Türkiye'nin yeni iklim eylem planında kömür santrallarından vazgeçilmemesi eleştiriliyor

Türkiye'nin yeni iklim eylem planında kömür santrallarından vazgeçilmemesi eleştiriliyor ile benzer, 27 olumlu, 51 olumsuz, ve 58 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Çin Rusya Almanya ABD İstanbul Avrupa Birliği Paris Anlaşması YK Enerji Tayyip Erdoğan Limak Holding Avrupa jandarma İtalya Akbelen Ormanı Esfender Korkmaz Erdoğan Ukrayna Polonya EMBER Reuters İstanbul Barosu AKP Kahramanmaraş Muğla Bulgaristan Birleşmiş Milletler Orman Genel Müdürlüğü CHP
Çin Rusya Almanya ABD İstanbul Avrupa Birliği Paris Anlaşması YK Enerji Tayyip Erdoğan Limak Holding Avrupa jandarma İtalya Akbelen Ormanı Esfender Korkmaz Erdoğan Ukrayna Polonya EMBER Reuters İstanbul Barosu AKP

Küresel enerji üretiminin büyük bir kısmını oluşturan fosil yakıtlar, özellikle kömür, sera gazı emisyonlarının yüksek oranlarından sorumlu tutuluyor. Ember enerji analisti Bahadır Sercan Gümüş'e göre, kömürlü termik santrallerin kapatılması iklim değişikliği üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. 2023 yılında dünya genelinde kömür kapasitesi net olarak artış göstermiş, özellikle Çin'deki yeni santraller bu artışın büyük bir kısmını oluşturmuş. Gümüş, kömürlü santrallerden kaynaklanan zararlı emisyonların ve partiküllerin çevresel sağlık üzerindeki etkilerini de detaylandırmıştır.
29 Nisan 2024

Türkiye, 2053 yılında net sıfır emisyon hedefine rağmen kömür kapasitesini artırmaya devam ediyor ve Avrupa'da termik santral kapasitesini artıran tek ülke oldu. 2022'de üretilen elektriğin %35'i termik santrallerden sağlandı. Almanya'nın aksine, Türkiye kömürden enerji üretiminde Avrupa'da ilk sıraya yükseldi ve 2030'a kadar tüm termik santrallerini kapatma planı olmadığı görülüyor. Ember Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkanlar Bölge Lideri Ufuk Alparslan'a göre, Türkiye'deki bazı termik santrallerin lisans süreleri 2050 sonrasına kadar uzanıyor ve devlet bu santrallere tazminat ödemek istemiyor.
29 Kasım 2023

Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) ve Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) tarafından hazırlanan bir rapor, Türkiye'de kömürden çıkışın işsizliğe yol açmayacağını, aksine yenilenebilir enerji sektörünün yeni istihdam kapıları açabileceğini belirtti. Rapor, Türkiye'nin 2053 net sıfır emisyon vizyonuna uyumlu bir elektrik sektörü dönüşümünün 2030'a kadar güneş enerjisinde 71 bin, rüzgar enerjisinde 141 bin ek istihdam yaratabileceğini ortaya koydu. Ayrıca, kömür ve linyit madenciliğinin GSYH içindeki payının yıllar içinde azalarak yüzde 0,08'e kadar düştüğü, sektördeki iş kazası sayısının ise arttığı belirtildi.
10 Ağustos 2023

Adil dönüşüm kavramı, fosil yakıtların iklim değişikliğine etkileri ve işçi hakları bağlamında ele alındı. 1990'larda başlayan bu kavram, kömür gibi fosil yakıtların yerini yenilenebilir enerji kaynaklarına bırakmasıyla önem kazandı. Türkiye'de adil dönüşüm planlarının hazırlanmaması durumunda, karbon yoğun sektörlerde çalışan işçilerin işsizlik ve zorunlu göç gibi sorunlarla karşılaşabileceği belirtildi. Yazıda, planlı ve adil bir dönüşümle, işçi haklarının korunabileceği ve çevreye uyumlu işler yaratılabileceği ifade edildi.
3 Mayıs 2024

Türkiye, 2023'ün ilk yarısında Almanya'nın ardından Avrupa'nın en büyük ikinci kömür tüketicisi olurken, Haziran ayında Almanya ve Polonya'yı geçerek en çok kömürden elektrik üreten ülke haline geldi. Türkiye'nin kömür yakıtlı elektrik üretiminden kaynaklanan emisyonlar da 44 milyon ton ile yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Avrupa genelinde kömür kapasitesi azalırken, Türkiye'de artış gözlemlendi. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonucu doğalgaz tedarikinde yaşanan sorunlar nedeniyle Türkiye kömür tüketimini artırmak zorunda kaldı. Türkiye, 2035 yılına kadar güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesini artırma hedefine sahip.
19 Temmuz 2023

