İnsan beyninin büyümesine rağmen demans vakalarının artışı araştırılıyor

İnsan beyninin büyümesine rağmen demans vakalarının artışı araştırılıyor ile benzer, 38 olumlu, 42 olumsuz, ve 51 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

ABD Alzheimer Britanya Covid-19 MESUDE ERŞAN Araştırmacılar The Lancet Dünya Sağlık Örgütü Demans Bilim İnsanları California Üniversitesi Nature Elon Musk beyin BBC Danimarka DSÖ Oxford Üniversitesi Sağlık Bakanlığı depresyon Çin Neuralink Neurology Diken MRI diyabet Aarhus Üniversitesi Osman Müftüoğlu
ABD Alzheimer Britanya Covid-19 MESUDE ERŞAN Araştırmacılar The Lancet Dünya Sağlık Örgütü Demans Bilim İnsanları California Üniversitesi Nature Elon Musk beyin BBC Danimarka DSÖ Oxford Üniversitesi Sağlık Bakanlığı depresyon Çin Neuralink

Human Brain Mapping dergisinde yayınlanan bir araştırma, yetişkin erkeklerde pornografinin para kazanma veya oyun oynamaya kıyasla beyindeki ödül merkezlerini daha fazla tetiklediğini ortaya koydu. Araştırma, 19-38 yaş aralığındaki 31 sağlıklı erkek katılımcı üzerinde yapıldı ve katılımcıların pornografik resimlere, video oyunu ekran görüntülerine ve para resimlerine verdikleri tepkiler incelendi. Bulgular, pornografinin diğer ödüllendirici uyaranlardan daha hızlı ve güçlü bir şekilde beyindeki ödül işleme yollarını harekete geçirdiğini gösterdi. Bu tür araştırmalar, bağımlılığın tedavisi için yeni terapilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
22 Temmuz 2024

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

Bilim insanları, uykusuzluk çeken kişilerin yaklaşık 10 yıl sonra felç geçirme riskinin arttığını tespit etti. Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nün yaptığı araştırma, 2002'den 2020'ye kadar felç geçirmemiş kişileri inceledi. Araştırma, şiddetli uykusuzluk şikayeti olanlarda felç riskinin daha yüksek olduğunu ve bu riskin diyabet, hipertansiyon gibi diğer sağlık sorunlarıyla birleştiğinde daha da arttığını gösterdi. Ayrıca, 50 yaş altı uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerde felç riskinin 50 yaş üstüne göre daha fazla olduğu belirlendi.
8 Haziran 2023

Osman Müftüoğlu, fiziksel hareketliliğin ve düzenli egzersizin, mükemmel yaşlanma için önemli belirleyicilerden biri olduğunu vurguluyor. Nörologların, insan beyninin temel işlevinin hareket ve eylemi düzenlemek olduğuna dair görüşlerine atıfta bulunarak, fiziksel hareketliliğin hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için vazgeçilmez olduğunu belirtiyor. Yeni bir çalışmaya göre, haftanın her günü yapılan sadece 4 dakikalık egzersizlerin bile beynin nöroplastisite yeteneğini korumaya yardımcı olduğu ve yaşlanma sürecini geciktirebileceği ifade ediliyor.
24 Şubat 2024

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

Türkiye'de diyabet hastalarının sayısı 12 milyona ulaşmış durumda ve her 10 yılda bir yüzde 100 artış gösteriyor. Endokrinoloji ve metabolizma uzmanı Prof. Dr. Temel Yılmaz, 45 yaş altı kalp krizlerinin arkasında preklinik diyabet ve insülin direncinin bulunduğunu belirtiyor. Diyabetin damar hasarı gibi ciddi komplikasyonlara yol açtığı, ancak iyi yönetildiğinde bu hasarların önüne geçilebileceği vurgulanıyor. Diyabet tedavisinde teknolojik gelişmeler, özellikle sürekli glukoz ölçüm sistemleri (CGM) ve insülin pompaları, hastaların yaşam kalitesini artırıyor.
19 Nisan 2024

Massachusetts General Hospital tarafından yapılan bir araştırma, günde 10 saat veya daha fazla hareketsiz kalmanın, düzenli egzersiz yapan bireylerde bile kalp yetmezliği riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, Britanya'daki 90 bin katılımcının sağlık verilerini değerlendirerek, hareketsizliğin kalp hastalıkları riskini artırdığını gösterdi. Araştırmacılar, halk sağlığı politikalarının hareketsizliği azaltmaya odaklanması gerektiğini vurguladı ve günde 10,6 saatten fazla hareketsiz kalmamanın kalp sağlığı için önemli bir hedef olduğunu belirtti.
19 Kasım 2024

