iltihabından ayırt edebildi. Bu oran, doktorların hastalığı teşhis etme oranından daha yüksek. Araştırma, 2018 ile 2023 arasında 635 çocuğun kulak zarlarının çekildiği 1151 video üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmacılar, bu teknolojinin yanlış teşhisleri azaltarak gereksiz antibiyotik kullanımını önleyebileceğini belirtiyor.
6 Mart 2024

Yeni bir araştırmaya göre, Alzheimer hastalığını teşhis etmek için geliştirilen basit bir kan testi yaklaşık yüzde 90 doğruluk oranına sahip. Bu test, Alzheimer hastalarının kanındaki 'p-tau217' ve 'amiloid beta' proteinlerini ölçerek hızlı ve ucuz bir teşhis sağlıyor. Araştırmacılar, bu testin klinik kontrollerden daha doğru sonuç verdiğini belirtiyor. Ancak, sinirbilimci Cliff Abraham, bu gelişmenin büyük bir devrim olmadığını ifade ediyor.
29 Temmuz 2024

ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü (USPSTF), yeni bir kanıt değerlendirmesi sonucunda mamografi için önerilen başlangıç yaşını 50'den 40'a indirdi. Bu güncelleme, 40 ile 74 yaş arasındaki kadınların iki yılda bir mamografi yaptırmalarını önermektedir. Dr. İlyas Şahin, bu değişikliğin meme kanserinden ölümleri azaltabileceğini belirtti. Ayrıca, mamografi cihazlarının düşük doz radyasyonla yüksek kalitede görüntü sağladığı ve radyasyon kaynaklı kanser riskinin oldukça düşük olduğu vurgulandı.
5 Mayıs 2024

CHP Tekirdağ Milletvekili Nurten Yontar, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde meme kanseri farkındalık ayı kapsamında bir konuşma yaparak, kendisinin de meme kanseri olduğunu ve tedavisinin sürdüğünü açıkladı. Yontar, konuşması sırasında peruğunu çıkararak farkındalık yaratmaya çalıştı ve erken teşhisin önemine vurgu yaptı. Ayrıca, HPV aşısının önemine dikkat çekerek, bu aşının ücretsiz olarak Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanması gerektiğini belirtti. Yontar'ın bu eylemi, tüm milletvekilleri tarafından ayakta alkışlandı.
9 Ekim 2024

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Nail Paksoy, son beş yılda kanser tedavisinde akıllı ilaçların gelişmesiyle büyük değişiklikler yaşandığını belirtti. Akıllı ilaçlar, sağlam dokulara zarar vermeden tümörün büyümesini ve yayılmasını engelliyor. Bu ilaçlar, kemoterapiye göre daha az yan etkiye sahip ve immünoterapi ile birlikte kullanılarak kanserin kronik bir hastalık gibi yönetilmesine olanak tanıyor. Yeni nesil tedaviler, özellikle dördüncü evre kanser hastalarında yaşam süresini uzatıyor.
28 Ekim 2024

Science Corporation, ciddi görme kaybı yaşayan hastalar için geliştirdiği retina implantları ile görme yeteneğini geri kazandırmayı başardı. Bu implantlar, hastaların kitap okuyabilmesini ve yüzleri tanıyabilmesini sağladı. Ancak, Michigan Üniversitesi'nden bir göz doktoru, bu gelişmenin ne kadar büyük bir adım olduğunu belirlemek için daha fazla detaya ihtiyaç olduğunu belirtti. Çalışma henüz başlangıç aşamasında olsa da, gelecekteki potansiyeli açısından umut verici olarak değerlendiriliyor.
1 Kasım 2024

Fransa Atom Enerjisi ve Alternatif Enerjiler Kurumu (CEA), dünyanın en güçlü manyetik rezonans görüntüleme (MRI) cihazı olan Iseult ile insan beyninin en net görüntüsünü yayınladı. Bu cihaz, 11,7 Tesla manyetik gücüne sahip olup, hastanelerde kullanılan cihazlara kıyasla çok daha hızlı ve detaylı görüntüler elde edebiliyor. 20 gönüllü üzerinde test edilen cihaz, neredeyse 4 dakikada en net beyin görüntüsünü elde etti. Iseult Projesi, nörodejeneratif hastalıklar ve psikiyatrik bozukluklar üzerine araştırmalar yapmayı hedefliyor ve bu ultra detaylı görüntülerin, Alzaymır ve Parkinson gibi hastalıkların teşhisinde önemli bir rol oynaması bekleniyor.
4 Nisan 2024

