Adıyaman'ın Kürtek Dağı Çet yaylasında ot toplamaya giden köylüler, Orta Asya'da yolcuların ve çobanların yön bulmasını sağlayan, taşların üst üste konulmasıyla yapılan 'obo' kalıntıları buldu. Bu, kentte yapılan ilk 'obo' keşfi olarak belirtildi. Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan, oboların kentte ilk defa görüldüğünü ve eski dönemden günümüze kadar geldiğini belirtti. Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Doktor Öğretim Görevlisi Başaran Doğu Göktürk, obo geleneğinin eski Türk geleneğinde dağların, nehirlerin veya yol kesişme noktalarının ruhları olduğuna inanıldığını ve bu ruhların iyi olarak ifade edildiğini, ovalarda bu iyilerin bulunduğu noktalara yapılan taş yığmalar olduğunu söyledi.
3 Kasım 2023

Kuzey ve batı Avrupa'da 15 bin yıl önce yaşayan Magdaleniyen kültüründe yamyamlık, yaygın bir cenaze ritüeliymiş. İnsanlar ölülerini zorunluluktan değil, kültürlerinin bir parçası olarak yiyordu. Araştırmada, çeşitli Avrupa ülkelerindeki 59 Magdaleniyen bölgesi incelendi ve 25'indeki mezar kültürü yorumlandı. Araştırmacılar, 15 bölgede çiğneme izleri olan insan kalıntıları, kesik izleri olan kafatası kemikleri ve iliğini çıkarmak için kasıtlı olarak kırılmış kemiklere rastladı. Bu bulgular, yamyamlığın Magdaleniyen kültüründe yaygın olduğunu ve beslenme amaçlı değil, bir gömme ritüeli olarak benimsendiğini gösteriyor.
6 Ekim 2023

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Nebraska-Lincoln Üniversitesi'nden 21 yaşındaki bilgisayar mühendisliği öğrencisi Lufe Farritor, Herculaneum belgelerindeki bir kelimeyi çözen ilk insan oldu. Farritor, papirüslerdeki kömürleşmiş antik harfleri tespit eden bir yapay zeka programı geliştirdi ve 10 kadar harfi bulmayı başardı. Papirüs uzmanları, daha sonra, antik Yunanca'da imparatorluk rengi olarak kabul edilen, mor ve kızıl karışımı renk için kullanılan 'porfiro/πορφυρας' kelimesini bulmayı başardı.
23 Ekim 2023

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Meksika'nın düşük gelirli bir mahallesinde büyüyen ve otizmli olan Adhara Pérez Sánchez, okulda zorbalığa maruz kaldıktan sonra Yeteneklere Dikkat Merkezi'ne (CEDAT) gönderildi ve burada IQ'sunun 162 olduğu tespit edildi. Bu skor, Albert Einstein ve Stephen Hawking'in 160 IQ puanından daha yüksek. Adhara, ilkokulu beş, ortaokul ve liseyi altı yaşında tamamladı ve şu anda mühendislik alanında yüksek lisans yapıyor. Ayrıca Meksika Uzay Ajansı ile iş birliği yaparak genç kızların uzay araştırmalarına katılımını teşvik ediyor ve NASA'da astronot olmayı hedefliyor.
12 Mayıs 2023

Fransa'da doğan ilk panda olan Yuan Meng, neslinin devamı için Çin'e gönderildi. Yuan Meng, 2012'de Çinli yetkililerce Fransa'ya ödünç verilen ilk pandalar Yuan Zi ve Huan Huan'ın erkek yavrusu. Covid-19 salgını nedeniyle Çin’e gidişi ertelenen Yuan Meng'i uğurlamaya yüzlerce kişi geldi. 12 saat sürecek yolculuk boyunca bir veteriner Yuan Meng'e eşlik edecek ve yanına 90 kilogram bambu ağacı bitkisi konuldu.
25 Temmuz 2023

ABD'li oyuncu Edward Norton, PBS kanalındaki 'Kökenlerini Bulmak' programında Pocahontas'ın 12. dereceden büyükannesi olduğunu öğrendi. Norton, çocukluğunda ailesinden duyduğu Pocahontas ile ilgili hikayelerin gerçek olduğunu keşfetti. Ayrıca, programda atalarının köle sahibi olduğunu öğrenince bu durumun kendisini rahatsız ettiğini ifade etti. Tarihçi Henry Louis Gates Jr. tarafından sunulan bu bilgiler, yazılı ve sözlü tarihsel belgelerle destekleniyor.
5 Ocak 2023

