İran'da Ahu Dariai adındaki bir kadın öğrenci, okulun katı kıyafet yönetmeliğini protesto etmek amacıyla kampüste kıyafetlerini çıkardıktan sonra gözaltına alındı ve akıl hastası ilan edilerek bir sağlık merkezine yatırıldı. IranWire, bu tür suçlamaların İran'da protestoculara karşı sıkça kullanılan bir taktik olduğunu belirtti. Ülkede zorunlu başörtüsü kurallarına karşı çıkanlara yönelik baskılar devam ediyor.
8 Kasım 2024

İran'da Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı, zorunlu başörtüsü kuralına uymayan öğrencilerin eğitim kurumlarına alınmayacağını duyurdu. Bu karar, Mehsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra ölümüyle başlayan ve zorunlu başörtüsü yasasının esnetilmesini talep eden protesto dalgasının ardından geldi. Sosyal medyada bazı kadınların başörtüsüz dolaştıkları görülürken, rejim yanlısı muhafazakarlar kuralların uygulanması için yetkililere çağrıda bulunuyor.
3 Nisan 2023

İran hükümeti, başörtüsü takmayı reddeden kadınlara yönelik ağır cezaların uygulanacağı tehdidinde bulunarak, bu kadınları tespit etmek için halka açık alanlara kameralar yerleştirmeye başladı. İran emniyeti tarafından yapılan açıklamada, kameralarla tespit edilen kadınların gerekli cezaları alacakları ifade edildi. Ayrıca işyeri sahipleri de toplumsal normlara uyulup uyulmadığını denetlemeye çağrıldı. Bu gelişmeler, 22 yaşındaki Mehsa Emin'in 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra ölümü ve ardından başlayan protesto dalgası sonrasında yaşanıyor.
9 Nisan 2023

İran Gıda ve İlaç İdaresi, eczanelerde çalışan kadınlara siyah başörtüsü ve siyah peçe takma zorunluluğu getirdi. Bu karar, İranlı erkek eczane çalışanları ve sahipleri tarafından protesto edildi. Erkekler, kadın meslektaşlarına destek olmak için başörtüsü takarak hükümetin kararını eleştirdiler. İranlı gazeteci ve aktivist Masih Alinejad, uluslararası eczacılara İranlı meslektaşlarına destek olma çağrısında bulundu ve zorunlu başörtüsü uygulamasının insan haklarına aykırı olduğunu belirtti.
8 Mart 2023

İran'da 'ahlak polisi' olarak bilinen birimin gözaltı yetkisi kaldırıldı. Bu karar, 22 yaşındaki Mehsa Emini'nin zorunlu başörtüsü kuralına karşı geldiği gerekçesiyle 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra ölmesinin ardından başlayan 'özgürlük' protestolarının ardından geldi. İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyesi Yakub Rızazade, 'ahlak polisi'nin artık uyarı devriyesi olacağını ve gözaltına almayacağını belirtti.
20 Temmuz 2023

İran'da, 22 yaşındaki Mehsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girip hayatını kaybetmesi sonucu başlayan protestolar devam ediyor. Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü'ne göre, en az 481 kişi öldürüldü ve en az 109 kişi idam cezasına çarptırıldı ya da suçlamayla karşı karşıya kaldı. Dört kişinin idamı infaz edildi. İran'da zorunlu başörtüsü kuralına uymayan kadınların sayısının artması üzerine, Genel Başsavcı Yardımcısı Abdussamed Hurremabadi polise, bu ihlallerle kararlı şekilde mücadele etme talimatı verdiğini açıkladı.
10 Ocak 2023

Tahran'da başörtüsü ve iffet kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle başı açık müşterilere hizmet veren birçok kafe, restoran ve bir alışveriş merkezi dahil olmak üzere bazı işletmeler mühürlendi. Mühürlenme kararı, Mahsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi sonucu başlayan ve ülke genelinde yayılan yönetim karşıtı protestolara destek veren ünlü isimlere ait işletmeleri de kapsıyor. İran İçişleri Bakanlığı ve Yargı Erki, zorunlu başörtüsü kuralına uymayanlara karşı harekete geçileceğini ve kameraların başörtüsü denetimleri için kullanılacağını açıklamıştı.
26 Nisan 2023

