Britanya'da geliştirilen yeni bir kan testi, meme kanserinin nüksetmeden önce yıllar önce geri dönüp dönmeyeceğini tespit edebiliyor. Bu test, tümör DNA'sının izlerini tespit ederek hangi hastaların kanserlerinin geri döneceğini yüzde 100 doğrulukla belirliyor. Araştırma, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nden bir ekip tarafından 78 hasta üzerinde yapıldı ve sonuçlar Amerikan Klinik Onkoloji Derneği konferansında sunuldu. Testin, tedavinin daha erken başlamasına ve hayatta kalma oranlarının iyileştirilmesine katkı sağlaması bekleniyor.
4 Haziran 2024

Malatya'daki İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakil Enstitüsü, dünyanın ilk yedili karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Prof. Dr. Sezai Yılmaz liderliğindeki ekip, yedi verici ve yedi alıcıyı aynı anda ameliyata aldı. Bu başarı, Boston College ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver'in geliştirdiği Banu Bedestenci Sönmez Karaciğer Nakil Sistemi ile mümkün oldu. Sistem, organların en etkin şekilde dağıtılmasını sağlıyor ve Türkiye'de organ nakillerinin büyük bir kısmı canlı vericilerle yapılıyor.
26 Temmuz 2024

Britanya merkezli ilaç şirketi AstraZeneca, Covid-19 aşısının çok nadir durumlarda Trombositopeni Sendromlu Tromboz (TTS) gibi ciddi yan etkilere neden olabileceğini kabul etti. Bu durum, aşı olduktan sonra sağlık sorunları yaşayan kişilerin ve yakınlarını kaybettiğini düşünenlerin şirkete dava açmalarına yol açtı. İlk dava, aşı sonrası beyin hasarı yaşayan Jamie Scott tarafından açıldı. AstraZeneca, aşının güvenlik profilinin genel olarak kabul edilebilir olduğunu ve düzenleyicilerin aşının faydalarının yan etkilerden daha ağır bastığını belirtti.
2 Mayıs 2024

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

2024 Nobel Fizik Ödülü, yapay sinir ağlarıyla makine öğrenimini mümkün kılan çalışmaları nedeniyle ABD'li John Hopfield ve İngiliz Geoffrey Hinton'a verildi. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, bu iki bilim insanının makine öğrenimi alanında temel keşifler ve icatlar yaptığını belirtti. Ödül, yapay zeka ve makine öğrenimi teknolojilerinin gelişimine katkı sağlayan bu önemli çalışmaları onurlandırmak amacıyla verildi.
8 Ekim 2024

Türkiye'nin ilk yerli yapay kalp pompası projesi olan iHeart 2, ileri hayvan deneylerinde kullanıldı. Proje, 2007 yılında Yeditepe Üniversitesi'nde başladı ve çeşitli üniversitelerden mühendislerin katkılarıyla geliştirildi. Hayvan deneylerinin Türkiye'deki yetersiz laboratuvar koşulları nedeniyle Almanya'da yapılmasına karar verildi. Projenin devamı için 500 bin ila 1 milyon avro bütçeye ihtiyaç duyuluyor ve yerli üretici firmalarla görüşmeler sürüyor.
10 Temmuz 2024

Alman yazar Jenny Erpenbeck, 'Kairos' romanıyla Uluslararası Booker Ödülü'nü kazandı ve bu ödülü kazanan ilk Alman yazar oldu. Kitabı Almanca'dan İngilizce'ye çeviren Michael Hofmann da bu ödülü kazanan ilk erkek çevirmen olarak tarihe geçti. Ödül, 50 bin sterlin değerinde olup, yazar ve çevirmen arasında paylaştırılacak. Roman, Doğu Almanya'nın çöküşü sırasında geçen bir ilişkiyi anlatıyor ve jüri tarafından kişisel ve ulusal dönüşümlerin iç içe geçtiği zengin dokulu bir eser olarak nitelendirildi.
22 Mayıs 2024

Britanya'da 18 aylık Opal Sandy adlı çocuk, doğuştan işitme engelli olmasına rağmen, gen terapi yöntemiyle işitme duyusu kazandı. Bu yöntemde, OTOF genindeki mutasyonlar nedeniyle üretilmeyen otoferlin proteinini sağlayacak gen, zararsız bir virüs aracılığıyla hastaya aktarıldı. Sadece 16 dakika süren bir ameliyatla uygulanan bu terapi, Opal'ın yumuşak sesleri ve fısıltıları bile neredeyse normal şekilde duymasını sağladı. Bu başarı, sağırlıkla mücadelede yeni bir dönem olarak değerlendiriliyor.
9 Mayıs 2024

Britanya, hem epizodik hem de kronik migrenin önlenmesinde kullanılacak ağızdan alınan ilk ilacı uygulamaya hazırlanıyor. BBC Türkçe'nin haberine göre, bu yeni tedavi yöntemi yaklaşık 170 bin kişiye umut olacak. Migren, dünya genelinde her yedi kişiden birini etkileyen, şiddetli baş ağrılarıyla karakterize edilen bir hastalık. Yeni ilaç, diğer tedavilere yanıt alamayanlar veya iğne tedavisi uygulanamayan hastalar için önerilecek.
11 Nisan 2024

Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), AstraZeneca tarafından üretilen ve evde kullanılabilen burun spreyi grip aşısı FluMist'i onayladı. Bu aşı, çevrimiçi eczaneler aracılığıyla Amerikalıların kullanımına sunulacak ve 18 yaşından büyük herkes tarafından hem kendine hem de başkasına uygulanabilecek. FDA yetkilisi Peter Marks, bu yeni seçeneğin bireyler ve aileler için aşıya erişimi kolaylaştıracağını belirtti. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre mevsimsel grip her yıl yaklaşık bir milyar kişiyi enfekte ediyor ve 650 bine kadar ölüme yol açıyor.
23 Eylül 2024

