Genetik mutasyonlar ebeveynden çocuğa geçerek kansere yol açabiliyor. Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nden Prof. Dr. Banu Arun, meme kanseri tanısı alan hastaların genetik test yaptırması gerektiğini belirtti. Genetik testler, kanser riskini belirlemede ve tedavi planlamasında önemli rol oynuyor. Türkiye'de de yapılabilen bu testler, kişiye özgü tarama fırsatı sunuyor ve erken tanı ile koruyucu önlemler alınmasını sağlıyor.
10 Eylül 2024

Bilim insanları, demans riskini tahmin edebilecek bir araç geliştirmek amacıyla yapay zeka kullanarak bir milyondan fazla beyin taramasını inceleyecek. Edinburgh ve Dundee Üniversiteleri'ndeki araştırmacılar, NEURii adlı küresel bir araştırma projesi kapsamında İskoçya'daki hastalardan on yılı aşkın süredir elde edilen tomografi ve emar taramalarını analiz edecek. Bu çalışma, doktorların demans riskini daha iyi belirlemesine yardımcı olabilecek kalıpları tespit etmeyi hedefliyor. Ayrıca, toplanan veriler gelecekteki araştırmalar için kullanılacak ve demansın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak.
26 Ağustos 2024

ABD'nin Las Vegas şehrinde düzenlenen CES (Consumer Electronics Show) fuarında, idrar ve dışkıyı analiz ederek sağlık durumu hakkında erken uyarılar sunan akıllı tuvaletler dikkat çekti. Withings, Avrupa'da U-Scan adlı idrar tahlil aparatını piyasaya sürdü ve ABD'de de satışa çıkarmak için FDA ile görüşmeler yapıyor. Vivoo, evde idrar test şeritlerini akıllı tuvaletle birleştirdi. İsrailli girişim Olive, özel bir klozet kapağı ile idrar analizi yapmayı vaat ediyor. SZM ise dışkının görsel analizini yaparak bağırsak hareketlerini kaydediyor.
9 Ocak 2023

Akıllı telefonların aşırı kullanımı sonucu 'Smartphone Pinky' adı verilen yeni bir rahatsızlık ortaya çıktı. Bu durum, akıllı telefonu desteklemek için serçe parmağının aşırı kullanılmasından kaynaklanıyor ve parmakta girintilere neden olabiliyor. Mesleki terapist Andrew Bracken, bu durumun resmi bir tıbbi teşhis olmadığını, ancak uzun vadede karpal tünel sendromu gibi ciddi sorunlara yol açabileceğini belirtiyor. Bracken, akıllı telefon kullanımını azaltmak ve katlanabilir telefon kulpları kullanmayı öneriyor.
22 Şubat 2024

ABD'li cerrahlar, Nebraska-Lincoln Üniversitesi ve Virtual Incision şirketi işbirliğiyle, uzaktan kontrol edilebilen Minyatür Vivo Robotik Asistan (MIRA) robotu kullanarak Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) bir cerrahi operasyon simülasyonu düzenledi. SpaceMIRA adı verilen robot, hem önceden programlanmış hem de uzaktan kontrol edilebilen operasyonlar yapabilme kapasitesine sahip. SpaceX roketiyle ISS'ye gönderilen SpaceMIRA, istasyonda kullanılan ilk cerrahi robot oldu. Bu başarı, dünyadaki sağlık tesisleri için de yeni imkanlar sunabileceğinin sinyalini verdi.
15 Şubat 2024

Limerick Üniversitesi'nden İrlandalı araştırmacılar, vücut ısısını enerjiye dönüştürebilecek bir cihaz geliştirmeyi hedefliyor. Bu cihaz, GPS takip cihazları ve akıllı saatler gibi taşınabilir elektronik cihazların vücut ısısıyla çalışmasını sağlayabilir. Araştırmacılar, lignin bazlı esnek malzemeler kullanarak çevre dostu süperkapasitörler geliştirdi. Bu gelişme, enerji verimliliğini artırmayı ve çevresel etkileri azaltmayı amaçlıyor.
7 Kasım 2024

