MIT'den Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye Merkez Bankası'nın döviz ve altın rezervlerindeki ciddi düşüşe dikkat çekti. Son iki ayda rezervler 25 milyar dolar azaldı ve net rezervler 21 yıl sonra ilk kez negatif değere düştü. Acemoğlu, ekonomideki sorunların temelinde bu azalan rezervlerin yattığını ve mevcut şartlarda durumun sürdürülemez olduğunu ifade etti. Ayrıca, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin bütçeye yük getirdiğini ve Türkiye'de paralel kurların oluştuğunu, bu durumun 1990'lara dönüş anlamına geldiğini belirtti.
27 Mayıs 2023

Türkiye'deki bankacılık sektöründe dolarizasyon oranı, yani kur korumalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 67,7'ye çıktı. Bu oran, yılbaşında yüzde 62 seviyesindeydi. Ekonomistler, getirisi dövize endeksli değiştiği için kur korumalı mevduatı da dolarizasyon oranı hesabına dahil ediyorlar. Bu yıl dolar, TL karşısında yüzde 44,13, avro ise yüzde 48,21 yükseliş yaşadı.
7 Ağustos 2023

Bankaların vadeli mevduat hesaplarına uyguladığı faiz oranları düşüş gösteriyor. Üç aya kadar vadeli hesaplarda ortalama mevduat faizi yüzde 30'un altına indi. Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, geçen haftaki enflasyon sunumunda 'sadeleşme' adımlarıyla mevduat faizlerini düşürdüklerini belirtmişti. Bir aya kadar vadeli hesaplarda ortalama faiz yüzde 23,44, altı aya kadar yüzde 26,76, bir yıla kadar ise yüzde 20,19 oldu.
4 Ağustos 2023

Merkez Bankası'nın eski başekonomisti Hakan Kara'ya göre, Merkez Bankası döviz kurlarını kontrol altında tutmak amacıyla son bir ayda net 20 milyar dolar sattı. 28 Mayıs seçimlerinden önce ve sonra döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar, Merkez Bankası'nın piyasa dışı düzenlemeleri ve arka kapı satışları ile baskılanmıştı. Seçimlerden sonra dolar/TL ve avro/TL kurları önemli ölçüde yükseldi. Uzmanlar, döviz kurlarının hala baskılandığını belirtiyor.
19 Mart 2024

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların TL mevduatlarının toplam mevduat içindeki oranını yüzde 60'tan yüzde 57'ye düşürdü. Bu değişiklik, yeni ekonomi yönetiminin 'liralaşma' politikaları çerçevesinde yapılan düzenlemelerin bir parçası olarak Resmi Gazete'de yayımlandı. Ayrıca, ilave zorunlu karşılık oranının hesaplanmasında gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı dikkate alınacak olan son iki hesaplama tarihi itibarıyla en yüksek oranın esas alınacağı belirtildi.
8 Temmuz 2023

Türkiye Merkez Bankası (MB), bankacılık sistemine daha fazla lira sağlamaktan ziyade, şimdi sistemden lira çekmeye başladı. Seçimlerden sonra döviz kurları serbest bırakıldı ve dolar/TL ile avro/TL kurları önemli ölçüde yükseldi. Yeni ekonomi yönetimi, döviz satma uygulamalarının sona ereceğini belirtti ve kamu bankalarının döviz satışını durdurduğu gözlemlendi. MB'nin döviz rezervi biriktirmesi ve menkul kıymet baskısının gevşetilmesi, TL likiditesinin artmasına ve TL mevduat faiz oranlarının düşmesine yol açtı.
19 Temmuz 2023

Merkez Bankası'nın Para Politikası Kurulu, faiz oranını 750 baz puan artırarak yüzde 25'e çıkardı. Ayrıca, bankacılık sektörüne TL dönüşlü KKM hesaplarından yüzde 50, döviz dönüşlü KKM hesaplarından ise yüzde 5 TL vadeli mevduata dönüşüm hedefi verildi. Bu hedefi tutturamayan bankalar menkul kıymet alımı ile karşı karşıya kalacak. Bankacılık sektörü kaynakları, TL mevduat faizlerinin yüzde 35-40 seviyelerine yükselmesini bekliyor.
28 Ağustos 2023

