Cambridge Üniversitesi'ndeki Wellcome Sanger Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırma, kök hücrelerden laboratuvar ortamında insan cildi üretmeyi başardı. Araştırma, cildin yaşlanmasını geciktirebileceğini ve cilt nakli için hücre üretimi ile yara izlerinin önlenmesinde kullanılabileceğini öne sürüyor. Çalışma, bağışıklık hücrelerinin derideki kan damarlarının oluşumunda kritik bir rol oynadığını da ortaya koydu. Bu gelişme, cilt gençleştirme ve organların canlandırılması gibi konularda yeni araştırma alanları açabilir.
17 Ekim 2024

Meta'ya bağlı popüler mesajlaşma uygulaması WhatsApp, kullanıcıların gönderdikleri mesajları 15 dakika içinde düzenleyebilmelerine imkan tanıyacak bir güncelleme yapacağını duyurdu. Düzenlenen mesajlar 'düzenlendi' ifadesiyle işaretlenecek, ancak alıcılar düzenleme geçmişini göremeyecekler. Bu özellik, uçtan uca şifreleme ile korunacak ve önümüzdeki haftalarda iki milyar kullanıcıya sunulacak.
23 Mayıs 2023

Twitter'ın sahibi Elon Musk, Facebook kurucusu Mark Zuckerberg ile planlanan dövüş öncesi boyun ve sırt problemi yaşadığını ve ameliyat olması gerekebileceğini belirtti. Musk, daha önce Zuckerberg'e, Twitter alternatifi bir platform kuracağı haberlerinin ardından dövüş için meydan okumuştu. Zuckerberg, bu teklifi kabul etmiş ve antrenmanlara başlamıştı. Musk, dövüşün canlı yayınlanacağını ve tüm gelirin savaş gazilerine bağışlanacağını söylemişti.
7 Ağustos 2023

ABD'deki Mayo Clinic, Google tarafından geliştirilen ve tıbbi bilgilerle ilgili soruları yanıtlamak üzere tasarlanmış yapay zeka sohbet robotu Med-PaLM 2'yi nisandan beri test etmektedir. The Wall Street Journal'ın haberine göre, bu robot özellikle doktorlara sınırlı erişimi olan ülkeler için yararlı olabilir. Ancak Med-PaLM 2'nin şu an için mükemmel olmadığı, doktorların verdiği cevaplara kıyasla daha fazla yanlışlık ve alakasız bilgi içerdiği belirtilmiştir. Yine de muhakeme ve kanıt gösterme gibi konularda doktorlarla benzer performans sergilediği ifade edilmiştir.
10 Temmuz 2023

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

Britanya'daki bilim insanları, 50 yıllık araştırmalar sonucunda yeni bir kan grubu sistemi olan MAL'ı tanımlamayı başardı. Bu keşif, 1972'de hamile bir kadının kan örneğinde eksik olan AnWj antijeninin incelenmesiyle başladı. MAL kan grubu, nadir görülen bir sistem olup, hücre zarlarının stabil kalmasında ve hücre içi taşımada hayati bir rol oynayan MAL proteini ile ilişkilidir. Bu keşif, nadir kan grubu özelliklerine sahip hastaların daha iyi anlaşılmasına ve tedavi edilmesine olanak sağlayacak.
19 Eylül 2024

İsveç'teki Lund Üniversitesinde yapılan bir araştırma, dövme yaptıran kişilerin lenf kanserine yakalanma riskinin yüzde 21 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2007-2017 yılları arasında lenf kanseri tanısı konulan 20 ila 60 yaşlarındaki 11 bin 905 kişinin verilerini inceledi. Araştırmacılar, dövme mürekkebinde bulunan kanserojen kimyasalların vücuda girdiğini ve iltihaplanmayı tetikleyerek kanser riskini artırdığını belirtti. Araştırmanın sonuçları 'Science Direct' adlı internet sitesinde yayımlandı.
29 Mayıs 2024

