Güney Afrikalı bilim insanları, Kruger Ulusal Parkı'nda hayvanlara su birikintilerine gizlenmiş hoparlörlerden insanların konuşma kayıtlarını dinletti ve hayvanların yaklaşık yüzde 95'i aşırı derecede korkarak hızla kaçtı. Aynı hayvanlara aslan kükremesi kayıtları dinletildiğinde ise hayvanlar önemli ölçüde daha az tepki verdi. Araştırma, hayvanların insanlarla temasın son derece tehlikeli olduğunu öğrendiğini ve insanları avlayan canlılar olarak kodladığını ortaya koydu.
6 Ekim 2023

Hindistan’ın doğusundaki Andaman Adaları’nda bulunan Charles Darwin kurbağalarının baş aşağı durarak çiftleşip yumurta bıraktığı keşfedildi. Delhi Üniversitesi, Hindistan Zooloji Araştırması, Harvard Üniversitesi ve Minnesota Üniversitesi’nden bir grup biyolog, muson yağmurları sırasında üç yıl boyunca bu kurbağaların üreme sürecini inceledi. Araştırma, bu türün çevreyle nasıl etkileşime girdiğini ve türünü sürdürmesi için hangi yaşam alanlarının gerektiğini anlamak açısından önemli bulgular sundu. Çalışma ayrıca, baş aşağı çiftleşmenin saldırgan bekar erkeklerin çiftleşen çifti yerinden ederek yumurtlamayı engellemesini önlemek için evrimleştiğini öne sürüyor.
29 Temmuz 2024

Malatya'nın Kale ilçesinde, dünyanın en zehirli örümceklerinden biri olan 'argiope lobata' türüne rastlandı. İlçe Tarım ve Orman Müdürü Mesut Cem Karaca ve veteriner ekipleri, durumu inceledi. Karaca, bu örümceğin güçlü zehiriyle insan vücudundaki sinir hücrelerini öldürebileceğini, ancak kolay kolay insanlara saldırmadığını belirtti. Ayrıca, örümceğin zehrinin nörodejeneratif hastalıklarda kullanıldığını ve Türkiye'de iki türü olduğu bilinen bu örümceğin dünya genelinde ender rastlanan bir tür olduğunu kaydetti.
20 Eylül 2023

TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan ölçümler ve araştırmalar sonucunda, Antarktika'da son üç yıl içinde Türkiye büyüklüğünde bir buz kaybı olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu erimenin küresel iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ve atmosfere daha fazla su buharı salınmasıyla sera gazı konsantrasyonlarının artacağını belirtiyor. Bu durum, küresel iklim değişiminin hızlanmasına yol açacak. Araştırma, İHA ve uydu tabanlı ölçme yöntemleri kullanılarak yapıldı ve önemli miktarda erime gözlemlendi.
26 Şubat 2024

Yapılan bir araştırma, tek eşli kuş türlerinin bazılarının, eşleri hayatta olmasına rağmen farklı bir eşle üremek için 'boşandığını' ortaya koydu. Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlanan çalışmada, erkek kuşların rastgele ilişkileri ve uzun mesafeli göçlerin boşanma oranlarını artırdığı belirtildi. Ayrıca, boşanma oranlarının yakın akraba türlerde benzer olduğu ve göç mesafesinin artmasıyla boşanma olasılığının yükseldiği tespit edildi.
5 Temmuz 2023

Alman Havacılık ve Uzay Merkezi (DLR), yerçekimsiz ortamın insan vücudu üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla 60 gün boyunca yatakta kalacak gönüllüler arıyor. Araştırma, Ay ya da Mars’a yapılacak olası yolculuklara hazırlık amacı taşıyor. Katılımcılara 18 bin avro ödenecek. Araştırma, gönüllülerin ayaklarının baş seviyesinden yukarıda olacağı 6 derece eğik bir yatakta gerçekleştirilecek ve toplam 88 gün sürecek.
12 Nisan 2024

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 'Blattella germanica' türü hamam böceklerinin genetik yapısının, 2 bin 100 yıl önce Asya'da yaşayan 'Blattella asahinai' türüne benzediği tespit edildi. Araştırmada, bu türün kıtalar arası ticari ve askeri hareketlilikler sebebiyle Ortadoğu ve Avrupa'ya ulaştığı ve buradan da dünyanın diğer bölgelerine yayıldığı belirtildi. Batı Avustralya Üniversitesi'nden Theo Evans, bu hamam böceklerinin hayatta kalmalarının insanlara gözükmemelerine bağlı olduğunu ve evrimsel olarak geceleri ortaya çıkacak şekilde adapte olduklarını söyledi.
21 Mayıs 2024