Türkiye Merkez Bankası, döviz kurlarını kontrol altında tutmak amacıyla bankalara, acil durumlar haricinde şirketlere dolar satışını sınırlama yönünde sözlü talimat verdi. Bu talimat, Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak ve seçimlere kadar ekonomik istikrarı sağlamak için alınan bir dizi düzenlemenin parçası. Ayrıca, bankalardan kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarından gelen talepleri önceliklendirmeleri istendi. KKM hesaplarında büyük bir mevduat bulunmakta ve bu hesaplar vade sonunda dövize çevrilebilecek yapıda.
3 Mayıs 2023

Ekonomist Mahfi Eğilmez, enflasyonun düşmesi ve mevduat faizlerinin artması sonucunda konut talebinin azaldığını ve bu durumun konut fiyatlarındaki artışı yavaşlattığını ifade etti. Yüksek enflasyon ve düşük faiz oranları nedeniyle vatandaşlar alternatif yatırım araçlarına yönelmiş, bu da konut fiyatlarının hızla artmasına sebep olmuştu. Ancak son dönemde mevduat faizlerindeki artış, konut satışlarının ve fiyat artışlarının düşmesine yol açtı. Merkez Bankası verilerine göre, üç aya kadar vadeli TL mevduat faizi ortalama yüzde 29,2 seviyesine yükseldi.
10 Nisan 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gelen yeni fiziki döviz veya altın nedeniyle Türk Lirası mevduat oranının düşmesini engellemek amacıyla, 28 Mart 2023 tarihinden itibaren bu tür girişlerin TL mevduat oranı hesaplamalarında dikkate alınmamasına karar verdi. Bu düzenleme, deprem felaketi sonrasında yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankaların menkul kıymet tesis oranları, mevduat ve kredilerdeki TL payına göre ayarlanacak ve gerçek kişilerin dönüşüm hesapları da bu hesaplamalarda dikkate alınacak.
29 Mart 2023

Merkez Bankası'nın (MB) zorunlu karşılıklarla ilgili yeni uygulaması sonrasında, bankacılık sistemindeki likidite fazlası azaltıldı. 10 Kasım itibarıyla net fonlama 75,6 milyar lira artarak pozitife geçti. Ekim sonunda bu rakam 228,6 milyar lira likidite fazlası olarak kaydedilmişti. MB'nin kur korumalı mevduatlar ve yabancı para mevduatları için getirdiği zorunlu karşılık oranı artışı ve ilave TL karşılık uygulaması ile sistemden toplamda 350 milyar TL'nin çekilmesi hedefleniyor.
13 Kasım 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gönderdiği bir yazı ile enflasyona endeksli kıymetler için teminat havuzunda uygulanan iskonto oranını yüzde 60'tan yüzde 70'e çıkardığını duyurdu. Bu değişiklik, TCMB'nin 'liralaşma stratejisi' kapsamında ve piyasa işlemleri teminat havuzunda TL cinsi varlıkları desteklemek amacıyla yapıldı. Yeni düzenleme 9 Ocak'tan itibaren geçerli olacak.
5 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk Lirası mevduatın vadesinin uzatılmasını teşvik etmek amacıyla üç aydan uzun vadeli TL mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarını yüzde sıfır olarak ayarladığını duyurdu. Bu karar, liralaşma stratejisi çerçevesinde, vatandaşların ve bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirmelerini teşvik etmek için alındı. Ayrıca, yurt dışından sağlanan altı aydan uzun vadeli yabancı para yükümlülükler için de zorunlu karşılık oranları yıl sonuna kadar yüzde sıfır olarak uygulanacak. Değişiklikler 3 Şubat 2023 tesisinden itibaren geçerli olacak.
15 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bankaların döviz mevduatından Türk Lirası mevduatına geçişini teşvik etmek amacıyla menkul kıymet tesis oranını yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkardı. 24 Şubat'tan itibaren uygulanacak yeni oranlarla, bankaların Türk Lirası mevduat hedeflerine ulaşmaları durumunda indirimli oranlar uygulanacak, hedefleri tutturamayanlar için ise daha yüksek oranlar geçerli olacak. Merkez Bankası, mevduatta liralaşma hedefini de yüzde 50'den yüzde 60'a yükseltti ve bir ödül-ceza sistemi getirdi. Bankaların son dönemde TL mevduat hedeflerini tutturabilmek için mevduat faizlerini artırdıkları ve bu durumun sektör işleyişini olumsuz etkilediği belirtiliyor.
7 Ocak 2023