Türkiye'nin ilk robotik jiroskopik radyocerrahi cihazı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Hastanesi'nde hizmete girdi. Prof. Dr. Gökhan Özyiğit, cihazın baş, boyun kanserleri ve beyin bölgesindeki hastalıkların yanı sıra bazı iyi huylu tümörlerin tedavisinde de kullanılacağını belirtti. Cihaz, genel anestezi gerektirmeden, hastaların bilinci açıkken tedavi imkanı sunuyor ve tedavi süresi hastalığın durumuna göre 20 dakika ile 1 saat arasında değişiyor. X ışınlarının yüksek enerjisi sayesinde, tümörlü hücreler hedef alınırken sağlıklı hücreler korunabiliyor.
20 Şubat 2024

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yavaşlatan lecanemab adlı ilaca ruhsat vermedi. Deneylerde ilacın erken dönem Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlattığı tespit edilmişti. Ancak EMA, ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olabileceği gerekçesiyle faydalarının, yan etki risklerini bertaraf etmediğine karar verdi. Bu karar, Alzheimer üzerine çalışan uzmanlar tarafından hayal kırıklığı olarak değerlendirildi.
30 Temmuz 2024

Dünyanın ilk yapay zeka güzellik yarışması, Faslı dijital fenomen Kenza Layli'nin birinci gelmesiyle sonuçlandı. Layli, 13 bin dolarlık ödül paketine layık görüldü. Yarışma, güzellik, teknoloji ve sosyal etki kriterlerine göre değerlendirilen 1500'den fazla yapay zeka yaratıcısının katılımıyla gerçekleşti. Layli'nin yaratıcısı Meriam Bessa, bu başarının teknolojinin ve yaratıcılığın birleşimini simgelediğini belirtti.
18 Temmuz 2024

Londra'dan Dr. Sermed Mezher, Instagram'da paylaştığı bir reel'de insan vücudunda nadir bulunan dört özelliği açıkladı. Bu özellikler arasında Eros yayı dudak tipi, gözleri isteyerek odaklamama yeteneği, iç sese sahip olmak ve fosfenler yer alıyor. Mezher, bu özelliklerin her birinin toplumda nadir görüldüğünü ve bazı insanların bu özelliklere sahip olabileceğini belirtti.
27 Temmuz 2024

Pekin Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, kök hücre tedavisinin tip 1 diyabet hastası bir kadında diyabeti tamamen tedavi ettiğini ortaya koydu. Kadının kendi vücudundan alınan ve yeniden programlanan kök hücreler, insülin üretimini sağladı. Bu tedavi, bağışıklık baskılayıcı ilaçlara ihtiyaç duymadan hastaların kendi hücrelerinden yapılan dokuların kullanılmasını amaçlıyor. Araştırma, diyabet tedavisinde kök hücrelerin kullanımına yönelik önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
30 Eylül 2024

Beş yaşındaki Jordan Marotta'ya, Open Bionics adlı şirket tarafından üretilen özel yapım, 3D baskılı biyonik kahraman kolu takıldı. Bu protez, kas kasılmalarını algılayıp biyonik el hareketlerine dönüştüren özel sensörler kullanıyor. Jordan, sol eli eksik doğmuştu ve bu yeni protez sayesinde scooter'ını tutup gezintiye çıkabiliyor. Annesi Ashley Marotta, Jordan'ın protez kolu aldıktan sonra çok mutlu olduğunu ve hemen okula gidip arkadaşlarına göstermek istediğini belirtti.
27 Mayıs 2024

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

Philip Morris International (PMI), üç yıl önce yaklaşık 1 milyar sterline satın aldığı astım ilacı üreticisi Ventura'yı, tepkiler üzerine 298 milyon sterline Molex'e satmak zorunda kaldı. PMI'ın Ventura'yı devralması, doktorlar ve halk sağlığı uzmanlarının yoğun tepkisiyle karşılaşmıştı. Türk Toraks Derneği ve Avrupa Solunum Derneği de anlaşmaya tepki göstermişti. PMI, bu tepkilerin Vectura'nın bilimsel katılımını etkilediğini belirtti.
18 Eylül 2024

2024 Nobel Edebiyat Ödülü, Güney Koreli yazar Han Kang'a verildi. Han Kang, Yonsei Üniversitesi'nde Kore dili ve edebiyatı bölümünü bitirmiş ve edebi kariyerine 1993 yılında şiirle başlamıştır. 2016 yılında 'Vejetaryen' romanıyla Man Booker ödülünü kazanan yazar, bu yıl Nobel Edebiyat Ödülü'nü alarak uluslararası alanda tanınmıştır. Nobel Ödülleri, İsveç ve Norveç'teki çeşitli akademik kurumlar tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp alanlarında verilmektedir.
10 Ekim 2024

2024 Nobel Barış Ödülü, nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için çalışan Japon Nihon Hidankyo organizasyonuna verildi. Bu organizasyon, Hiroşima ve Nagazaki'den atom bombasından kurtulan insanların oluşturduğu bir hareket olarak, nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini tanıklıklarıyla ortaya koyuyor. Nobel Barış Ödülü, her yıl ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması için en çok çaba sarf eden kişi veya kuruluşlara veriliyor.
11 Ekim 2024
İşaretlediklerim