SpaceX tarafından geliştirilen ve astronot taşıma kapasitesine sahip Starship uzay aracı, ikinci fırlatma girişiminde başarısız oldu. Teksas'taki Starbase fırlatma alanından havalanan araç, 140 km yüksekliğe ulaştıktan sonra Super Heavy roketinin birinci kademesi ayrılamayarak Meksika Körfezi üzerinde infilak etti. SpaceX canlı yayın sunucusu John Insprucker, ikinci aşamadan gelen verilerin kaybedildiğini ve ikinci aşamayı kaybetmiş olabileceklerini belirtti. Nisan ayında yapılan ilk fırlatma denemesi de patlama ile sonuçlanmıştı.
18 Kasım 2023

NASA tarafından kurulan ve tanımlanamayan anormal fenomenleri (UAP) inceleyen kurul, ilk bulgularını bir brifing ile paylaştı. Savunma Bakanlığı'ndan Dr. Sean Kirkpatrick, 800'den fazla UAP ihbarı aldıklarını ve bunların çok azının 'tanımlanamayacak anormallikler' olarak değerlendirildiğini belirtti. FAA yetkilisi Mike Freie, özellikle SpaceX'in Starlink lansmanından sonra ve Şubat ayında bir Çin casus balonunun düşürülmesinden sonra UAP ihbarlarında artış olduğunu ifade etti. Toplantıda, tespit edilen cisimlerin arkasında 'insan dışı bir zeka' olup olmadığı sorusu gündeme geldi, ancak NASA'dan David Spergel henüz böyle bir kanıtın olmadığını vurguladı.
1 Haziran 2023

ABD havacılık ve uzay şirketi Boeing’in, Starliner mekiğiyle gerçekleştireceği ilk astronotlu uzay uçuş denemesi ikinci kez ertelendi. İçerisinde iki NASA pilotunun yer aldığı Starliner mekiği, fırlatma için geri sayımın yapıldığı anda bilgisayar sistemi tarafından durduruldu. Bilgisayarların geri sayımı neden iptal ettiği bilinmezken, fırlatış ikinci kez ertelendi. Starliner’ın ilk fırlatış denemesi ise 6 Mayıs’ta valf arızası nedeniyle ertelenmişti.
1 Haziran 2024

Çin, 'Çang'ı 6' adlı keşif aracı ile Ay’ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamayı başardı. Çin Ulusal Uzay İdaresi, aracın 2 Haziran'da Ay yüzeyine indiğini ve topladığı örnekleri konteynerle yükseltme aracına aktardığını duyurdu. Bu başarı, Çin'i Ay’ın karanlık yüzeyinden materyal toplayan ilk ülke yaparak tarihe geçti.
4 Haziran 2024

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Earth Commission tarafından yapılan ve Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, insan faaliyetlerinin gezegenin güvenliğini ve adaletini tehlikeye attığı belirtildi. Sekiz ekolojik göstergeden yedisinde tehlikeli sınırların aşıldığı, küresel sıcaklık artışının güvenli sınır olan 1 dereceyi geçtiği ve yüzey suyu akışında güvensiz seviyelerin görüldüğü tespit edildi. Ayrıca, gezegenin yalnızca yüzde 45 ila 50'sinin bozulmamış ekosistemlere sahip olduğu ve nitrojen ile fosfor kullanımındaki eşitsizliklerin tehlikeli boyutlara ulaştığı bulgularına ulaşıldı.
31 Mayıs 2023

AB'nin Copernicus uydu izleme sistemi, Haziran 2023'ün dünya genelinde en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçtiğini açıkladı. Özellikle Kuzeybatı Avrupa'da yüksek sıcaklıklar ölçülürken, Orta ve Doğu Avrupa, İskandinavya ve Karadeniz'in batı kıyıları boyunca kurak koşullar oluştu. Ayrıca, Antarktika deniz buzu ortalamanın %17 altında en düşük seviyeye ulaştı. Amerika Çevre Tahmini Ulusal Merkezi de 3 Temmuz'da yerküredeki ortalama ısının rekor kırdığını duyurdu.
6 Temmuz 2023

