Columbia Üniversitesi'nden araştırmacılar, bir şişe suda ortalama 240 bin nanoplastik bulduklarını açıkladı. Nanoplastiklerin, mikroplastiklere kıyasla daha küçük olmaları nedeniyle insan vücuduna girmesi ve farklı bariyerleri aşması daha kolay olduğu için daha tehlikeli oldukları belirtiliyor. Araştırmalar, nanoplastiklerin oksidatif stres, enflamasyon, bağışıklık fonksiyon bozukluğu gibi bir dizi sağlık sorununa yol açabileceğini gösteriyor. Özellikle yaşlılar ve fetüsler için riskin daha yüksek olduğu, bu partiküllerin sinir sistemi bozukluklarına ve davranış değişikliklerine neden olabileceği ifade ediliyor.
9 Ocak 2024

Japon bilim insanları, bitkilerin yaralanmalara ve otobur hayvanların saldırısına karşı bir dizi sinyal yaydığını ve bu sinyallerin otoburları uzaklaştırmak ve doğal düşmanlarını çekmek gibi birçok fayda sağladığını ortaya koydu. Bu sinyaller, bitkiler makinelerden zarar gördüğünde ya da böcek saldırısına uğradığında diğerlerini uyarmak için salınıyor. Araştırmacılar, tehlikeye dair ipuçlarının ilk olarak bitkinin içine girip çıkmasına izin veren 'stoma' adlı yapı tarafından tespit edildiğini gördü. Bu keşif, tarımda ve küresel gıda üretiminde daha etkili haşere kontrollerinin geliştirilmesinin önünü açabilir.
18 Ekim 2023

Hatay'da, 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremler sırasında, 14 yıl önce güçlendirme çalışması yapılan bir bina ayakta kalırken, aynı yerdeki diğer iki bina ağır hasar gördü veya yıkıldı. TED Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Günay Özcebe'nin yürüttüğü projede, çelikten daha güçlü karbon lifli polimerler kullanılarak bina güçlendirilmiş. Özcebe, güçlendirme yöntemlerinin yaygınlaşmamasının nedenlerini ve bu konuda atılması gereken adımları anlattı. Ayrıca, bina sakinlerinden aldığı teşekkür mesajının kariyerindeki en duygusal anlardan biri olduğunu belirtti.
21 Şubat 2023

Meteoroloji uzmanları, Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgasının Türkiye'de yarın ve cumartesi günü pik yapacağını ve sıcaklıkların İstanbul'da 37-38, Ankara'da 39-40, İzmir'de 42, Aydın, Şanlıurfa ve Mardin'de ise 45 derecelere çıkacağını belirtiyor. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, iklim değişikliğinin etkilerine dikkat çekerek, sera gazları ve fosil atıkların kullanımının gelecekte sıcaklıkların artmasına yol açacağını ifade ediyor. Ayrıca, sıcak hava dalgalarının orman yangınları riskini artırdığı ve aşırı sıcakların 10 gün süreceği vurgulanıyor.
13 Temmuz 2023

Bilim insanları, espresso yapımında kahve çekirdeklerine öğütme aşamasından önce birkaç damla su eklemenin, sürtünmeden kaynaklanan elektriklenmeyi azalttığını ve bu sayede kahve atığını azaltıp daha güçlü tat ve koku elde edilmesini sağladığını keşfetti. Matter dergisinde yayınlanan araştırmada, kahve çekirdeklerinin öğütülmesi sırasında oluşan elektriksel aktivitenin kahvenin tadı üzerindeki etkisine bakıldı. Araştırmacılar, farklı işlenme yöntemlerine sahip çeşitli kahve çekirdeklerini inceledi ve bu etkenlerin elektrik miktarını etkilemediğini gözlemledi.
10 Aralık 2023

İstanbul'da sabah saatlerinden itibaren karla karışık yağmur ve lodos etkisi görülmeye başlandı. Pendik, Çekmeköy ve Beykoz gibi yüksek kesimlerde yoğun kar yağışı yaşanırken, Silivri'de yağmur ve lodos etkili oldu. İstanbul Valiliği ve AKOM, il genelinde yağışların pazartesi öğle saatlerinden itibaren kara dönüşeceğini duyurdu. Lodos nedeniyle bazı deniz seferleri iptal edildi.
5 Şubat 2023

