Türkiye'de 'yetim hastalık' olarak adlandırılan nadir hastalıklar için geliştirilen 416 ilacın sadece 76'sı ruhsatlı

Türkiye'de 'yetim hastalık' olarak adlandırılan nadir hastalıklar için geliştirilen 416 ilacın sadece 76'sı ruhsatlı ile benzer, 27 olumlu, 39 olumsuz, ve 51 önemli olmak üzere, toplam 82 olay izlendi.

Sağlık Bakanlığı MESUDE ERŞAN Dünya Sağlık Örgütü MESUDE DEMİR ABD Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Britanya Vedat Işıkhan Çin Sosyal Güvenlik Kurumu İstanbul Barosu Can Atalay Almanya Diken HIV İspanya Avrupa Avustralya Norveç Fransa Fahrettin Koca İtalya Hindistan Danimarka Resmi Gazete Birleşmiş Milletler İstanbul Tabip Odası BBC Türkçe
Sağlık Bakanlığı MESUDE ERŞAN Dünya Sağlık Örgütü MESUDE DEMİR ABD Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Britanya Vedat Işıkhan Çin Sosyal Güvenlik Kurumu İstanbul Barosu Can Atalay Almanya Diken HIV İspanya Avrupa Avustralya Norveç Fransa Fahrettin Koca İtalya

Britanya merkezli ilaç şirketi AstraZeneca, Covid-19 aşısının çok nadir durumlarda Trombositopeni Sendromlu Tromboz (TTS) gibi ciddi yan etkilere neden olabileceğini kabul etti. Bu durum, aşı olduktan sonra sağlık sorunları yaşayan kişilerin ve yakınlarını kaybettiğini düşünenlerin şirkete dava açmalarına yol açtı. İlk dava, aşı sonrası beyin hasarı yaşayan Jamie Scott tarafından açıldı. AstraZeneca, aşının güvenlik profilinin genel olarak kabul edilebilir olduğunu ve düzenleyicilerin aşının faydalarının yan etkilerden daha ağır bastığını belirtti.
2 Mayıs 2024

Türkiye'de yaklaşık 3 milyon kadın endometriozis (çikolata kisti) hastalığıyla mücadele ediyor ve bu hastalık nedeniyle şiddetli ağrılar ve çeşitli sağlık sorunları yaşanabiliyor. Hastalar, modern tıbbın sunduğu çözümlerden yeterince fayda göremedikleri veya yan etkilerden korktukları için sülük tedavisi, hacamat, acı kavun suyu gibi alternatif yöntemlere yöneliyor. Endometriozis Araştırma ve Dayanışma Derneği, hastalara bilimsel ve doğru tedavi yöntemleri hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla kuruldu ve Endo WomanFest adında bir etkinlik düzenliyor. Ancak, sosyal medyada ve bazı sağlık influencer'ları tarafından yayılan yanıltıcı bilgiler hastaları tehlikeli ve bilimsel olmayan yöntemlere itebiliyor.
20 Şubat 2024

Pozitif-iz Derneği’nin 2023 yılına ait HIV Pozitiflerin Maruz Bırakıldıkları Hak İhlalleri Raporu, HIV’le yaşayan bireylere yönelik ayrımcılığın arttığını ortaya koydu. Rapora göre, 2018’den bu yana derneğe yapılan başvurular ve hak ihlallerinde yüzde 8.6 kat artış yaşandı. En çok ihlal edilen haklar arasında sağlığa erişim ve çalışma hakkı bulunuyor. Dernek, HIV’le yaşayan bireylerin haklarını bilmeleri ve ihlal durumunda hukuki yollara başvurmaları gerektiğini vurguluyor.
17 Eylül 2024

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Nail Paksoy, son beş yılda kanser tedavisinde akıllı ilaçların gelişmesiyle büyük değişiklikler yaşandığını belirtti. Akıllı ilaçlar, sağlam dokulara zarar vermeden tümörün büyümesini ve yayılmasını engelliyor. Bu ilaçlar, kemoterapiye göre daha az yan etkiye sahip ve immünoterapi ile birlikte kullanılarak kanserin kronik bir hastalık gibi yönetilmesine olanak tanıyor. Yeni nesil tedaviler, özellikle dördüncü evre kanser hastalarında yaşam süresini uzatıyor.
28 Ekim 2024

