Çin'in Chang’e-6 görevi Ay'ın karanlık yüzünde magma yapıları keşfetti

Çin'in Chang’e-6 görevi Ay'ın karanlık yüzünde magma yapıları keşfetti ile benzer, 52 olumlu, 24 olumsuz, ve 50 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

NASA Ay Dünya Çin ABD SpaceX Mars Florida Güneş Bilim İnsanları İliç Birleşmiş Milletler Hindistan Japonya James Webb Uzay Teleskobu Tayvan Savunma Bakanlığı Erzincan Science Advances Pekin BBC Türkçe Falcon 9 Kennedy Uzay Merkezi Google Earth Tayvan Boğazı Twitter Uluslararası Uzay İstasyonu Büyük Patlama Anagold Madencilik
NASA Ay Dünya Çin ABD SpaceX Mars Florida Güneş Bilim İnsanları İliç Birleşmiş Milletler Hindistan Japonya James Webb Uzay Teleskobu Tayvan Savunma Bakanlığı Erzincan Science Advances Pekin BBC Türkçe Falcon 9 Kennedy Uzay Merkezi

Rusya, 47 yıl sonra ilk kez Ay'a uzay aracı gönderdi. Bu hamlenin nedeni, Ay'ın nadir elementler açısından zengin olması ve bu elementlerin akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve ileri teknolojilerde kullanılması. ABD, Çin ve Hindistan gibi büyük güçlerin Ay'da nadir elementler konusunda yarışa girdiği bir dönemde, Rusya'nın bu hamlesi uzay ve nadir element rekabetine katılma çabası olarak yorumlanıyor. Ancak, Ay'da madencilik yapılabilirliği konusunda hukuki belirsizlikler bulunuyor.
14 Ağustos 2023

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

NASA, 50 yıldan uzun bir süre sonra gerçekleşecek ilk insanlı Ay yolculuğu olan Artemis 2 görevi için astronotları duyurdu. Görevde, Christina Koch Ay'ın etrafında uçan ilk kadın, Victor Glover ise Ay'a giden ilk siyah astronot olacak. Kanadalı Albay Jeremy Hansen ve ABD Donanması pilotu Reid Wiseman da dört kişilik ekibin diğer üyeleri. Artemis 2'nin Kasım 2024'te başlaması ve 10 günlük bir uçuşun ardından Dünya'ya dönmesi planlanıyor. NASA, bu görevin başarılı olması durumunda 2025'te astronotları Ay yüzeyine indirmeyi ve uzun vadede Mars'a yolculuk yapmayı hedefliyor.
4 Nisan 2023

Rusya'nın 1976'dan bu yana gerçekleştirdiği ilk Ay görevi, Luna-25 uzay aracının Ay'ın yüzeyine çarpması sonucu başarısız oldu. Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos), Luna-25'in Ay'ın yüzeyine çarptığını ve parçalandığını bildirdi. Luna-25, 11 Ağustos'ta Moskova'nın 5 bin 500 kilometre doğusundaki Vostoçniy Uzay Üssü'nden Soyuz 2.1b roketiyle fırlatılmıştı. Luna-25'in Ay'ın yüzeyine yumuşak iniş yaparak bilimsel araştırmalar yapması planlanıyordu.
20 Ağustos 2023

Woods Hole Oşinografi Enstitüsü uzmanları, okyanusun derinliklerine dalmanın uzay keşiflerine göre daha zor ve maliyetli olduğunu ifade etti. İnsanlık, okyanus yüzeyini binlerce yıldır keşfetmesine rağmen deniz tabanının sadece yüzde 20'sini haritalayabildi. Derin deniz keşiflerinin sınırlı olmasının nedenleri arasında yüksek basınç, karanlık ve soğuk koşullar yer alıyor. Derin okyanus çukurları 11 bin metre derinliğe kadar ulaşabiliyor ve bu bölgelerdeki yaşam, güneş ışığı yerine hidrotermal sızıntılardan elde edilen kimyasal enerjiyle sürdürülüyor.
22 Haziran 2023