Gökbilimciler, Venüs'ün atmosferindeki bulutlarda fosfin ve amonyak gibi yaşam belirtisi olabilecek elementler keşfetti. Bu elementler, oksijensiz ortamlarda yaşayan mikroplar tarafından üretilmiş olabileceği düşünülen gazlar arasında yer alıyor. Araştırma, Hawaii'deki James Clerk Maxwell Teleskobu ve NASA'nın Pioneer Venus 2 sondalarından elde edilen verilerle gerçekleştirildi. Bilim insanları, bu bulgunun Venüs'te yaşam olduğunu kanıtlamadığını, ancak amonyağın nasıl oluştuğunu anlamaya çalıştıklarını belirtti.
19 Temmuz 2024

İlk Türk astronot Alper Gezeravcı, SpaceX/Axiom-3 uzay aracı ile Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrılarak Dünya'ya dönüş yolculuğuna başladı. Yolculuk, NASA tarafından sosyal medya platformu X üzerinden canlı yayınlanıyor. Gezeravcı'nın içinde bulunduğu kapsül, Atlas Okyanusu veya Meksika Körfezi'ndeki potansiyel noktalardan birine inecek. Uzay istasyonunda kaldığı süre boyunca 13 deneye imza atan Gezeravcı, Türkiye'nin uzay ve savunma sanayisine katkı sağlayacak çalışmalar yürüttü.
7 Şubat 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), güneş yüzeyinde hafta sonu ve pazartesi günü oluşan iki güçlü patlamanın jeomanyetik fırtına oluşturduğunu bildirdi. Bu patlamaların güneşten iki büyük kütlenin atılmasına yol açtığı ve Dünya'da da etkisi hissedildiği belirtildi. Patlamaların radyo frekansları, elektrik şebekeleri ve navigasyon sinyalleri üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve uzay araçları ve astronotlar için tehlikeli enerji dalgaları oluşturduğu ifade edildi.
9 Ağustos 2023

NASA'nın TESS uydusu, Dorado Takımyıldızı'nda dünya büyüklüğünde ve yaşama elverişli bölgede bir öte gezegen keşfetti. 'TOI 700 e' adı verilen gezegen, yıldızına suyun sıvı halde kalabileceği bir mesafede bulunuyor. Bu keşif, daha önce aynı sistemde bulunan 'TOI 700 b, c ve d' gezegenlerine ek olarak, sistemi daha yakından inceleme konusunda bilim insanlarını heyecanlandırıyor. TESS'in yeni bulguları Amerikan Astronomi Derneği'nin yıllık toplantısında paylaşıldı.
11 Ocak 2023

Alman Havacılık ve Uzay Merkezi (DLR), yerçekimsiz ortamın insan vücudu üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla 60 gün boyunca yatakta kalacak gönüllüler arıyor. Araştırma, Ay ya da Mars’a yapılacak olası yolculuklara hazırlık amacı taşıyor. Katılımcılara 18 bin avro ödenecek. Araştırma, gönüllülerin ayaklarının baş seviyesinden yukarıda olacağı 6 derece eğik bir yatakta gerçekleştirilecek ve toplam 88 gün sürecek.
12 Nisan 2024

Elon Musk'ın beyin çipi girişimi Neuralink, bağımsız bir inceleme kurulundan onay alarak ilk insan deneyi için hasta alımına başladığını duyurdu. Felçli insanlar için beyin implantının klinik deneylerde test edilmesi planlanıyor. Yaklaşık altı yıl sürecek çalışmanın detayları henüz açıklanmadı. Daha önce maymunlar üzerinde test edilen çiplerin, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayarak cihazlara aktardığı belirtilmişti.
20 Eylül 2023

Missouri Bilim ve Teknoloji Üniversitesi mezunu olan Boeing mühendisleri Dillon Ruble, Garrett Jensen ve Nathaniel Erickson, kağıt uçak tasarlayarak 88 metre uçuş mesafesiyle dünya rekorunu kırdılar. Yaklaşık 500 saatlik bir çalışma sonucunda 'Mach 5' adını verdikleri kağıt uçağı tasarladılar. Bu tasarım, hız ve sürtünmeyi en aza indirme odaklıydı ve hipersonik uçaklar ile ses hızını aşan araçlardan, özellikle NASA X-43A'dan ilham alındı. Ekip, bu rekorun uzun süre kırılamayacağını düşünüyor.
15 Nisan 2023