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye'nin zengin kültürel mirasından 'Antep İşi Nakışı', 'Geleneksel Keçe Yapımı' ve 'Yoğurt Yapımının Geleneksel Yöntemleri ve İlgili Sosyal Uygulamalar'ı UNESCO'nun 'İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'ne eklenmesi için başvuruda bulundu. Bu dosyalar, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında 2025 yılında değerlendirilecek. Her bir mirasın kendine özgü üretim teknikleri ve sosyal pratikleri, Türkiye'nin kültürel çeşitliliğini ve zenginliğini uluslararası alanda tanıtmayı amaçlıyor.
18 Nisan 2024

Londra'dan Dr. Sermed Mezher, Instagram'da paylaştığı bir reel'de insan vücudunda nadir bulunan dört özelliği açıkladı. Bu özellikler arasında Eros yayı dudak tipi, gözleri isteyerek odaklamama yeteneği, iç sese sahip olmak ve fosfenler yer alıyor. Mezher, bu özelliklerin her birinin toplumda nadir görüldüğünü ve bazı insanların bu özelliklere sahip olabileceğini belirtti.
27 Temmuz 2024

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, iyileşmesi mümkün olmayan hastalıklara sahip yetişkinlerin son evrelerinde ötanazi talebinde bulunabilmelerine olanak tanıyacak bir yasa tasarısı üzerinde çalıştıklarını duyurdu. Tasarının nisanda bakanlar kuruluna, mayısta ise parlamentoya sunulması planlanıyor. Macron, bu yasayı bireyin özerkliği ile ulusun dayanışmasını birleştiren bir kardeşlik yasası olarak tanımladı. Yasa, hastanın reşit olması ve Alzheimer gibi psikiyatrik bir hastalığa sahip olmaması gibi koşullar altında, en az iki hekim ve psikologlardan oluşan bir tıbbi ekibin değerlendirmesiyle uygulanacak.
11 Mart 2024

Britanya, hem epizodik hem de kronik migrenin önlenmesinde kullanılacak ağızdan alınan ilk ilacı uygulamaya hazırlanıyor. BBC Türkçe'nin haberine göre, bu yeni tedavi yöntemi yaklaşık 170 bin kişiye umut olacak. Migren, dünya genelinde her yedi kişiden birini etkileyen, şiddetli baş ağrılarıyla karakterize edilen bir hastalık. Yeni ilaç, diğer tedavilere yanıt alamayanlar veya iğne tedavisi uygulanamayan hastalar için önerilecek.
11 Nisan 2024

Birleşmiş Milletler (BM), dünya çapında yaklaşık 300 milyon insanın uyuşturucu kullandığını ve bu durumun 39 milyon kişide çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığını belirtti. BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) Başkanı Ghada Fathi Waly, sentetik uyuşturucuların pazardaki payının artmasıyla bu maddelere erişimin hem daha ucuz hem de daha öldürücü hale geldiğini vurguladı. Ayrıca, uyuşturucu üretimi ve ticaretinde internetin önemli bir rol oynadığına ve dünya genelinde tedaviye ihtiyaç duyan bağımlıların sadece beşte birinin tedavi görebildiğine dikkat çekti.
14 Mart 2024

Türkiye'de, özellikle Güney Kore ve Japonya gibi Uzakdoğu ülkelerinde yaygın olan laparoskopik karaciğer nakli yöntemi, Koç Üniversitesi Hastanesi Karaciğer Nakli Merkezi tarafından uygulanmaya başlandı. Bu yöntemle, vericilerden karaciğer parçası, minimal invaziv bir işlemle alınıyor, bu da ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırıyor ve vericinin normal yaşamına dönüşünü kolaylaştırıyor. Türkiye'de bu yöntemi uygulayan ekip, şimdiye kadar 50 laparoskopik donör ameliyatı gerçekleştirmiş ve bu alanda en geniş seriyi oluşturmuş durumda. Ayrıca, merkez şimdi de aynı ameliyatı robotik cerrahi ile yapma üzerine çalışmalar yürütüyor.
17 Şubat 2024

DEHB ilaçları, metilfenidat ve atomoksetin, dikkat, hafıza ve problem çözme gibi bilişsel işlevleri artırarak mental aktiviteyi güçlendiriyor. Bu ilaçlar, özellikle sınav dönemlerinde, performans artırmak amacıyla kötüye kullanılıyor. DEHB tanısı olmayan bireylerde bu ilaçların kullanımı bağımlılık gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. Uzmanlar, ilaçların gereksiz yere kullanımının 'mental doping' olduğunu ve etik dışı bir davranış olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bu ilaçların yanlış kullanımı yoğun anksiyete ve kaygı gibi yan etkilere neden olabiliyor.
11 Şubat 2024

