Van'ın Çatak ilçesindeki Kaniya Bekan Nekropolü'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, 3 bin 200 yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen iskeletlerin kafataslarında beyin ameliyatı izleri tespit edildi. Yaklaşık 400 insan iskeletinden 30'unda görülen bu izler, antik çağlarda kullanılan dört farklı cerrahi tekniği gösteriyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Yılmaz'ın açıklamalarına göre, ameliyat edilen bireylerin yüzde 60'ı iyileşmiş, bu da dönemin cerrahi başarısını ortaya koyuyor.
27 Kasım 2023

Kuzey ve batı Avrupa'da 15 bin yıl önce yaşayan Magdaleniyen kültüründe yamyamlık, yaygın bir cenaze ritüeliymiş. İnsanlar ölülerini zorunluluktan değil, kültürlerinin bir parçası olarak yiyordu. Araştırmada, çeşitli Avrupa ülkelerindeki 59 Magdaleniyen bölgesi incelendi ve 25'indeki mezar kültürü yorumlandı. Araştırmacılar, 15 bölgede çiğneme izleri olan insan kalıntıları, kesik izleri olan kafatası kemikleri ve iliğini çıkarmak için kasıtlı olarak kırılmış kemiklere rastladı. Bu bulgular, yamyamlığın Magdaleniyen kültüründe yaygın olduğunu ve beslenme amaçlı değil, bir gömme ritüeli olarak benimsendiğini gösteriyor.
6 Ekim 2023

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Nebraska-Lincoln Üniversitesi'nden 21 yaşındaki bilgisayar mühendisliği öğrencisi Lufe Farritor, Herculaneum belgelerindeki bir kelimeyi çözen ilk insan oldu. Farritor, papirüslerdeki kömürleşmiş antik harfleri tespit eden bir yapay zeka programı geliştirdi ve 10 kadar harfi bulmayı başardı. Papirüs uzmanları, daha sonra, antik Yunanca'da imparatorluk rengi olarak kabul edilen, mor ve kızıl karışımı renk için kullanılan 'porfiro/πορφυρας' kelimesini bulmayı başardı.
23 Ekim 2023

Sanat dünyasının 'Indiana Jones'u' olarak bilinen Hollandalı sanat dedektifi Arthur Brand, ressam Van Gogh'un üç buçuk yıl önce müzeden çalınan tablosunu buldu. 1884 tarihli 'Nuenen'deki Papaz Evi Bahçesi' adlı tablo, Amsterdam'da bir evde teslim alındı. Tablonun değeri üç ila altı milyon avro arasında tahmin ediliyor. Tablo, 2020 yılında Singer Laren Müzesi'nden çalınmıştı.
12 Eylül 2023

İspanya'nın güneybatısında, Badajoz eyaletine bağlı Casas del Turuñuelo'da, Rosetta Taşı'ndan yaklaşık 400 yıl öncesine tarihlenen ve üzerinde alfabe yazılı olan bir kaya levhası keşfedildi. Bu taşın, antik Paleo-Hispanik Tartessos uygarlığıyla ilişkili olduğu ve bu uygarlığın varlığına dair yalnızca üçüncü alfabe kanıtı olduğu belirtiliyor. Taşın üzerinde savaşçı figürlerinin de bulunduğu 21 işaret dizisi tespit edildi ve bu alfabenin 27 işareti olduğu belirtildi. Ancak taşın bir tarafında eksik bir parça bulunuyor ve bu eksik parça, antik dilin daha fazla parçasını ortaya çıkarma potansiyeline sahip.
14 Haziran 2024

Bilim insanları, Avustralya'nın Yeni Güney Galler bölgesinde 'ekidnapus' adı verilen antik bir yaratığın fosilleşmiş çene kemiği parçalarını keşfettiler. Bu yeni tür, ornitorenk ve dikenli karıncayiyenlere benzerliği nedeniyle 'Opalios splendens' olarak adlandırıldı. Yaklaşık 100 milyon yıllık olduğu tahmin edilen fosiller, paleontolog Elizabeth Smith ve kızı Clytie tarafından bulundu ve Avustralya Müzesi'ne bağışlandı. Araştırma ekibi, bu keşfin bölgede daha fazla kazı yapılması için fon sağlanmasını teşvik edeceğini umuyor.
16 Haziran 2024