ABD'deki UC Merced Üniversitesi'nden araştırmacılar, hücrelerde protein üretiminin yavaşlaması sonucunda insan ömrünün iki kat uzayabileceğini keşfetti. Araştırma, OTUD6 proteininin hücrelerde protein üretimini yüzde 50 oranında azalttığını ve bu durumun meyve sineklerinin yaşam süresini iki katına çıkardığını gösterdi. Bilim insanları, bu mekanizmanın kanser hücrelerinin gelişimini nasıl etkilediğini de inceliyor. Eğer çalışma insanlar üzerinde etkili olursa, ortalama insan ömrü 80 yıldan 160 yıla kadar çıkabilir.
6 Eylül 2024

Yeni bir araştırmaya göre, Alzheimer hastalığını teşhis etmek için geliştirilen basit bir kan testi yaklaşık yüzde 90 doğruluk oranına sahip. Bu test, Alzheimer hastalarının kanındaki 'p-tau217' ve 'amiloid beta' proteinlerini ölçerek hızlı ve ucuz bir teşhis sağlıyor. Araştırmacılar, bu testin klinik kontrollerden daha doğru sonuç verdiğini belirtiyor. Ancak, sinirbilimci Cliff Abraham, bu gelişmenin büyük bir devrim olmadığını ifade ediyor.
29 Temmuz 2024

The Lancet dergisinde yayınlanan 'Küresel Hastalık Yükü 2021' araştırması, Covid-19 pandemisinin 2019-2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini bir yıl altı ay azalttığını ortaya koydu. Bu durum, 1950'den bu yana yaşam süresindeki ilk düşüş olarak kaydedildi. Araştırma, pandeminin yaklaşık 16 milyon insanın ölümüne yol açtığını ve pandemi döneminde ölümlerin ortalama yüzde 5,1 arttığını belirtti. Ayrıca, dünya nüfusunun yaşlanması ve bu değişimin sağlık ve sosyal güvenlik sistemleri üzerindeki etkilerine dikkat çekildi.
13 Mart 2024

Bilim insanları, beyin kanamasını durdurabilecek virüs boyutlarında nanorobotlar geliştirdi. Bu nanorobotlar, vücudun ulaşılması zor bölgelerine nokta atışı doğrulukta ilaç gönderebiliyor. Henüz insanlarda denenmemiş olsa da, yapılan deneylerde kobaylarda başarılı sonuçlar elde edildi. Bu teknoloji, cerrahi müdahalelerden daha az riskli bir tedavi yöntemi sunmayı hedefliyor.
23 Eylül 2024

Dünya Sağlık Örgütü ve NCD Risk Faktörü İşbirliği'nden bilim insanları, 1990'dan 2022'ye kadar diyabet hastalarının sayısının iki katına çıkarak dünya genelinde 800 milyonu aştığını belirtti. Araştırma, diyabet oranlarının düşük ve orta gelirli ülkelerde daha fazla arttığını ve diyabet vakalarının büyük bir kısmının Hindistan, Çin ve ABD gibi ülkelerde yoğunlaştığını ortaya koydu. Tip-2 diyabetin, obezite, kötü beslenme ve egzersiz eksikliği gibi faktörlerle ilişkili olduğu ve bu durumun özellikle sağlık altyapısının zayıf olduğu ülkelerde ciddi halk sağlığı sorunlarına yol açtığı vurgulandı.
14 Kasım 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hipertansiyon ve etkisine ilişkin ilk raporunu yayımladı. Rapora göre, hipertansiyon dünya genelinde her üç yetişkinden birinde görülüyor ve bu hastalığa sahip her beş kişiden dördü yeterince tedavi edilmiyor. Hipertansiyonla yaşayan kişi sayısı, 1990-2019 yılları arasında ikiye katlanarak 650 milyondan 1,3 milyara çıktı. Ülkeler hipertansiyonla mücadelenin kapsamını genişlettiği takdirde 2023-2050 arasında 76 milyon ölümün önlenebileceği belirtiliyor.
19 Eylül 2023

