EngelliWeb ve İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), Türkiye'de internete erişim engelleme yetkisi olan kurum ve kuruluşları açıkladı. Liste, Cumhurbaşkanlığı ve ilgili bakanlıklardan, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'na (TİB) ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı'na kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Ayrıca, Adalet Bakanlığı, valilikler, çeşitli bakanlıklar ve diğer devlet kurumları da bu yetkiye sahip. Bu kadar geniş yetkiyle, internetin bir anda karartılabileceği vurgulanıyor.
12 Ağustos 2024

Freedom House'un 2024 İnternette Özgürlük raporuna göre Türkiye, 72 ülke arasında 56'ncı sırada yer aldı ve 'özgür değil' kategorisinde değerlendirildi. Raporda, Türkiye'deki internet özgürlüğünün baskı ve sansür uygulamaları nedeniyle kötüleştiği belirtildi. Sosyal medya paylaşımları nedeniyle verilen ağır hapis cezaları, erişim engelleri ve içerik kaldırma kararları Türkiye'nin dijital karnesini olumsuz etkileyen unsurlar arasında yer alıyor. Ayrıca, iktidarın sansür ve denetimi artıran yasalar çıkardığı ve çevrimiçi trol ağlarının hükümet yanlısı dezenformasyonu yaydığı ifade edildi.
16 Ekim 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis öngören 'sansür yasası' olarak adlandırılan 'dezenformasyonla mücadele yasası'nın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemini 8 Kasım'da görüşecek. AKP ve MHP'nin hazırladığı bu yasa, gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılmıştı. CHP, yasanın 29'uncu maddesinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. AYM, başvurunun iptal istemini 8 Kasım'daki Genel Kurul gündeminde ele alacak.
2 Kasım 2023

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'Basın özgür' açıklamasına karşın, yılın ilk ayında 40 gazetecinin yargılandığını ve çeşitli sansürlerin yaşandığını belirtti. Gazetecilere yönelik davalarda, haber içerikleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle yargılamalar yapıldığı, bazı gazetecilere uzaklaştırma tedbirleri uygulandığı ve resmi ilan alabilme koşullarının ağırlaştırıldığı ifade edildi. Ayrıca, RTÜK'ün bazı yayın kuruluşlarına cezalar verdiği ve internet sitelerinin erişime engellendiği belirtildi.
4 Şubat 2023

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2023 raporunda Türkiye'de ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi konularda durum değerlendirmesi yaptı. Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümetinin otoriter eğilimler gösterdiği, medya ve yargı üzerinde denetim uyguladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararı gibi örneklerle bu durumun altı çizildi. Ayrıca, Türkiye'de bağımsız medyanın baskı altında olduğu ve en az 65 gazetecinin gözaltında veya hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi. Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmaması gibi konular da eleştirildi.
12 Ocak 2023

Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, mesleki faaliyetleri ve insan hakları savunuculuğu nedeniyle çeşitli davalarda suçlanmıştır. Adnan Oktar ve DHKP-C davalarında verdiği bilirkişi raporları ve görüşler nedeniyle yargılanmış, yandaş medya tarafından linçe uğramıştır. Son olarak, Adnan Oktar davasında işkence gördüğüne dair verdiği rapor nedeniyle eleştirilmiş, ancak Yüksek Mahkeme, Adli Tıp Kurumu'nun raporunu değil, Fincancı'nın raporunu esas alarak karar vermiştir. Bu durum, bazı çevreler tarafından yanlış anlaşılmış ve eleştirilmiştir.
13 Şubat 2024

İnsan Hakları Derneği Eş Başkanı Öztürk Türkdoğan, 6 Şubat'taki Kahramanmaraş depremleri sonrasında sosyal medyada paylaşılan ve polislerin hırsız ve yağmacılara işkence yaptığına dair görüntülerin gerçekliğinin yetkili savcılıklarca araştırılması gerektiğini ifade etti. Türkdoğan, işkencenin insanlık suçu olduğunu ve zaman aşımına uğramadığını vurgulayarak, görüntülerdeki kişilerin tespit edilip soruşturma başlatılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, Türkiye'nin cezasızlık politikasından cesaret alan güvenlik görevlilerinin işkence suçuna karıştığını ve bu durumun ciddi bir sorun olduğunu dile getirdi. Türkdoğan, işkence görüntülerinin sosyal medyada dolaşmasına rağmen yetkililerin harekete geçmediğini eleştirdi ve bu durumun Türkiye'deki cezasızlık sorununu gösterdiğini belirtti.
12 Şubat 2023