Bilim insanları, Avustralya'nın Yeni Güney Galler bölgesinde 'ekidnapus' adı verilen antik bir yaratığın fosilleşmiş çene kemiği parçalarını keşfettiler. Bu yeni tür, ornitorenk ve dikenli karıncayiyenlere benzerliği nedeniyle 'Opalios splendens' olarak adlandırıldı. Yaklaşık 100 milyon yıllık olduğu tahmin edilen fosiller, paleontolog Elizabeth Smith ve kızı Clytie tarafından bulundu ve Avustralya Müzesi'ne bağışlandı. Araştırma ekibi, bu keşfin bölgede daha fazla kazı yapılması için fon sağlanmasını teşvik edeceğini umuyor.
16 Haziran 2024

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 'Blattella germanica' türü hamam böceklerinin genetik yapısının, 2 bin 100 yıl önce Asya'da yaşayan 'Blattella asahinai' türüne benzediği tespit edildi. Araştırmada, bu türün kıtalar arası ticari ve askeri hareketlilikler sebebiyle Ortadoğu ve Avrupa'ya ulaştığı ve buradan da dünyanın diğer bölgelerine yayıldığı belirtildi. Batı Avustralya Üniversitesi'nden Theo Evans, bu hamam böceklerinin hayatta kalmalarının insanlara gözükmemelerine bağlı olduğunu ve evrimsel olarak geceleri ortaya çıkacak şekilde adapte olduklarını söyledi.
21 Mayıs 2024

Paleontologlar, İspanya'nın Tenerife adasında 700 bin yıl öncesine ait, mükemmel biçimde korunmuş bir kertenkele iskeleti keşfetti. Buluntu, soyu tükenmiş dev kertenkele türü 'Gallotia goliath' olabilir. Keşif, Kanarya Adaları'nın tarih öncesi yaban hayatına ve paleoekolojisine dair değerli bilgiler sağlıyor. Gelecekteki araştırmalar, fosilin anatomik özelliklerinin ayrıntılı incelenmesine odaklanarak bölgedeki biyolojik çeşitlilik ve çevresel değişiklikler hakkında daha geniş çalışmalara katkıda bulunacak.
3 Temmuz 2024

Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, Güney Afrika'daki meteor kalıntılarını inceleyerek 3,26 milyar yıl önce Dünya'ya çarpan dev bir göktaşının erken yaşamı tetiklemiş olabileceğini öne sürdü. Araştırma, bu çarpmanın Dünya'da yaşamın gelişmesine elverişli koşullar yarattığını ve demir açısından zengin derin suların yüzeye çıkmasına neden olan tsunamiler oluşturduğunu belirtiyor. Bu bulgular, göktaşı çarpmalarının sadece yıkım getirmediği, aynı zamanda yaşamın gelişmesine katkıda bulunduğu fikrini destekliyor.
22 Ekim 2024

Almanya'da yapılan bir araştırma, Florida Marangoz karıncalarının kendi türünden bir başka karıncanın hayatını kurtarmak için bacak ampütasyonu yaptığını belgeledi. Bu, hayvanlar aleminde bir türün üyesinin bir başkasının hayatını kurtarmak için bir vücut parçasını kestiği ilk örnek olarak kaydedildi. Ayrıca, bazı karınca türlerinin diğer kolonilerin larvalarını kaçırıp köleleştirdiği ve bu köle karıncaları kendi kolonilerinde bakım görevleri için kullandığı gözlemlendi. Bu tür davranışlar, karıncaların topluluk odaklı ve karmaşık sosyal yapılarının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Arjantin'in Santa Cruz eyaletinde, Çin ve Arjantinli araştırmacılar tarafından Jura dönemine ait 161 milyon yıllık bir kurbağa yavrusu fosili bulundu. Fosilin, bugüne kadar kayıtlara geçen en eski ve en iyi korunmuş iribaş fosili olduğu belirtildi. Fosilin, soyu tükenmiş 'notobatrachus degiustoi' türüne ait olduğu ve günümüz kurbağalarına benzer anatomik özellikler taşıdığı ifade edildi. Bu keşif, kurbağaların evrim sürecine dair önemli bilgiler sunabilir.
31 Ekim 2024

