Japonya'da her yıl Aralık ayında yapılan geleneksel etkinlikte, yılın sosyal ruh halini ve modunu yansıtan popüler bir Kanji karakteri seçiliyor. Japonya Kanji İstidat Test Vakfı, 2023 yılı için 'vergi, harç, ödev' anlamlarına gelen 'zei' karakterini seçti. Seçim, Başbakan Kişida Fumio'nun hükümetinin yüksek enflasyona karşı vergi indirimleri teklifleriyle ilişkilendiriliyor. Karakter, Kyoto'daki Kiyomizu Tapınağı'nda düzenlenen bir etkinlikte büyük bir kaligrafi fırçasıyla çizildi.
13 Aralık 2023

2023 yılında Türkiye, iklim krizinin etkilerini yaşamış ve aşırı sıcaklık ile sel felaketleri gibi doğal afetlerle karşılaşmıştır. Ancak ülke, kömür ve nükleer enerji kullanımında ısrar etmekte ve COP 28 İklim Zirvesi'nde kömürden çıkış taahhüdü verememiştir. Sivil toplum kuruluşları, Türkiye'nin iklim alanında attığı adımları değerlendirerek olumlu ve olumsuz yönleri belirtmişlerdir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2023-2035 Ulusal Enerji Planı, yenilenebilir enerji hedefleri içermesine rağmen kömürden çıkış kararı içermemektedir. İklim Kanunu taslağı, sivil toplumun görüşleri alınmadan hazırlanmış ve yeterli hedefler koymamıştır. Türkiye'nin iklim hedefi, emisyonları 2030'a kadar yüzde 30'tan fazla artırma öngörüsünü korumaktadır ve adil geçiş planı net değildir.
27 Aralık 2023

21 Aralık, Kuzey Yarım Küre için yılın en uzun gecesini ve kış mevsiminin başlangıcını işaret ediyor. Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi nedeniyle kış gün dönümü bazen 21 Aralık'ta, bazen de 22 Aralık'ta gerçekleşiyor. Bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre'de günler uzamaya başlarken, Güney Yarım Küre'de günler kısalmaya başlıyor. Ayrıca, makalede diğer mevsim geçişlerini belirleyen gün dönümleri ve ekinoksların tarihleri de belirtilmiştir.
21 Aralık 2023

ABD'nin köklü sözlük yayıncısı Merriam-Webster, 'otantik' kelimesini 2023 yılının kelimesi olarak belirledi. Bu seçimin, yapay zeka gelişmeleri ve sosyal medyanın etkisiyle gerçek ile sahte arasındaki sınırların bulanıklaşmasından kaynaklandığı ifade ediliyor. Yapay zeka, metin ve görsel içeriklerin doğruluğuna olan ilgiyi artırırken, markalar ve ünlüler de 'otantik' kelimesinin popülerleşmesine katkı sağlıyor. Ayrıca, 'deepfake', 'rizz' ve 'indict' kelimeleri de 2023'te sık kullanılan diğer kelimeler arasında yer alıyor.
30 Kasım 2023

Google, her yıl olduğu gibi 2023 yılında da en çok aranan kelimeleri ve trendleri paylaştı. Türkiye'de 'deprem', 'Sinan Oğan', 'meteor yağmuru' ve 'Yalı Çapkını' gibi kelimeler en çok arananlar arasında yer aldı. Ayrıca, dünya çapında 25 yıllık arama verileri de paylaşılarak, Beyonce, Rihanna, Cristiano Ronaldo ve Spider Man gibi isimlerin en çok arananlar listesinde olduğu belirtildi. Türkiye'deki arama trendleri ise çeşitli kategoriler altında toplandı ve deprem ile seçimlerin gündemi belirlediği görüldü.
11 Aralık 2023

Japonya İçişleri ve İletişim Bakanlığı'nın güncellediği verilere göre, ülkedeki 80 yaş ve üzeri nüfus, geçen yıla kıyasla 270 bin artışla 12,5 milyona çıktı ve toplam nüfusun yüzde 10'unu oluşturdu. Bu, 80 yaş ve üzeri nüfusun şimdiye kadarki en yüksek seviyesi. Ayrıca, 65 yaş ve üzeri nüfus, geçen yıla kıyasla 10 bin azalarak 36,2 milyona geriledi ve toplam nüfusun yüzde 29,1'ini oluşturdu. Bu oran, 1950'den beri ilk kez düştü.
19 Eylül 2023

