Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gönderdiği bir yazı ile kur korumalı mevduat (KKM) işlemlerinde uygulanan faiz üst sınırını kaldırdığını duyurdu. Daha önce bankalar, TCMB'nin belirlediği politika faizinin en fazla 3 puan üstünde faiz verebiliyordu. KKM büyüklüğü Ocak ayı itibarıyla 1,37 trilyon TL'ye düşmüş ve bu durum, faiz üst sınırının kaldırılmasına yol açmıştır. Ayrıca, şirketlere uygulanan KKM yatırımlarındaki kurumlar vergisi istisnası 2022 sonuna kadar genişletildi.
26 Ocak 2023

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre, bankacılık sektörünün 2023 yılı ilk yarı net karı 250,1 milyar lira oldu. Sektörün özkaynakları 1 trilyon 688,4 milyar lira, aktif toplamı ise 2022 yıl sonuna göre 4 tilyon 754 milyar 999 milyon lira artarak 19 trilyon 102 milyar 389 milyon lira oldu. Aynı dönemde kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 1,64 olarak kaydedildi.
31 Temmuz 2023

2023 yılında Türkiye'de ekonomik büyüme, yüksek enflasyon oranlarına rağmen gerçekleşmiştir. Yılsonunda enflasyonun %65 civarında olduğu ve yılın ilk beş ayında %75'lere ulaşacağı tahmin edilmektedir. Merkez Bankası'nın yılsonu için %36 enflasyon hedefi, mevcut koşullarda ulaşılması zor bir hedef olarak görülmektedir. Ayrıca, kamu personeline yapılan yüksek maaş artışları ve emekli aylıklarındaki artışlara rağmen, emeğin milli gelirden aldığı pay düşük kalmış ve gelir dağılımındaki bozulma devam etmiştir.
1 Mart 2024

Mehmet Altan, Türkiye'de hukukun ve ekonominin çöktüğünü, 2021'de yapılan anayasal ihlaller ve ekonomik politikaların ülkeyi zor duruma soktuğunu belirtiyor. 2021'de başlatılan Kur Korumalı Mevduat sistemiyle zenginlerin daha da zenginleştiğini, bu sistemin maliyetinin 2022 ve 2023'te Hazine ve Merkez Bankası tarafından yapılan toplam 47.8 milyar dolarlık ödemelerle belirlendiğini ifade ediyor. Ayrıca, Türkiye'nin hukuk ve basın özgürlüğü sıralamalarında düşük pozisyonlarda olduğunu ve ekonomik göstergelerin kötüleştiğini vurguluyor.
6 Mayıs 2024

Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre, Türkiye'nin cari işlemler hesabı Mart 2024'te 4 milyar 544 milyon dolar açık verdi. Aynı dönemde dış ticaret açığı 5 milyar 193 milyon dolar olarak gerçekleşti. Hizmetler dengesinden 2 milyar 241 milyon dolar ve seyahat gelirlerinden 2 milyar 104 milyon dolar giriş sağlandı. Birincil ve ikincil gelir dengelerinde sırasıyla 1 milyar 604 milyon dolar ve 12 milyon dolarlık net çıkışlar kaydedildi.
13 Mayıs 2024

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre, Türkiye'deki bankaların net karı 2022 yılının ilk dört ayında yüzde 47,4 oranında artarak 144,7 milyar liraya ulaştı. Nisan ayında bankacılık sektörünün toplam net karı yüzde 10,5 artışla 38,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Takipteki alacakların toplam nakdi kredilere oranı nisanda yüzde 1,86'ya düşerken, çekirdek sermaye yeterliliği rasyosu yüzde 16'dan yüzde 14'e geriledi. Sermaye yeterliliği rasyosu ise yüzde 17 olarak kaydedildi.
31 Mayıs 2023

Murat Muratoğlu, Türkiye'nin ekonomik ve politik durumunu değerlendirerek, yönetimin hatalarını ve Merkez Bankası'nın durumunu eleştirdi. Yazısında, yönetimin futbol federasyonundan Merkez Bankası'na kadar her alanda özerkliği bırakmadığını ve bu durumun ülkenin ekonomik zorluklarını artırdığını belirtti. Ayrıca, Merkez Bankası'nın seçimler sonrası rezervlerini artırmasını olumlu bulduğunu, ancak bu durumun sürdürülebilir olup olmadığı konusunda şüphelerini dile getirdi. Muratoğlu, yüksek faiz oranlarının hem bireyleri hem de kurumları olumsuz etkileyeceğini öne sürdü.
10 Mayıs 2024