ABD'de Maryland Üniversitesi hastanesinde genetiği değiştirilmiş domuz kalbi nakledilen 58 yaşındaki Lawrence Faucette, bir ayı geride bıraktı. Faucette, domuz kalbi nakledilen ikinci kişi oldu. Bu deneysel ameliyat, geleneksel kalp nakline uygun olmayan Faucette'in ömrünü uzatmak için son umut olarak görülüyordu. Şu ana kadar doktorlar, Faucette'in yeni kalbinin iyi çalıştığını ve vücudunun herhangi bir ret belirtisi göstermediğini belirtiyorlar. ABD'de her yıl 6 binden fazla kişi organ nakli olmadan hayatını kaybediyor ve bilim insanları, hayvanların donör olarak kullanılmasının bir gün organ bağışlarındaki büyük sıkıntıyı telafi edebileceğini umuyor.
25 Ekim 2023

Google'ın yapay zeka program geliştirme şirketi DeepMind, AlphaMissense adlı yeni bir sistemle insan DNA'sındaki hastalıklara yol açan genlerin tespitini hızlandırıyor. Sistem, DNA ipliklerindeki bileşenlerin sırasını kontrol ederek çalışıyor ve sıralamadaki hataların hastalığa yol açabileceğini belirliyor. Bu gelişme, hastalıkların daha hızlı teşhis edilmesine ve daha etkili tedavi yöntemlerinin bulunmasına yardımcı olabilir.
19 Eylül 2023

Britanya'da geliştirilen yeni bir kan testi, meme kanserinin nüksetmeden önce yıllar önce geri dönüp dönmeyeceğini tespit edebiliyor. Bu test, tümör DNA'sının izlerini tespit ederek hangi hastaların kanserlerinin geri döneceğini yüzde 100 doğrulukla belirliyor. Araştırma, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nden bir ekip tarafından 78 hasta üzerinde yapıldı ve sonuçlar Amerikan Klinik Onkoloji Derneği konferansında sunuldu. Testin, tedavinin daha erken başlamasına ve hayatta kalma oranlarının iyileştirilmesine katkı sağlaması bekleniyor.
4 Haziran 2024

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024

Rhode Island Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, mikroplastiklerin memelilerin beyinlerinde iltihaplanmaya neden olduğunu ve davranış değişikliklerine yol açabileceğini belirledi. Araştırmada, farklı yaşlardaki farelere üç hafta boyunca mikroplastikle kirlenmiş su içirildi ve farelerin beyinlerinde ve karaciğerlerinde iltihaplanma belirtileri, hayvanların davranışlarında da değişiklikler gözlendi. Bu değişiklikler, özellikle yaşlı hayvanlarda belirgindi ve insanlarda demans hastalarında görülen semptomlara benziyordu.
1 Eylül 2023

Britanya'da 18 aylık Opal Sandy adlı çocuk, doğuştan işitme engelli olmasına rağmen, gen terapi yöntemiyle işitme duyusu kazandı. Bu yöntemde, OTOF genindeki mutasyonlar nedeniyle üretilmeyen otoferlin proteinini sağlayacak gen, zararsız bir virüs aracılığıyla hastaya aktarıldı. Sadece 16 dakika süren bir ameliyatla uygulanan bu terapi, Opal'ın yumuşak sesleri ve fısıltıları bile neredeyse normal şekilde duymasını sağladı. Bu başarı, sağırlıkla mücadelede yeni bir dönem olarak değerlendiriliyor.
9 Mayıs 2024

Boston Üniversitesi ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver, optimizasyon ve iktisadi tasarım prensiplerinden yararlanarak dünyanın ilk karaciğer çapraz nakil sistemini geliştirdi. Sistem, organın en efektif şekilde hastalara ulaştırılmasını sağlamak amacıyla tasarlandı. Sistem, ilk kez Malatya'daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde kullanıldı ve dünyanın şimdiye kadarki en büyük karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Sönmez ve Ünver, ayrıca canlı vericiden alınan akciğerlerin de en doğru hastalara dağıtılmasının formülü ve bilgisayar yazılımını geliştirdi.
13 Ağustos 2023