İran'da çoğunlukla kız öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda meydana gelen toplu zehirlenme vakaları sonucunda 100'den fazla kişi gözaltına alındı. İran İçişleri Bakanlığı, bu kişilerin vakaların failleri olabileceği şüphesiyle gözaltına alındığını ve aralarında terör örgütleriyle bağlantılı olabilecek kişilerin de bulunduğunu açıkladı. Bazı gözaltına alınanların ise macera arayışı veya okulları tatil ettirme niyetiyle zararsız maddeler kullanarak zehirlenmelere yol açtıkları belirtildi. 30 Kasım 2022'den bu yana 238 okulda 5 binden fazla öğrenci zehirlendi.
12 Mart 2023

Fransa'nın başkenti Paris'teki Eyfel Kulesi, İran'da Mehsa Emini'nin ölümü sonrası başlayan ve kadınların özgürlüklerini talep ettiği protestolara destek olmak amacıyla aydınlatıldı. Mehsa Emini, başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girip hayatını kaybetmişti. Emini'nin ölümü ülke genelinde protestolara yol açtı ve bu süreçte birçok kadın öldürüldü veya gözaltına alındı. Protestolara katılan bazı göstericiler idamla yargılanırken, dört kişinin idam cezası infaz edildi.
17 Ocak 2023

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi'nde yemek fiyatlarına yapılan yüzde 193'lük zammı protesto eden öğrenciler, özel güvenlik tarafından gözaltına alındıktan sonra serbest bırakıldı. Rektörlük, bu öğrenciler hakkında disiplin soruşturması başlattı. Protesto sırasında çatal bıçakları masaya vurarak slogan atan öğrencilerin eylemi, toplu eylem olarak değerlendirildi ve bu nedenle soruşturma açıldı. Öğrenciler savunma yapmak üzere çağrıldı ve savunma yapmayanların hakkından vazgeçmiş sayılacağı belirtildi.
15 Kasım 2023

İran'ın Kürdistan eyaletine bağlı Sakkız şehrindeki bir kız lisesinde öğrencilerin kimyasal gazla zehirlendiği öne sürüldü. Olayı protesto eden veliler ile güvenlik görevlileri arasında arbede yaşandı ve İran bayrağı indirilerek Ali Hamaney aleyhinde sloganlar atıldı. En az 47 öğrenci hastaneye kaldırıldı ve 20'den fazlasının durumu kritik. İran'da 30 Kasım 2022'den bu yana kız öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda benzer toplu zehirlenme vakaları meydana gelmiş ve 5 binden fazla öğrenci etkilenmiştir.
10 Nisan 2023

Oscar ödüllü 'Satıcı' filmiyle tanınan İranlı oyuncu Terane Alidusti, Mehsa Emini'nin ölümünden sonra başlayan protestolara destek vermek için başörtüsüz fotoğrafını sosyal medyada paylaşmış ve 'rejim karşıtı gösterilere destek vermek', 'yanlış içerikler paylaşmak' ve 'eylemleri kışkırtmak' suçlamalarıyla 17 Aralık'ta gözaltına alınmıştı. Dünya çapında ünlü sanatçılar Alidusti'nin serbest bırakılması çağrısında bulunmuştu. Alidusti'nin annesi Nadire Hekimullahi, kızının şartlı tahliyeyle serbest bırakıldığını Instagram hesabından duyurdu.
4 Ocak 2023

İran'da, Mehsa Emini'nin başörtüsü kuralına uymadığı gerekçesiyle 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından durdurulan 'ahlak polisi' devriyeleri, protestolar sonrası 10 ay sonra yeniden başlatılıyor. İran Polis Teşkilatı Sözcüsü, başörtüsü kurallarını ihlal edenlere karşı ülke genelinde devriyelerin kurulacağını ve uyarıların dikkate alınmaması durumunda kişilerin adli makamlara sevk edileceğini belirtti. Bu karar, başörtüsü takmayı bırakan kadınların sayısının artması ve rejim yanlısı muhafazakarların baskısı sonucu alındı.
17 Temmuz 2023