Columbia Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, 60 yaş ve üstü 3 bin beş yüzden fazla gönüllü üzerinde multivitaminlerin hafıza ve düşünme becerileri üzerindeki etkisini inceledi. Katılımcılar rastgele iki gruba ayrılarak birine multivitamin diğerine plasebo verildi. Üç yıl süren çalışmada, multivitamin alan grup anında hatırlama testinde plasebo grubuna göre daha iyi sonuçlar elde etti. Özellikle kardiyovasküler hastalık öyküsü olan katılımcılarda multivitamin kullanımının bilişsel puanları iyileştirdiği gözlendi.
17 Haziran 2023

Yeni araştırmalar, Parkinson hastalarının yaklaşık yarısında minör halüsinasyonların görüldüğünü ve bu durumun genellikle gözden kaçtığını ya da yan etkilerle karıştırıldığını ortaya koyuyor. İsviçre ve İspanya'daki sinirbilimcilerin 75 hasta üzerinde yaptığı çalışma, erken dönemde minör halüsinasyon gözlemlenen Parkinson hastalarının, gözlemlenmeyenlere kıyasla beş yıl sonra daha hızlı ve şiddetli bilişsel gerileme yaşadığını gösteriyor. Araştırma, Parkinson hastalığının ortalama 60 yaşında başladığını ve %5-10 oranında 50 yaş altında da görülebildiğini belirtiyor.
4 Temmuz 2023

ABD'nin Los Angeles kentindeki Smidt Kalp Enstitüsü'nde yapılan bir araştırma, kalp krizinin bir gün önce uyarı verebileceğini belirtti. Araştırmada, 18 ve 85 yaşları arasındaki hastaların verileri incelendi ve kalp krizinden önce belirgin semptomlar tespit edildi. Bulgulara göre, kadınlarda nefes darlığı, erkeklerde ise göğüs ağrısı kalp krizinin belirgin işaretleri olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu işaretlerin anlaşılmasının, yüzde 90 oranında ölümcül olan ani kalp krizlerini önlemede doktor ve hastalara yardımcı olabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2023

Furniture at Work araştırmacıları tarafından yapılan bir çalışma, evden çalışmanın 70 yıl sonra insanların fiziksel görünümünde kalıcı değişikliklere neden olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, evden çalışan bir karakter olan 'Anna'nın, uygun olmayan çalışma koşulları nedeniyle sırtında kamburluk, gözlerinde şişlik ve ellerinde pençe şeklinde deformasyonlar oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı ve yeterli temiz hava alamama durumları bağışıklık sistemi zayıflığı ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Sağlık uzmanları, evden çalışanlara düzenli aralar vererek hareket etmelerini ve özel çalışma alanları oluşturmalarını öneriyor.
18 Haziran 2023

Macaristan'da yılda 35 bin kadının katıldığı meme kanseri tarama testlerinde yapay zeka kullanılarak kanserin belirtileri çok erken aşamada tespit edilebiliyor. Yapay zeka, büyük bir veri setiyle eğitilerek meme dokusundaki çok küçük değişiklikleri bile kanser gelişmeden neredeyse dört yıl önce saptayabiliyor. Bu yöntemle, mamografiler yapay zeka tarafından inceleniyor ve riskli dokular hakkında daha fazla veri üretiliyor.
28 Mart 2023

Egzersizin, sadece fiziksel sağlıkla değil, beyin sağlığıyla da bağlantılı olduğu belirtiliyor. Düzenli fiziksel aktivitenin beyinde meydana getirdiği fizyolojik değişiklikler, egzersizin biliş ve zihinsel sağlık üzerindeki etkisi üzerine yapılan araştırmaları gündeme getiriyor. Egzersiz, hafızayı ve bilişsel yetenekleri geliştirirken, zihinsel netliği artırıyor ve depresyona karşı koruyucu etkileri bulunuyor. Ayrıca, kilo verme ve yorgunluğu azaltma gibi dolaylı etkileri de beyin sağlığını olumlu yönde etkiliyor.
23 Temmuz 2023

The Lancet'de yayınlanan bir meta analiz, kumarın küresel bir sorun haline geldiğini gösterdi. 68 ülke ve bölgeden toplanan veriler, yetişkinlerin yüzde 46,2'sinin ve ergenlerin yüzde 17,9'unun son 12 ayda kumar oynadığını ortaya koydu. Çevrimiçi kumarın yaygınlaşması, kumar bağımlılığını artıran önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Araştırma, kumarın halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmesi gerektiğini ve hükümetlerin bu konuda daha sıkı düzenlemeler yapması gerektiğini vurguluyor.
10 Ağustos 2024
İşaretlediklerim