Dünya Sağlık Örgütü ve NCD Risk Faktörü İşbirliği'nden bilim insanları, 1990'dan 2022'ye kadar diyabet hastalarının sayısının iki katına çıkarak dünya genelinde 800 milyonu aştığını belirtti. Araştırma, diyabet oranlarının düşük ve orta gelirli ülkelerde daha fazla arttığını ve diyabet vakalarının büyük bir kısmının Hindistan, Çin ve ABD gibi ülkelerde yoğunlaştığını ortaya koydu. Tip-2 diyabetin, obezite, kötü beslenme ve egzersiz eksikliği gibi faktörlerle ilişkili olduğu ve bu durumun özellikle sağlık altyapısının zayıf olduğu ülkelerde ciddi halk sağlığı sorunlarına yol açtığı vurgulandı.
14 Kasım 2024

ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü (USPSTF), yeni bir kanıt değerlendirmesi sonucunda mamografi için önerilen başlangıç yaşını 50'den 40'a indirdi. Bu güncelleme, 40 ile 74 yaş arasındaki kadınların iki yılda bir mamografi yaptırmalarını önermektedir. Dr. İlyas Şahin, bu değişikliğin meme kanserinden ölümleri azaltabileceğini belirtti. Ayrıca, mamografi cihazlarının düşük doz radyasyonla yüksek kalitede görüntü sağladığı ve radyasyon kaynaklı kanser riskinin oldukça düşük olduğu vurgulandı.
5 Mayıs 2024

Lancet Komisyonu tarafından hazırlanan yeni bir rapor, demans riskini artıran 14 değiştirilebilir faktörü belirledi. Bu faktörler arasında işitme kaybı, yüksek tansiyon, sigara içmek, obezite, depresyon, fiziksel hareketsizlik, diyabet, aşırı alkol tüketimi, travmatik beyin hasarı, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı ve yüksek kolesterol bulunuyor. Raporda, bu risk faktörlerinin ele alınmasıyla demans vakalarının neredeyse yarısının geciktirilebileceği veya önlenebileceği belirtiliyor. Ayrıca, demans riskini azaltmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor.
4 Ağustos 2024

Harvard Tıp Fakültesi'nden Profesör David Sinclair, biyolojik yaşından genç kalmak için günlük rutinlerini ve beslenme alışkanlıklarını açıklıyor. Sinclair, resveratrol zengini gıdalar tüketmeyi, kahvaltıyı atlayarak aralıklı oruç uygulamayı ve şeker ile etten kaçınarak bitki bazlı bir diyeti benimsemeyi öneriyor. Bu alışkanlıkların bağırsak sağlığını güçlendirmek, doku hasarı riskini azaltmak, ruh halini iyileştirmek ve kalp sağlığını artırmak gibi faydaları olduğunu belirtiyor.
8 Temmuz 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, dünya genelinde yetişkinlerin yüzde 17,5'i kısırlık sorunu yaşıyor. Kısırlık, düzenli korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 12 ay içinde gebelik elde edilememesi olarak tanımlanıyor. DSÖ, özellikle yoksul kesimlerin tedavi masraflarını karşılamakta zorlandığını ve uygun fiyatlı, yüksek kaliteli doğurganlık tedavisine erişimin artırılmasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Ayrıca, birçok ülkede kısırlıkla ilgili güvenilir veri eksikliği olduğu ve tedavi maliyetlerinin bazı durumlarda yıllık gelirlerden daha yüksek olabileceği vurgulanıyor.
4 Nisan 2023

Tarihsel afetlerde kadın ve kız çocuklarının ölüm oranlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu belirtiliyor. Afet sırasında ve sonrasında kadınların karşılaştığı zorluklar arasında toplumsal cinsiyet rolleri, kadın bedeni üzerindeki baskı ve bakım sorumluluğu gibi faktörler yer alıyor. Ayrıca, afet bölgelerinde kadınların yüzde 52'sinin kayıt dışı çalıştığı ve bu durumun afet sonrası işsizlik ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamamalarına yol açtığı vurgulanıyor.
8 Mart 2024

