TCMB'nin para politikası çerçevesi ve reel ücretlerin baskılanması

TCMB'nin para politikası çerçevesi ve reel ücretlerin baskılanması ile benzer, 13 olumlu, 33 olumsuz, ve 31 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Merkez Bankası Mehmet Şimşek TL banka KKM Bloomberg Dolar Gaye Erkan Hakan Kara Tayyip Erdoğan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Reuters Türk lirası JP Morgan Döviz Dünya Bankası faiz Burak Kaynak IMF dolar/TL menkul kıymet Resmi Gazete Kahramanmaraş İris Cibre Avro Fransa Para Politikası Kurulu Bankalar Enflasyon
Merkez Bankası Mehmet Şimşek TL banka KKM Bloomberg Dolar Gaye Erkan Hakan Kara Tayyip Erdoğan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Reuters Türk lirası JP Morgan Döviz Dünya Bankası faiz Burak Kaynak IMF dolar/TL menkul kıymet Resmi Gazete

Bloomberg ajansının verilerine göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası'nın değer kaybını sınırlamak amacıyla 18 ayda 177 milyar dolarlık 'arka kapıdan' döviz satışı yaparak piyasaya müdahale etti. Seçim öncesinde dövize olan talebin artmasıyla döviz kurlarının yükselmesi üzerine TCMB, müdahalelerini artırdı ve döviz rezervlerini desteklemek için altın satışına başladı. Son bir ayda 49 milyar dolarlık bir satış gerçekleştirildi ve 14-21 Nisan haftasında brüt altın ve döviz rezervleri 5,4 milyar dolar azaldı.
9 Mayıs 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023 yılının ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 9 olarak sabit bıraktı. 2022 Kasım ayında faiz indirim döngüsünün sonlandırıldığı açıklanmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın düşük faiz ve yüksek kur politikasını benimseyen 'yeni ekonomik model' çerçevesinde, ihracatın artırılması ve cari fazla ile döviz bolluğu yaratılarak kurların ve enflasyonun düşürülmesi hedeflenmişti, ancak bu beklentiler karşılanamadı.
19 Ocak 2023

Merkez Bankası, sıkı para politikası çerçevesinde 'Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ'de değişiklik yaparak, belirlenen kredilerin aylık yüzde 2 büyüme oranını aşan kısmı için Türk Lirası cinsinden zorunlu karşılıkların bir yıl süreyle bloke edilmesine karar verdi. Bu adım, kredi büyümesini kontrol altında tutmayı amaçlıyor. Ayrıca, ticari ve ihtiyaç kredilerindeki aylık büyüme sınırları da düşürüldü. Merkez Bankası, enflasyon görünümünde bozulma olması durumunda para politikasını daha da sıkılaştıracağını belirtti.
7 Mart 2024

Merkez Bankası'nın Para Politikası Kurulu, faiz oranını 750 baz puan artırarak yüzde 25'e çıkardı. Ayrıca, bankacılık sektörüne TL dönüşlü KKM hesaplarından yüzde 50, döviz dönüşlü KKM hesaplarından ise yüzde 5 TL vadeli mevduata dönüşüm hedefi verildi. Bu hedefi tutturamayan bankalar menkul kıymet alımı ile karşı karşıya kalacak. Bankacılık sektörü kaynakları, TL mevduat faizlerinin yüzde 35-40 seviyelerine yükselmesini bekliyor.
28 Ağustos 2023

Geçen yıl Haziran ayında TCMB'nin faiz-enflasyon ilişkisinde duruşunu değiştirmesi ekonomiyi uçurumun kenarından aldı, ancak kademeli sıkılaşma politikası beklenen etkiyi yaratmadı. Enflasyon yaklaşık 35 puan artarken, iç talep güçlü kalmaya devam etti. Kamu maliyesinde deprem ve seçim öncesi alınan kararlar bütçe açığında yapısal bozulmalara yol açtı. Yüksek enflasyon ve belirsizlik ortamında yapılan ücret artışları tüketime yönelirken, para politikasındaki sıkılaşmanın etkileri mevduat ve kredi tarafında görülmeye başlandı.
31 Mayıs 2024

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kendi bünyesinde tutulan yabancı para serbest karşılıklarına ödenen faizi yüzde 4,50'den yüzde 4,75'e yükseltti. Bu karar, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) politika faizini 25 baz puan artırarak 4,75-5,00 aralığına çıkarmasının ardından geldi. Faiz ödemeleri, Türk Lirası cinsinden ve ihbarlı döviz mevduat hesap bakiyelerinin fazla tesis edilen kısmına yapılıyor.
12 Mayıs 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini yüzde 8,5 seviyesinde sabit tutma kararı aldı. Bu karar, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomiye etkilerini sınırlamak amacıyla beklenen bir faiz indirimi beklentisine rağmen alındı. TCMB, deprem bölgesinde ekonomik faaliyetin hızla toparlandığını ve depremin Türkiye ekonomisi üzerinde kalıcı bir etki yaratmayacağını öngördüğünü belirtti. Ayrıca, enflasyonun seviyesinde ve eğiliminde iyileşmelerin sürdüğü, ancak depremin arz-talep dengesizliklerinin enflasyon üzerindeki etkilerinin izlendiği ifade edildi.
25 Mayıs 2023