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024

İspanyol araştırmacılar, BigScience, Meta ve OpenAI'nin yapay zeka dil modellerini matematik, fen ve coğrafya soruları ile test etti. Araştırma, yeni sürümlerin zorlu sorulara daha doğru yanıtlar verdiğini ancak basit sorularda bile güvenilirlik sorunları yaşadığını ortaya koydu. Yeni modellerin, önceki sürümlere göre daha az 'doğrucu' olduğu ve yanıt bulamadığında tahminde bulunma eğiliminde olduğu belirtildi. Araştırma, Nature dergisinde yayınlandı.
1 Ekim 2024

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı'nın (TÜSEB) Teknofest 2024 kapsamında düzenlediği Sağlıkta Yapay Zekâ Yarışması'na son üç yılda başvuru sayısı 10 kat artarak 5 bin 393 takıma ulaştı. Sağlıkta İşbirliği Platformu'nun kurucusu Prof. Dr. Melih Bulut, yapay zekanın sağlık alanında önemli bir potansiyel taşıdığını ve daha fazla desteklenmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, Türkiye'de yapay zeka destekli sağlık uygulamalarının 2024-2028 Stratejik Planı'na dahil edildiği ve 2030'da dijital sağlık iş hacminin 11 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Turcorn 100 Programı'na seçilen 15 Turcorn adayından ikisi sağlık alanında faaliyet gösteriyor.
16 Mart 2024

Britanya'daki bilim insanları, 50 yıllık araştırmalar sonucunda yeni bir kan grubu sistemi olan MAL'ı tanımlamayı başardı. Bu keşif, 1972'de hamile bir kadının kan örneğinde eksik olan AnWj antijeninin incelenmesiyle başladı. MAL kan grubu, nadir görülen bir sistem olup, hücre zarlarının stabil kalmasında ve hücre içi taşımada hayati bir rol oynayan MAL proteini ile ilişkilidir. Bu keşif, nadir kan grubu özelliklerine sahip hastaların daha iyi anlaşılmasına ve tedavi edilmesine olanak sağlayacak.
19 Eylül 2024

Dünya genelinde yapılan araştırmalar, 20'li, 30'lu ve 40'lı yaşlardaki bireylerde meme ve bağırsak kanseri gibi kanser türlerinin arttığını gösteriyor. Özellikle Britanya, ABD, Fransa, Avustralya, Kanada, Norveç ve Arjantin gibi ülkelerde genç yetişkinlerde bağırsak kanseri vakaları önemli ölçüde artış gösterdi. Uzmanlar, bu artışın obezite, sigara kullanımı, uyku düzeni ve mikroplastiklerin etkisi gibi çeşitli faktörlerle ilişkili olabileceğini belirtiyor. Ancak, genç yaşta kanser vakalarının artışının tam nedeni hala bilinmiyor ve bu durum ciddi bir halk sağlığı krizi potansiyeli taşıyor.
9 Ekim 2024

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yavaşlatan lecanemab adlı ilaca ruhsat vermedi. Deneylerde ilacın erken dönem Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlattığı tespit edilmişti. Ancak EMA, ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olabileceği gerekçesiyle faydalarının, yan etki risklerini bertaraf etmediğine karar verdi. Bu karar, Alzheimer üzerine çalışan uzmanlar tarafından hayal kırıklığı olarak değerlendirildi.
30 Temmuz 2024

Stanford Üniversitesi'nde görev yapan psikolog Michal Kosinski, geliştirdiği yapay zekanın insanların yüzlerini tarayarak zekalarını, cinsel tercihlerini ve siyasi eğilimlerini büyük oranda doğru tahmin edebildiğini iddia ediyor. Ancak bu çalışma, etik sorunları da beraberinde getiriyor. Kosinski, bulgularının mahremiyet ve medeni hakların korunması açısından kritik olduğunu belirtiyor. Çalışmalarının kötü niyetli ve ayrımcı araçlara ilham verebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
10 Ağustos 2024

ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024
İşaretlediklerim