Apple, konuşma ve görme yetisini kaybetme riski olan kişilere yardımcı olacak 'Personal Voice' adlı bir özelliği tanıttı. Bu özellik sayesinde, kullanıcılar iPhone veya iPad'lerinde 15 dakikalık bir metni okuyarak kişisel seslerini oluşturabilecekler ve bu ses, yazılı mesajları sesli olarak iletmek için kullanılabilecek. Ayrıca, Apple bilişsel engelleri olan kullanıcılar için temel uygulamaların kolaylaştırılmış sürümlerini de sunuyor. Bu yeniliklerin iOS 17 sürümü ile kullanıma sunulması bekleniyor.
18 Mayıs 2023

Ramazan ayında beslenme alışkanlıklarının değişmesiyle birlikte, kimlerin oruç tutabileceği konusu gündeme gelmektedir. Bengi Başer, diyabet hastaları, düzenli hipoglisemik atak geçirenler, tansiyon ve kalp hastaları, vücut direnci düşük olanlar, böbrek yetmezliği olanlar, hamileler, yeni ameliyat geçirenler ve kemoterapi tedavisi görenler gibi riskli grupların oruç tutmamaları gerektiğini ifade etmiştir. Bu kişilerin oruç tutmak istemeleri durumunda doktor kontrolünde hareket etmeleri önerilmektedir.
23 Mart 2024

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

Avustralya'nın başkenti Canberra'da, 64 yaşındaki bir kadının beyninden 8 santimetre uzunluğunda canlı bir solucan çıkarıldı. Kadın, karın ağrısı, ishal, kuru öksürük, ateş ve aşırı terleme şikayetleriyle hastaneye başvurmuştu. MR taraması sonucu anormal beyin aktiviteleri tespit edilen kadın ameliyata alındı. Ameliyat sırasında çıkarılan solucanın, genellikle pitonlarda görülen bir parazit türü olduğu belirlendi.
28 Ağustos 2023

Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Göktürk Fındık, lokal ileri akciğer kanseri ameliyatlarında kullanılan ve yapay protez yerine farklı bir dikiş tekniği kullanan 'Fındık tekniği'ni geliştirdi. Bu teknik, enfeksiyon, aritmi ve tekrar ameliyat olma risklerini azaltıyor ve hastaların ameliyat sonrası sürecini rahatlatıyor. Fındık, bu tekniği 2018'den beri uygulamakta olup, yaklaşık bir ay önce Avrupa'nın saygın bilimsel dergilerinden birinde yayımlandı.
29 Nisan 2024

İngiliz ilaç şirketi GSK ve Johns Hopkins Sıtma Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen bir çalışmada, sıtma hastalığının yayılmasını engelleyebilecek bir bakteri türü keşfedildi. Bu bakteri, 'Delftia tsuruhatensis Tres Cantos 1 (TC1)' ismiyle bilinir ve sivrisineklerin tükürük bezinde ve orta bağırsağında sıtmaya sebep olan parazitlerin miktarını azaltır. TC1 bakterisi, 'Harmane' isimli bir molekül salgılar ve bu molekül, sivrisinek ısırığıyla insana bulaşan parazitte yüzde 75 azalmaya sebep olur.
4 Ağustos 2023

İngiltere'deki Great Ormond Street Hastanesi'nde uygulanan yeni bir tedavi yöntemi sayesinde, sekiz yaşındaki Aditi Shankar'ın vücudu, nakil böbreği reddetmedi. Aditi'nin bağışıklık sistemi, annesinden alınan kök hücrelerle yeniden inşa edildi ve böbrek nakli sonrasında vücudu, nakledilen organı kendi organı gibi kabul etti. Bu sayede Aditi, organ reddini önlemek için genellikle günlük olarak alınması gereken ilaçların uzun vadeli yan etkilerinden korundu.
24 Eylül 2023
İşaretlediklerim