Merkez Bankası, parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek, Türk lirası mevduat payını artırmak ve Kur Korumalı Mevduat'tan Türk lirası mevduata geçişi desteklemek amacıyla, belirli koşulları sağlayan mevduat bankalarının 1 aydan uzun vadeli Türk lirası mevduat ve Kur Korumalı Mevduat hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklara üç ayda bir faiz uygulama kararı aldı. Ayrıca, katılım bankalarının Türk lirası cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarında indirim yapılacak.
5 Şubat 2024

Dolar/TL kuru 19 seviyesini geçmesinin ardından, ekonomi yönetimi tarafından ticari kurumsal müşterilerin günlük döviz alım limiti 5 milyon dolardan 2,5 milyon dolara indirildi. Ayrıca, yurt dışı para transferlerine 'sözlü' uyarı ile yüzde 5 komisyon uygulaması getirildi. Bu değişiklikler, döviz kuru üzerindeki baskıyı azaltmayı ve piyasayı dengelemeyi amaçlıyor.
20 Mart 2023

Merkez Bankası'nın yayımladığı haftalık para ve banka istatistiklerine göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat miktarı artış gösterdi ve mevduat faiz oranları yüzde 49,3'e yükseldi. TL cinsinden mevduat azalırken, yabancı para cinsinden mevduat hafif bir artış gösterdi. Ayrıca, ticari kredi faizleri yüzde 52,8 ile 21 yılın en yüksek seviyesine, bireysel kredi faizleri ise yüzde 61,3 seviyesine çıktı.
7 Aralık 2023

Merkez Bankası, seçimler öncesinde faiz indirimine yönelik bir açıklama yaparken, bankaların mevduat faizlerinde artışa gitmesine yol açan 'üç ay' kuralını getirdi. Bu kural sonrasında bazı bankaların mevduat faiz oranları yüzde 30'u aştı. Vatandaşlar, ekonomi politikaları nedeniyle birikimlerini dövizde tutmayı sürdürürken, Merkez Bankası liralaşma stratejisi çerçevesinde döviz hesaplarının TL'ye dönüştürülmesi için bankaları teşvik ediyor. Ayrıca, Merkez Bankası ticari kredi maliyetlerini artıran uygulamalara son verilmesini istedi ve aksi takdirde düzenleme yapabileceğini belirtti.
20 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), TL'nin reel olarak değerlenmesini ve reel ücretlerin baskılanmasını para politikasının temel unsurları arasında görüyor. 2018 sonrası oluşturulan kontrollü döviz kuru rejimi, bu politikanın bir parçası olarak değerlendiriliyor. TCMB'nin bu yaklaşımı, enflasyonla mücadelede firmaların süper kârlarını ve toplumun en zengin kesiminin faiz artışlarından faydalanmasını göz ardı ederken, geniş toplum kesimlerinin alım gücünü daha da azaltmayı hedefliyor. Bu politika, özellikle asgari ücret ve genel ücret artışlarını hedef alıyor.
29 Şubat 2024

Bankacılık sektörü, seçim sonrası ekonomi yönetiminin değişmesine rağmen piyasalarda beklenen olumlu değişikliklerin yaşanmadığını ifade ediyor. Merkez Bankası'nın faiz kararı ve diğer düzenlemelerdeki yavaş geri çekilme, sektörde hayal kırıklığına neden olmuş. Sektör kaynakları, TL mevduat faizlerinde gevşeme olmasına rağmen, kur korumalı mevduatın baskısının devam ettiğini ve krediye erişimde sıkıntıların sürdüğünü belirtiyor.
10 Temmuz 2023
İşaretlediklerim