Türkiye Merkez Bankası, döviz kurlarını kontrol altında tutmak amacıyla bankalara, acil durumlar haricinde şirketlere dolar satışını sınırlama yönünde sözlü talimat verdi. Bu talimat, Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak ve seçimlere kadar ekonomik istikrarı sağlamak için alınan bir dizi düzenlemenin parçası. Ayrıca, bankalardan kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarından gelen talepleri önceliklendirmeleri istendi. KKM hesaplarında büyük bir mevduat bulunmakta ve bu hesaplar vade sonunda dövize çevrilebilecek yapıda.
3 Mayıs 2023

Türkiye Merkez Bankası (MB), bankacılık sistemine daha fazla lira sağlamaktan ziyade, şimdi sistemden lira çekmeye başladı. Seçimlerden sonra döviz kurları serbest bırakıldı ve dolar/TL ile avro/TL kurları önemli ölçüde yükseldi. Yeni ekonomi yönetimi, döviz satma uygulamalarının sona ereceğini belirtti ve kamu bankalarının döviz satışını durdurduğu gözlemlendi. MB'nin döviz rezervi biriktirmesi ve menkul kıymet baskısının gevşetilmesi, TL likiditesinin artmasına ve TL mevduat faiz oranlarının düşmesine yol açtı.
19 Temmuz 2023

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran'dan itibaren açılacak veya yenilenecek kur korumalı mevduat hesaplarında önden prim ödemesine son verilmesini talep etti. Bu düzenleme, bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirme hedeflerine ulaşmaları ve döviz talebini kontrol altına almak amacıyla yapıldı. Bankalar, daha önce mevduat sahiplerini dövizden vazgeçirmek için bu hesaplara yüksek faizler teklif etmekteydi. Banka yöneticileri, bu ve benzeri konuları görüşmek üzere Merkez Bankası yetkilileriyle bir araya gelmişti.
1 Haziran 2023

Eski Ziraat Bankası yöneticisi Şenol Babuşcu, Merkez Bankası'nın bankaların satabileceği günlük döviz miktarına limit getirdiğini açıkladı. Bu karar, Türk Lirası'nın değer kaybının hızlandığı ve doların 20 TL'ye yaklaştığı bir dönemde geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz indirme kararının ardından TL'nin değer kaybı hızlanmış ve Merkez Bankası döviz artışını engellemek için rezervlerini eritmişti.
17 Nisan 2023

Muhalefet partilerinden ekonomi yetkilileri ve bazı ekonomistler, Merkez Bankası'nın tüzel kişilere döviz satışını durdurduğunu öne sürdüler. Bu durum, Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak için yapılan piyasa dışı uygulamaların bir parçası olarak görülüyor. Bloomberg'in haberine göre, Merkez Bankası bankalara acil olmadıkça şirketlere dolar satışını sınırlama talimatı verdi. Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota ve CHP Sözcüsü Faik Öztrak, bu durumu sosyal medya üzerinden duyurdular.
11 Mayıs 2023

Merkez Bankası, bankaların müşterilerine döviz dönüşlü kur korumalı mevduat (KKM) önererek döviz talebini artırdığını belirtti ve bu uygulamanın devam etmesi halinde bu tür KKM'lerin döviz dönüşlü kabul edilmeyeceğini açıkladı. Bankalar, faiz indirimleri sonrası düşük getiri nedeniyle mevduat yenilemeyen müşterileri yüksek faizli döviz dönüşlü KKM'ye yönlendiriyor. Bu durum, bankaların kaynak maliyetlerinin daha da yükselmesini engellemeyi amaçlıyor. Merkez Bankası'nın uyarısı, bu yöntemin döviz talebini artırarak menkul kıymet tutma yükünü azaltmayacağını vurguluyor.
1 Mart 2023

Türkiye'de dolar/TL kuru son zamanlarda yüksek seviyelerde seyretmekte ve ekonomi yönetimi çeşitli düzenlemeler yapmaktadır. Bu kapsamda, Merkez Bankası bankalara, kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzeri olan şirketlerin döviz pozisyonlarını aylık olarak kendilerine raporlama talimatı verdi. Ayrıca, ticari kurumsal müşteriler için günlük döviz alım limiti 2,5 milyon dolara düşürüldü ve yurt dışı para transferlerine yüzde 5 komisyon getirildi.
21 Mart 2023