Norveç'in Trondheim kentinde, 1197'deki bir kuşatma sırasında bir kuyuya atıldığı anlatılan adamın kemikleri bulundu. Arkeologlar, 1938'de keşfedilen iskeletin, 2014-2016 yıllarında yapılan kazılarla efsanedeki adama ait olabileceğini belirtti. Radyokarbon testi ve DNA analizleri, kemiklerin efsanedeki tarihle uyumlu olduğunu ve adamın güney Norveç kökenli olduğunu gösterdi. Bu keşif, tarihi efsanelerin gerçek karakterlere dayanabileceğini ve sagaların tamamen kurgu olmadığını ortaya koydu.
28 Ekim 2024

Ordu'daki Aziz Konstantin ve Helena Manastırı'nda yapılan kazı çalışmalarında, erken Bizans dönemine ait in-situ zemin mozaiği bulundu. Bu mozaik, Ordu'da bulunan ilk in-situ zemin mozaiği olma özelliği taşıyor. Mozaikteki geometrik ve bitkisel motifler, milattan sonra 5 ile 6'ncı yüzyıl arasında yapıldığı düşünülüyor. Kazı çalışmaları Ordu Müzesi Müdürlüğü ve Doç. Dr. Seçkin Evcim'in bilimsel sorumluluğunda gerçekleştirildi.
11 Ağustos 2024

Everest Dağı'nda bulunan bir botun, 1924 yılında zirveye tırmanırken kaybolan İngiliz dağcı Andrew Comyn Irvine'a ait olduğu düşünülüyor. Botun içinde bir ayak ve yün çorap bulunurken, üzerinde 'A.C. IRVINE' yazan bir isim etiketi tespit edildi. Bu bulgu, Irvine'ın başına ne geldiğini anlamaya yönelik ilk gerçek kanıt olarak değerlendiriliyor. Irvine'ın ailesi, bulunan ayağın gerçekten dağcıya ait olup olmadığını belirlemek için DNA örneği verdi.
12 Ekim 2024

Arkeologlar, Avusturya'nın Irschen bölgesinde 1500 yıllık bir Hıristiyan eseri keşfetti. Fildişinden yapılmış ve Hıristiyan motifleriyle süslenmiş olan bu pyx, geç antik çağda bir kilisenin yan şapelinde bulundu. Bu türden sadece 40 civarında fildişi kutusu olduğu biliniyor ve en son 100 yıl önce benzer bir keşif yapılmıştı. Eserin, bir azizin kutsal emanetlerini saklamak için kullanıldığı düşünülüyor.
27 Haziran 2024

İsrail'de 13 yaşındaki Yair Whiteson, babasıyla yürüyüş yaparken yaklaşık 2 bin yıllık bir Roma yüzüğü buldu. Yüzükte bilgelik ve savaş tanrıçası Minerva tasvir edilmiş. Bronzdan yapıldığı anlaşılan yüzüğün Geç Roma Dönemi'nde İsrail'e geldiği tahmin ediliyor. Yüzük, İsrail Ulusal Hazineler Dairesi'ne devredilerek Kudüs'teki Jay ve Jeanie Schottenstein İsrail Arkeolojisi Ulusal Kampüsü'nde sergilenecek.
22 Temmuz 2024

Çin Bilim Akademisi'ndeki bilim insanları, Ay'dan toplanan örnekleri inceleyerek dinozorlar Dünya'da yaşarken Ay'ın volkanik aktiviteye sahip olduğunu ortaya çıkardı. Chang'e 5 uzay aracı tarafından yaklaşık dört yıl önce toplanan örneklerde, 120 milyon yıl önce oluşmuş volkanik cam parçaları bulundu. Bu bulgu, Ay'ın varoluş sürecinin çoğunda volkanik olarak aktif olduğunu gösteriyor. Araştırma, Science dergisinde yayınlandı.
6 Eylül 2024
İşaretlediklerim