Aşırı sıcaklar, günlük aktiviteleri bile ölümcül hale getirebiliyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, sıcaklar her yıl yaklaşık 489 bin ölüme neden oluyor, ancak gerçek sayı daha yüksek olabilir. Aşırı sıcaklar, vücudun savunma mekanizmalarını bozarak kalp krizi, felç ve diğer sağlık sorunlarına yol açabiliyor. İklim değişikliği nedeniyle bu tür aşırı hava olaylarının sıklığı ve şiddeti artıyor, özellikle Batı Afrika ve Güney Asya gibi bölgelerde yaşayan insanlar daha savunmasız durumda.
4 Ağustos 2024

Birleşmiş Milletler'in yayımladığı 2023 Dünya Gıda Güvenliği Raporuna göre, 2022 yılında dünya genelinde ortalama 735 milyon insan açlıkla mücadele etti. Covid-19, Ukrayna'daki savaş ve iklim değişikliklerinin etkisiyle 2019'dan bu yana açlıkla karşı karşıya kalan insan sayısında 122 milyonluk bir artış yaşandı. Rapor, mevcut eğilimlerin sürmesi durumunda 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamındaki 'açlığın sona erdirilmesi' hedefine ulaşılamayacağını belirtiyor.
12 Temmuz 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Covid-19 salgını nedeniyle dünya genelinde beklenen yaşam süresinin yaklaşık iki yıl azaldığını duyurdu. 2019-2021 yılları arasında beklenen yaşam süresi 1,8 yıl azalarak ortalama 71,4 yıla düştü. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, salgının beklenen yaşam süresinde 10 yıllık bir kazanımı tersine çevirdiğini belirtti ve ülkelerin küresel bir salgın anlaşması üzerinde uzlaşmaları gerektiğini vurguladı.
24 Mayıs 2024

Doğan Tılıç, Türkiye'nin doğurganlık oranının mevcut seviyede kalması durumunda 2050 yılında nüfusunun 93 milyona ulaşacağını belirtiyor. Avrupa'nın önümüzdeki 30 yılda yüzde 7 oranında bir nüfus azalması yaşayacağını ve bu durumu büyük bir sorun olarak görmediklerini ifade ediyor. Tılıç, düşük doğurganlığın her zaman olumsuz bir durum olarak değerlendirilmemesi gerektiğini, ekolojik denge ve kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından olumlu sonuçlar doğurabileceğini vurguluyor. Ayrıca, doğru yönetilen politikalarla toplumun refahının artırılabileceğini savunuyor.
13 Temmuz 2024

Lancet Demans Komisyonu'nun 2024 güncellemesine göre, tedavi edilmeyen görme kaybı ve yüksek LDL kolesterol seviyeleri Alzheimer riskini artıran yeni faktörler olarak belirlendi. Türkiye Alzheimer Derneği, demansın önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve risk faktörlerinin iyi yönetilmesiyle vakaların yarısının önlenebileceğini vurguluyor. Ayrıca, sosyal bağların güçlendirilmesi ve sağlıklı yaşlanma stratejilerinin demans riskini azaltmada etkili olduğu belirtiliyor. Yeni Alzheimer ilaçlarının yan etkileri ve Türkiye'deki onay süreçleri de tartışılıyor.
21 Eylül 2024

30 ülkeden 200 bilim insanının Londra'daki Kew Kraliyet Botanik Bahçeleri'nde yürüttüğü araştırmaya göre, çiçekli bitkilerin yüzde 45'i yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Araştırmacılar, iklim değişikliği ve biyoçeşitliliğin azalması nedeniyle orkideler, ananas çeşitleri ve pek çok tahıl türü dahil bilinen çiçekli bitkilerin yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Ayrıca, 2020'den bu yana keşfedilen 19 bin bitki ve mantar türünün yüzde 77'sinin neslinin tükenme tehlikesi altında olduğunu belirledi.
10 Ekim 2023

Dünya Sağlık Örgütü ve NCD Risk Faktörü İşbirliği'nden bilim insanları, 1990'dan 2022'ye kadar diyabet hastalarının sayısının iki katına çıkarak dünya genelinde 800 milyonu aştığını belirtti. Araştırma, diyabet oranlarının düşük ve orta gelirli ülkelerde daha fazla arttığını ve diyabet vakalarının büyük bir kısmının Hindistan, Çin ve ABD gibi ülkelerde yoğunlaştığını ortaya koydu. Tip-2 diyabetin, obezite, kötü beslenme ve egzersiz eksikliği gibi faktörlerle ilişkili olduğu ve bu durumun özellikle sağlık altyapısının zayıf olduğu ülkelerde ciddi halk sağlığı sorunlarına yol açtığı vurgulandı.
14 Kasım 2024