Türkiye Obezite Araştırma Derneği, obeziteli bireylerin toplum ve aile içinde damgalanmasının birçok soruna yol açtığını belirtiyor. Kilo önyargısı ve ayrımcılığı, sosyal ilişkiler, eğitim, iş hayatı ve sağlık hizmetlerini olumsuz etkiliyor. Obeziteli bireyler, damgalanma ve önyargılar nedeniyle depresyon, anksiyete gibi psikolojik sorunlar yaşayabiliyor ve tedavilerini bırakabiliyorlar. Sağlık sektörü ve hekimler de bu önyargılardan etkileniyor, uygun sağlık hizmeti sunmada yetersiz kalıyorlar.
9 Mart 2024

Türkiye'de obezite ve diyabet sıklığının artmasıyla birlikte karaciğer yağlanması da yaygınlaşmaktadır. Her üç kişiden birinde karaciğer yağlanması görülüyor ve çocuklar ile ergenlerde de bu durum artış gösteriyor. Alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) ve alkol dışı karaciğer yağlanması ve iltihabı (NASH) en sık rastlanan karaciğer hastalıkları haline gelmiştir. NAFLD ve NASH, siroz ve karaciğer kanserine yol açabiliyor. Obezite ve tip 2 diyabet, karaciğer yağlanmasının en sık ve önemli sebepleri arasında yer alıyor. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kahve tüketimi gibi önlemler, karaciğer hastalıklarının önlenmesinde etkili olabilir.
21 Haziran 2023

ABD'de North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan üç yıllık bir araştırma, gençlerin sosyal medyayı sık kontrol etme alışkanlığının beyin gelişimlerini ve sosyal geri bildirimlere olan hassasiyetlerini etkilediğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Kuzey Carolina'daki devlet okullarına giden 169 öğrenciyi takip ederek, sosyal medya kullanım sıklıklarını ve beyin görüntülerindeki değişimleri kaydetti. Bulgular, gençlerin sosyal ödüllere ve cezalara karşı daha hassas hale gelebileceğini ve bu durumun sosyal medya kullanım ihtiyacını artırabileceğini gösteriyor.
6 Ocak 2023

Diyabet ve obezitenin birleşimine 'diyabezite' denilmekte ve bu durum dünya genelinde ve Türkiye'de ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 650 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 18 milyon obez birey bulunuyor. Uluslararası Diyabet Federasyonu'nun tahminlerine göre, dünya genelinde 382 milyon yetişkin diyabet hastası var ve bu sayının 2035 yılına kadar 592 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye'de ise 20-79 yaş arasında yaklaşık 7 milyon diyabet hastası olduğu ve bunların yarısının henüz tanı almadığı belirtiliyor. Obezite cerrahisi, tip 2 diyabet ve diğer bazı sağlık sorunlarının iyileşmesinde etkili olabiliyor.
2 Mayıs 2023

Osteoporoz, kemiklerin kırılma olasılığını artıran bir hastalıktır ve kadınlar bu hastalığa erkeklere göre daha yatkındır. Bunun nedenleri arasında hormonal farklılıklar, kemik yapısındaki farklılıklar ve yaşla birlikte östrojen seviyesinin azalması sayılabilir. Ayrıca, besin eksikliği, aile geçmişi ve sigara kullanımı gibi diğer risk faktörleri de bulunmaktadır. Osteoporoz riskini azaltmak için ip atlama, squat sıçramaları ve kutu atlayışları gibi egzersizler önerilmektedir.
16 Nisan 2024

Yeni bir araştırmaya göre, ergenlik dönemindeki internet bağımlılığı, gençlerin beyin kimyasında bağımlılık yaratan davranışlara yol açabilecek değişikliklere neden olabilir. Araştırma, 2013 ile 2023 yılları arasında internet bağımlılığı tanısı konmuş 10 ile 19 yaş arası 237 çocuğu kapsayan 12 çalışmayı inceledi. Beynin hafıza, karar verme ve etkin düşünmeyle ilgili bölümlerindeki işlevsel bağlantıda genel bir azalma saptandı. Bu değişikliklerin, ergenlerde bağımlılık yaratan davranış ve eğilimlerin yanı sıra zihinsel sağlık, gelişim, entelektüel yetenek ve fiziksel koordinasyonla bağlantılı davranış değişikliklerine yol açabileceği belirtildi.
5 Haziran 2024