Bloomberg'in hesaplamalarına göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2022 yılı boyunca dolar kurunu kontrol altında tutmak amacıyla piyasaya 'arka kapıdan' 108 milyar dolarlık müdahalede bulunmuş. Bu durum, aylık yaklaşık 9 milyar dolar harcama yapıldığı anlamına geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı Berat Albayrak'ın ekonomi yönetiminde olduğu dönemden bu yana doların yükselişini durdurmak için piyasaya müdahale edildiği ve muhalefetin MB'nin döviz rezervlerinden 128 milyar doların satıldığını ve bu paranın akıbetinin bilinmediğini iddia ettiği belirtiliyor.
31 Ocak 2023

Merkez Bankası, Kur Korumalı Mevduat (KKM) dönüşleri için özel bankalara da döviz satışı yapacak ve şeffaflık mesajı verdi. Bankalara gönderilen yeni düzenleme talimatına göre, işlemlerde asgari tutar 500 bin dolar ya da avro olarak belirlendi ve komisyon alınmayacak. Bankaların döviz alım talepleri telefon aracılığıyla iletilirken, fazla talepte bulunan bankalara ceza uygulanacağı ve uyuşmazlıklarda telefon kayıtlarının dikkate alınacağı bildirildi.
5 Temmuz 2023

Merkez Bankası, Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ’inde değişiklikler yaptı ve bu değişiklikler Resmi Gazete'de yayımlandı. Yeni düzenlemelerle Türk lirası mevduatların artması ve kur korumalı hesaplardan Türk lirası mevduata geçiş sağlanarak kur korumalı mevduatın azaltılması hedefleniyor. Bu kapsamda, Merkez Bankası'nca kur koruma desteği sağlanan hesaplardan Türk lirası hesaplara geçiş ve belli oranda kur korumalı hesapların yenilenmesinin hedeflenmesine, kur koruması bulunmayan Türk lirası payı seviyesinde artış hedefine geçildi.
20 Ağustos 2023

Bloomberg'in hesaplarına göre, Türkiye Merkez Bankası'nın Aralık 2021'den Haziran 2023'e kadar döviz kurlarını sabit tutmak amacıyla yaptığı 'arka kapı' müdahalelerin toplam maliyeti 199 milyar dolara ulaştı. Bu müdahalelerin en yoğun yaşandığı dönem, seçim yarışının kızıştığı nisan ve mayıs ayları olup, bu dönemde 52 milyar dolarlık bir müdahale gerçekleşti. Muhalefet partileri, özellikle CHP, Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinden satılan 128 milyar doların akıbetinin bilinmediğini iddia ediyor. Bloomberg ekonomisti Selva Baziki, bu müdahalelerin aylık ortalama 12 milyar dolar olduğunu belirtiyor.
13 Haziran 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bankaların döviz mevduatından Türk Lirası mevduatına geçişini teşvik etmek amacıyla menkul kıymet tesis oranını yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkardı. 24 Şubat'tan itibaren uygulanacak yeni oranlarla, bankaların Türk Lirası mevduat hedeflerine ulaşmaları durumunda indirimli oranlar uygulanacak, hedefleri tutturamayanlar için ise daha yüksek oranlar geçerli olacak. Merkez Bankası, mevduatta liralaşma hedefini de yüzde 50'den yüzde 60'a yükseltti ve bir ödül-ceza sistemi getirdi. Bankaların son dönemde TL mevduat hedeflerini tutturabilmek için mevduat faizlerini artırdıkları ve bu durumun sektör işleyişini olumsuz etkilediği belirtiliyor.
7 Ocak 2023

Türkiye'de döviz talebinin artması ve TL'nin değer kaybetmesiyle kurlar yükseliyor ve bu durum Merkez Bankası'nın rezervlerindeki erimeyi hızlandırıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, faiz indirimlerinin devam edeceğini belirtiyor ve iktidar, piyasada kontrol sağlamak için çeşitli düzenlemeler yapıyor. Merkez Bankası, seçim sonrası ilk haftada üç yeni düzenleme gerçekleştirdi. Ekonomistler ve piyasa oyuncuları, bankada döviz hesabı olan vatandaşların olumsuz gelişmelere hazırlıklı olmaları gerektiğini ifade ediyorlar. Prof. Öner Günçavdı, bu durumun adı konmamış bir sermaye kontrolü olduğunu ve Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığını kazanması halinde Türkiye'nin kredi açığının büyüyeceğini, bu durumun vatandaşa vergi yoluyla kaynak yaratma yükümlülüğü getireceğini belirtiyor.
19 Mayıs 2023