Panama'nın Cocle eyaletinde yer alan El Cano arkeolojik sahasında, 1300 yıldan daha eski olduğu tahmin edilen bir mezar bulundu. Panama Kültür Bakanlığı Kültür Mirası Ulusal Direktörü Linette Montenegro tarafından yapılan açıklamaya göre, mezar İspanyol öncesi döneme ait ve içerisinden iki ceset, çeyiz eşyaları, altın, seramik, göğüs kemeri, boncuklar, bilezikler, küpeler, altın kaplamalı çanta ve çeşitli kolyeler çıkarıldı. Mezarın dönemin hükümdarına ait olduğu öngörülüyor. Bölgede 2008 yılından bu yana arkeolojik kazılar devam ediyor.
5 Mart 2024

4 bin yıllık bir kafatası üzerinde yapılan araştırmalar, eski Mısırlı doktorların kanserli lezyonları cerrahi olarak çıkarmaya çalıştıklarına dair kanıtlar ortaya koydu. İspanya, Britanya ve Almanya'dan bilim insanları, Cambridge Üniversitesi'nin Duckworth Koleksiyonu'nda saklanan iki kafatası üzerinde çalışarak, kanserli lezyonların çevresinde kesik izleri buldular. Bu bulgular, insanlık tarihinde cerrahi kanser tedavisinin belgelenmiş ilk örneği olabilir. Araştırma sonuçları, Frontiers in Medicine dergisinde yayınlandı.
31 Mayıs 2024

İspanya'nın Carmona kentindeki bir antik Roma mezarında, 2 bin yıllık şarap bulundu. Bu keşif, şimdiye kadar sıvı halde bulunan en eski şarap olarak kabul ediliyor. Şarabın kimyasal analizleri Cordoba Üniversitesi'nden araştırmacılar tarafından yapıldı ve bu keşif, Roma cenaze uygulamaları ve cinsiyet rollerine dair yeni bilgiler sunuyor. Ayrıca, antik şarabın bileşimi, eski koruma teknikleri ve tarımsal uygulamalar hakkında da önemli ipuçları veriyor.
23 Haziran 2024

Adıyaman'ın Besni ilçesinde, bir çiftçi tarafından kırsal alanda bulunan ve farklı bir yapıya sahip taş, Adıyaman Müze Müdürlüğü'ne teslim edildi. Müze Müdürlüğü ekiplerinin yaptığı ilk incelemede, taşın üzerindeki yapının Orta Miyosen Dönemi'ne ait bir balık fosili olduğu belirlendi. Fosilin yaklaşık 15 milyon yıl öncesine tarihlendiği ve önemli bir keşif olarak değerlendirildiği ifade edildi. Fosilin ilerleyen dönemlerde sergilenmek üzere ziyaretçilere sunulacağı açıklandı.
21 Şubat 2024

Fas'ta, 66 milyon yıl önce okyanuslarda avlanan ve boyu bir katil balinaya yakın olan yaklaşık 8 metre uzunluğundaki 'Khinjaria acuta' isimli deniz kertenkelesinin fosili bulundu. Bu tür, hançeri andıran dişlere sahip olup, Tyrannosaurus rex ve Triceratops gibi dinozorlarla aynı dönemde yaşamış olabilir. 'Khinjaria acuta', mosasaur olarak bilinen dev deniz kertenkeleleri ailesinin bir üyesi ve günümüzde Komodo ejderlerinin ve anakondalarının uzaktan akrabasıdır. Araştırmacılar, bu canlıların yok oluşunun modern deniz besin zincirlerinde süper avcı türlerinin azalmasına yol açtığını belirtiyor.
6 Mart 2024