Heinrich Böll Stiftung Derneği tarafından hazırlanan Pestisit Atlası, çocuklar ve kadınların pestisitlerden daha fazla etkilendiğini belirtiyor. Türkiye'de yılda 60 bin ton pestisit kullanılıyor ve bu durum çocukların nörolojik gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Atlas, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin pestisitlere maruziyette de kendini gösterdiğini ortaya koydu. Tarımda çalışan kadınlar genellikle daha düşük gelir düzeyine sahipler ve karar verme gücünden yoksunlar. Pestisitlerin kadınlar ve kız çocukları üzerindeki etkisi, erkekler ve oğlan çocukları üzerindeki etkisinden farklı.
13 Ekim 2023

California Üniversitesi ve NASA'nın ortaklaşa yürüttüğü bir çalışma, Grönland'daki Petermann Buzulu'nun gelgit hareketleri nedeniyle beklenenden daha hızlı eridiğini ve deniz seviyesindeki yükselme oranını hızlandırdığını gösterdi. Uydu radar verileriyle yapılan analizler, buzulun kara ile bağlantısının koparak okyanusta yüzmeye başladığını ve gelgit döngüleri sırasında önemli ölçüde yer değiştirdiğini ortaya çıkardı. Çalışmanın baş yazarı Enrico Ciraci, bu durumun deniz seviyesinin yükselmesini hızlandırabilecek yeni bir erime etkisini gösterdiğini belirtti. Çalışmanın ortak yazarı Eric Rignot, bu bulguların deniz seviyesindeki yükselme projeksiyonlarını yüzde 200'e kadar artırabileceğini ifade etti.
10 Mayıs 2023

NASA'nın Curiosity aracı, Mars'ta daha önce hiç görülmemiş sarımsı yeşil renkte saf kükürt kristalleri keşfetti. Bu keşif, Curiosity'nin Gediz Vadisi kanalını araştırırken bir kaya yığınının üzerinden geçip birini çatlatması sonucunda gerçekleşti. Bilim insanları, bu bulgunun Mars'ın kozmik tarihi ve potansiyel kolonizasyonu için önemli olabileceğini belirtiyor. Saf kükürt, Dünya'da yalnızca volkanik süreçler veya sıcak su kaynakları gibi aşırı koşullar altında oluşur.
23 Temmuz 2024

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), Aedes albopictus ve Aedes aegypti türü sivrisineklerin Avrupa'da yayılmaya devam ettiğini ve Türkiye'de de görüldüğünü bildirdi. Bu sivrisinekler chikungunya, dang humması, sarı humma, Zika ve Batı Nil virüsleri gibi ciddi hastalıkları bulaştırabiliyor. İklim değişikliği ve küresel hareketlilik, sivrisineklerin üremesini ve hastalıkların yayılmasını kolaylaştırıyor. Hacettepe Üniversitesi'nden Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, sivrisinek popülasyonunun hızlı çoğaldığını ve Türkiye'nin sivrisineklerle bulaşan hastalıklar açısından kırılgan hale geldiğini belirtti. Yavuz, sivrisineklerle mücadelede etkin bir sürveyans sistemi ve çevresel önlemlerin önemine dikkat çekti.
5 Temmuz 2023

ABD'deki Oakland Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, kedilerin evcil hayvan dostlarının ölümlerinde yas belirtileri gösterdiğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, kediler kaybettikleri arkadaşlarının ardından uykuya, yemek yemeğe ve oynamaya daha az ilgi gösterirken, ilgi aramaya, saklanmaya ve yalnız vakit geçirmeye daha fazla zaman ayırıyor. Ayrıca, kedilerin birlikte yaşadıkları süre uzadıkça daha derinden etkilendikleri belirtildi. Araştırmacılar, sahiplerin kendi yaslarını hayatta kalan evcil hayvanlara yansıtma olasılığını da göz önünde bulunduruyor.
10 Ağustos 2024