1996 ile 2010 yılları arasında doğan Z kuşağı bireylerinin önemli bir kısmı, sosyal medyanın psikolojileri üzerinde olumsuz etkileri olduğunu düşünerek sosyal medya detoksu yapmaya başladı. HMD Global ve McKinsey Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, Z kuşağı katılımcılarının büyük bir kısmının sosyal medyayı azaltarak gerçek dünyayla yeniden bağlantı kurmaya çalıştığını ve bu sayede ruh sağlıklarının iyileştiğini gösteriyor. Cardiff Üniversitesi öğrencisi Iwan Kellet, sosyal medya detoksu yaparak daha iyi hissettiğini belirtiyor. Bangor Üniversitesi öğretim görevlisi Donna Dixon, sosyal medyanın gençler üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkilerine dikkat çekiyor ve sağlıklı teknoloji kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.
26 Kasım 2023

Türkiye'de 2012-2022 arasında kadınlar arasında sigara içme oranı yüzde 38.3 artarak erkeklerin oranını geçti. Sigara içen kadınlar, KOAH ve akciğer kanseri gibi hastalıklar açısından daha fazla risk altında. Türk Toraks Derneği, kadınların tütün endüstrisinin pazarlama taktiklerinden korunması için acil önlemler talep ediyor. Kadınlar arasında sigara kullanımının artması, gebelik ve cinsiyete özel kanser risklerini de beraberinde getiriyor. Tütün endüstrisi, dijital kanallar ve aromalı ürünlerle kadınları hedef alarak sigara içme oranlarını artırmaya çalışıyor.
16 Nisan 2024

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

Araştırmalar, aşırı teknoloji kullanımının demans benzeri bilişsel değişikliklere ve potansiyel olarak demans riskinin artmasına yol açabileceğini gösteriyor. 'Dijital demans' terimi, teknolojinin aşırı kullanımı sonucu bilişteki değişiklikleri tanımlamak için kullanılıyor, ancak bu durum resmi olarak teşhis edilebilir bir sağlık durumu değil. 2022'de yapılan bir araştırma, televizyon izlemenin demans riskini artırırken, bilgisayar kullanımının daha düşük demans riskiyle ilişkilendirildiğini buldu. Dijital demansın önlenmesi için önerilen adımlar arasında telefon bildirimlerini sınırlamak ve pasif medya süresini azaltmak yer alıyor.
3 Mart 2024

ABD'de yapılan bir araştırma, 26 hafta boyunca her gün bir avokado yemenin, katılımcıların Amerikalılar için beslenme kurallarına daha sıkı bağlı kalmasını sağladığını ortaya koydu. Araştırmaya 1.008 katılımcı dahil edildi ve bu kişilerin yaş ortalaması 50 idi. Avokado tüketen grup, sodyum, rafine tahıl ve ilave şeker tüketiminde olumlu değişiklikler yaşarken, aynı zamanda toplam protein tüketiminde de bir değişiklik gözlemlendi. Araştırma, diyetimize daha fazla işlenmemiş gıda eklemenin sağlıklı beslenmeyi teşvik etmenin bir yolu olduğunu vurguluyor.
10 Nisan 2024

Cardiff Üniversitesi ve UK Dementia Research Institute tarafından yürütülen bir araştırma, akıllı saatlerin ve yapay zekanın Parkinson hastalığını ilk belirtiler ortaya çıkmadan yedi yıl öncesinden tespit edebileceğini gösterdi. Araştırmada 103 bin 712 kişinin akıllı saat verileri analiz edilmiş ve 2013-2016 arasında bir haftalık hareket hızı verileri kullanılarak Parkinson hastalığına yakalanacak kişiler başarıyla tahmin edilmiştir. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlanmış ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.
4 Temmuz 2023

AXA sigorta şirketi tarafından yapılan bir ankete göre, dünya genelinde ruh sağlığı bozuklukları artış gösteriyor. Türkiye, yüzde 38'lik oranla ruh sağlığı bozukluğu yaşayan ülkeler arasında ikinci sırada yer alıyor. Araştırma, özellikle gençler arasında ruh sağlığı sorunlarının daha yaygın olduğunu belirtiyor. 18-24 yaş arası gençlerin yüzde 43'ü ruhsal bir hastalığı olduğunu ifade ederken, bu oran 65-75 yaş arası katılımcılarda yüzde 14'e düşüyor.
11 Mart 2024
İşaretlediklerim