Oxford Sözlüğü 'brain rot' kelimesini yılın kelimesi olarak seçti

Oxford Sözlüğü 'brain rot' kelimesini yılın kelimesi olarak seçti ile benzer, 26 olumlu, 42 olumsuz, ve 30 önemli olmak üzere, toplam 95 olay izlendi.

Twitter Elon Musk Ekşi Sözlük Instagram ABD Google TikTok Yaman Akdeniz ChatGPT Facebook Meta İstanbul Barosu Diken Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu OpenAI Microsoft EngelliWeb Reuters BTK X The Guardian Roblox İfade Özgürlüğü Derneği Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Kemal Kılıçdaroğlu LinkedIn Başak Purut The New York Times Britanya
Twitter Elon Musk Ekşi Sözlük Instagram ABD Google TikTok Yaman Akdeniz ChatGPT Facebook Meta İstanbul Barosu Diken Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu OpenAI Microsoft EngelliWeb Reuters BTK X The Guardian Roblox

ABD'nin köklü sözlük yayıncısı Merriam-Webster, 'otantik' kelimesini 2023 yılının kelimesi olarak belirledi. Bu seçimin, yapay zeka gelişmeleri ve sosyal medyanın etkisiyle gerçek ile sahte arasındaki sınırların bulanıklaşmasından kaynaklandığı ifade ediliyor. Yapay zeka, metin ve görsel içeriklerin doğruluğuna olan ilgiyi artırırken, markalar ve ünlüler de 'otantik' kelimesinin popülerleşmesine katkı sağlıyor. Ayrıca, 'deepfake', 'rizz' ve 'indict' kelimeleri de 2023'te sık kullanılan diğer kelimeler arasında yer alıyor.
30 Kasım 2023

Dictionary.com, 2024 yılı için 'Demure' (Ağırbaşlı) kelimesini yılın kelimesi olarak seçti. Bu kelimenin kullanımı, TikTok fenomeni Jools Lebron'un videoları sayesinde büyük bir artış gösterdi. 'Demure' kelimesi, sosyal medyada yeni bir anlam kazanarak, bir kişinin görünümü ve davranış biçimiyle ilişkilendirilmeye başlandı. Kim Kardashian ve Jennifer Lopez gibi ünlüler de bu kelimeyi kullanarak popülerliğini artırdı.
29 Kasım 2024

Cambridge Sözlüğü, 'manifest' kelimesini 2024 yılının kelimesi olarak seçti. Kelimenin sosyal medyada ünlü isimler tarafından sıkça kullanılması, popülerliğini artırdı. 'Manifest' kelimesi, tarihsel olarak 'açık' veya 'belirgin' anlamında kullanılırken, günümüzde 'bir şeyi hayal etmek veya istemek yoluyla gerçekleşmesini sağlamak' anlamını kazandı. Ancak, bu yeni anlamın bilimsel bir temeli olmadığı belirtiliyor.
20 Kasım 2024

Ekşi Sözlük, iktidarın deprem ihmallerini eleştiren içerikler nedeniyle 'milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması' gerekçesiyle 25 Şubat'ta erişime engellenmişti. Mahkeme kararıyla erişim engeli kaldırılan site, itiraz sonrası tekrar kapatılmış ve yeni bir alan adı olan 'eksisozluk2023.com' kullanılmaya başlanmıştı. Ancak bu yeni alan adı da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından erişime engellendi. Site yönetimi bunun üzerine 'eksisozluk42.com' adlı başka bir alan adını kullanmaya başladı, fakat bu alan adı da seçim gecesi engellendi.
14 Mayıs 2023

Avustralya'daki Macquarie Sözlüğü, 'Enshittification' kelimesini yılın kelimesi olarak seçti. Bu terim, Kanadalı bilim kurgu yazarı Cory Doctorow tarafından sosyal medya platformlarının kullanıcıları ve ticari müşterileri kötüye kullanarak sonunda başarısızlığa uğramasını tanımlamak için kullanılıyor. Kelime, Avustralya'da hem halk hem de sözlük komitesi tarafından seçildi ve günümüz dünyasında birçok kişinin hissettiği durumu özetlediği belirtildi.
27 Kasım 2024

Ekşi Sözlük, iktidarın deprem ihmallerini eleştirdikten sonra 'milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması' gerekçesiyle 25 Şubat'ta kapatılmış ve mahkeme kararıyla erişim engeli kaldırılmıştı. Ancak site, itiraz sonrası kısa bir süre açık kaldıktan sonra tekrar kapatıldı. Yönetim, siteyi 'eksisozluk2023.com' adıyla yeni bir alan adına taşıdı. Ancak bu yeni alan adı da Ankara 6'ncı Sulh Ceza Hakimliği tarafından genel seçimlerden bir gün önce yine aynı gerekçeyle erişime engellendi.
14 Mayıs 2023