Bir araştırmaya göre, yapay zeka, nadir görülen kanser türlerinden retroperitoneal sarkomun agresiflik derecesini belirlemekte, mevcut yöntemlere göre iki kat daha başarılı. Araştırma, yapay zekanın çıplak gözle görülemeyen detayları tanımlayarak yüzde 82 oranında doğru sonuçlar verdiğini, laboratuvar analizlerinde ise başarı oranının yüzde 44 olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu teknoloji sayesinde tedavinin iyileştirilebileceğini ve her yıl binlerce kişinin yararlanabileceğini belirtti.
1 Kasım 2023

İsveç ve İsviçreli araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışma, yapay zeka programı ChatGPT'nin doktorlardan yaklaşık 10 kat daha hızlı tıbbi rapor hazırlayabildiğini ortaya koydu. Acta Orthopaedica dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, doktorlar ve ChatGPT tarafından doldurulan hastane taburcu kağıtları arasındaki farkı alanında uzman 15 kişilik bir heyet ayırt edemedi. ChatGPT, benzer kalitedeki bir raporu ortalama 2,9 dakikada hazırlarken, doktorlar için bu süre 27,8 dakika oldu. Uppsala Üniversitesi Hastanesi'nde ortopedi doktoru olan Cyrus Broden, yapay zekanın doktorların iş yükünü azaltabileceğini ve hastalara daha fazla zaman ayırma imkanı sunabileceğini belirtti.
29 Mart 2024

Van'ın Çatak ilçesindeki Kaniya Bekan Nekropolü'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, 3 bin 200 yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen iskeletlerin kafataslarında beyin ameliyatı izleri tespit edildi. Yaklaşık 400 insan iskeletinden 30'unda görülen bu izler, antik çağlarda kullanılan dört farklı cerrahi tekniği gösteriyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Yılmaz'ın açıklamalarına göre, ameliyat edilen bireylerin yüzde 60'ı iyileşmiş, bu da dönemin cerrahi başarısını ortaya koyuyor.
27 Kasım 2023

Fransa Atom Enerjisi ve Alternatif Enerjiler Kurumu (CEA), dünyanın en güçlü manyetik rezonans görüntüleme (MRI) cihazı olan Iseult ile insan beyninin en net görüntüsünü yayınladı. Bu cihaz, 11,7 Tesla manyetik gücüne sahip olup, hastanelerde kullanılan cihazlara kıyasla çok daha hızlı ve detaylı görüntüler elde edebiliyor. 20 gönüllü üzerinde test edilen cihaz, neredeyse 4 dakikada en net beyin görüntüsünü elde etti. Iseult Projesi, nörodejeneratif hastalıklar ve psikiyatrik bozukluklar üzerine araştırmalar yapmayı hedefliyor ve bu ultra detaylı görüntülerin, Alzaymır ve Parkinson gibi hastalıkların teşhisinde önemli bir rol oynaması bekleniyor.
4 Nisan 2024

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Humane şirketi tarafından geliştirilen yapay zeka destekli Ai Pin, ekranı ortadan kaldırarak lazer mürekkebinin yansıdığı eller üzerinde çalışan bir teknoloji sunuyor. Akıllı saat boyutundaki bu cihaz, avuç hareketleriyle menüler ve deneyimler oluşturabiliyor, fotoğraf ve video çekimi gibi özellikler sunuyor, ayrıca sesli komutlar ve tercümanlık hizmeti gibi işlevlere sahip. Ai Pin, Mobil Dünya Kongresi'nde tanıtıldı ve Microsoft, OpenAI gibi büyük şirketlerle ortaklık kurdu. Cihaz, ABD'de 699 dolar başlangıç fiyatı ve aylık 24 dolarlık abonelik ücretiyle satışa sunulacak.
28 Şubat 2024

