ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından yayımlanan verilere göre, 2021 yılında intihar sebepli ölümler 48 bin 183'e yükseldi. 2001 yılında 10,7 olan yüz bin kişi başına düşen intihar sebepli ölüm oranı, 2018'de 14,2'ye çıktıktan sonra 2020'de 13,5'e geriledi ve 2021'de tekrar 14,1'e yükseldi. Kadınlarda ve erkeklerde farklı yaş gruplarında intihar sebepli ölüm oranlarında artışlar gözlemlendi.
13 Nisan 2023

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, uyuz vakalarında endişeye sebep olabilecek bir artış olmadığını, ancak kısmi bir artış tespit ettiklerini belirtti. Uyuz hastalığı, bulaşıcı bir cilt rahatsızlığı olup, son yıllarda Türkiye'de görülme oranı artmıştır. Bakan Koca, Türkiye genelinde uyuz vakalarında prevalansın geçen yıla göre yaklaşık yüzde 7 oranında arttığını, deprem bölgesinde ise bu artışın yaklaşık yüzde 13 oranında olduğunu ifade etti.
1 Kasım 2023

Çin Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin verilerine göre, 20-26 Ocak tarihleri arasında Covid-19 nedeniyle hastanelerde kaydedilen ölüm sayısı, önceki haftaya göre yarı yarıya azalarak 6 bin 364 oldu. Bu azalma, 7 Aralık 2022'den itibaren Covid-19 tedbirlerinin kaldırılmasından bu yana gözlemlenen eğilimle uyumlu. Ancak, Çin'de istatistiklerin tutulmasına yönelik standartlar ve salgının büyüklüğü nedeniyle rapor edilen sayıların gerçek durumu yansıtıp yansıtmadığı konusunda belirsizlikler bulunuyor. Bahar Bayramı sırasında salgının küçük ve orta ölçekli şehirlere yayılmasından endişe edilmişti.
29 Ocak 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Nijerya'da sıtmadan ölüm oranının yüzde 55 azaldığını duyurdu. DSÖ Afrika Direktörü Matshidiso Moeti, Nijerya'nın sıtma ile mücadelede ilerleme kaydettiğini belirtti. Moeti, Afrika'nın küresel sıtma yükünün büyük bir kısmını taşıdığını, 2021'de tüm sıtma vakalarının yaklaşık yüzde 95'ini ve tüm sıtma ölümlerinin yüzde 96'sını oluşturduğunu söyledi. Sıtma, özellikle Afrika'da yaygın olan ve her iki dakikada bir çocuğun ölümüne neden olan ölümcül bir hastalıktır.
12 Eylül 2023

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, güneşin UV ışınlarının deri kanseri gelişiminde açık bir risk faktörü olduğunu belirtti. Güneşin UV ışınları deri hücrelerinde mutasyonlara sebep olabildiğini ve bu nedenle çoğu deri kanserinin güneş ışınlarına maruziyetten kaynaklandığını ifade etti. Ayrıca, güneş kremlerinin deri kanseri riskini azalttığını gösteren çok sayıda çalışma olduğunu ve bu nedenle güneşe maruz kalınacak durumlarda güneş kremi kullanılmasını tavsiye etti.
23 Temmuz 2023

Avrupa Tıbbi Onkoloji Derneği'nin 2023 Kongresi'nde sunulan bir çalışmada, ince partikül (PM2.5) hava kirliliğine uzun süre maruz kalan kadınların meme kanseri riskinin arttığı belirlendi. Her 10 µg/m³'lük PM2.5 artışında risk %28 oranında yükseliyor. Türkiye'de PM2.5 ölçümü yeterince yapılmıyor ve ulusal sınır değeri bulunmuyor. Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, hava kirliliği partiküllerinin meme tümörlerinin agresifliğini ve ilerlemesini etkileyebileceğini ve bu konuda acil laboratuvar çalışmalarının gerekliliğini vurguluyor.
10 Kasım 2023