Collins Dictionary, bu yılın kelimesi olarak 'Brat' kelimesini seçti. Bu kelime, şarkıcı Charli XCX'in albümünden esinlenerek özgüveni yüksek, bağımsız ve hazcı kişilik anlamında kullanılmaya başlandı. 'Brat', TikTok'ta popülerleşen ve diğer trendlerin reddi olarak görülen bir kavram haline geldi. Ayrıca, Taylor Swift'in 'Era'sı ve 'Delulu' gibi kelimeler de bu yılın listesine girdi, bu kelimelerin popülerleşmesinde sosyal medya platformlarının etkisi büyük oldu.
1 Kasım 2024

Dünya genelinde bu yıl düzenlenecek seçimlerde, yapay zekanın aldatıcı kullanımına karşı mücadele etmek üzere 20 teknoloji şirketi bir araya geldi. Bu şirketler, zararlı yapay zeka içeriklerini tespit edip karşı koymak için birlikte çalışacaklarını taahhüt eden bir anlaşma imzaladı. Anlaşma, seçmenleri yapay zeka tarafından oluşturulan zararlı içeriklerden korumayı amaçlıyor ve çevrim içi toplulukları bu tür içeriklere karşı koruma altına almayı hedefliyor. İmza atan şirketler arasında Adobe, Amazon, Google, IBM, Meta, Microsoft ve daha birçok önemli teknoloji firması yer alıyor.
16 Şubat 2024

Google, her yıl olduğu gibi 2023 yılında da en çok aranan kelimeleri ve trendleri paylaştı. Türkiye'de 'deprem', 'Sinan Oğan', 'meteor yağmuru' ve 'Yalı Çapkını' gibi kelimeler en çok arananlar arasında yer aldı. Ayrıca, dünya çapında 25 yıllık arama verileri de paylaşılarak, Beyonce, Rihanna, Cristiano Ronaldo ve Spider Man gibi isimlerin en çok arananlar listesinde olduğu belirtildi. Türkiye'deki arama trendleri ise çeşitli kategoriler altında toplandı ve deprem ile seçimlerin gündemi belirlediği görüldü.
11 Aralık 2023

Ekşi Sözlük adlı popüler katılımcı sözlük platformuna erişim engeli getirilmesi, sosyal medyada geniş yankı buldu. Platformun Twitter hesabından ve üst yöneticisi Başak Purut tarafından erişim engeli kararının fark edildiği ve yetkililerden bilgi alınmaya çalışıldığı duyuruldu. İfade Özgürlüğü Derneği'nin projesi EngelliWeb, kararın 21 Şubat'ta alındığını açıkladı. Karar, sosyal medyada çeşitli tepkilere neden oldu; bazı kullanıcılar sansür olduğunu belirtirken, iktidar destekçileri ve troller tarafından kutlama yapıldığı görüldü.
21 Şubat 2023

Ünlü İngiliz aktör ve yazar Stephen Fry, Londra'daki King’s College'da verdiği konferansta sosyal medyanın toplumu olumlu yönde değiştireceğine ilişkin yanıldığını belirtti. Fry, Meta CEO’su Mark Zuckerberg ve X’in sahibi Elon Musk’ı insan tarihinin en zararlıları olarak nitelendirdi. Sosyal medyanın dünya çapında insanları birleştireceğine ve toplumları olumlu yönde değiştireceğine inandığını ama yanıldığını ifade eden Fry, Facebook algoritmalarının etkileşimi maksimize etme çabasının vahim bir hata olduğunu söyledi. Fry, sosyal medya hesaplarını kapatmasa da artık hiçbirini kullanmadığını belirtti.
14 Eylül 2024

Yeni bir araştırmaya göre, ergenlik dönemindeki internet bağımlılığı, gençlerin beyin kimyasında bağımlılık yaratan davranışlara yol açabilecek değişikliklere neden olabilir. Araştırma, 2013 ile 2023 yılları arasında internet bağımlılığı tanısı konmuş 10 ile 19 yaş arası 237 çocuğu kapsayan 12 çalışmayı inceledi. Beynin hafıza, karar verme ve etkin düşünmeyle ilgili bölümlerindeki işlevsel bağlantıda genel bir azalma saptandı. Bu değişikliklerin, ergenlerde bağımlılık yaratan davranış ve eğilimlerin yanı sıra zihinsel sağlık, gelişim, entelektüel yetenek ve fiziksel koordinasyonla bağlantılı davranış değişikliklerine yol açabileceği belirtildi.
5 Haziran 2024

1996 ile 2010 yılları arasında doğan Z kuşağı bireylerinin önemli bir kısmı, sosyal medyanın psikolojileri üzerinde olumsuz etkileri olduğunu düşünerek sosyal medya detoksu yapmaya başladı. HMD Global ve McKinsey Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, Z kuşağı katılımcılarının büyük bir kısmının sosyal medyayı azaltarak gerçek dünyayla yeniden bağlantı kurmaya çalıştığını ve bu sayede ruh sağlıklarının iyileştiğini gösteriyor. Cardiff Üniversitesi öğrencisi Iwan Kellet, sosyal medya detoksu yaparak daha iyi hissettiğini belirtiyor. Bangor Üniversitesi öğretim görevlisi Donna Dixon, sosyal medyanın gençler üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkilerine dikkat çekiyor ve sağlıklı teknoloji kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.
26 Kasım 2023

