Türkiye, AKP iktidarının son 21 yılında toplamda 563 milyar dolar faiz ödemesi gerçekleştirdi. 2023 yılında toplanan her 100 lira verginin 15 lirası faiz ödemelerine gitti ve 2024'te bu oranın en az 17 lira olması bekleniyor. 2023'te ödenen faiz miktarı 28,4 milyar dolar ile 2011'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. 2024 bütçe planlamasına göre, hükümetin toplam harcamalarının 11,3'ü faiz ödemelerine ayrılacak.
7 Şubat 2024

Türkiye'de yeni ekonomi yönetimi ile döviz kurları serbest bırakıldı ve Merkez Bankası faizi yüzde 15'e çıkardı. Ancak bu artış doların yükselmesine engel olamadı ve dolar/TL kuru 25,46 seviyesine ulaşarak rekor kırdı. Hürriyet yazarı Hande Fırat, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ekonomi yönetiminin çeşitli ülkelerle anlaşmalar yaparak Türkiye'ye döviz girişi sağlamaya çalışacağını yazdı. Bu çerçevede, Birleşik Arap Emirlikleri'ne yapılan ziyaret ve İngiltere ile artan yatırım potansiyeli öne çıkan detaylar arasında.
23 Haziran 2023

Döviz kurlarındaki artış sebebiyle haziran ayında kur korumalı mevduat (KKM) ödemeleri için Türkiye bütçesi ve Merkez Bankası'ndan 192 milyar liraya kadar para çıkışı bekleniyor. KKM'ye yatırım yapanların üç aylık ortalama kazancı %20'yi aştı. Eski Merkez Bankası başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, KKM'nin 2022'deki toplam yükünün 181,5 milyar lira olduğunu belirtmişken, ekonomi yazarı Alaattin Aktaş haziran ödemeleri için 166 milyar ile 192 milyar lira arasında bir yük öngörüyor.
3 Temmuz 2023

Memur maaşlarıyla ilgili yasa teklifine ek olarak, Türkiye'de kurumlar vergisi oranı yüzde 20'den yüzde 25'e çıkarılacak. Ayrıca, girişim sermayesi yatırım fonları ve taşınmaz satışlarından elde edilen kazançlar için sağlanan bazı vergi istisnaları kaldırılacak. Finansal kurumlar için kurumlar vergisi oranı yüzde 30'a yükseltilecek. İhracat yapan kurumlar için vergi indirimi 5 puana çıkarılacak ve taşınmaz satış karlarından sağlanan istisna oranı yüzde 50'den yüzde 25'e indirilecek. Bu düzenlemeler 1 Ekim 2023'ten itibaren geçerli olacak.
5 Temmuz 2023

Merkez Bankası, politika faizini yüzde 45 seviyesinde sabit bırakma kararı aldı. Bu karar, ulusal ve uluslararası kurumların anketlerinde öngörülen bir durumdu ve Para Politikası Kurulu'nun geçen ayki toplantısında 'gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığı' belirtilmişti. Merkez Bankası Haziran 2023'ten bu yana faiz artırımı gerçekleştiriyordu. Türkiye ekonomisinin döviz ihtiyacı devam ederken, Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan gibi isimlerin ekonomi politikalarını 'normalleştirmesi' ve yabancı yatırımları çekme çabaları sürüyor.
22 Şubat 2024

Esfender Korkmaz, 2003 yılından sonra Türkiye'ye gelen yabancı sermayenin çoğunlukla kârlı işletme ve banka alımlarında yoğunlaştığını, fiziki yatırımların ise sınırlı kaldığını belirtiyor. 2023 yılında Türkiye'ye 6,2 milyar dolar yabancı sermaye girişi olurken, 6,9 milyar dolar yerli sermaye çıkışı yaşandı. Korkmaz, yabancı sermaye çekmek için sıcak para ve spekülatif sermayeyi kontrol altına almanın, devletin kurumsal yapısını güçlendirmenin ve mülkiyet güvencesini sağlamanın, ayrıca daha yüksek teşvikler sunmanın önemini vurguluyor.
26 Mart 2024