Avrupa Çevre Ajansı tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa'da hava kirliliğinin her yıl 1200'den fazla çocuk ve gencin ölümüne yol açtığı belirtilmiştir. Raporda, hava kirliliğinin uzun vadede hastalık riskini artırdığı ve birçok Avrupa ülkesindeki hava kirleticilerinin seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırların üzerinde olduğu uyarısı yapılmıştır. Nitrojen dioksit, ozon ve PM 2.5 partiküllerine maruz kalmak, çocukların akciğer fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyerek solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olmaktadır.
24 Nisan 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hipertansiyon ve etkisine ilişkin ilk raporunu yayımladı. Rapora göre, hipertansiyon dünya genelinde her üç yetişkinden birinde görülüyor ve bu hastalığa sahip her beş kişiden dördü yeterince tedavi edilmiyor. Hipertansiyonla yaşayan kişi sayısı, 1990-2019 yılları arasında ikiye katlanarak 650 milyondan 1,3 milyara çıktı. Ülkeler hipertansiyonla mücadelenin kapsamını genişlettiği takdirde 2023-2050 arasında 76 milyon ölümün önlenebileceği belirtiliyor.
19 Eylül 2023

Bir araştırmaya göre, yapay zeka, nadir görülen kanser türlerinden retroperitoneal sarkomun agresiflik derecesini belirlemekte, mevcut yöntemlere göre iki kat daha başarılı. Araştırma, yapay zekanın çıplak gözle görülemeyen detayları tanımlayarak yüzde 82 oranında doğru sonuçlar verdiğini, laboratuvar analizlerinde ise başarı oranının yüzde 44 olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu teknoloji sayesinde tedavinin iyileştirilebileceğini ve her yıl binlerce kişinin yararlanabileceğini belirtti.
1 Kasım 2023

Temiz Hava Hakkı Platformu'nun 'Kara Rapor 2022: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri' raporuna göre, Türkiye'de 2021 yılında hava kirliliği sebebiyle en az 42 bin kişi öldü. İstanbul, Ankara, Bursa ve İzmir'de hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle binlerce kişi yaşamını yitirdi. Raporda, Türkiye'nin hava kalitesi izleme çalışmalarının yetersiz olduğu, yasal limitlerin Dünya Sağlık Örgütü'nün önerilerinin çok üstünde olduğu ve özellikle termik santrallerin çevresinde hava izleme istasyonlarının bulunmadığı belirtildi. Hava kirliliğinin ölüm nedenleri arasında beşinci sırada olduğu ve özellikle yoksul ve yoksun nüfusu etkilediği vurgulandı.
24 Mart 2023

Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre, 2023 yılının ilk 10 ayında Türkiye'de 1677 HIV pozitif ve 51 AIDS vakası tespit edilmiştir. 1985'ten bu yana toplam 39 bin 437 HIV pozitif ve 2 bin 295 AIDS vakası bildirilmiş, ancak bu sayıların gerçek durumun yalnızca yüzde 40-50'sini yansıttığı belirtiliyor. HIV'in bulaşma yolları ve korunma yöntemleri hakkında yanlış bilgilerin yaygın olduğu, bu durumun hem korunma hem de test yaptırma konusunda ihmalkarlığa yol açtığı ifade ediliyor. HIV'in sosyal ilişkilerle bulaşmadığı, en yaygın bulaşma yolunun korunmasız cinsel ilişki olduğu vurgulanıyor. Pozitif Yaşam Derneği yetkilileri, HIV ile ilgili yanlış algılar ve damgalanma sorunlarına dikkat çekiyor.
1 Aralık 2023

Science dergisi, 2023 yılının çığır açan buluşu olarak obezite tedavisinde kullanılan kilo verdiren ilaçları seçti. Bu ilaçlar GLP-1 hormonunu taklit ederek kilo kaybına ve kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı oluyor. Listede ayrıca küresel ısınmanın etkileri, doğal hidrojen kaynakları, yapay zekanın hava durumu tahminindeki başarısı, sıtma aşısının genel kullanım onayı, Alzheimer tedavisindeki ilerlemeler, Amerika kıtasının insanlar tarafından daha erken keşfedildiğine dair bulgular, süper kütleli kara deliklerin birleşmesi, ABD'deki akademik grevler ve eksa ölçekli bilişim gibi konular yer alıyor.
17 Aralık 2023

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Türk Tabipleri Birliği Pandemi Çalışma Grubu üyesi Güçlü Yaman, TÜİK'in 2020-2021 ölüm istatistiklerine göre pandemi döneminde Türkiye'de 217 bin fazladan ölüm olduğunu belirtti. 2019'da 435 bin kişi ölürken, 2020'de 507 bin 938, 2021'de ise 565 bin 594 kişi hayatını kaybetti. Covid-19 kaynaklı ölümler 2020'de 22 bin 136 iken, 2021'de 65 bin 198'e yükseldi. TÜİK'in iki yıl sonra açıkladığı bu veriler, Sağlık Bakanlığı'nın daha önce açıkladığı ölüm sayılarından çok daha yüksek.
23 Şubat 2023