Uluslararası düşünce kuruluşu Ember'in raporuna göre, Türkiye 2022'de elektrik üretimi için kömür ithalatını iki katına çıkararak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve 5,3 milyar dolar harcadı. Türkiye'nin kömür ithalatında en büyük pay sahibi Rusya olurken, Türkiye aynı zamanda doğalgaz, petrol ve nükleer enerji alanında da Rusya'ya bağımlı durumda. İthal kömürle elektrik üretimi yerli kömüre göre yüzde 25 daha fazla. Rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesindeki artışa rağmen, Türkiye güneş enerjisi potansiyelini tam olarak kullanmıyor. 2022'de doğalgazdan elektrik üretimi ise yüzde 35 oranında azaldı.
13 Mart 2023

Türkiye, 2030'a kadar sera gazı emisyonlarını %41 azaltmayı ve 2053'te sıfır karbon üretmeyi hedefliyor. Ancak, bugüne kadar atılan adımlar bu hedeflere ulaşmak için yetersiz görünüyor. Türkiye'nin sera gazı emisyonları 2021'de 1990'a göre %157 artarak 564 milyon tona yükseldi. Uzmanlar, Türkiye'nin yenilenebilir enerjiye geçiş yaparak bu fırsatı kaçırmaması gerektiğini vurguluyor.
15 Mayıs 2024

Climate Analytics ve NewClimate Institute tarafından yayınlanan analiz, Türkiye'nin rüzgar ve güneş enerjisi üretiminde yavaşlama yaşadığını ortaya koyuyor. Türkiye, 2023 yılında Avrupa’nın en büyük ikinci kömür yakıtlı elektrik üreticisi haline geldi ve rüzgar enerjisi üretimi ilk kez düştü. Rapor, Türkiye'nin elektrik talebinin artması beklenen önümüzdeki yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumunu teşvik etmesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye’nin elektrik sistemini yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışan bir sisteme dönüştürmek için daha fazla adım atılması gerektiği belirtiliyor.
24 Eylül 2024

Greenpeace Akdeniz Genel Direktörü Ersin Tek, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın düzenlediği 'Temiz Kömür Teknolojileri Zirvesi' sırasında protesto gerçekleştirerek 'Havası kirli, parası kirli, neresi temiz' yazılı bir pankart açtı. Güvenlik görevlileri tarafından salondan çıkarılan Tek, kömürün temiz bir enerji kaynağı olmadığını ve Türkiye'nin iklim kriziyle mücadelede kömür kullanımını bırakması gerektiğini belirtti. Türkiye'nin kömür kullanımı konusunda dünya üçüncüsü olduğu ve kömürlü termik santrallerin sağlık masrafları ve erken ölümlere yol açtığı ifade edildi. Greenpeace, Türkiye'nin yeşil ve adil bir enerji dönüşümüne geçiş yapması gerektiğini vurguladı.
24 Nisan 2023

Ember tarafından yayınlanan Küresel Elektrik Görünümü Raporu'na göre, Türkiye elektrik üretiminin yüzde 42'sini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamaktadır. Bu oran, küresel ortalamanın üzerindedir ve Türkiye'nin 2030 yılına kadar bu oranı yüzde 47'ye çıkarma hedefi bulunmaktadır. Raporda, Türkiye'nin özellikle hidroelektrik enerjisi kullanımının kuraklık gibi doğal koşullardan etkilenebileceği ve bu nedenle çatı ve yüzer güneş enerjisi gibi diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyelinden faydalanılması gerektiği vurgulanmaktadır.
8 Mayıs 2024

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), sera gazı emisyonlarının azaltılması konusunda mevcut planların yetersiz olduğunu ve bu durumun dünyayı tehlikeli bir geleceğe sürüklediğini açıkladı. Raporda, küresel ısınmanın 1.5 santigrat derece sınırını aşmaması için emisyon azaltım hedefleri güncellendi. 2030 yılına kadar %48, 2050 yılına kadar ise %99 karbondioksit azaltımı hedefleniyor. Yenilenebilir enerji yatırımlarının maliyetlerinin düşmesi ve kamu tarafından desteklenmesi olumlu gelişmeler arasında yer alıyor. Ancak rapor, iklim değişikliğinin etkilerine karşı uyum sağlama ve finansman konularında ciddi boşluklar olduğunu vurguluyor.
21 Mart 2023

Ember'in raporuna göre, 2024'ün ilk dört ayında Türkiye, Avrupa'da kömürden elektrik üretiminde birinci sıraya yükseldi. Bu dönemde Türkiye'nin kömür yakıtlı santrallerinden kaynaklanan toplam karbondioksit emisyonu 36 milyon metrik tonun üzerine çıktı. Almanya ve Polonya'nın kömür kullanımını azaltması, Türkiye'nin bu alandaki yükselişinin ana nedeni olarak gösteriliyor. Aynı dönemde Almanya ve Polonya'nın kömür yakıtlı üretimi önemli ölçüde azalırken, Türkiye'nin kömür yakıtlı üretimi 2019'un ilk dört ayına göre yaklaşık yüzde 6 arttı.
21 Mayıs 2024