Calm tarafından hazırlanan bir rapor, yetişkinlerin büyük çoğunluğunun uyku eksikliğinin akıl sağlıklarını olumsuz etkilediğini düşündüğünü ortaya koydu. Araştırmaya göre, uyku eksikliği çeken yetişkinlerin yüzde 78'i akıl sağlıklarının olumsuz etkilendiğini belirtti. Ayrıca, katılımcıların yüzde 42'si ilaç, marihuana veya alkol olmadan uyuyamadıklarını ifade etti. Rapor, Z ve Y kuşaklarının uykuya dalmakta zorluk çektiğini, teknolojinin Z kuşağının uyumasını Y kuşağından yüzde 26 daha fazla etkilediğini belirtti. Ayrıca, finansal stresin uyku sorunlarının en yaygın nedeni olduğu ve eşlerin ve evcil hayvanların uyku sorunlarına neden olabileceği belirtildi.
4 Kasım 2023

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Asya Kaplan Sivrisineği, İstanbul'da yaygınlaşarak sarıhumma, dang humması, zika, chikungunya ve Batı Nil virüsü gibi hastalıklara ve alerjik reaksiyonlara neden oluyor. Bu sivrisinek türü, Türkiye'ye Güney Amerika'dan ticari alışverişler sırasında gemiyle gelmiş ve ilk kez 2011'de Trakya'da, 2017'de ise Karadeniz'de görülmüştü. Boğaziçi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Necla Birgül İyison, iklim değişikliğinin bu sivrisineklerin gelişimini hızlandırdığını ve yayılmalarını kolaylaştırdığını belirtiyor. Sivrisineklerin yayılmasını önlemek için su birikintilerinin ortadan kaldırılması ve ilaçlamaların artırılması gerektiği vurgulanıyor.
8 Ağustos 2024

NASA’nın Curiosity keşif aracı, Mars'ta daha önce hiç görülmemiş sarımsı yeşil renkte saf kükürt kristalleri buldu. Bu keşif, Curiosity'nin Gediz Vadisi kanalını araştırırken bir kaya yığınının üzerinden geçip birini çatlatması sonucunda gerçekleşti. Bilim insanları, bu bulgunun Mars'ın kozmik tarihi ve potansiyel olarak gelecekteki kolonizasyon çabaları için önemli olabileceğini belirtiyor. Saf kükürt, Dünya'da yalnızca volkanik süreçler veya sıcak su kaynakları gibi aşırı koşullar altında oluşur.
23 Temmuz 2024

Türkiye'de yılda 4 milyon ton pestisit kullanılıyor ve bu durum hem insan sağlığını hem de çevreyi olumsuz etkiliyor. Pestisitler, tarım zararlılarıyla mücadele amacıyla kullanılıyor ancak suyu, toprağı ve havayı kirletiyor. Dünyada her yıl 385 milyon pestisit zehirlenmesi vakası kaydediliyor ve 11 bin kişi hayatını kaybediyor. Pestisit kullanımı azalacağı yerde artıyor ve bu durum, üreticilerin daha çok ürün alma hırsı nedeniyle oluyor. Pestisitlerin tek kazanan tarafı ise üretici şirketler. Türkiye'de yasak olan pestisitler, ihraç edilen ürünlerde saptanıyor ve geri gönderiliyor.
12 Ekim 2023

Tarım ve Orman Bakanlığı, Afyonkarahisar ve Denizli'de çıkan kuş gribi mihrakları nedeniyle kaybedilen arilik statüsünün yeniden kazanıldığını duyurdu. Bakanlık, hastalık tarama sonuçlarını Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü'ne (WOAH) rapor etti ve örgüt, Türkiye'nin tamamını 'ari bölge' olarak tanımladı. Türkiye, bu yılın başlarında çıkan kuş gribi mihrakları nedeniyle 'hastalıktan ari' durumunu kaybetmişti.
2 Eylül 2023

Uppsala Üniversitesi'nde gerçekleştirilen bir araştırma, sağlıksız yiyeceklerin derin uyku kalitesini düşürdüğünü gösterdi. Araştırmada 15 sağlıklı, normal kilolu genç erkek katılımcıya rastgele sırayla sağlıklı ve sağlıksız diyetler uygulandı. Sağlıksız diyet uygulayan katılımcıların derin uyku kalitesi, sağlıklı diyet uygulayanlara göre daha düşük çıktı. Araştırma sonuçlarına göre, abur cubur tüketimi uyku süresini etkilemese de yavaş dalga aktivitesini azaltarak derin uykunun onarıcı özelliğini bozuyor.
1 Haziran 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023
İşaretlediklerim