Türkiye'de yaşanan sıcak hava dalgası nedeniyle Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi İklim Değişikliği Kıdemli Uzmanı Dr. Ümit Şahin, sıcaklıkların afet olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtti. Şahin, sıcak hava dalgasının birkaç gün daha sürmesi durumunda sadece İstanbul'da ölüm sayısının birkaç yüze ulaşabileceğini ifade etti. Dünya Sağlık Örgütü'nün sıcak hava dalgalarına karşı ülkelerin Sıcak Sağlık Eylem Planı hazırlamasını önerdiğini belirten Şahin, Türkiye'nin bu konuda adım atmadığını vurguladı. Ayrıca, sıcak hava dalgalarının özellikle yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve çocuklar gibi risk gruplarını daha fazla etkilediğini belirtti.
20 Temmuz 2024

Bilim insanları, çürüyen ağaç kabuklarında yetişen ve ateş yakmak için kullanılan kav mantarı (Fomes fomentarius) üzerinde yaptıkları araştırmada, mantarın moleküler yapısında plastiğe alternatif olabilecek özellikler buldular. Science Advances dergisinde yayımlanan makalede, mantarın bazı kısımlarının kontrplak veya deri gibi malzemelere göre daha dayanıklı ve hafif olduğu, laboratuvar ortamında yetiştirilerek alternatif bir malzeme olarak kullanılabileceği belirtildi. Dr. Pezhman Mohammadi, mantarın yapısının spor ekipmanlarında ve ısı ile ses yalıtımında kullanılabileceğini ifade etti. Ancak mantarın doğada değil, laboratuvar ortamında yetiştirilmesi gerektiği, doğal ortamda yetişmesinin uzun yıllar aldığı ve ekosistem için önemli olduğu vurgulandı.
23 Şubat 2023

ABD Başkanı Joe Biden, ülkeyi etkisi altına alan aşırı sıcak havanın olumsuz etkileriyle mücadele için bir dizi yeni adım atacaklarını açıkladı. Biden, iklim değişikliğinin varoluşsal bir tehdit olduğunu belirtti ve hava olaylarına bağlı bir numaralı ölüm nedeninin sıcaklıklar olduğunu ifade etti. İnşaat ve tarım gibi yüksek riskli sektörlerde denetimlerin artırılacağını, ABD Orman Hizmetlerinin ağaç dikilmesine yardımcı olmak için 1 milyar dolardan fazla hibe vereceğini ve binaları ısıya dayanıklı hale getirmek için adımlar atılacağını duyurdu.
27 Temmuz 2023

Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) yayınladığı rapora göre, G20 ülkeleri emisyon azaltma taahhütlerini yerine getirmiyor ve bu durum, yüzyıl sonunda küresel sıcaklık artışının 2,9 dereceye kadar yükselmesine yol açabilir. 2022'de sera gazı emisyonları yüzde 1,2 artarak rekor seviyeye ulaştı. Enerji sektörü en büyük paya sahipken, ABD ve Çin en çok emisyon üreten ülkeler arasında. UNEP, ülkelerin ulusal katkı beyanlarındaki emisyon azaltım hedeflerini güncellemeleri gerektiğini belirtiyor.
25 Kasım 2023

Oxford Üniversitesi'nden bilim insanları, 157 bin 179 kişinin sigarayı bırakma yöntemlerindeki başarılarını karşılaştıran bir çalışma yaptı. Çalışmada, vareniklin, sitisin ve elektronik sigaraların en etkili sigara bırakma yöntemleri olduğu belirlendi. Yardım olmadan 100 kişiden yalnızca 6'sının sigarayı bırakma şansına sahip olduğu belirtildi. Bu yöntemlerle sigarayı bırakmaya çalışanların yaklaşık yüzde 14'ü altı ay veya daha uzun süre boyunca başarılı oluyor. Bir sonraki en etkili stratejiyse nikotin bantlarıyla sakız veya pastiller gibi iki tür nikotin replasman tedavisini birleştirmek.
2 Ekim 2023

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Bölümünde görev yapan bilim insanları, Türkiye'nin giderek daha sıcak ve kurak koşullara sahip olacağını, ortalama yağışların azalacağını ve aşırı yağışların artacağını ve şiddetleneceğini belirtiyorlar. Bu değişimlerin, sera gazı emisyonlarının anlamlı şekilde azaltılmadığı kötümser bir senaryoda daha belirgin olacağı ifade ediliyor. Güneydoğu Anadolu'nun en uzun kurak dönemlerin yaşandığı bölge olmaya devam edeceği, Marmara Bölgesi'nin ise kurak dönemlerin en çok uzadığı bölge olarak hesaplandığı belirtiliyor.
25 Mart 2024