Deutsche Bank, Türkiye Merkez Bankası'nın (MB) beklenenden düşük bir faiz artışı yapmasını 'hayal kırıklığı' olarak nitelendirdi ve yıl sonu enflasyonunun yüzde 50'ye yaklaşacağını öngördü. MB'nin politika faizini yüzde 15'e çekmesi dolar/TL kurlarında artışa neden oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in piyasayı sakinleştirmeye yönelik açıklamaları etkili olmadı. Deutsche Bank, faiz artışının yatırımcıları ikna etmediğini ve yıl sonuna kadar yüzde 25 veya üzerinde bir faiz oranının korunması gerektiğini belirtti.
23 Haziran 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların TL mevduatlarının toplam mevduat içindeki oranını yüzde 60'tan yüzde 57'ye düşürdü. Bu değişiklik, yeni ekonomi yönetiminin 'liralaşma' politikaları çerçevesinde yapılan düzenlemelerin bir parçası olarak Resmi Gazete'de yayımlandı. Ayrıca, ilave zorunlu karşılık oranının hesaplanmasında gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı dikkate alınacak olan son iki hesaplama tarihi itibarıyla en yüksek oranın esas alınacağı belirtildi.
8 Temmuz 2023

Merkez Bankası'nın eski başekonomisti Hakan Kara'ya göre, kurun baskılanması amacıyla 2023 yılı başından itibaren 10 milyar dolardan fazla rezerv kullanıldı. 2023 genel seçimlerinden önce de benzer bir yöntemle on milyarlarca dolar rezerv eritilmiş, ancak Türk Lirası'ndaki değer kaybı durdurulamamıştı. Mehmet Şimşek'in ekonominin başına geçmesiyle bu yönteme daha az başvurulmuştu, ancak Hakan Kara'nın Merkez Bankası verilerine dayanarak aktardığına göre, aynı taktiğe yine başvuruldu.
28 Şubat 2024

Dünya Bankası'nın yıllık raporuna göre, Türkiye'nin 2023 yılı büyüme tahmini yarım puan azaltılarak yüzde 2,7 olarak güncellendi. 2024 yılı için büyüme tahmini ise yüzde 4 olarak sabit bırakıldı. Ayrıca, raporda küresel büyüme tahmini de yüzde 3'ten 1,7'ye indirildi ve bu durum, son otuz yılda 2008 mali krizi ve 2020 Covid-19 pandemisi sonrası en zayıf üçüncü yıllık büyüme olarak kaydedildi. ABD, Avrupa ve Çin gibi büyük ekonomilerde zayıf büyüme beklendiği ve küresel ekonominin resesyona 'tehlikeli bir şekilde yaklaştığı' belirtiliyor.
11 Ocak 2023

İş Bankası'nın 2022 yılı için açıkladığı düzeltilmemiş net kar 61,5 milyar TL iken, enflasyon muhasebesi uygulandığında bu rakam 47,9 milyar TL'ye düşmüştür. Enflasyon muhasebesi, Türkiye'de son yıllarda artan döviz kurları ve enflasyon nedeniyle gündeme gelmiş ve firmaların IFRS kurallarına göre bilanço hazırlaması gerekmektedir. İş Bankası'nın öz sermaye karlılığı ise yüzde 18,5 olarak hesaplanmıştır.
20 Haziran 2023

Türkiye'nin cari işlemler hesabı Aralık 2022'de 5,91 milyar dolar açık verdi ve yıllık açık 48,769 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre, resmi rezervlerde artış yaşanırken, gayrimenkul kaynaklı net döviz girişi ve yüksek mevduat girişi de göze çarptı. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' cari fazla hedeflerken, TL'nin değer kaybı ve yüksek enflasyon hedeflerin tutturulamadığını gösterdi.
13 Şubat 2023

Esfender Korkmaz, 2003 yılından sonra Türkiye'ye gelen yabancı sermayenin çoğunlukla kârlı işletme ve banka alımlarında yoğunlaştığını, fiziki yatırımların ise sınırlı kaldığını belirtiyor. 2023 yılında Türkiye'ye 6,2 milyar dolar yabancı sermaye girişi olurken, 6,9 milyar dolar yerli sermaye çıkışı yaşandı. Korkmaz, yabancı sermaye çekmek için sıcak para ve spekülatif sermayeyi kontrol altına almanın, devletin kurumsal yapısını güçlendirmenin ve mülkiyet güvencesini sağlamanın, ayrıca daha yüksek teşvikler sunmanın önemini vurguluyor.
26 Mart 2024