Japonya'nın Aomori kentinde, şiddetli kar yağışları sonucu toplanan karın yenilenebilir enerji kaynağı olarak kullanılması amacıyla bir araştırma başlatıldı. Tokyo'daki University of Electro-Communications ve yerel bilişim firması Forte Co. iş birliğiyle, hizmet dışı bir ilkokulun havuzunda biriken kar kullanılarak elektrik üretiminin fizibilitesi inceleniyor. Proje, depolanan karla soğutulan sıvının çevre havasıyla buharlaştırılması ve buharın türbin harekete geçirerek elektrik üretmesi prensibine dayanıyor. İlkbaharda elektrik üretimine başlanması hedefleniyor.
14 Ocak 2023

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR) ve Oxford Üniversitesi tarafından 21 ülkede yapılan ankete göre Türkler, geleceğe en karamsar bakan ulus olarak öne çıkıyor. Ankete katılan Türklerin %60'ı geleceğe karamsar bakarken, yaşamak için ilk tercih olarak AB ülkelerini gösteriyor. Güvenlik konusunda ABD ile işbirliğini, değerler konusunda AB'yi, ticarette ise Çin'i tercih ediyorlar. Türkler ayrıca liderden ülkenin bağımsızlığını savunmasını bekliyor ve nükleer silahlanmaya karşı çıkmıyor. Rusya-Ukrayna savaşında barışın önündeki en büyük engel olarak Batı'yı görenlerin oranı %50.
15 Kasım 2023

Science dergisi, 2023 yılının çığır açan buluşu olarak obezite tedavisinde kullanılan kilo verdiren ilaçları seçti. Bu ilaçlar GLP-1 hormonunu taklit ederek kilo kaybına ve kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı oluyor. Listede ayrıca küresel ısınmanın etkileri, doğal hidrojen kaynakları, yapay zekanın hava durumu tahminindeki başarısı, sıtma aşısının genel kullanım onayı, Alzheimer tedavisindeki ilerlemeler, Amerika kıtasının insanlar tarafından daha erken keşfedildiğine dair bulgular, süper kütleli kara deliklerin birleşmesi, ABD'deki akademik grevler ve eksa ölçekli bilişim gibi konular yer alıyor.
17 Aralık 2023

Reuters'ın yatırımcılara danışarak hazırladığı analize göre, 2023 yılında gelişmekte olan piyasaları etkileyecek yedi ana konu belirlendi. Bu konular arasında ABD ve diğer büyük ekonomilerdeki faiz artırımlarının yavaşlaması, Çin'in yeniden açılma süreci, Rusya-Ukrayna savaşı, devlet borçlarının yapılandırılması, Brezilya'da Lula iktidarı, Türkiye'deki seçimler ve diğer gelişmekte olan ülkelerdeki seçimler yer alıyor. Analiz, bu faktörlerin gelişmekte olan piyasaların toparlanmasına katkı sağlayabileceğini veya zorluklar yaratabileceğini öne sürüyor.
16 Ocak 2023

Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) kararı Resmi Gazete'de yayınlandı. Buna göre, yerel seçimler 2024 yılının Mart ayının son pazar günü olan 31 Mart'ta düzenlenecek. Seçmen kütüğü ise 1 Ekim 2023'ten itibaren YSK tarafından belirlenecek askı süresinin başlangıç tarihine kadar güncellenebilecek.
1 Ekim 2023

Türkiye, kişi başına düşen su miktarıyla 'su sıkıntısı çeken' bir ülke konumunda ve 2030 yılında bu durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu, Türkiye'nin su fakiri olma yolunda ilerlediğini ve bu durumun göçlere neden olabileceğini belirtiyor. Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadelede yeterli politikalara sahip olmadığı, uluslararası sözleşmeleri geç onayladığı ve çevre sorunlarının politikacılar tarafından yeterince ciddiye alınmadığı ifade ediliyor. Uyduranoğlu, sera gazı emisyonlarının azaltılmasının gelişmeyi destekleyeceğini ve Türkiye'nin yeşil dönüşümü benimsemesi gerektiğini vurguluyor.
26 Mart 2023

Türk Dil Kurumu (TDK), 12. baskısını yayınladığı yeni sözlükte bazı sözcüklerin yazımını güncelledi. Artık 'kayyum' yerine 'kayyım', 'unvan' yerine 'ünvan', 'çiğ börek' yerine 'çi börek' yazılacak. Sözlük, 82 bin 135 madde başı, 18 bin 133 madde içi olmak üzere toplamda 132 bin 334 söz varlığına sahip. Yazımı değiştirilen sözcükler arasında sık kullanılan kelimeler de bulunuyor.
20 Temmuz 2023