Senex: Yaşlanma Çalışmaları Derneği'nin raporuna göre, Aralık ayında Türkiye genelinde 165 yaşlı şiddet, istismar, ihmal, hak ihlali ve ayrımcılığa maruz kaldı. Dernek başkanı Doç. Dr. Özgür Arun, yaş ayrımcılığının Türkiye'de arttığını belirtti. Rapor, medyaya yansıyan haberlerin analizine dayanıyor ve yaşlılara yönelik ihlallerin önlenmesi için farkındalık oluşturmayı amaçlıyor. Araştırmalar, yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin yaygın olduğunu ve çoğunlukla yoksul yaşlıları etkilediğini gösteriyor.
30 Ocak 2023

University College London'dan (UCL) yapılan yeni bir çalışma, kalp damar rahatsızlıklarının demans için giderek daha önemli bir risk faktörü haline geldiğini ortaya koydu. Çalışma, 1947 ile 2015 yılları arasında toplanan verilerle dünyanın dört bir yanından 27 araştırma makalesini analiz etti. Bulgular, düşük eğitim düzeyi ve sigara içmenin demans riskine katkısının azaldığını, buna karşın obezite, diyabet ve kalp damar hastalıklarının oranlarının arttığını gösterdi. UCL'de psikiyatri profesörü Naaheed Mukadam, hipertansiyonun demans riskine en çok katkıda bulunan faktör olduğunu belirtti.
28 Haziran 2024

ABD'deki Oregon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, dünyanın 2023 yılında iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı koşullara maruz kaldığını ortaya koydu. Araştırmanın başyazarı Dr. William J. Ripple, küresel sıcaklıklardaki her 0,1 derecelik artışın milyonlarca insanın ölümüne yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. BioScience dergisinde yayımlanan raporda, rekor sıcaklıklar ve buzul seviyelerindeki düşüş gibi aşırılıklar sıralandı. Ripple, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve ormanların korunması gibi acil adımların atılması gerektiğini vurguladı.
27 Kasım 2023

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023

Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin yayımladığı bir araştırmaya göre, çocukların ve gençlerin uzun süre hareketsiz kalmasının ilerleyen yaşlarda kalp hasarlarına neden olabileceği belirlendi. Araştırmada 766 çocuğun 11, 15 ve 24 yaşlarındaki hareketsiz kalma süreleri ve kalp ölçümleri karşılaştırıldı. Araştırmacılar, 11 ila 24 yaşları arasında hareketsiz geçirilen her dakikanın, kalp ağırlığında artışa neden olduğunu tespit etti. Araştırma yazarlarından Dr. Andrew Agbaje, gençlerin ekran başında geçirdikleri sürenin daha ağır bir kalbe yol açtığını ve bu durumun kalp krizi ve inme ihtimalini artırdığını belirtti.
23 Ağustos 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, iklim değişikliği hamilelik süreçlerini olumsuz etkileyerek düşük, erken doğum ve gebelik diyabeti gibi sorunlara yol açabiliyor. Aşırı sıcaklar, sineklerin taşıdığı hastalıklar ve orman yangınları hamileler için risk oluşturuyor. Ege Üniversitesi'nden Doç. Dr. Renginar Öztürk Dönmez, küresel ısınmanın bebek sağlığı üzerindeki etkilerini vurguladı ve hamilelerin bu olumsuzluklardan korunması için alınması gereken önlemleri sıraladı.
13 Haziran 2024

Harvard Tıp Fakültesi'nden Profesör David Sinclair, biyolojik yaşından genç kalmak için günlük rutinlerini ve beslenme alışkanlıklarını açıklıyor. Sinclair, resveratrol zengini gıdalar tüketmeyi, kahvaltıyı atlayarak aralıklı oruç uygulamayı ve şeker ile etten kaçınarak bitki bazlı bir diyeti benimsemeyi öneriyor. Bu alışkanlıkların bağırsak sağlığını güçlendirmek, doku hasarı riskini azaltmak, ruh halini iyileştirmek ve kalp sağlığını artırmak gibi faydaları olduğunu belirtiyor.
8 Temmuz 2023

Sinirbilim ve görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler sayesinde, ölüm sürecinde beyin aktiviteleri üzerine yapılan bir araştırma PNAS dergisinde yayınlandı. Araştırmada, ölmek üzere olan dört hastanın beyin dalgaları ve kalp ritimleri incelendi ve özellikle 'gama' adı verilen beyin dalgalarında ani bir artış gözlemlendi. Gama dalgaları, yüksek düzeyde bilişsel işlevlerin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynar. Araştırma, Michigan Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden nörobilimci Jimo Borjigin başkanlığında yürütüldü ve ölüm sürecini saniye saniye gösteren ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.
3 Mayıs 2023