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 'Blattella germanica' türü hamam böceklerinin genetik yapısının, 2 bin 100 yıl önce Asya'da yaşayan 'Blattella asahinai' türüne benzediği tespit edildi. Araştırmada, bu türün kıtalar arası ticari ve askeri hareketlilikler sebebiyle Ortadoğu ve Avrupa'ya ulaştığı ve buradan da dünyanın diğer bölgelerine yayıldığı belirtildi. Batı Avustralya Üniversitesi'nden Theo Evans, bu hamam böceklerinin hayatta kalmalarının insanlara gözükmemelerine bağlı olduğunu ve evrimsel olarak geceleri ortaya çıkacak şekilde adapte olduklarını söyledi.
21 Mayıs 2024

4’üncü veya 5’inci yüzyılda papirüs üzerine yazılan ve Almanya’nın Hamburg kentindeki bir kütüphanede saklanan el yazması, İsa’nın çocukluğuna dair bilinen en eski kayıt olarak belirlendi. İki uzman tarafından çözülen metin, Thomas’ın Bebeklik İncili’nin hayatta kalan en eski kopyası olarak tanımlandı. Papirüs, İsa’nın 12 kil serçesini canlı kuşlara dönüştürdüğü mucizeyi anlatıyor. Bu keşif, İsa’nın çocukluğuna dair bilinen en eski yazılı kaydın 600 yıl öncesine ait olduğunu gösteriyor.
13 Haziran 2024

İspanya'daki Prado Müzesi, başlangıçta 1500 avro (yaklaşık 52 bin lira) fiyatla açık artırmaya çıkarılması planlanan bir eserin, ünlü İtalyan ressam Michelangelo Merisi da Caravaggio'ya ait olduğunu doğruladı. Eser, 'Ecce Homo' adını taşıyor ve İsa'nın çarmıha gerilmeden önce kalabalığa gösterilmesini tasvir ediyor. Müze yetkilileri, eserin Caravaggio'ya ait olduğunun anlaşılması üzerine açık artırmayı durdurdu ve eserin satışını yasakladı. Eser, 27 Mayıs'tan itibaren müzede sergilenecek.
7 Mayıs 2024

Arkeologlar, Avusturya'nın Irschen bölgesinde 1500 yıllık bir Hıristiyan eseri keşfetti. Fildişinden yapılmış ve Hıristiyan motifleriyle süslenmiş olan bu pyx, geç antik çağda bir kilisenin yan şapelinde bulundu. Bu türden sadece 40 civarında fildişi kutusu olduğu biliniyor ve en son 100 yıl önce benzer bir keşif yapılmıştı. Eserin, bir azizin kutsal emanetlerini saklamak için kullanıldığı düşünülüyor.
27 Haziran 2024

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından 2008'de nesli tükendiği ilan edilen Java kaplanının, Endonezya'da yürütülen araştırmalar sonucu yaşama ihtimali bulundu. Araştırmacı Kalih Raksasewu, beş yıl önce Java kaplanına ait olduğu düşünülen bir kıl örneği buldu ve bu örnek, 1930'da doldurulmuş bir Java kaplanının kürkündeki kıllarla en yakın eşleşmeyi sağladı. Endonezya Çevre Bakanlığı, bu bulguların ardından doğada daha fazla gözlem ve genetik incelemeler yapılacağını duyurdu.
5 Nisan 2024

Galler'in Powys bölgesinde, Hay-on-Wye kasabası yakınlarında bir tepede parıldayan gümüş rengi bir monolit ortaya çıktı. Yaklaşık 3 metre boyundaki bu yapı, hafta sonu yürüyüş yapanlar tarafından fark edildi. Yapının kim veya ne tarafından yerleştirildiği konusunda net bir bilgi olmaması, sosyal medyada çeşitli spekülasyonlara yol açtı. Dünya genelinde benzer gizemli monolitlerin daha önce de görüldüğü ve bu tür olayların insanları hem şaşırttığı hem de meraklandırdığı belirtildi.
13 Mart 2024
İşaretlediklerim