Alaattin Aktaş, Merkez Bankası'nın geçen yıl rekor düzeyde zarar etmesinin en büyük nedeninin döviz dönüşümlü ve TL cinsi Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminden kaynaklanan kur farkı yükü olduğunu belirtiyor. 2023 yılında KKM'nin toplam maliyeti 877 milyar lirayı bulurken, 2022 yılında Maliye Bakanlığı ve Merkez Bankası'nın KKM için yaptığı ödemelerin toplamı 1 trilyon lirayı aşan bir yüke ulaşıyor. Aktaş, bu durumun geniş halk kitlelerinden parası olanlara bir para transferi olduğunu ve Türkiye ekonomisine herhangi bir katkıda bulunmadığını öne sürüyor.
16 Nisan 2024

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların gerçek kişi hesaplarındaki dövizden TL'ye dönüşüm oranlarını değiştirdi. 26 Mayıs-28 Temmuz 2023 tarihleri arasında yüzde 10'luk dönüşüm oranını sağlayamayan bankalar, eksik kalan miktar için altı ay boyunca menkul kıymet blokesi uygulayacak. 28 Temmuz'dan sonra ise dönüşüm oranı eşiği yüzde 30'a çıkacak ve bu oranı sağlayamayan bankalar, hedefe ulaşana kadar ek yüzde 10 menkul kıymet blokesi yapacak.
17 Mayıs 2023

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, faiz oranını 750 baz puan artırarak yüzde 25'e çıkardı. Bu kararın ardından Türkiye'nin beş yıllık kredi risk primi 400 baz puanın altına geriledi ve dolar/TL ve avro/TL kurları sert düştü. Merkez Bankası, enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmanın gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirileceğini belirtti.
24 Ağustos 2023

Türkiye'de yaşanan deprem sonrasında dolar/TL kuru iktidarın müdahalesiyle yatay seyretmeye devam etse de, Merkez Bankası rezervlerinde son iki haftada 7 milyar dolarlık bir düşüş yaşandı. Bu durum, stabil kur politikasının zorlanmasına işaret ediyor. Ayrıca, depremle aynı zamana denk gelen 12 milyar dolarlık Kur Korumalı Mevduat (KKM) itfası döviz dengesini zorlaştıran bir başka faktör oldu. Bankacılar, döviz talebini düşürücü adımların devamını beklediklerini ifade ediyorlar.
21 Şubat 2023

Alaattin Aktaş, Merkez Bankası'nın döviz kurları ve Türk parasının değeri hakkında yaptığı analizleri ele alıyor. Merkez Bankası'nın hesaplamalarına göre, döviz kurlarının düşmesi gerektiği, ancak bu durumun açıkça dile getirilmediğini belirtiyor. Türk parasının değerli olduğu yönündeki yaygın kanının aksine, Merkez Bankası'nın her ay yayınladığı veriler, Türk parasının değer kaybettiğini ve enflasyonun politika belirlemede önemli bir etken olduğunu gösteriyor. Aktaş, Merkez Bankası'nın bu durumu açıkça dile getiremediğini ancak web sayfasında bu durumu ilan ettiğini ifade ediyor.
21 Şubat 2024

Anadolu Ajansı tarafından düzenlenen ankete katılan ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 20 Temmuz'daki toplantısında politika faizini yüzde 20'ye çıkarmasını bekliyor. Daha önce yüzde 8,5'ten yüzde 15'e yükseltilen faiz oranının piyasalar tarafından yeterli bulunmadığı ve döviz kurlarının arttığı belirtiliyor. Ankete göre, ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentileri yüzde 25 ile 50 arasında değişirken, medyan beklenti yüzde 28,50 olarak öngörülüyor.
15 Temmuz 2023