Merkez Bankası'nın politika faizini mart ayında yüzde 45'ten yüzde 50'ye çıkarması, döviz talebini azalttı ve mevduat faizlerinin yükselmesine yol açtı. Üç aya kadar vadeli mevduatların yıllık bileşik faizi yüzde 65'e ulaştı. Ayrıca, döviz hesaplarının fiziki döviz talebine dönüşmesini önlemek için kur korumalı mevduat (KKM) kullanımı genişletildi. Yabancı yatırımcılar mart ayının ikinci yarısında Türkiye'ye net 703 milyon dolarlık sermaye girişi sağladı.
15 Nisan 2024

ABD'nin büyük bankalarından JP Morgan, Kahramanmaraş merkezli depremlerin bina ve altyapı maliyetinin 25 milyar dolar olacağını tahmin etti. Depremler sonucu 11 şehirde 387 bin 410 binada hasar tespit çalışması yapıldı ve can kaybı 36 bin 187'ye ulaştı. JP Morgan, Türkiye ekonomisine dair bazı tahminlerde bulunarak yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 45'e revize etti ve bütçe açığının GSYH'nin yüzde 4,5'i civarında olacağını öngördü. Ayrıca, Merkez Bankası'nın faizleri 100 baz puan düşürerek yüzde 8'e indireceğini tahmin ediyor.
16 Şubat 2023

Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez, Kahramanmaraş merkezli depremlerin Türkiye ekonomisine yaklaşık 34,2 milyar dolarlık bir maddi zarar verdiğini belirtti. Bu zarar, Türkiye'nin 2021 Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'sının yüzde 4'üne denk geliyor. Depremin bölgedeki altyapı, özel sektör ve kamu binalarına verdiği hasarın ölçüldüğü araştırmada, artçı şokların hasar tahminini artırabileceği ve deprem bölgesindeki yüksek yoksulluk oranı ile Suriyeli mülteci nüfusuna dikkat çekildi. Ayrıca, 1,25 milyon insanın geçici olarak evsiz kaldığı tahmin ediliyor.
27 Şubat 2023

Ekonomist Uğur Gürses, döviz kurlarındaki son artışın kur korumalı mevduat (KKM) maliyetini artıracağını ve en iyi senaryoda bile Türkiye'nin ekonomik yükünün en az 300 milyar TL artacağını ifade etti. Gürses, 26 Mayıs itibariyle 125 milyar dolarlık KKM stoku ve dolar/TL kuru 19,90 seviyesinden yola çıkarak, yüzde 17,5'lik bir kur artışı ve yüzde 35'lik bir faiz oranı varsayımıyla bu maliyet artışını hesapladı. Bu durum, önümüzdeki altı ay içinde hazinenin üstleneceği maliyetin 260 milyar TL olacağını gösteriyor.
9 Haziran 2023

Türkiye'de sanayi üretim endeksi, Kasım 2022'de pandemi kapanmalarının yaşandığı 2020 yılından bu yana ilk kez yıllık bazda düşüş gösterdi. Bu düşüş, küresel yavaşlamayla paralel olarak son aylarda ivme kaybeden sanayi üretiminin bir devamı niteliğinde. 2022 yılında Türkiye ekonomisi, önceki yıllara kıyasla yavaş bir büyüme gösterirken, Merkez Bankası da politika faizini 500 baz puan indirerek yüzde 9'a çekti.
10 Ocak 2023

Aralık 2021'de başlatılan kur korumalı mevduat (KKM) uygulaması, Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak amacıyla devreye alınmıştır. Ancak bu uygulama, bankaların karlılığını olumsuz etkilemektedir. Bankalar, Merkez Bankası'nın döviz hesaplarının TL'ye dönüşüm hedeflerine ulaşmak için KKM hesaplarına yüksek faizler sunmuş ve bu durum faiz oranlarının %35-40 seviyelerine çıkmasına neden olmuştur. Bankacılık kaynakları, bu durumun Mayıs ayında bankacılık sektörünün kar artışını sıfırlayabileceğini belirtiyor.
3 Haziran 2023
İşaretlediklerim