ABD'deki Oregon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, dünyanın 2023 yılında iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı koşullara maruz kaldığını ortaya koydu. Araştırmanın başyazarı Dr. William J. Ripple, küresel sıcaklıklardaki her 0,1 derecelik artışın milyonlarca insanın ölümüne yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. BioScience dergisinde yayımlanan raporda, rekor sıcaklıklar ve buzul seviyelerindeki düşüş gibi aşırılıklar sıralandı. Ripple, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve ormanların korunması gibi acil adımların atılması gerektiğini vurguladı.
27 Kasım 2023

Reuters haber ajansı, Türkiye'de muhalefetin iktidara gelmesi halinde ekonomi, dış politika ve iklim politikalarında yaşanabilecek değişiklikleri inceledi. Ekonomi alanında, Merkez Bankası'nın bağımsızlığının geri getirilmesi ve enflasyonun düşürülmesi gibi zorluklar öne çıkarken, bankacılık sektöründe yeniden yapılandırma ve Rusya ile yapılan anlaşmaların şeffaflığı gibi konular gündemde. Dış politikada, ABD ve AB ile ilişkilerin iyileştirilmesi ve Rusya ile ticaretin devam etmesi bekleniyor. İklim konusunda ise, Paris İklim Anlaşması'nın onaylanmasından sonra Türkiye'nin karbondan arındırılması için adımlar atılabilir.
27 Şubat 2023

Japonya'nın başkenti Tokyo, ülkenin en düşük doğum oranına sahip eyaleti olarak, ikinci çocuklar için ücretsiz bakım hizmeti sunmaya başlayacak. Ekim 2023'ten itibaren gelir düzeyine bakılmaksızın 0-2 yaş arası ikinci çocuklar bu hizmetten yararlanabilecek. Tokyo Valisi Koike Yuriko, düşen doğum oranlarına karşı cesur önlemler alacaklarını belirtti. Ayrıca, Japonya'nın yaşlanan nüfus yapısı ve bu durumun gelecekteki demografik etkileri vurgulandı.
15 Ocak 2023

Japonya'da Ekim 2022'den bu yana kuş gribi hastalığı yayılmaya devam ediyor ve Tarım Orman ve Balıkçılık Bakanlığı (MAFF) tarafından bu sezon itlaf edilen tavuk sayısının 10 milyona yaklaştığı açıklandı. Bu rakam, bir sezonda kuş gribi nedeniyle itlaf edilen en yüksek hayvan sayısını temsil ediyor. İbaraki eyaletindeki bir çiftlikte 930 bin yumurta tavuğunun itlaf edileceği belirtildi. Ülkenin 23 eyaletinde kuş gribi vakaları tespit edilmiş ve göçmen kuşların bu yayılımda etkili olduğu düşünülüyor.
10 Ocak 2023

6 Şubat'ta yaşanan büyük depremden etkilenen 10 ilde, 2018 ve 2023 yıllarında yapılan seçimlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti'nin aldığı oy oranları karşılaştırıldı. Verilere göre, bu illerde Erdoğan ve AK Parti'nin oy oranlarında genel bir düşüş gözlemlendi. Özellikle Kilis, Kahramanmaraş ve Gaziantep gibi illerdeki oy kaybı dikkat çekiciydi.
15 Mayıs 2023

Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya, AKP'nin etkin bir isminden aldığı bilgiye göre, gübre fiyatlarındaki artış da dahil olmak üzere bütün zamların nisan sonuna kadar ertelendiğini yazdı. İktidar partisi kulislerinde seçim takviminin sıkça konuşulduğu ve AKP'lilerin nisan ortası ile mayıs sonu arasında bir dönemde seçim bekledikleri belirtiliyor. Sarıkaya'ya göre, seçim için 30 Nisan ve 28 Mayıs tarihleri öne çıkıyor.
3 Ocak 2023

Climate Central tarafından yayımlanan verilere göre, Kasım 2022'den Ekim 2023'e kadar olan dönemde küresel sıcaklıklar sanayi öncesi seviyelerin 1,3 santigrat derece üzerine çıkarak 12 aylık bir rekor kırdı. Bu durum, dünya nüfusunun yüzde 99'unu etkileyen ortalama sıcaklıkların 30 yıllık normları aştığını gösteriyor. Sadece İzlanda ve Lesotho normalden daha düşük sıcaklıklar kaydetti. Ayrıca, 200 şehirde 500 milyondan fazla insan, 30 yıllık normlara göre aşırı sıcaklık yaşadı ve bazı şehirlerde iklim değişikliği bu aşırı sıcakları beş kat daha olası hale getirdi.
9 Kasım 2023
İşaretlediklerim