Merkez Bankası, bankaların bilançolarındaki Türk Lirası ağırlığı yükümlülüğünü yüzde 60'tan yüzde 57'ye indirdi. Ayrıca, yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalar için menkul kıymet tesisi oranı yüzde 10'dan yüzde 5'e çekildi. Bu düzenlemeler, yeni ekonomi yönetiminin göreve gelmesi ve 'liralaşma' adı altında yapılan düzenlemelerin akıbetinin merak edilmesiyle birlikte geldi.
25 Haziran 2023

Bloomberg ajansına konuşan işlemciler, Merkez Bankası'nın faiz kararını açıklamasından önce kamu bankalarının dolar alımı yaptığını belirtti. Alımların 23,55 TL seviyesi civarında gerçekleştiği ifade edildi. Merkez Bankası, politika faizini yüzde 8,5'ten yüzde 15'e yükseltti. Kamu bankalarının bu tür döviz piyasası işlemleri hakkında herhangi bir yorum yapmadığı kaydedildi.
22 Haziran 2023

Merkez Bankası, vadeli TL mevduata geçiş hedefini vadesi gelen gerçek kişi döviz dönüşüm hesapları için en az yüzde 10, TL kur korumalı mevduatlar için en az yüzde 50 olarak belirledi. Bankaların dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme ve TL’ye geçiş hedefine nasıl ulaşmasının beklendiği de açıklandı. Katılım bankalarının iş modellerindeki farklılıkların oluşturduğu zorluklar yapılan bu düzenlemede dikkate alındı. Merkez Bankası, deprem bölgesinde kullandırılan kredilere ilişkin tanımladığı muafiyetin süresini de 31 Ağustos 2023’ten 1 Ocak 2024’e uzattı.
28 Ağustos 2023

Bloomberg'in hesaplamalarına göre, Türkiye Merkez Bankası Aralık 2021'den itibaren döviz kurlarını dengelemek amacıyla piyasaya 128 milyar dolarlık bir müdahalede bulundu. Bu müdahaleler, Berat Albayrak'ın ekonomi yönetiminde olduğu dönemden itibaren devam ediyor. Muhalefet partileri, bu satışların nereye gittiğini sorguluyor. 2023 yılında müdahalelerin hız kazandığı ve Suudi Arabistan'dan alınan 5 milyar dolarlık destekle artabileceği belirtiliyor.
20 Mart 2023

Bloomberg ajansının haberine göre, Türkiye'de Merkez Bankası, iktidarın ekonomi politikalarını desteklemek amacıyla döviz kurlarını kontrol altında tutmak için 'arka kapı' satışları yapmakta ve altın satışlarına başvurmakta. Seçim öncesinde TL'nin değer kaybını yavaşlatmak için bankalara yeni düzenlemeler getiriliyor. Uzmanlar, seçim sonrasında piyasa dışı uygulamaların sona ereceğini ve TL'nin değer kaybedeceğini öngörüyor. Merkez Bankası ayrıca, altın ve döviz talebini baskılamak ve kur korumalı mevduatın cazibesini artırmak için çeşitli düzenlemeler yapıyor.
18 Mayıs 2023

Merkez Bankası, seçimler öncesinde nakit avans ve kredili mevduat hesaplarına ilişkin düzenlemeler yapmış, ancak tepkiler üzerine bu sınırlamaları kaldırmıştır. Bankacılar, nakit avansın eskisi gibi yoğun bir şekilde kullandırılmayacağını ifade ediyorlar. Bankaların, yüksek mevduat maliyetleri nedeniyle zararına kredi vermek istemedikleri ve bu yüzden nakit avans kullanımını sınırladıkları belirtiliyor.
22 Mayıs 2023

Merkez Bankası'nın TL mevduat hedeflerini tutturmak amacıyla bankalar arasında faiz yarışı başladı. Bazı bankalar, döviz mevduatları için yüzde 8, TL'ye dönüşümde ise yüzde 18'e varan ilave faiz ödüyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, bankacılık sektöründe TL mevduat oranı yüzde 55,52 seviyesinde bulunuyor. Dövizden TL'ye dönüşümde uygulanan faizlerin toplamda yüzde 25'e kadar çıkabildiği belirtiliyor.
23 Şubat 2023
İşaretlediklerim