Türk Lirası vadeli kur korumalı mevduat (KKM) işlemlerindeki faiz sınırı kaldırıldı ve asgari oran politika faizi olarak belirlendi. Ekonomistler, bu adımı 'örtülü faiz artışı' ve iktidarın ekonomi politikalarının iflası olarak yorumladı. Bahçeşehir Üniversitesi Finansal Araştırmalar Merkezi Başkanı Prof. Dr. İbrahim Ünalmış, seçim öncesinde döviz talebine karşı tasarruf sahiplerini TL'de tutmak amacıyla yapıldığını belirtti. İktisatçı Uğur Gürses ve Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota, KKM uygulamasının başarısızlığını ifade etti. Ekonomist Güldem Atabay ve eski Hazine müsteşarı Mahfi Eğilmez, piyasa faizlerinin artacağını ve dövize talebin arttığını söyledi. Ekonomist Emrah Lafçı ve ekonomi gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, uygulamanın maliyetli olduğunu ve bankalara ucuz kaynak sağlandığını ifade etti. Eski Merkez Bankası başkan yardımcısı Fatih Özatay ise KKM'de hedeflerin tutmadığını vurguladı.
31 Mart 2023

Esfender Korkmaz, 1980 öncesi Türkiye'de yaşanan yüksek enflasyon oranlarına değinerek, nominal ve reel faiz kavramlarını açıklıyor. Merkez Bankası'nın gösterge faiz oranının beklenen TÜFE'nin altında olduğunu ve gerçekte reel faizlerin artmadığını, hatta eksi değerde olduğunu belirtiyor. Ayrıca, seçim ekonomisinin toplam talebi ve TÜFE'yi artıracağını, bu durumun 2024 Haziran ayına kadar aylık enflasyon oranlarının 2023'ün üzerinde çıkacağını öngörüyor. Bu koşullar altında, TL mevduat hesabı açanlar için bankaların ortalama yüzde 51 faiz verdiğini ifade ediyor.
13 Şubat 2024

Çiğdem Toker, Merkez Bankası'nın asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesinin enflasyon hedeflemesi açısından önemli olduğunu belirten açıklamasını ve emeklilere zam yapılmamasını eleştirdi. Merkez Bankası'nın bu tutumunun, asgari ücretlinin geçim koşullarını göz ardı ettiğini ve emeklilerin beklentilerini karşılamadığını ifade etti. Ayrıca, Banka'nın politikalarının ve faiz oranlarının belirlenmesindeki siyasi ve popülist motivasyonlara dikkat çekti. Toker, Merkez Bankası'nın bağımsızlığı ve politikalarının sonuçları üzerine düşüncelerini paylaştı.
10 Nisan 2024

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, hükümetin enflasyonla mücadelede maliye politikası, yapısal reformlar ve sektörel politikaları kullanmaya devam edeceğini ifade etti. Merkez Bankası'nın hükümetin belirlediği genel politikalar doğrultusunda hareket etmesi gerektiğini vurguladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, faiz politikalarında ciddi bir değişiklik olmadığını ve enflasyonu tek haneye düşürme kararlılığını dile getirdi. Ekonomide yeni bir model denemesi ve seçim öncesi para politikasında değişiklik yapılmaması, piyasa dışı düzenlemeler ve Merkez Bankası'nın TL'deki değer kaybını yavaşlatma çabaları anlatıldı.
16 Haziran 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların TL mevduat ve katılım fonlarının toplam mevduat içindeki payını hesaplama formülüne türev ürünleri ve repoları dahil etti. Bu değişiklikle bankaların yüzde 10 tahvil yükümlülüğü tutma zorunluluğu bulunan TL mevduat hesaplamalarında, finansal türev işlemler ve yabancı para repo işlemleri de dikkate alınacak. Menkul kıymet tesis oranı değişiklikleri 27 Ocak'tan, yabancı para komisyonları ise 20 Ocak'tan itibaren geçerli olacak.
10 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son politika toplantısında faiz oranlarında bir değişiklik yapmamaya karar verdi ve politika faizini yüzde 8,5 seviyesinde sabit bıraktı. Daha önce Kasım ayında başlayan ve toplamda 500 baz puanlık bir indirim döngüsü gerçekleştiren Merkez Bankası, Aralık ve Ocak aylarında da faiz oranını sabit tutmuştu. Şubat ayında ise faizi 50 baz puan indirerek yüzde 8,5'e çekmişti. Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomiye etkilerini sınırlamak amacıyla bir faiz indirimi beklentisi oluşmuş, ancak Merkez Bankası bu beklentilere rağmen faiz oranını değiştirmemiştir.
23 Mart 2023

Türkiye Merkez Bankası'nın faiz oranlarını 6,5 puan artırarak yüzde 15'e çıkarmasına rağmen, piyasalar bu artışı yetersiz buldu ve döviz kurlarında yükseliş meydana geldi. Dolar/TL kuru 25,6 seviyesine ulaşarak yeni bir rekor kırdı, Avro/TL ise 27,8 lira seviyesine ulaştı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomi politikalarının fiyat ve finansal istikrarı hedeflediğini ve sürecin kademeli olarak yönetileceğini belirtti.
23 Haziran 2023
İşaretlediklerim