2024-2028 dönemini kapsayan 12'nci Kalkınma Planı, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Plan, AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi. Plana göre, Türkiye'nin ilk 10 ekonomi arasına girmesi hedefi 2053'e ertelendi. Ayrıca, 2028'de dijital Türk lirasının tedavüle gireceği, Adalet Hizmetleri alanında yeni bir 'Yargı Reformu Stratejisi' ve 'İnsan Hakları Eylem Planı' hazırlanacağı, Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin devreye alınacağı ve Marmara Bölgesi'nde olası depreme karşı yapıların güçlendirileceği belirtildi.
31 Ekim 2023

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası oluşan enkazın bertarafı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bürokratları, atıl durumdaki açık maden sahalarını inceledi. Bölgedeki 20 bin maden sahasının kapasitesi değerlendirildi ve uygun sahaların listesi hazırlandı. 4T Platformu Başkanı Ali Rıza Öner, enkazın maden sahalarına dökülmesinin devletin işini kolaylaştıracağını ifade etti.
18 Şubat 2023

2024-2028 dönemini kapsayan 12'nci Kalkınma Planı TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Planın ana hedefleri arasında sosyal kalkınmayla refahı yükseltmek, enerji ve ulaşımda Türkiye'yi merkez ülke haline getirmek yer alıyor. 2028'de gayrisafi yurt içi hasılanın 2 trilyon 820 milyar liraya, kişi başına gelirin 17 bin 554 dolara yükseltilmesi, işsizliğin yüzde 7,5'e düşürülmesi ve büyümenin ortalama yüzde 5 olması hedefleniyor. Ayrıca, enflasyonun 2028'de yüzde 4,7'ye düşürülmesi planlanıyor.
16 Ekim 2023

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Muğla'daki Akbelen Ormanı'nda kömür madenine karşı ağaçlarını koruyanları hedef aldı. 2019'dan bu yana devam eden protestolar, Limak Holding ve IC Holding ortak iştiraki YK Enerji'ye ait kömür madenine karşıdır. Erdoğan, Akbelen Termik Santrali'nin ülke için milli bir değer olduğunu ve kömürle faaliyetine devam etmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, Türkiye'deki 'ağaç sevgisi' adı altında yapılan protestoları 'provokatif eylemler' olarak nitelendirdi.
7 Ağustos 2023

Küresel enerji tüketiminin yüzde 81,2'si fosil yakıtlardan karşılanıyor ve bu oran azalmıyor, aksine artıyor. 2023 yılında kömür ve petrol kullanımındaki artış, sera gazı emisyonlarını rekor seviyelere çıkardı. Enerji Enstitüsü'nün raporuna göre, fosil yakıt tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 1,5 arttı ve enerji kaynaklı emisyonlar ilk kez 40 gigaton karbondioksiti geçti. Fosil yakıtların artan kullanımı, iklim değişikliğinin etkilerini daha da şiddetlendiriyor.
22 Ağustos 2024

Küresel bir enerji raporuna göre, 2023 yılında fosil yakıt tüketimi rekor seviyeye ulaşarak emisyonların 40 gigaton CO2’nin üzerine çıkmasına neden oldu. Yenilenebilir enerji kullanımındaki artışa rağmen, gelişmekte olan ülkelerde kömür, gaz ve petrole olan bağımlılık devam etti. Avrupa'da fosil yakıtların enerji kullanımındaki payı düşerken, Hindistan'da fosil yakıt tüketimi önemli ölçüde arttı. Bu durum, küresel enerji talebinin fosil yakıtlara olan bağımlılığını sürdürdüğünü gösteriyor.
20 Haziran 2024

Avrupa Birliği'nde mayıs ayında rüzgar ve güneş enerjisi kaynaklarından üretilen elektrik, fosil yakıtlarla üretilen elektriği geçti. Enerji alanında çalışan düşünce kuruluşu Ember'a göre, AB'de üretilen elektriğin üçte biri yenilenebilir kaynaklardan sağlandı ve fosil yakıtların payı yüzde 27'ye düştü. Kömürle enerji üretimi tarihin en düşük seviyesine indi ve bazı AB ülkeleri kömür kullanımını azaltma eğiliminde. İtalya, doğal gaz fiyatları düşük kalırsa 2024'te kömürle çalışan termik santralleri erken kapatacağını duyurdu.
8 Haziran 2023

Reuters haber ajansı, Türkiye'de muhalefetin iktidara gelmesi halinde ekonomi, dış politika ve iklim politikalarında yaşanabilecek değişiklikleri inceledi. Ekonomi alanında, Merkez Bankası'nın bağımsızlığının geri getirilmesi ve enflasyonun düşürülmesi gibi zorluklar öne çıkarken, bankacılık sektöründe yeniden yapılandırma ve Rusya ile yapılan anlaşmaların şeffaflığı gibi konular gündemde. Dış politikada, ABD ve AB ile ilişkilerin iyileştirilmesi ve Rusya ile ticaretin devam etmesi bekleniyor. İklim konusunda ise, Paris İklim Anlaşması'nın onaylanmasından sonra Türkiye'nin karbondan arındırılması için adımlar atılabilir.
27 Şubat 2023
İşaretlediklerim