Daha önce insan kanında, plasentada ve anne sütünde mikroplastikler keşfedilmişti. Son yapılan bir çalışmada, Çin'de evlilik öncesi sağlık değerlendirmeleri kapsamında test edilen tüm meni örneklerinde mikroplastik kirliliği bulundu. Araştırmacılar, mikroplastiklerin üreme sağlığı üzerindeki olası zararları konusunda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Mikroplastiklerin insan vücudunda yaygın şekilde bulunması, çevresel kirliliğin insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini gündeme getiriyor.
12 Haziran 2024

Tokyo Üniversitesi'ndeki bilim insanları, laboratuvar ortamında insan cildine benzeyen, kendi kendini onarabilen ve gülümseyebilen bir robot yüz üretti. Bu sentetik deri, kolajen bazında insan derisi hücresinden yapılarak robota yapışıyor ve insan bağlarını taklit ediyor. Araştırmacılar, ileride ter bezleri, gözenekler ve sinir gibi özellikler ekleyerek cildi gerçek cilde en yakın hale getirmeyi hedefliyor. Bu gelişme, insansı robotların geliştirilmesi ve kozmetik ürünlerin test edilmesinde yenilikçi uygulamalara fırsat verebilir.
1 Temmuz 2024

Beş yaşındaki Jordan Marotta'ya, Open Bionics adlı şirket tarafından üretilen özel yapım, 3D baskılı biyonik kahraman kolu takıldı. Bu protez, kas kasılmalarını algılayıp biyonik el hareketlerine dönüştüren özel sensörler kullanıyor. Jordan, sol eli eksik doğmuştu ve bu yeni protez sayesinde scooter'ını tutup gezintiye çıkabiliyor. Annesi Ashley Marotta, Jordan'ın protez kolu aldıktan sonra çok mutlu olduğunu ve hemen okula gidip arkadaşlarına göstermek istediğini belirtti.
27 Mayıs 2024

Mesajlaşma uygulaması WhatsApp, kullanıcıların 'benden sil' komutunu geri alabileceklerini duyurdu. Bu özellik sayesinde, kullanıcılar yanlışlıkla sildikleri mesajları geri getirebilecek ve isterlerse mesajı herkesten silebilecekler. Bu yenilik, kullanıcıların mesaj yönetimini daha esnek hale getirmeyi amaçlıyor.
22 Mayıs 2024

Japon bilim insanları, bitkilerin yaralanmalara ve otobur hayvanların saldırısına karşı bir dizi sinyal yaydığını ve bu sinyallerin otoburları uzaklaştırmak ve doğal düşmanlarını çekmek gibi birçok fayda sağladığını ortaya koydu. Bu sinyaller, bitkiler makinelerden zarar gördüğünde ya da böcek saldırısına uğradığında diğerlerini uyarmak için salınıyor. Araştırmacılar, tehlikeye dair ipuçlarının ilk olarak bitkinin içine girip çıkmasına izin veren 'stoma' adlı yapı tarafından tespit edildiğini gördü. Bu keşif, tarımda ve küresel gıda üretiminde daha etkili haşere kontrollerinin geliştirilmesinin önünü açabilir.
18 Ekim 2023

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.
21 Haziran 2024

Türkiye'deki hastanelerde, inme (felç) geçiren hastalara ilk 4.5 saat içinde verilmesi gereken damar açıcı ilaç (tPA) bulunmaması, sakatlık ve ölümlere yol açıyor. İnme, Türkiye'de önemli bir halk sağlığı sorunu olup, kalıcı engellilikte birinci, ölümlerde ise ikinci sıradaki etken. İnme tedavisinde kullanılan tPA ilacının üretimi, dünyada tek bir firmanın tekelinde olup, Türkiye'de son bir-iki yıldır ilaç temininde sorunlar yaşanıyor. İnme tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem olan mekanik tedavilerde de maliyet sorunları nedeniyle hastaneler gerekli tıbbi malzemeleri bulamıyor veya bulunduramıyor.
5 Eylül 2023
İşaretlediklerim