İsveç'teki Wallenberg Ahşap Bilim Merkezi'nde araştırmacılar, balsa ağacı ve iletken bir polimer olan ‘PEDOT:PSS’ kullanarak dünyanın ilk ahşap transistörünü geliştirdiler. Bu transistör, üç santimetre genişliğinde ve bir Hertz’den daha düşük hızda anahtarlama yapabiliyor. Ahşap transistör, karmaşık elektronik cihazlar için uygun olmasa da, ahşaba entegre edilmiş güneş pilleri, bataryalar veya sensörler gibi bileşenler için bir açma/kapama anahtarı olarak kullanılabileceği belirtiliyor.
1 Mayıs 2023

Çin'in nükleer güçle çalışan denizaltısı, Sarı Deniz'de düşman denizaltıları için kurulan bir tuzağa yakalanarak deniz dibinde mahsur kaldı ve 55 kişilik mürettebat hayatını kaybetti. İngiliz istihbaratının sızdırdığı iddia edilen bir rapora göre, denizaltı altı saat boyunca yüzeye çıkamadı ve bataryalarının tükenmesi ve oksijen sistemlerinin çalışmaması nedeniyle mürettebat oksijen yetmezliğinden hayatını kaybetti. Çin henüz olayı doğrulamadı ve İngiliz Kraliyet Donanması da konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
5 Ekim 2023

Avrupa Uzay Ajansı'nın Mars Express yörünge aracı, Mars'ın ekvator bölgesinde büyük buzlu su yatakları buldu. Bu keşif, Mars'ın geçmişte yaşamı destekleyebilecek koşullara sahip olduğunu gösteriyor. Bilim insanları, buzlu suyun ekvator bölgesinde bulunmasının beklenmedik olduğunu ve bu durumun insanlı keşif görevleri için potansiyel olarak önemli olduğunu belirtiyorlar. Buz tabakalarının kalınlığının 3,7 kilometre olduğu tahmin ediliyor ve erimesi durumunda önemli miktarda su ortaya çıkabileceği düşünülüyor.
20 Ocak 2024

Prof. Dr. Levent Kurnaz, El Nino etkisi nedeniyle Türkiye'de eylül ayı sıcaklık ortalamasının normal değerlerin üzerinde olacağını belirtti. El Nino'nun Türkiye'ye yağış getireceğini ve bu sayede geçen seneki kuraklığın yaşanmayacağını umduğunu ifade etti. Kurnaz, 2024 yılında dünya genelinde ölçülen rekor sıcaklıklardan çok daha yüksek değerlerin görüleceğini de belirtti.
29 Ağustos 2023

California Üniversitesi ve NASA'nın ortaklaşa yürüttüğü bir çalışma, Grönland'daki Petermann Buzulu'nun gelgit hareketleri nedeniyle beklenenden daha hızlı eridiğini ve deniz seviyesindeki yükselme oranını hızlandırdığını gösterdi. Uydu radar verileriyle yapılan analizler, buzulun kara ile bağlantısının koparak okyanusta yüzmeye başladığını ve gelgit döngüleri sırasında önemli ölçüde yer değiştirdiğini ortaya çıkardı. Çalışmanın baş yazarı Enrico Ciraci, bu durumun deniz seviyesinin yükselmesini hızlandırabilecek yeni bir erime etkisini gösterdiğini belirtti. Çalışmanın ortak yazarı Eric Rignot, bu bulguların deniz seviyesindeki yükselme projeksiyonlarını yüzde 200'e kadar artırabileceğini ifade etti.
10 Mayıs 2023

İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, İran'ın ses hızından sekiz kat daha hızlı hareket edebilen ve 1500 kilometre menzile sahip bir hipersonik balistik füze ürettiğini duyurdu. Füzenin testlerinin başarıyla tamamlandığı ve seri üretime geçildiği belirtildi. Bu gelişme, İran'ın denizlerde geniş bir güvenlik alanı oluşturmasına olanak tanıyacak. Füzenin test edildiği zaman ve yer hakkında ise bilgi verilmedi.
7 Mart 2023

1986 yılında Antarktika'dan ayrılan ve yaklaşık 4 bin kilometrekare yüzölçümüne sahip olan A23a adlı buzdağı, 30 yıldan fazla bir süre sonra hareket etmeye başladı. Buzdağının kalınlığı 400 metre civarında olup, Avrupa'nın en yüksek gökdeleni olan Londra Shard'dan daha yüksek. Bilim insanları, buzdağının kütlesindeki azalma sonucu hafifleyerek hareket edebilecek duruma geldiğini belirtiyor. A23a'nın hareketi, Güney Georgia'daki fok ve penguenler için olası bir tehdit oluşturabilirken, erimesiyle serbest kalan mineraller okyanus besin zincirine katkıda bulunuyor.
24 Kasım 2023