Sağlık Bakanlığı'nın Kasım 2022 ile Mart 2023 arasındaki verilerine göre Türkiye'de 252 bin 945 yeni Covid-19 vakası tespit edildi ve bu süre zarfında 844 kişi hayatını kaybetti. Aralık ayında vaka ve ölüm sayılarında bir yükseliş gözlemlendi. Toplamda Türkiye'de Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 102 bin 174'e ulaştı.
6 Nisan 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP28) öncesinde iklim değişikliği ve sağlık konularında acil eylem çağrısında bulundu. DSÖ, insan sağlığını küresel tartışmaların odağına almanın önemini vurgulayarak, aşırı hava olayları ve yüksek sıcaklıkların insanlar üzerindeki etkilerine dikkat çekti. Ayrıca, iklim değişikliğinin sağlık hizmetleri altyapısını zorlayacağı ve 2050'ye kadar 216 milyon insanın yerinden edilme riski olduğu belirtildi.
27 Kasım 2023

Kalp Damar Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Canan Karatay, HPV aşısının yapılmaması gerektiğini iddia etti. Ancak Dünya Sağlık Teşkilatı ve Sağlık Bakanlığı, HPV aşısının rahim ağzı kanserini önlemede etkili olduğunu ve yan etki riskinin düşük olduğunu belirtiyor. Türkiye'de HPV aşısı henüz ulusal aşı programına alınmamış olmasına rağmen, birçok sivil toplum kuruluşu aşının ücretsiz yapılması için mücadele ediyor. Karatay'ın iddiaları, sağlık profesyonelleri tarafından bilimsel olmayan yaklaşımlar olarak eleştiriliyor ve halk sağlığını tehlikeye attığı vurgulanıyor.
3 Ocak 2024

Türkiye'deki deprem felaketinin ardından barınma, su ve tuvalet gibi temel ihtiyaçların karşılanamaması, kolera, tifo ve dizanteri gibi ciddi enfeksiyon hastalıklarının yayılma riskini artırıyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, her şeyin kontrol altında olduğunu belirtirken, uzmanlar yeterli önlemlerin alınmadığını ve salgın hastalıkların erken tespiti için gerekli altyapının kurulması gerektiğini vurguluyor. Türk Tabipleri Birliği üyeleri, devlet tarafından kurulan çadırkentlerin uluslararası standartlara uygun olmadığını ve insanların zor şartlar altında yaşamaya çalıştığını ifade ediyor.
19 Şubat 2023

Dünya Sağlık Örgütü, tütün yerine gıda üretiminin teşvik edilmesi gerektiğini vurgulayarak, tütün tarımının hem insan sağlığına hem de çevreye verdiği zararları gündeme getirdi. Tütün tarımının yapıldığı alanlarda besin yetiştirilmesiyle milyonlarca insanın beslenebileceği belirtiliyor. Tütün tarımı, çevreye ve insan sağlığına zarar veren kimyasalların kullanımı, ormanların yok edilmesi ve su kaynaklarının kirlenmesi gibi olumsuz etkilere neden oluyor. Ayrıca, tütün tarımında çocuk işçiliği ve kadınların ağır çalışma koşulları gibi sosyal sorunlar da bulunuyor. Türkiye'de de tütün üretimi azalmış, ancak tüketim ve ithalat artmış durumda. Sağlık ve tarım uzmanları, tütün üreticilerinin alternatif sürdürülebilir ürünlere geçişinin desteklenmesi gerektiğini ifade ediyor.
30 Mayıs 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Coca Cola'nın diyet içeceğinde de bulunan dünyanın en yaygın yapay tatlandırıcısı aspartamı kanserojen olarak ilan etmeye hazırlanıyor. DSÖ'ye bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) ve DSÖ'nün katkı maddeleri komitesi JECFA, aspartamı inceliyor ve kararlarını Temmuz 2023'te açıklayacaklar. Aspartamın kanser riskini biraz artırdığı ve kaygı düzeyini yükselttiği önceki araştırmalarla belirlenmişti.
29 Haziran 2023
İşaretlediklerim