Yirmi uluslararası sivil toplum kuruluşu, 14 Mayıs seçimleri öncesinde RTÜK'ün eleştirel haberlere verdiği cezaları kınayan bir açıklama yaptı. Açıklamada, medyanın baskı altına alınmasının toplumun bilgiye erişimini engellediği ve seçim sürecinin meşruiyetini zayıflattığı belirtildi. RTÜK'ün ifade özgürlüğü ve medya çoğulculuğunu desteklemek yerine iktidar ittifakı tarafından bir araç olarak kullanıldığı iddia edildi. Uluslararası kuruluşlar, RTÜK'e bağımsız yayıncılara yönelik baskıyı sonlandırma ve ifade özgürlüğünü güvence altına alma çağrısında bulundu.
14 Nisan 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), emekli bir kişinin eski başbakan yardımcısı Abdüllatif Şener'e yönelik 'satılmış Siyonist' ifadesini ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi. Şener, bu ifadeyi hakaret olarak nitelendirip suç duyurusunda bulunmuş ve davalıya adli para cezası verilmişti. Ancak AYM, siyasetçilerin eleştirilere daha fazla katlanma yükümlülüğü olduğunu belirterek, ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti ve davalının ailesine manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
5 Haziran 2024

Şırnak Sulh Ceza Hakimliği, Diken'in '13 hakim ve savcıya FETÖ iltisakı gerekçesiyle ihraç' başlıklı haberinin kaldırılmasına karar verdi. Haberin kaldırılması talebi, ihraç edilen eski Şırnak Cumhuriyet Savcısı E. Ç. tarafından yapıldı. Mahkeme, 'kişisel verilerin korunması' ve 'unutulma hakkı' kapsamında haberin kaldırılmasına karar verdi. Aynı haber Anadolu Ajansı'nda da yayımlanmış ancak daha sonra kaldırılmıştı.
19 Eylül 2023

Elon Musk'ın Twitter'ı satın almasının ardından, platform Türkiye'de yasal talepler doğrultusunda bazı haber içeriklerini engellemeye başladı. Diken'in 'Hatay'da sekiz ceset saatlerdir yerde' başlıklı haberi ve BirGün'ün 'Askeriyede darp ve baskı iddiası' başlıklı haberi, Türkiye'deki kullanıcıların erişimine kapatıldı. İfade Özgürlüğü Derneği kurucusu Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Twitter'ın bu uygulamasının yeni olmadığını, ancak seçim öncesinde sansür uygulamalarının artabileceğini belirtti.
16 Mart 2023

14 Ekim 2022'de kabul edilen ve gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılan dezenformasyonla mücadele yasası kapsamında, Bitlis'in Tatvan ilçesinde bir çocuğa cinsel saldırı iddiasını Twitter'da paylaşan gazeteci Sinan Aygül, 'yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçlamasıyla tutuklanmış ve 10 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Aygül'ün istinaf başvurusu Van Bölge Adliye Mahkemesi 2'nci Ceza Dairesi tarafından reddedildi ve karar Yargıtay'a taşınacak.
15 Haziran 2023

Sabah gazetesi yazarı ve TRT Yönetim Kurulu Üyesi Hilal Kaplan, kişilik haklarını ihlal ettiği iddiasıyla bir hava durumu haberinin yayından kaldırılmasını talep etti ve mahkeme bu talebi kabul etti. Kaplan, son iki ayda toplam 396 içeriğe erişim engeli getirtti. Bilişim hukuku uzmanı Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Gazete Duvar'da yayımlanan ve Kaplan'ın kişilik haklarını ihlal ettiği iddia edilen hava durumu haberinin kaldırılmasına dikkat çekti ve bu durumu eleştirdi.
5 Temmuz 2023