Kuzey Atlantik'te, Titanik enkazını turistlere göstermek üzere dalış yapan ve içinde beş kişinin bulunduğu bir turist denizaltısıyla irtibat kesildi. Denizaltı, son sinyalini pazar sabahı gönderdikten sonra 24 saatten fazla süredir kayıp durumda. ABD ve Kanada'dan ekiplerin katılımıyla arama çalışmaları sürüyor. Denizaltının 70 ila 96 saatlik oksijen kapasitesi olduğu belirtiliyor. İngiliz milyarder Hamish Harding'in de denizaltıda olduğu iddia edilmiş, ancak bu bilgi daha sonra gizlilik gerekçesiyle paylaşımdan kaldırılmıştır.
19 Haziran 2023

Muğla'nın Milas ilçesindeki İkizköy sakinleri, Işıkdere mevkiindeki kömür madeni projesi için yapılan çalışmaların 4 bin yıllık tarihi eserleri yok ettiğini iddia ederek YK Enerji hakkında suç duyurusunda bulundu. İkizköy halkı, daha önce Kültür ve Turizm Bakanlığı'na ve Muğla 3. İdare Mahkemesine başvurmuş, ancak herhangi bir yanıt alamamıştı. Avukat İsmail Hakkı Atal, yasaların ve uluslararası sözleşmelerin ihlal edildiğini belirtti. Yargı süreci devam ederken, şirketin arkeolojik bölgeyi kepçelerle kazdığı ve İkizköylülerin bu durumu jandarmaya ve savcılığa taşıdığı bildirildi.
7 Ocak 2023

ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü'ne Türkiye İş Bankası tarafından sağlanan insansız su altı planörü Deniz Kaşifi, Marmara Denizi'nde suya indirildi ve araştırmalara başladı. Yapımı yedi ay süren cihaz, denizin derinliklerinde çeşitli ölçümler yapabiliyor. Ocak ayında elde edilen veriler, Marmara Denizi'nin kış koşullarında bile oksijen yönünden fakir olduğunu gösterdi. Ancak Akdeniz'den Marmara'ya oksijenli su girişi tespit edildi. Ayrıca Akdeniz'de yapılan araştırmalarda yüzey su sıcaklıklarında 2 dereceye yakın artış olduğu belirlendi. İş Bankası, deniz kirliliğini azaltacak yatırımlara finansman sağlamak amacıyla Denizleri Koruyalım Kredisi'ni hazırladığını duyurdu.
7 Temmuz 2023

Gökçeada'da bulunan Türkiye'nin tek su altı deniz parkı Yıldızkoy'da yapılan bir araştırmada mikroplastik partikülleri tespit edildi. İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Murat Belivermiş ve Prof. Dr. Önder Kılıç'ın yürüttüğü çalışmada, 1 litre deniz suyunda yaklaşık üç-dört adet, kıyı kumunda ise kilogram başına yaklaşık 500 mikroplastik bulunduğu belirlendi. Araştırma sonuçları, Yıldızkoy'un yüzey suyundaki mikroplastik konsantrasyonunun dünya genelindeki bazı deniz koruma alanlarına kıyasla daha yüksek olduğunu gösteriyor. Mikroplastiklerin deniz canlıları üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve insan sağlığına zarar verebileceği vurgulanıyor.
4 Aralık 2023

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki bazı şehirlerde gökyüzünde parlak bir ışık görüldü. Bu durum, sosyal medyada 'meteor düştü' yorumlarına neden oldu. Işığın cep telefonları ve araç kameraları tarafından kaydedilen görüntüleri sosyal medyada paylaşıldı. Ancak konuyla ilgili uzmanlardan henüz bir yorum gelmedi.
2 Eylül 2023

ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi (NSIDC), Antarktika'daki deniz buzlarında bu yıl erimenin son 45 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını bildirdi. Her yıl kıtanın yaz aylarının yaşandığı şubat ayı sonuna doğru Antarktika deniz buzunun en düşük seviyesine geldiği kış aylarında eski durumuna döndüğü ancak bu yıl buzun beklenen seviyelere ulaşmadığı kaydedildi. Bilim insanları, iklim krizi nedeniyle Kuzey Kutbu'ndaki deniz buzunun sabit biçimde azaldığını ancak Antarktika’dakinin, son dönemde rekor yüksek seviyelerden rekor düşük seviyelere iniş ve çıkışlar kaydettiğini, 2016’dan itibaren de giderek küçülme eğilimine girdiğini vurguluyor.
31 Temmuz 2023

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023
İşaretlediklerim