Sussex Üniversitesi'nden biyologlar, şehirleşen martıların davranışlarını anlamak için Brighton sahilinde bir deney yaptı. Yeşil ve mavi cips poşetleri kullanarak martıların insanların yeme eylemlerini taklit edip etmediğini gözlemlediler. Araştırmacılar cips yerken, martıların yarısı cips paketlerine yaklaştı ve neredeyse tamamı insanın yediği renkteki pakete yöneldi. Bu sonuçlar, martıların insanların dokunduğu yiyecekleri tercih ettiğini ve yiyecek ararken insan gözlemlerinin etkili olduğunu gösterdi.
25 Mayıs 2023

Avustralya'da Sydney Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, 40 yaş üstü 29 bin 836 obez bireyin sağlık verilerinin sekiz yıl boyunca izlenmesi sonucunda, akşam saatlerinde yapılan orta ila şiddetli fiziksel aktivitelerin erken ölüm ve kalp-damar hastalıklarından ölüm riskini düşürdüğünü ortaya koydu. Araştırmada, giyilebilir cihazlar kullanılarak katılımcıların egzersiz zamanları sabah, öğleden sonra ve akşam olarak sınıflandırıldı. Ayrıca, akşam egzersizlerinin tip 2 diyabete karşı da en koruyucu egzersiz olduğu belirlendi.
15 Nisan 2024

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü'nün verilerine göre, Marmara Denizi'nin dibindeki oksijensiz tabaka giderek yüzeye doğru ilerliyor. 1980'lerde litrede 2 miligramın üstünde seyreden oksijen değerleri, bugün litrede 0,5 miligramın altına inmiş durumda. Uzmanlar, artan kirliliğin önlenememesi durumunda bir felaketin yaşanacağı konusunda uyarıyor. Kirliliğe karşı önlem alınmaması halinde müsilaj, denizanası sayısında artış ve toksik gazlar çıkaran zararlı alg patlamaları gibi olayların daha fazla yaşanacağı belirtiliyor.
26 Temmuz 2023

NASA'nın Modis-Aqua uydusu, son 20 yılda dünya okyanuslarının yüzde 56'sında maviden yeşile doğru bir renk değişimi tespit etti. Bu değişim, özellikle ekvatora yakın tropikal bölgelerde gözlemlendi ve İngiltere'deki Ulusal Oşinografi Merkezi'nden araştırmacılar, bu yeşillenmenin iklim değişikliği nedeniyle değişen ekosistemlerin bir göstergesi olduğuna inanıyor. Renk değişikliğinin nedeni tam olarak belirlenemese de, fitoplanktonlarla bağlantılı olabileceği ve bu organizmaların atmosfer dengesi ve oksijen üretimi için hayati öneme sahip olduğu belirtiliyor.
15 Temmuz 2023

Yeni bir araştırma, iklim değişikliğinin doğal afetleri nasıl tetiklediğini ve artırdığını inceliyor. Araştırmaya göre, ortalama sıcaklıklardaki artışlar daha şiddetli yağmurlar, daha yüksek sıcaklıklar, daha uzun süreli kuraklıklar ve daha fazla yangın riski gibi sonuçlar doğuruyor. Özellikle Dubai'de artan yağışlar, Sahel bölgesindeki aşırı sıcak hava dalgaları ve Doğu Afrika'daki kuraklıklar iklim değişikliğinin etkileri arasında yer alıyor. Ayrıca, Kanada'da 2023 yılında yaşanan orman yangınları da iklim değişikliğinin etkilerine örnek olarak gösteriliyor.
4 Mayıs 2024

E-sigara şirketleri, ABD İlaç ve Gıda Kurumu (FDA) denetiminden kaçmak için nikotinden çok daha güçlü bir madde olan 'metanin'i ürünlerine ekledi. Duke Üniversitesi araştırmacıları bu hileyi tespit ederek bulgularını Amerikan Toraks Kongresi'nde paylaştı. Metanin'in nikotine göre üç-beş kat daha güçlü olduğu ve beyin işlevlerini etkilediği fare deneylerinde saptandı. Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, bu bulgunun sigara endüstrisinin denetimden kaçma çabalarını bir kez daha ortaya koyduğunu belirtti.
25 Mayıs 2024
İşaretlediklerim