Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünya nüfusunun yarısının dang humması virüsüne yakalanma riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı. DSÖ'nün tropikal hastalıklarla ilgili biriminin direktörü Raman Velayudhan, 2000-2022 döneminde dang humması vakalarında sekiz kat artış olduğunu belirtti. Dang hummasıyla ilgili vakaların yüzde 80'inin semptomsuz olduğunu vurgulayan Velayudhan, bu virüse karşı sadece Sanofi Pasteur'in aşı geliştirdiğini ve aşının yaklaşık 20 ülkede kullanılmak üzere tescil edildiğini söyledi. Dang hummasından kaynaklanan ölümlerin yılda 40 ila 70 bin arasında tahmin edildiğini belirtti.
21 Temmuz 2023

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

Dalmaçyalı köpeklerdeki genetik farklılıklar, memelilerin bazı hastalıklara neden yatkın olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Bath Üniversitesi'nden Dr. Kit Yates, Dalmaçyalıların kürk pigment hücrelerinin embriyo gelişimi sırasında nasıl oluştuğunu ve değiştiğini inceleyen bir araştırma yürütüyor. Bu köpeklerin yüksek oranda sağır olmasının melanosit eksikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu araştırma, insanlardaki benzer genetik rahatsızlıkların anlaşılmasına da katkı sağlayabilir.
15 Haziran 2024

Türkiye'de yapılan bir araştırma, ülkedeki kalp yetersizliği hastalığının durumunu ortaya koydu. 2016-2022 yılları arasında 2 milyon 722 bin 151 kişi üzerinde yapılan çalışma, Türkiye'de her yüz kişiden ikisinin kalp yetmezliği hastası olduğunu ve hastalığın Avrupa ülkelerine kıyasla 8-10 yıl daha genç yaşta başladığını gösterdi. Araştırma, kalp yetersizliği sıklığının kadınlarda erkeklere göre daha yüksek olduğunu ve genç hastaların prevalansının endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, düşük sosyoekonomik koşullarda yaşayan hastaların hayatta kalma oranının yüksek olduğu ve sağlık sigortası sisteminin (SGK) bu durumda kritik bir rol oynadığı tespit edildi.
9 Şubat 2024

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde köpeği tarafından ısırılan mimar Lütfü Seray, kuduz şüphesiyle tedavi görmesine rağmen hayatını kaybetti. Türkiye'de yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas bildirimi yapılıyor ve ortalama 1-4 arası kuduz vakası görülüyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, kuduz hayvanların %90.17'si evcil hayvanlar ve en sık köpeklerden kaynaklanıyor. Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, kuduzun bir sistem sorunu olduğunu ve 'tek sağlık' yaklaşımıyla çevre, hayvan ve insan sağlığına yönelik önlemler alınarak kontrol altına alınabileceğini belirtiyor. Ayrıca, kuduz aşısının her yıl tekrarlanması gerektiğini ve sağlık sistemlerindeki aşı tedarik sıkıntılarına dikkat çekiyor.
13 Temmuz 2023

Türk Tabipleri Birliği, rahim ağzı ve kolon kanseri taramalarında kullanılan kitlerin tanı değerleri ve kullanım zorlukları hakkında endişelerini ifade etti. Ocak-Mart döneminde negatif sonuç alan kişilerin yeniden çağrılması ve sonuçlarda uyumsuzluklar olduğu belirtildi. Mamografi okumalarının süresinin uzadığı ve tek merkezde okunma uygulamasının değişebileceği, sağlık kayıt sistemlerinin birbirini görmemesi gibi sorunlar sıralandı. Ayrıca, 6 Şubat ve 20 Şubat depremlerinden sonra kanser tarama hizmetlerinin etkilenen bölgelerde neredeyse durduğu ifade edildi.
24 Nisan 2023

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024

Osteoporoz, kemiklerin kırılma olasılığını artıran bir hastalıktır ve kadınlar bu hastalığa erkeklere göre daha yatkındır. Bunun nedenleri arasında hormonal farklılıklar, kemik yapısındaki farklılıklar ve yaşla birlikte östrojen seviyesinin azalması sayılabilir. Ayrıca, besin eksikliği, aile geçmişi ve sigara kullanımı gibi diğer risk faktörleri de bulunmaktadır. Osteoporoz riskini azaltmak için ip atlama, squat sıçramaları ve kutu atlayışları gibi egzersizler önerilmektedir.
16 Nisan 2024

Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırma, gece saat 10 ile 11 arasında uyumanın kalp ve damar sağlığına iyi geldiğini ortaya koydu. Araştırma, UK Biobank tarafından 88 bin kişi üzerinde gerçekleştirildi ve sonuçları Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin akademik yayını European Heart Journal'da yayınlandı. Araştırma süresince gönüllülerin uyuma ve uyanma saatleri kaydedildi ve bu süreç yaklaşık altı yıl sürdü. Araştırmada, 3 bin gönüllüde kalp ve damar hastalıkları tespit edildi.
29 Eylül 2023

Türkiye, böbrek taşı görülme sıklığının dünya ortalamasının üzerinde olduğu 'taş kuşağı' ülkeleri arasında bulunuyor. Prof. Dr. Bülent Önal, her 100 kişiden 11'inde böbrek taşı oluştuğunu belirtiyor. Böbrek taşlarının idrar yolu enfeksiyonları ve kronik böbrek yetmezliğine yol açabileceği, sıcak iklimin ve yetersiz su tüketiminin hastalığa zemin hazırladığı ifade ediliyor. Yeterli su tüketimi, tuzun azaltılması, sağlıklı beslenme ve egzersiz böbrek taşı oluşumunu engelleyebilir. Ayrıca, bira içmenin böbrek taşlarını düşürdüğüne dair yaygın bir kanının yanlış olduğu, bol su içmenin daha etkili olduğu vurgulanıyor.
26 Mart 2023

Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yürütülen uluslararası bir araştırma, Covid-19 salgınının 2019 ile 2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini 1,5 yılı aşkın süreyle azalttığını ortaya koydu. Araştırmacı Dr. Austin E. Schumacher, salgının yetişkinler üzerinde derin etkiler bıraktığını ve ülkelerin yüzde 84'ünde beklenen yaşam süresinin azaldığını belirtti. Bu durum, yeni patojenlerin potansiyel yıkıcı etkilerini gözler önüne seriyor.
13 Mart 2024

Almanya'da yapılan bir araştırma, Florida Marangoz karıncalarının kendi türünden bir başka karıncanın hayatını kurtarmak için bacak ampütasyonu yaptığını belgeledi. Bu, hayvanlar aleminde bir türün üyesinin bir başkasının hayatını kurtarmak için bir vücut parçasını kestiği ilk örnek olarak kaydedildi. Ayrıca, bazı karınca türlerinin diğer kolonilerin larvalarını kaçırıp köleleştirdiği ve bu köle karıncaları kendi kolonilerinde bakım görevleri için kullandığı gözlemlendi. Bu tür davranışlar, karıncaların topluluk odaklı ve karmaşık sosyal yapılarının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Toronto Üniversitesi'nden araştırmacılar, yaşları 60 ve üstü 7 bin 600 kişinin yaşlanma bulgularını inceledi. Araştırma, evli erkeklerin bekar erkeklere kıyasla iki kat daha iyi yaşlandığını tespit etti. Buna karşılık, bekar kadınların evli ve boşanmış kadınlardan daha sağlıklı yaşlandığı ortaya çıktı. Araştırma, çiftlerin birbirini sağlıklı davranışları benimsemeye teşvik edebileceğini öne sürüyor.
23 Ağustos 2024

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde yapılan bir araştırmada, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ve aşı olmayan 44 kişinin otopsi sonuçları incelendi. Araştırmacılar, cesetlerin çoğunun kan plazmasında SARS-CoV-2 virüsünü buldu. Ayrıca, 11 cesedin sinir sistemine ait dokularından alınan örneklerde, birkaçında SARS-CoV-2 RNA'sı tespit edildi. Ancak, virüsün beyne verdiği zararın az olduğu sonucuna varıldı ve Covid-19'un öncelikle solunum yolları ile akciğer dokusuna zarar verdiği doğrulandı.
1 Ocak 2023

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

Harvard Tıp Fakültesi kardiyoloji uzmanı Dr. Ozan Ünlü'nün açıklamalarına göre, Covid-19 aşıları kalp yetmezliği, atardamar ve toplardamar pıhtıları, beyin kanamaları gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı koruyucu etkiye sahip. İngiltere, İspanya ve Estonya'dan 20 milyon kişinin verilerinin analiz edildiği bir araştırma, aşıların hem akut hem de uzun vadeli komplikasyon risklerini azalttığını gösterdi. Araştırma, endüstri desteği olmadan gerçekleştirildi ve aşılanmış bireylerde ciddi sağlık sorunlarının riskinde önemli düşüşler saptandı. Ayrıca, Covid-19'un kalp ve damar sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine karşı aşıların koruyucu olduğu vurgulandı.
19 Mart 2024

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024
İşaretlediklerim