AIDS, 1981'den bu yana dünya genelinde yayılan ve herkesi etkileyebilen bir pandemi olarak kalmaya devam ediyor. Antiretroviral tedavi ile 21 milyon hayat kurtarıldı ve tedavi HIV yayılımını önlemeye yardımcı oluyor. UNAIDS'in raporuna göre, dünya genelinde ve Türkiye'de HIV/AIDS vakaları ve bununla ilişkili ölümler devam ediyor. Türkiye'de HIV ile mücadelede tanı ve tedaviye erişimde ilerleme kaydedilmiş olsa da, damgalama ve ayrımcılık sorunları artıyor. Dezavantajlı topluluklar arasında HIV yayılımı sürüyor. Kırmızı Kurdele İstanbul ve Pozitif Yaşam Derneği, HIV testlerine erişimin kolaylaştırılması ve damgalamanın önlenmesi için çeşitli önerilerde bulunuyor.
1 Aralık 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Birleşmiş Milletler kuruluşları tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre, dünya genelinde her iki dakikada bir kadın hamilelik veya doğum sırasında yaşamını yitiriyor. 2000 ile 2020 yılları arasında anne ölümlerinde azalma gözlemlenmiş ancak sonrasında bu ilerleme durmuş ve bazı bölgelerde gerileme yaşanmıştır. Özellikle Sahra Altı Afrika'da anne ölüm oranları yüksek olup, Covid-19 salgınının bu durumu daha da kötüleştirmiş olabileceği belirtiliyor. DSÖ Genel Direktörü ve BM Nüfus Fonu İcra Direktörü, kaliteli sağlık hizmetlerine erişim ve aile planlamasına yatırım yapılmasının önemini vurguluyor.
23 Şubat 2023

Yapılan bir araştırmada, bağırsak mikrofaunasındaki bakterilerin genleri sayesinde yüksek ürik asit seviyelerinin düşürülebileceği ve bu durumun damar sertleşmesi ile gut hastalığıyla mücadelede kullanılabileceği ortaya çıktı. Araştırma, bin kişinin damar tıkanıklığı ve ürik asit seviyeleri ile bağırsak mikrobiyal faunasını inceledi. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, ürik asit tüketen bakterilerin genlerinin aktarılmasıyla ürik asit seviyeleri ve damar tıkanıklığı üzerinde etkiler gözlemlendi. Araştırmanın yazarlarından Prof. Federico Rey, bu keşfin yeni tedaviler geliştirilmesine yardımcı olabileceğini belirtti.
12 Haziran 2023

Avrupa Çevre Ajansı tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa'da hava kirliliğinin her yıl 1200'den fazla çocuk ve gencin ölümüne yol açtığı belirtilmiştir. Raporda, hava kirliliğinin uzun vadede hastalık riskini artırdığı ve birçok Avrupa ülkesindeki hava kirleticilerinin seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırların üzerinde olduğu uyarısı yapılmıştır. Nitrojen dioksit, ozon ve PM 2.5 partiküllerine maruz kalmak, çocukların akciğer fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyerek solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olmaktadır.
24 Nisan 2023

Afrika Birliği Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, M çiçeği virüsü nedeniyle Afrika genelinde ölü sayısının 1100'e ulaştığını açıkladı. Son bir haftada 3051 yeni vaka tespit edilirken, 50 kişi hayatını kaybetti. Salgın, Afrika'nın 18 ülkesine yayılmış durumda ve vakaların büyük çoğunluğu Orta Afrika'da görülüyor. Türkiye'de ise 2022'den beri 12 kişiye M çiçeği tanısı konuldu.
17 Ekim 2024

