Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği eşitliğe aykırı soyadı kararına benzer yeni bir düzenleme hazırlanıyor

Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği eşitliğe aykırı soyadı kararına benzer yeni bir düzenleme hazırlanıyor ile benzer, 13 olumlu, 5 olumsuz, ve 13 önemli olmak üzere, toplam 23 olay izlendi.

Anayasa Mahkemesi CHP Anayasa Mahkemesi (AYM) Resmi Gazete Meclis AYM MHP Tolga Şardan AKP Türk Medeni Kanunu T24 MIT İstanbul Barosu İfade Özgürlüğü Derneği HSK TBMM sansür yasası Yüksek Mahkeme Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Diken Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Artı Gerçek Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi BirGün World Athletics Halk TV polis BM
Anayasa Mahkemesi CHP Anayasa Mahkemesi (AYM) Resmi Gazete Meclis AYM MHP Tolga Şardan AKP Türk Medeni Kanunu T24 MIT İstanbul Barosu İfade Özgürlüğü Derneği HSK TBMM sansür yasası Yüksek Mahkeme Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Diken Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Artı Gerçek

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nun 'evlenen kadının kocasının soyadını alacağı' hükmünü eşitliğe aykırı bularak iptal etti ve Meclis'e bu konuda yeni bir düzenleme yapılması için dokuz ay süre verdi. Bu süre 28 Ocak 2024'te doluyor. İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği Koordinatörü Nazan Moroğlu, yasal bir boşluk oluştuğunu ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı sonrası kadınların evlilikte kendi soyadlarıyla devam etme zorunluluğunun kalktığını belirtti. Yeni yargı paketi taslağında ise benzer bir düzenlemenin sinyali verildi, ancak kadınların tek başına bekarlık soyadını kullanamayacağı belirtildi.
26 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nda yer alan ve kadınların evlenmeyle kocasının soyadını almasını zorunlu kılan hükmü, eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. İstanbul 8'inci Aile Mahkemesi'nin başvurusu üzerine yapılan değerlendirmede, erkeklerin evlenmeden önceki soyadlarını kullanmaya devam edebilirken, kadınların sadece kocasının soyadının önünde kendi soyadlarını kullanabilmesinin cinsiyet temelli ayrımcılık olduğu belirtildi. Kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor.
28 Nisan 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
20 Ekim 2023

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Anayasa Mahkemesi'nin internet sansürü aracı olarak kullanılan 8/A maddesiyle ilgili 'hak ihlali' kararının yeterli olmadığını, maddenin iptali için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) harekete geçmesi gerektiğini belirtti. AYM'nin 62 başvurucu için verdiği kararın, 8/A maddesi dayanak gösterilerek uygulanan erişim engellerinin kaldırılmasını içerdiği, ancak bu kararların uygulanmasında aksaklıklar yaşandığı ve 8/A maddesinin hala yürürlükte olduğu ifade edildi. Akdeniz, 8/A maddesinin yerel seçimler döneminde de sansür için kullanılacağına dikkat çekti.
12 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Diken ve İfade Özgürlüğü Derneği'nin (İFÖD) beş yıllık hukuk mücadelesi sonucunda, internet gazeteciliğinde sansüre neden olan 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesini iptal etti. AYM, bu maddenin ifade ve basın özgürlüklerine ağır bir müdahale teşkil ettiğini belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek, bu süre zarfında yerel seçimler de dahil olmak üzere maddeye dayanılarak sansür uygulamaları devam edebilecek. AYM'nin pilot karar usulüyle verdiği bu karar, yapısal bir sorunu gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmişti.
10 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi, engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmesi için öngörülen süreyi 2026’ya kadar uzatan kanunu iptal etti. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, umuma açık hizmet veren her türlü belediye, kamu kurum ve kuruluşlarıyla toplu taşıma araçlarının engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmesini zorunlu kılmıştı. Ancak bu süre beş kez uzatılmıştı. Farklı illerden engelli haklarıyla ilgili çalışan avukatlar ve CHP'nin başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi, sürenin devamlı uzatılmasının engellilerin toplum içinde yer almaları, iş gücüne katılmaları ve bireysel olarak yaşayabilmeleri imkanını olumsuz etkileyeceğini belirterek kanunu iptal etti.
19 Eylül 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis öngören 'sansür yasası' olarak adlandırılan 'dezenformasyonla mücadele yasası'nın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemini 8 Kasım'da görüşecek. AKP ve MHP'nin hazırladığı bu yasa, gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılmıştı. CHP, yasanın 29'uncu maddesinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. AYM, başvurunun iptal istemini 8 Kasım'daki Genel Kurul gündeminde ele alacak.
2 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, kamuoyunda 'sansür yasası' olarak bilinen ve 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis cezası öngören yasanın 29'uncu maddesinin iptalini görüşmek üzere toplandı. Basın örgütleri, bu yasayı ve gazetecilere yönelik tutuklamaları protesto etmek için AYM önünde 'basın nöbeti' başlattı. 29'uncu maddeden dolayı tutuklanan gazeteci Tolga Şardan da nöbete katıldı ve AYM'nin vereceği kararın meslek ve toplum açısından önemine vurgu yaptı.
8 Kasım 2023