Yeni bir araştırma, aralıklı oruç tutmanın tip 2 diyabet hastaları için ilaç tedavisi yerine etkili bir başlangıç müdahalesi olabileceğini ortaya koydu. Çin'de yapılan çalışmada, 5:2 aralıklı oruç planını uygulayan katılımcıların kan şekeri seviyelerinde önemli düşüşler gözlemlendi. 16 haftalık çalışmanın sonunda, aralıklı oruç tutanların yüzde 80'inin kan şekeri seviyeleri ilaca ihtiyaç duymadan diyabet olmayan bir aralığa döndü.
24 Haziran 2024

2024 Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. MikroRNA, gen düzenlemesinde önemli bir rol oynayan küçük bir RNA molekülü olarak tanımlanmış ve bu keşif, organizmaların gelişimi ve işleyişi için kritik bir öneme sahip olduğunu göstermiştir. Nobel Ödülleri, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine insanlığa hizmet edenlere verilen prestijli ödüllerdir.
7 Ekim 2024

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

Rahim ağzı kanseri, belirtileri genellikle erken evrelerde fark edilmediği için tehlikeli olabiliyor. Seks sırasında ağrı ve kanama, düzensiz regl döngüleri, anormal vajinal akıntı, bağırsak ve mesane problemleri, vücutta ağrı ve şişlik, ve anormal Pap smear testi kanserin belirtileri arasında sayılıyor. Bu belirtiler, özellikle erken teşhis ve tedavi için önem taşıyor. Uzmanlar, bu tür belirtilerle karşılaşanların vakit kaybetmeden bir kadın doğum uzmanına başvurmalarını öneriyor.
28 Nisan 2024

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yavaşlatan lecanemab adlı ilaca ruhsat vermedi. Deneylerde ilacın erken dönem Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlattığı tespit edilmişti. Ancak EMA, ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olabileceği gerekçesiyle faydalarının, yan etki risklerini bertaraf etmediğine karar verdi. Bu karar, Alzheimer üzerine çalışan uzmanlar tarafından hayal kırıklığı olarak değerlendirildi.
30 Temmuz 2024

Gebelik sırasında yapılan non-invaziv prenatal test (NIPT), anne kanındaki fetal DNA parçacıklarını analiz ederek yüzde 99 doğruluk oranıyla kromozomal bozuklukları tespit edebiliyor. Bu test, amniyosentez gibi invaziv yöntemlere olan ihtiyacı büyük ölçüde azaltıyor ve fiyatı düştükçe daha yaygın hale gelmesi bekleniyor. Ancak, NIPT tek başına yeterli değil; ultrasonografi ve diğer değerlendirmelerle birlikte kullanılması gerekiyor. Testin bazı kısıtlamaları bulunmakla birlikte, yüksek riskli gebeliklerde özellikle öneriliyor.
29 Eylül 2024

Geliştirilen bir ilaçla laboratuvar farelerinin ömrünün yüzde 25 uzatılabildiği ve aynı ilacın insanların yaşlanmasını da yavaşlatabileceği belirlendi. Araştırma, İngiltere ve Singapur'daki ekipler tarafından yürütüldü ve farelerin genetiği değiştirilerek İnterlökin-11 üretmeleri engellendi. İlacın insanlarda test edildiği ancak yaşlanma karşıtı sonuçlarının henüz bilinmediği ifade edildi. Bilim insanları, farelerde elde edilen sonuçların insanlarda da etkili olacağını düşünüyor.
17 Temmuz 2024

Bilim insanları, solaklığın genetik kökenlerini araştıran yeni bir çalışma gerçekleştirdi. Çalışma, nadir genetik varyantların solaklıkta önemli bir rol oynadığını ortaya koydu. Özellikle TUBB4B adlı bir gendeki nadir varyantların, solaklarda sağ elini kullananlara göre 2,7 kat daha yüksek oranda bulunduğu tespit edildi. Bu bulgular, solaklık ile vücudun sol-sağ farklılaşması arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürüyor.
26 Mayıs 2024

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024
İşaretlediklerim