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın net uluslararası rezervlerinin geçen hafta tarihin en büyük haftalık artışını kaydettiğini belirtti. Şimşek, rasyonel politikalara dönüşün kademeli olarak devam edeceğini ve rezervleri daha da güçlendirmek için Türkiye'ye ilave dış kaynak teminine yönelik çalışmaları hızlandırdıklarını ifade etti. Ayrıca, TL cinsi enstrümanları cazip hale getirmeye devam edeceklerini ve Kur Korumalı Mevduat'ta stopaj desteğini yıl sonuna kadar uzatacaklarını duyurdu.
27 Haziran 2023

Türkiye'nin net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP), 2024 yılı Mart ayında eksi 325,3 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye'nin yurt dışı varlıkları yüzde 2,9 azalarak 323,1 milyar dolar, yurt dışı yükümlülükleri ise yüzde 6,6 artarak 648,4 milyar dolar olarak hesaplandı. 2023 sonunda eksi 275,7 milyar dolar olan net UYP, yılbaşından bu yana eksi 49,6 milyar dolar arttı.
14 Haziran 2024

ABD'li finans şirketi Wells Fargo, Türkiye'de Millet İttifakı'nın seçimleri kazanması durumunda dolar/TL'nin 15'e düşeceğini öngörüyor. 2024 ortası için tahmin ise 14 lira. Mevcut iktidarın devam etmesi halinde ise dolar/TL'nin 2024 ortasına kadar 23'e yükseleceği tahmin ediliyor. Wells Fargo, daha güvenilir ve geleneksel politikaların uygulanacağı ve Merkez Bankası'nın bağımsız hareket ederek sıkı para politikası uygulayacağı bir senaryoda TL'nin değer kazanacağını belirtiyor.
12 Mayıs 2023

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre, bankacılık sektörünün 2023 yılı ilk yarı net karı 250,1 milyar lira oldu. Sektörün özkaynakları 1 trilyon 688,4 milyar lira, aktif toplamı ise 2022 yıl sonuna göre 4 tilyon 754 milyar 999 milyon lira artarak 19 trilyon 102 milyar 389 milyon lira oldu. Aynı dönemde kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 1,64 olarak kaydedildi.
31 Temmuz 2023

Türkiye'nin Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile imzaladığı anlaşmaların ardından ülkeye sıcak para girişi bekleniyor. Bu durum, Merkez Bankası'nın faiz kararını etkileyebilir. Bazı ekonomistler, bu beklenti ışığında Merkez Bankası'nın faizi yüzde 20'nin altında tutabileceğini öngörüyor. Ancak, anlaşmanın ayrıntıları ve takvimi henüz belli değil. Anlaşmaların toplam değeri 50,7 milyar dolar olarak duyurulmuştu.
20 Temmuz 2023

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türk bankalarının kısa vadeli dış borçlarının yüksek seviyede olduğunu ancak genel seçim sonrasında politika değişiklikleriyle yeniden finansman baskılarının azaldığını belirtti. Bankaların toplam dış borcu 2023'ün ilk yarısında 126 milyar dolara ulaştı. Sektörün yabancı para likiditesi azalmış olsa da, kısa vadeli borç ödeme ve yabancı para mevduat çıkışını karşılamaya devam ettiği ifade edildi. Ayrıca, döviz korumalı mevduatların büyüklüğü ve lira istikrarına potansiyel riskler nedeniyle bu mekanizmanın gevşemesinin kademeli olacağı öngörüldü.
13 Kasım 2023

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Türk bankacılık sektörü 2022 yılında bir önceki yıla göre karını yüzde 366 oranında artırarak 433,46 milyar TL kar elde etti. Bu rekor artışın, yıl içinde yüzde 85 seviyelerine ulaşan enflasyon endeksli tahviller sayesinde gerçekleştiği belirtiliyor.
30 Ocak 2023

Bloomberg ajansının verilerine göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası'nın değer kaybını sınırlamak amacıyla 18 ayda 177 milyar dolarlık 'arka kapıdan' döviz satışı yaparak piyasaya müdahale etti. Seçim öncesinde dövize olan talebin artmasıyla döviz kurlarının yükselmesi üzerine TCMB, müdahalelerini artırdı ve döviz rezervlerini desteklemek için altın satışına başladı. Son bir ayda 49 milyar dolarlık bir satış gerçekleştirildi ve 14-21 Nisan haftasında brüt altın ve döviz rezervleri 5,4 milyar dolar azaldı.
9 Mayıs 2023