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

Avustralyalı ve Japon bilim insanları, Japonya yakınlarındaki Izu-Ogasawara çukurunda 8.336 metre derinlikte bilinmeyen bir salyangoz türünü görüntüledi. Bu keşif, daha önce Mariana Çukuru'nda 8.178 metrede görüntülenen salyangozun rekorunu geçerek dünyanın en derin noktasında görüntülenen canlı olarak kayıtlara geçti. Keşif, Batı Avustralya Derin Deniz Araştırma Merkezi ve Tokyo Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Üniversitesi'nin 10 yıllık derin deniz araştırmalarının bir sonucudur.
3 Nisan 2023

NASA'ya ait James Webb Uzay Teleskobu, Plüton’un en büyük uydusu Charon’un yüzeyinde karbondioksit izleri tespit etti. Araştırmacılar ayrıca yüzeyi su buzuyla kaplı uyduda hidrojen peroksit bileşiği izine de rastladı. Bu keşif, Charon'un yüzey bileşimi hakkında yeni bilgiler sunuyor ve daha önce bu gök cisminde rastlanmamış bileşiklerin varlığını ortaya koyuyor. Araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
2 Ekim 2024

Bitlis'in Ahlat ilçesindeki 'İç Kale' de yapılan kazı çalışmalarında Erken Tunç Çağı'na ait yerleşim tabakalarına ulaşıldı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden Dr. Mehmet Kulaz başkanlığında yürütülen kazı çalışmalarında önemli bulgular elde edildi. Kazılar sonucunda, çanak çömlek parçalarının yüzde 6'sının İlk Tunç Çağı'na ait olduğu belirlendi. Ayrıca, bu yıl yapılan çalışmalarda İç Kale'deki büyük binanın hemen önünde İlk Tunç Çağı'na ait yerleşim tabakalarına ulaşıldı.
11 Ekim 2023

SpaceX, ABD merkezli Intuitive Machines şirketinin 'IM-1' misyonu için 'Odysseus' adlı Ay'a iniş aracını uzaya gönderdi. Falcon 9 roketiyle Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatılan Odysseus, Ay'ın yörüngesine girmesi ve 22 Şubat'ta Ay'ın güney kutbu yakınlarına inmesi bekleniyor. Bu başarılı iniş, 1972'deki Apollo 17 misyonundan bu yana ABD'nin Ay yüzeyine gerçekleştireceği ilk yumuşak iniş olacak. Odysseus, ayrıca NASA'nın Artemis Misyonu için 6 farklı yük taşıyor.
15 Şubat 2024

Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, TÜBİTAK destekli bir araştırma ile İzmir dış körfezinde Foça-Karaburun bölgesinde birçok yeni fay hattı tespit etti. Prof. Dr. Derman Dondurur liderliğindeki 12 kişilik ekip, Piri Reis gemisiyle bir hafta süren sismik araştırmalar yaparak yaklaşık bin kilometrelik alanda veri topladı. Araştırma sonucunda, bölgedeki aktif fay miktarı ve yoğunluğunun beklenenden fazla olduğu görüldü. Toplanan veriler işlenerek fayların haritalanması planlanıyor ve bu çalışmanın İzmir'in afet riski açısından önemli olduğu vurgulanıyor.
2 Mart 2023

Çin'in Guangdong eyaletindeki bir hayvanat bahçesinde, Nisan-Temmuz 2024 arasında yapılan kazılarda 150'ye yakın tarihi mezar keşfedildi. Bu mezarlar, Han, Kin, Güney Hanedanları, Tang, Ming ve Çing Hanedanları dönemlerine ait olup, 2 bin 100 yılı aşkın bir tarihi kapsıyor. Ayrıca, Çin Cumhuriyeti dönemine ait 48 mezar taşı da bulundu. Keşifler, dönemin inşaat teknolojileri ve sosyal organizasyonu hakkında önemli bilgiler sunuyor.
4 Eylül 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