Eşinin kendisini aldattığını iddia eden bir kadın, eşinin sevgilisine 'kişilik değerlerine zarar verildiği' gerekçesiyle manevi tazminat davası açtı. Mahkeme davayı reddetti ve kadın, 'aile hayatına saygı hakkı'nın ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu. AYM, başvurucunun hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu daha önce, manevi tazminatın sadece kusurlu eşten ve ancak boşanma davasıyla istenebileceğine karar vermişti.
1 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, Temel Hak ve Özgürlüklerin İhlaline Dair Emsal Kararlar sayfasını hizmete açtı. Bu sayfada, adil yargılanma, din ve vicdan özgürlüğü, eğitim, ifade özgürlüğü, kişi hürriyeti ve güvenliği, mülkiyet, toplantı ve gösteri yürüyüşü, özel hayatın korunması, örgütlenme özgürlüğü, seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma, maddi ve manevi varlığın korunması, kötü muamele yasağıyla yaşam haklarına ilişkin konu başlıkları yer alıyor. Daha önce AYM tarafından verilmiş emsal ihlal kararlarına bu sayfadan ulaşılabiliyor.
28 Temmuz 2023

Anayasa Mahkemesi, CHP'nin, 14 Ekim'de Meclis'ten geçirilen ve 'sansür yasası' olarak adlandırılan dezenformasyonla mücadele yasasının 29'uncu maddesinin iptali için yaptığı başvuruyu oy çokluğuyla reddetti. Bu madde, halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla gerçeğe aykırı bilgi yayma suçunu düzenliyor ve bu suçu işleyenlere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörüyor. Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından bazı gazeteciler bu madde kapsamında tutuklandı veya soruşturmaya uğradı.
8 Kasım 2023

Ankara 21'inci İş Mahkemesi'nin talebi üzerine Anayasa Mahkemesi, gazetecilere kıdem tazminatı ödenmesi için gerekli olan 'meslekte en az beş yıl çalışmış olma şartı'nı düzenleyen 5953 Sayılı Kanun hükmünü iptal etti. Ayrıca, kıdem tazminatının altı aydan az sürelerin hesaplamada dikkate alınmamasını öngören kural da iptal edildi. İptal gerekçesinde, basın işçileri ile diğer işçiler arasında yaratılan farklılığın ve kıdem tazminatı hesaplamasında belirli sürelerin gözetilmemesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu vurgulandı.
14 Haziran 2023

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararının iptali için açılan davada, Danıştay 10. Dairesi'nin ret kararını 'hukuka uygun' buldu. Kadın örgütleri ve siyasi partilerin açtığı dava, Danıştay 10. Dairesi tarafından reddedilmiş ve bu karara yapılan temyiz başvuruları da oy çokluğuyla reddedildi. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü, karara tepki göstererek, bundan sonraki adımın Anayasa Mahkemesi ve gerekirse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi olacağını belirtti.
2 Ocak 2023

Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusu üzerine Öğretmenlik Meslek Kanunu'nda yer alan bazı hükümleri iptal etti. İptal edilen hükümler arasında aday öğretmenlerin komisyon değerlendirmesiyle atanması, Aday Öğretmen Yetiştirme Programı'na katılmayan veya bu programda başarısız olanların atanamayacağına dair maddeler bulunuyor. Ayrıca, aday öğretmenlik süreci ve kariyer basamaklarında ilerlemeyle ilgili diğer usul ve esasların yönetmelikle düzenlenmesi hükümleri de iptal edildi. Uzman ve başöğretmenlere yönelik mesleki gelişim alanlarında tamamlanması gereken asgari çalışmalarla ilgili ifadeler de iptal edilenler arasında.
13 Temmuz 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'de boşanmış kadınların tekrar evlenebilmesi için 300 gün beklemesi gerektiğini belirten yasal düzenlemeyi 'doğrudan bir cinsiyet ayrımcılığı' olarak değerlendirdi. AİHM, bu uygulamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal ettiğini belirtti. Mahkeme, bu uygulamanın doğrudan bir cinsiyet ayrımcılığı anlamına geldiğini ve 'soy kütüğünde karışıklık olmasını' önlemek gibi bir amacın, modern toplumda yeri olmadığını belirtti.
27 Haziran 2023

SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği tarafından düzenlenen 'SES Yılın Kadınları' ödülleri, toplumsal cinsiyet eşitliği ve barış için dayanışmaya katkıda bulunan, kadın hakları mücadelesinde öncü olan 13 kadın ve gruba verildi. Ödüller, Pera Müzesi'nde düzenlenen bir törenle sahiplerini buldu. Ödül alanlar arasında A Milli Kadın Voleybol Takımı, Kızılcık Şerbeti dizisinin oyuncuları ve meme kanseri teşhisinde yenilikçi bir icat geliştiren Canan Dağdeviren gibi isimler yer aldı. Gastronomi alanında ödüllü Şef Ebru Baybara Demir, yaptığı işlerde Atatürk'ten ilham aldığını belirtti.
19 Ocak 2024

İtalya'da, Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümetinin büyük ortağı aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri (FdI) partisinin hazırladığı, taşıyıcı anneliğin 'evrensel suç' sayılmasına yönelik yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. Tasarı, Senato'dan da onay alması halinde yasalaşacak ve İtalya'da taşıyıcı annelik uygulaması evrensel bir suç haline gelecek. Bu yasa tasarısının amacının, taşıyıcı annelik uygulaması için yurt dışına gidilmesini engellemeyi amaçladığı belirtiliyor.
27 Temmuz 2023

ABD Yüksek Mahkemesi, üniversite başvurularında çeşitlilik sağlamak adına ırk unsurunun değerlendirilmesini yasakladı. Karar, üçe karşı altı yargıcın oyuyla alındı ve başvuruların öğrencinin kişisel deneyimlerine göre değerlendirilmesi gerektiği belirtildi. Bu kararla, üniversitelerin ırk temelli pozitif ayrımcılık yapması engellendi. Önde gelen üniversitelerden bazıları, çeşitlilik sağlamak için başvurularda öğrencinin ırkını da değerlendirmeye alıyordu.
29 Haziran 2023

Yunanistan'da eşcinsel çiftlerin evlenebilmesini sağlayacak yasa tasarısı parlamentoya sunuldu ve Şubat ayı ortasında oylanması bekleniyor. Başbakan Kiryakos Miçotakis, partisi ve Yunanistan Ortodoks Kilisesi'nin itirazlarına rağmen tasarıyı ilerletme kararı aldı. Tasarının, hükümetin merkez sağ çoğunluğu ve solcu milletvekillerinin desteğiyle kabul edilmesi öngörülüyor. Eğer yasa çıkarılırsa, Yunanistan eşcinsel evliliği yasallaştıran ilk Ortodoks Hristiyan ülke olacak ve eşcinsel çiftlere evlat edinme hakkı da verilecek.
2 Şubat 2024

ABD Temsilciler Meclisi'nde Demokrat Milletvekili Jennifer Wexton öncülüğünde bir grup vekil, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygurlara ve diğer baskı gören Müslüman ve Türk azınlıklara 'ikinci öncelikli sığınmacı' statüsü verilmesini öngören 'Uygur İnsan Haklarını Koruma Yasası' adlı bir yasa tasarısı sundu. Tasarı, bölgede yaşayan veya baskı nedeniyle yerlerini terk etmek zorunda kalan kişilere ve ailelerine bu statünün verilmesini talep ediyor. Tasarıya, çeşitli partilerden milletvekilleri destek vermektedir.
10 Haziran 2023
İşaretlediklerim