Araştırmalar, aşırı teknoloji kullanımının demans benzeri bilişsel değişikliklere ve potansiyel olarak demans riskinin artmasına yol açabileceğini gösteriyor. 'Dijital demans' terimi, teknolojinin aşırı kullanımı sonucu bilişteki değişiklikleri tanımlamak için kullanılıyor, ancak bu durum resmi olarak teşhis edilebilir bir sağlık durumu değil. 2022'de yapılan bir araştırma, televizyon izlemenin demans riskini artırırken, bilgisayar kullanımının daha düşük demans riskiyle ilişkilendirildiğini buldu. Dijital demansın önlenmesi için önerilen adımlar arasında telefon bildirimlerini sınırlamak ve pasif medya süresini azaltmak yer alıyor.
3 Mart 2024

Ekşi Sözlük, iktidarın deprem ihmallerini eleştiren içerikler nedeniyle önce hedef gösterilmiş ve erişim engeli almıştı. Erişim engeli kaldırıldıktan sonra tekrar kapatılan platform, sürecin Anayasa Mahkemesi'ne taşınacağını belirtiyor. Ancak yüksek mahkemenin bazı dosyaları ağırdan aldığı ve yasağın iki-üç yıl sürebileceği ifade ediliyor. Bu gelişmelerin ardından Ekşi Sözlük yönetimi, kullanıcıların başlık açmasını zorlaştıran yeni kurallar getirdi.
13 Mart 2023

ABD'nin önde gelen gazetelerinden The New York Times, 2023 yılı için beş kurmaca ve beş kurgu dışı olmak üzere toplam on kitabı yılın en iyileri olarak seçti. Listede, Paul Murray'in 'The Bee Sting', Nana Kwame Adjei-Brenyah'ın 'Chain-Gang All-Stars', Maylis de Kerangal'ın 'Eastbound', Zadie Smith'in 'The Fraud', Daniel Mason'ın 'North Woods', Jonathan Rosen'in 'The Best Minds', Kerry Howley'nin 'Bottoms Up and the Devil Laughs', John Vaillant'ın 'Fire Weather', Ilyon Woo'nun 'Master Slave Husband Wife' ve Patricia Evangelista'nın 'Some People Need Killing' adlı eserleri yer alıyor. Kitaplar, çeşitli konuları ve türleri kapsayarak edebiyat dünyasındaki çeşitliliği yansıtıyor.
3 Aralık 2023

Japonya'da her yıl Aralık ayında yapılan geleneksel bir etkinlikte, yılın sosyal ruh halini yansıtan popüler bir kelime seçiliyor. 2023 yılı için Teikoku Databank tarafından yapılan araştırmada, 1000'e yakın küçük ve orta ölçekli firmanın katılımıyla 'değişim' anlamına gelen 'kaeru' kelimesi en yüksek oyu aldı. Bu seçimde, iklim değişiklikleri, Japon yeninin değer kaybı ve Ukrayna ile Ortadoğu'daki krizler sonucu artan yakıt fiyatlarının etkisi olduğu belirtildi.
5 Aralık 2023

Facebook, Instagram, Threads ve Whatsapp'ın çatı şirketi olan Meta, yapay zeka araçları tarafından oluşturulan görselleri tespit edip etiketleyebilen bir teknolojiyi devreye sokacağını duyurdu. Bu teknoloji, Meta'nın kendi sistemleri tarafından oluşturulan yapay zeka görsellerini zaten etiketliyor ve kötü amaçlı kullanımla mücadelede önemli bir adım olarak görülüyor. Meta, bu teknolojinin ses kayıtları ve videolar için çalışmayacağını belirtirken, kullanıcılarından bu tür içerikleri kendilerinin etiketlemelerini istedi. Ayrıca, ChatGPT gibi araçlarla oluşturulan metinleri test etmenin imkansız olduğunu kabul etti.
7 Şubat 2024

Günde on binlerce kişinin ziyaret ettiği Ekşi Sözlük, iktidarın deprem ihmallerini eleştiren içerikler nedeniyle 'milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması' gerekçesiyle kapatıldı. Kapatma kararına ilişkin Ekşi Sözlük yöneticilerine herhangi bir içerik dayanak gösterilmedi. Platform, Twitter üzerinden '#ekşisözlüksansürükalksın' etiketiyle bir kampanya başlattı. Sitenin kurucusu Sedat Kapanoğlu ve diğer sosyal medya kullanıcıları da kampanyaya destek vererek sansürün kaldırılmasını talep etti.
24 Şubat 2023

Türk Dil Kurumu (TDK), 12. baskısını yayınladığı yeni sözlükte bazı sözcüklerin yazımını güncelledi. Artık 'kayyum' yerine 'kayyım', 'unvan' yerine 'ünvan', 'çiğ börek' yerine 'çi börek' yazılacak. Sözlük, 82 bin 135 madde başı, 18 bin 133 madde içi olmak üzere toplamda 132 bin 334 söz varlığına sahip. Yazımı değiştirilen sözcükler arasında sık kullanılan kelimeler de bulunuyor.
20 Temmuz 2023
İşaretlediklerim