Bir grup bilim insanının yaptığı araştırmaya göre, 2022'de okyanus sıcaklıkları insan kaynaklı emisyonların etkisiyle rekor düzeye çıktı. St. Thomas Üniversitesi'nden Prof. John Abraham, küresel ısınmanın büyük bir kısmının okyanuslara gittiğini ve bu durumun aşırı hava koşullarına yol açtığını belirtti. 1958'den beri tutulan kayıtlar, 1990'dan sonra okyanus sıcaklıklarında önemli bir artış olduğunu gösteriyor. Araştırma, insanlık net sıfır emisyona ulaşana kadar okyanusların ısınmasının ve aşırı hava koşullarının etkilerinin artacağını öngörüyor.
12 Ocak 2023

California Üniversitesi ve NASA'nın ortaklaşa yürüttüğü bir çalışma, Grönland'daki Petermann Buzulu'nun gelgit hareketleri nedeniyle beklenenden daha hızlı eridiğini ve deniz seviyesindeki yükselme oranını hızlandırdığını gösterdi. Uydu radar verileriyle yapılan analizler, buzulun kara ile bağlantısının koparak okyanusta yüzmeye başladığını ve gelgit döngüleri sırasında önemli ölçüde yer değiştirdiğini ortaya çıkardı. Çalışmanın baş yazarı Enrico Ciraci, bu durumun deniz seviyesinin yükselmesini hızlandırabilecek yeni bir erime etkisini gösterdiğini belirtti. Çalışmanın ortak yazarı Eric Rignot, bu bulguların deniz seviyesindeki yükselme projeksiyonlarını yüzde 200'e kadar artırabileceğini ifade etti.
10 Mayıs 2023

NASA'nın InSight iniş aracının kaydettiği bir deprem verileri kullanılarak Mars kabuğunun ortalama 45 ila 56 kilometre kalınlıkta olduğu tespit edildi. Bu kalınlık, Dünya'nın kabuğundan yaklaşık yüzde 70 daha fazla. Ayrıca, Mars'ın kuzey yarımküresinin kabuğunun güney yarımküresine göre daha ince olduğu ve gezegenin kuzey yarımküresinin güney yarımküresinden daha alçak olduğu belirlendi. Zürih ETH Üniversitesi'nden sismoloji uzmanı Doyeon Kim ve ekibi, bu verileri kullanarak gezegenin kabuk kalınlığını tahmin etti.
29 Mayıs 2023

Hindistan'ın Ay'ın güney kutup bölgesini incelemek için 14 Temmuz'da uzaya gönderdiği Chandrayaan-3 uzay keşif aracı hedefine başarılı bir şekilde ulaştı. Hindistan, bu başarıyla Ay'a yumuşak iniş yapabilen dördüncü ve Ay'ın güney kutbuna iniş yapan ilk ülke oldu. Chandrayaan-3, Ay'ın güney kutbuna inişinin ardından 14 gün boyunca görev yapacak ve donmuş su ve değerli elementlerin önemli rezervlerini barındırabileceğine inanılan bu keşfedilmemiş bölgeyi inceleyecek.
23 Ağustos 2023

Avrupa Birliği’nin Copernicus uydu izleme sistemi, geçen ayın şimdiye kadar kaydedilen en sıcak mayıs olduğunu belirtti. Ortalama yüzey hava sıcaklığı, 1991-2020 dönemindeki mayıs ortalamasının 0,75 derece üzerinde ölçüldü. Son 12 aydır üst üste tarihin en sıcak ayları yaşanıyor. Copernicus İklim Değişimi Servisi Direktörü Carlo Buontempo, bu durumun iklim değişikliğinin genel izlerini yansıttığını ve gidişatta bir değişiklik olmadığını ifade etti.
5 Haziran 2024

Guinness rekorlarına göre dünyanın en yaşlı insanı olan 118 yaşındaki Fransız rahibe Lucile Randon'un ölümü üzerine, insan ömrünün üst sınırı konusu gündeme geldi. Şimdi en yaşlı insan unvanı 115 yaşındaki İspanyol Maria Branyas Morera'ya geçti. Bilim insanları, insan ömrünün doğal bir sınırının olduğunu ve bunun yaklaşık 115 yıl olduğunu düşünüyor. Ancak bazı araştırmalar, genetik manipülasyonlarla insan ömrünün 140-150 yıllara ulaşabileceğini öne sürüyor.
24 Ocak 2023
İşaretlediklerim