Tokyo merkezli Japon ispace şirketi tarafından geliştirilen Hakuto-R adlı uzay aracının Ay'a iniş girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Aracın Ay yüzeyine çarparak parçalandığı tahmin ediliyor. Aracın başarılı bir iniş yapabilmesi durumunda Ay'da veri toplaması planlanıyordu. Şirketin CEO'su Takeshi Hakamada, inişin tamamlanamamış olmasına rağmen şirketin deneyim kazandığını ve misyonunun bir kısmını yerine getirdiğini belirtti.
26 Nisan 2023

Hindistan Uzay Araştırma Ajansı (ISRO), Ay'ın güney kutbunda görev yapan Chandrayaan-3 uzay keşif aracıyla iletişim kurulamadığını duyurdu. Aracın bünyesindeki iniş aracı Vikram ve gezginci yüzey aracı Pragyan'la iletişim çabalarının başarısız olduğu belirtildi. Hindistan Bilim ve Teknoloji Bakanı Jitendra Singh, temas kurulamama nedeninin Ay'daki soğuk hava şartları olabileceğini ifade etti.
22 Eylül 2023

Galler'deki Bangor Üniversitesi'nden bilim insanları, Ay'da yaşamı mümkün kılacak bir enerji kaynağı geliştirdi. Bu enerji kaynağı, haşhaş tohumu kadar küçük nükleer hücrelerden oluşuyor ve bir araba boyutunda bir nükleer enerji santralinde kullanılacak. Bu teknoloji, Ay'ın öteki gezegenlere ulaşmak için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasını sağlayabilir. Ayrıca, bu teknoloji elektriği kesilen afet bölgelerinde de kullanılabilir.
4 Eylül 2023

İzlandalı bilim insanları, İzlanda'nın güney batısındaki Grindavik kasabası yakınlarında bulunan bir yanardağ yarığında, kayıtlara geçen en hızlı magma akıntısını gözlemledi. 10 Kasım 2023 tarihinde yapılan gözlemlerde, magma akıntısının hızı saniyede 7 bin 400 metreküp olarak belirlendi. Bu hız, 2021, 2022 ve 2023'teki Fagradalsfjall bölgesindeki yanardağ patlamaları sırasında yapılan ölçümlerden yaklaşık 100 kat daha hızlı. Araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
9 Şubat 2024

Erzincan'ın İliç ilçesinde bulunan Çöpler Anagold altın madeni, aktif bir fay hattı üzerine kurulu ve büyük bir deprem riski taşıyor. Madende 66 milyon ton kimyasal içeren bir atık havuzu bulunmakta ve bu havuz Fırat Nehri'ne çok yakın. Prof. Dr. Naci Görür ve Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz, bölgede büyük bir deprem beklendiğini ve bu durumun ciddi riskler taşıdığını belirtiyorlar. Maden daha önce siyanür sızdırma şikayetiyle gündeme gelmiş ve Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı tarafından cezalandırılmıştı. Ancak maden, gerekli iyileştirmeler yapıldığını iddia ederek faaliyetlerine devam etmek için bakanlıktan onay almış.
25 Şubat 2023

Tayvan Savunma Bakanlığı, adanın çevresinde 23 askeri hava aracı ve 4 savaş gemisinin tespit edildiğini açıkladı. Bu araçlar Tayvan'ın Hava Savunma Tanımlama Bölgesi'nde (ADIZ) uçarken, elektronik takip, devriye uçakları ve yer füze sistemleri tarafından izlendi. Bu gelişme, Çekya'nın yeni seçilen Cumhurbaşkanı'nın Tayvan lideri ile telefon görüşmesi yapmasının ardından ve Çin'in bu görüşmeyi protesto etmesinin sonrasında gerçekleşti. Çin, Tayvan'ı kendi topraklarının bir parçası olarak görmekte ve 'tek Çin ilkesi' çerçevesinde Tayvan'ın uluslararası ilişkilerini sınırlamaya çalışmaktadır.
2 Şubat 2023
İşaretlediklerim