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) resmi bir ziyaret gerçekleştireceğini ve bu ziyaret sırasında önemli yatırım anlaşmalarının imzalanmasının planlandığını duyurdu. Şimşek, yabancı yatırımcıların Türkiye'ye dönüşüne dair güçlü belirtiler olmaması nedeniyle döviz bulmak amacıyla Körfez ülkelerine yönelmişti. Türkiye ile BAE arasındaki ilişkiler, bölgesel sorunlar nedeniyle uzun süredir gerilimliydi ve BAE, 15 Temmuz darbe girişiminin finansörü olmakla suçlanmıştı.
4 Temmuz 2023

Merkez Bankası, yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 58’den yüzde 65’e yükseltti. Ayrıca, 2024 ve 2025 yılları için enflasyon beklentileri de yüzde 36 ve yüzde 14 olarak belirlendi. Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, 2024’ün ikinci yarısında parasal sıkılaştırmanın birikimli etkilerinin de devreye girmesiyle güçlü ve sürekli bir dezenflasyon sürecinin başlamasını öngördüklerini bildirdi. Ancak, Merkez Bankası'nın enflasyon hedeflerini son 12 yılda tutturamadığı belirtildi.
2 Kasım 2023

Union Bancaire Privée yöneticisi Lamine Bougueroua, Reuters'a yaptığı açıklamada, Türk Lirası'nın yatırım için cazip bir noktada olmadığını ve TL'de yüzde 20'lik bir değer kaybı daha beklediklerini söyledi. Mehmet Şimşek'in Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine getirilmesiyle yabancı yatırımcıların ilgisinin artması beklenirken, piyasa aktörleri Türkiye'ye yatırım yapmak için erken olduğunu belirtiyor. Türkiye'de seçimlerden sonra ekonomide normalleşme sinyalleri verilse de, dolar/TL kuru seçimlerden önce 20 liranın altındayken, Şimşek sonrası ilk iş gününde 21 seviyesinin üstüne çıktı.
6 Haziran 2023

2022-23 yıllarında Türkiye'de yıllık ortalama %5 civarında gerçekleşen ekonomik büyüme, istihdam artışını yıllık ortalama %4,2 oranında sınırlı tuttu. Bu durum, ekonomik büyümenin istihdam yaratma kapasitesinin sınırlı olduğunu gösterdi ve 2023 yılsonunda atıl işgücü oranının %25'e ulaşmasına neden oldu. Türkiye, OECD genelinde en yüksek ikinci ekonomik büyüme oranına ve en düşük ikinci istihdam oranına sahip oldu. Ayrıca, en yüksek enflasyon oranına sahip ülke olarak kaydedildi. İşgücü piyasasındaki yapısal sorunlar ve beklenen konjonktürel sorunlar, ekonomik büyümenin yavaşlamasıyla birlikte işsizliğin artmasına yol açabilir.
16 Şubat 2024

2023 yılında Türkiye'de ekonomik büyüme, yüksek enflasyon oranlarına rağmen gerçekleşmiştir. Yılsonunda enflasyonun %65 civarında olduğu ve yılın ilk beş ayında %75'lere ulaşacağı tahmin edilmektedir. Merkez Bankası'nın yılsonu için %36 enflasyon hedefi, mevcut koşullarda ulaşılması zor bir hedef olarak görülmektedir. Ayrıca, kamu personeline yapılan yüksek maaş artışları ve emekli aylıklarındaki artışlara rağmen, emeğin milli gelirden aldığı pay düşük kalmış ve gelir dağılımındaki bozulma devam etmiştir.
1 Mart 2024

Mehmet Ali Verçin, Türkiye'nin ekonomik durumunu ve enflasyonla mücadelesini ele alıyor. Türkiye'nin yıllık 330 milyar dolar civarında sanayi malı tükettiğini ve dünya fiyatlarındaki azalışların Türkiye'nin cari açığını olumlu etkilediğini belirtiyor. Ancak, enflasyon üzerindeki etkisi net değil. Türkiye'nin geçmişte faiz oranlarını düşürebildiği dönemlerde IMF ve yabancı fonların önemli destek sağladığı, ancak şu anda yurt dışından beklenen fonlarda bir hareket olmadığı ve Merkez Bankası'nın ilave bir '128 milyar dolar' satabilecek durumda olmadığı vurgulanıyor. Bu durum, Türkiye'nin enflasyonla mücadelesini zorlaştırıyor.
14 Mart 2024
İşaretlediklerim