Dokuz Eylül Üniversitesi'nde yemek fiyatlarına yapılan yüzde 193'lük zam, öğrenciler tarafından protesto edildi. Protesto sırasında çatal-bıçakları masalara vuran ve slogan atan öğrenciler, özel güvenlik birimleri tarafından okul bahçesine çıkartılarak emniyet güçlerine teslim edildi. Gözaltına alınan öğrenciler arasında olayı görüntülemeye çalışanlar da vardı.
5 Ekim 2023

İnsan hakları örgütü Hengaw, 16 yaşındaki Armita Garawand'ın İran'da ahlak polisi tarafından dövülerek komaya sokulduğunu açıkladı. İran devlet medyası, genç kadının metroda bayıldığını ve kafasını çarptığını iddia etti. Ancak, Hengaw ve diğer kaynaklar, Garawand'ın 'örtünme kurallarına' uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından ciddi fiziksel saldırıya maruz kaldığını belirtiyor. Bu olay, geçen yıl ahlak polisi tarafından tutuklanan ve daha sonra komaya girerek hayatını kaybeden Mahsa Amini'nin ölümünü anımsatıyor.
4 Ekim 2023

İran'da son birkaç ay içinde en az 650 kız öğrenci, solunum sıkıntısı, baş dönmesi ve yorgunluk gibi semptomlarla hastaneye kaldırıldı. İran Sağlık Bakanı Yunus Panahi, olayın araştırıldığını ve kız öğrencilerin okuldan uzak tutulmak istendiğine dair şüpheler olduğunu belirtti. İlk zehirlenme vakaları 30 Kasım 2022'de görüldü ve Kum kentinde veliler tarafından protesto edildi. Olaylar, İran'da Mahza Emini'nin ölümü sonrası başlayan ve kadınların öncülük ettiği kitlesel hükümet karşıtı protestoların bir intikamı olabileceği yönünde endişelere yol açtı.
28 Şubat 2023

İranlı popçu Mehdi Yarrahi, başörtüsü zorunluluğuna karşı bestelediği 'Roosarito' adlı şarkı nedeniyle tutuklandı. Şarkının klibinde, dans eden başörtüsüz kadınların görüntüleri ve özgürlük temalı sözler yer alıyor. Yarrahi, klibi 'Kadın, yaşam, özgürlük' hareketinin 'ön saflarında parlayan yurdunun kadınlarına' adamıştı. Yarrahi'nin avukatı Mustafa Nili, müvekkilinin tutuklandığını Twitter hesabından duyurdu.
30 Ağustos 2023

İran asıllı rapçi Asya Alizade, kliplerinde uyuşturucu madde kullanımını özendirdiği gerekçesiyle gözaltına alındı ve serbest bırakıldıktan sonra sınır dışı edilmek üzere geri gönderme merkezine teslim edildi. Alizade'nin gözaltına alınması, kliplerinin incelenmesi sonucu uyuşturucuya özendirdiği iddiasıyla başlatılan bir soruşturma kapsamında gerçekleşti. İranlı şarkıcı, ifadesinin alınmasının ardından serbest bırakılsa da, ülkesine gönderilmek üzere işlemleri başlatıldı.
27 Mayıs 2023

İranlı oyuncu ve tercüman Shailin Asadollahi, İstanbul'da gözaltına alındı ve Geri Gönderme Merkezi'nde tutuluyor. Asadollahi, daha önce kendisinden şikayetçi olan bir kişi tarafından şikayet edilmesi sonucu gözaltına alındığını belirtti. İran'a sınır dışı edilmesi durumunda hayatının tehlikede olabileceği ifade ediliyor, zira Asadollahi siyasi bir aileden geliyor ve kardeşleri Evin Cezaevi'nde siyasi aktivist olarak tutuluyor. Arkadaşları ve destekçileri, Asadollahi'nin serbest bırakılması için dayanışma çağrısında bulunuyor.
24 Kasım 2023

İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, Danimarka'da Kopenhag Üniversitesi'nde katıldığı İsrail protestosunda gözaltına alındı. Thunberg, sosyal medya hesabından üniversitenin İsrail'e karşı akademik boykot kararı almamasını protesto ettiğini ve polisin şiddetli müdahalesiyle karşılaştığını duyurdu. Thunberg, daha önce de Filistin ve Gazze ile dayanışma için grev yapmış ve İsrail'in savaş suçu işlediğini iddia etmişti.
4 Eylül 2024
İşaretlediklerim