Dünya genelinde ve Türkiye'de Strep A bakterisi kaynaklı enfeksiyon vakalarında artış yaşanıyor. Ankara'da üç yaşındaki bir çocuğun bu bakteri nedeniyle hayatını kaybetmesi sonrası konu Türkiye'de gündeme geldi. Pandemi sırasında azalan enfeksiyon oranları, pandemi önlemlerinin kalkmasıyla tekrar artış gösterdi. Bu bakteri, özellikle çocuklar ve çocuklarla temas halinde olan yetişkinlerde üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açıyor ve tedavi edilmezse ölümcül olabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü ve sağlık otoriteleri, bu enfeksiyonların yayılımını takip etmek ve erken tanı koymak için çeşitli önlemler alınmasını öneriyor.
26 Ocak 2023

Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA), toksin üreten bağırsak bakterilerinin yol açtığı enfeksiyonlar için kullanılacak olan ve insan dışkısından yapılan bir ilacı onayladı. Bu ilaç, genellikle antibiyotik kullanımı sonucu ortaya çıkan ve bağırsak mikroorganizmalarının dengesizliğinden kaynaklanan Clostridioides difficile enfeksiyonunun (CDI) tedavisinde kullanılacak. İlaç, 18 yaş ve üzeri yetişkinler için uygun olup, bağırsak florasını eski haline getirerek daha fazla hastalığın önlenmesine yardımcı olabileceği düşünülüyor.
29 Nisan 2023

Türk Tabipleri Birliği Pandemi Çalışma Grubu üyesi Güçlü Yaman, TÜİK'in 2020-2021 ölüm istatistiklerine göre pandemi döneminde Türkiye'de 217 bin fazladan ölüm olduğunu belirtti. 2019'da 435 bin kişi ölürken, 2020'de 507 bin 938, 2021'de ise 565 bin 594 kişi hayatını kaybetti. Covid-19 kaynaklı ölümler 2020'de 22 bin 136 iken, 2021'de 65 bin 198'e yükseldi. TÜİK'in iki yıl sonra açıkladığı bu veriler, Sağlık Bakanlığı'nın daha önce açıkladığı ölüm sayılarından çok daha yüksek.
23 Şubat 2023

Geliştirilen bir ilaçla laboratuvar farelerinin ömrünün yüzde 25 uzatılabildiği ve aynı ilacın insanların yaşlanmasını da yavaşlatabileceği belirlendi. Araştırma, İngiltere ve Singapur'daki ekipler tarafından yürütüldü ve farelerin genetiği değiştirilerek İnterlökin-11 üretmeleri engellendi. İlacın insanlarda test edildiği ancak yaşlanma karşıtı sonuçlarının henüz bilinmediği ifade edildi. Bilim insanları, farelerde elde edilen sonuçların insanlarda da etkili olacağını düşünüyor.
17 Temmuz 2024

Dünya Sağlık Örgütü'nün yıl sonunda Covid-19 pandemisini sonlandırabileceği belirtilirken, enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Esin Şenol, önümüzdeki yıllarda yeni pandemilerin olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Şenol, grip virüslerinden kaynaklanabilecek yeni bir pandemi ihtimaline işaret ediyor ve insanların hazırlıklı olması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, pandemi sürecinde yaşananları ve duygularını 'Salgının Seyir Defteri' adlı kitabında anlatan Şenol, pandemi yönetiminin eleştirilerini de dile getiriyor ve Türkiye'nin pandemi sürecini kötü yönettiğini iddia ediyor.
22 Mayıs 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Nijerya'da sıtmadan ölüm oranının yüzde 55 azaldığını duyurdu. DSÖ Afrika Direktörü Matshidiso Moeti, Nijerya'nın sıtma ile mücadelede ilerleme kaydettiğini belirtti. Moeti, Afrika'nın küresel sıtma yükünün büyük bir kısmını taşıdığını, 2021'de tüm sıtma vakalarının yaklaşık yüzde 95'ini ve tüm sıtma ölümlerinin yüzde 96'sını oluşturduğunu söyledi. Sıtma, özellikle Afrika'da yaygın olan ve her iki dakikada bir çocuğun ölümüne neden olan ölümcül bir hastalıktır.
12 Eylül 2023

Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre, 2022 sonunda dünya genelinde 258 milyon insan akut gıda güvensizliği yaşamaktadır. Bu sayı, iklim değişikliği ve ekonomik krizler nedeniyle bir önceki yıla göre artış göstermiştir. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bu durumu insanlığın açlığı bitirme konusundaki başarısızlığı olarak nitelendirmiştir. Gıda güvensizliğinin en kötü olduğu ülkeler Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Afganistan, Nijerya ve Yemen olarak belirtilmiştir.
3 Mayıs 2023
İşaretlediklerim