İfade Özgürlüğü Derneği tarafından işletilen ve erişim engeli getirilen haberleri duyuran EngelliWeb sitesi, Rize Sulh Ceza Hakimliği'nin 20 Mart 2023 tarihli kararıyla 'kişilik hakları ihlali' gerekçesiyle erişime engellendi. Site, 500'den fazla erişim engeli duyurusunu içeriyordu.
20 Mart 2023

İstanbul Valisi Davut Gül, park, piknik yeri, plaj ve sahilde içki içme yasağının gerekçelerinden birinin 'kadınların rahatsız edilmeden vakit geçirme hakkı' olduğunu belirtti. Valilik, yasağın yeni olmadığını ve ilgili kurumlara yükümlülüklerin hatırlatıldığını ifade etti. Ancak, avukat Hüseyin Ersöz ve anayasa profesörü Kemal Gözler, bir insan fiilinin ancak kanunla yasaklanabileceğini ve genelgelerin bu konuda yetersiz olduğunu belirtti.
30 Ağustos 2023

HÜDA-PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu'nun Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı destekleyeceklerini ve milletvekili seçimlerine AKP listelerinden gireceklerini açıklamasının ardından, parti hakkında olumsuz içerikler içeren haber ve yazılara erişim engeli getirildi. Bu engellemeler, İstanbul 8'inci Sulh Ceza Hakimliği tarafından 'kişilik hakları ihlali' gerekçesiyle uygulandı. Engellenen içerikler arasında, HÜDA-PAR'ın Hizbullah ile ilişkilerini ele alan haberler de bulunuyor.
31 Mart 2023

Turkcell'e 'pedofili destekçisi' ve 'sansürcü' dediği için manevi tazminat cezasına çarptırılan bir kişi, Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) açtığı davayı kazandı. AYM, kişinin Turkcell hakkında yaptığı eleştirileri ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi ve mahkeme kararıyla ifade özgürlüğüne müdahale edildiğine hükmetti. Turkcell, daha önce Ensar Vakfı'na sponsor olduğu için eleştirilmiş ve bu eleştirilere karşı toplam 1107 tweete erişim engeli getirtmişti. AYM, başvurucuya 18 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi ve kararın yeniden yargılamak üzere ilgili mahkemeye gönderilmesini istedi.
30 Kasım 2023

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), Google'a ait Blogger platformunu erişime engelledi. İfade Özgürlüğü Derneği'ne göre, bu karar 22 Ekim 2024 tarihinde alındı ve TFF'nin hakim onayı olmadan erişim engelleme yetkisi kullanması eleştirildi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu tür yetkilerin keyfi kullanımının tehlikeli olduğunu belirtti ve TFF'nin bu sansür uygulamasına son vermesi gerektiğini vurguladı.
23 Ekim 2024

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımlarda, depremle ilgili yayın yapan bazı medya kuruluşlarını provokasyon yapmakla suçladı ve bu kuruluşların RTÜK uzmanları tarafından yakından takip edildiğini, gerekli raporlamaların yapıldığını ifade etti. Ayrıca, İstanbul başsavcılığının gazeteciler Merdan Yanardağ ve Enver Aysever hakkında 'Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik' suçlamasıyla soruşturma başlattığı bilgisine de yer verildi.
11 Şubat 2023

Halkların Demokratik Kongresi'nin Ankara'da düzenlemeyi planladığı 'Ermeni Soykırımı' konulu panel, Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'ın Twitter üzerinden yaptığı hedef gösterici açıklamaların ardından tehditler alması sonucu Ankara Valiliği tarafından yasaklandı. HDK, yasaklama kararını kınayarak panelin bilimsel bir tartışma ortamı sağlayacağını ve ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu belirtti. Özdağ ise valiliğin kararını takdirle karşıladığını ve teşekkür ettiğini ifade etti.
24 Nisan 2023
İşaretlediklerim