Türkiye'de dolar/TL kuru son zamanlarda yüksek seviyelerde seyretmekte ve ekonomi yönetimi çeşitli düzenlemeler yapmaktadır. Bu kapsamda, Merkez Bankası bankalara, kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzeri olan şirketlerin döviz pozisyonlarını aylık olarak kendilerine raporlama talimatı verdi. Ayrıca, ticari kurumsal müşteriler için günlük döviz alım limiti 2,5 milyon dolara düşürüldü ve yurt dışı para transferlerine yüzde 5 komisyon getirildi.
21 Mart 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), toplam kredi bakiyesi 50 milyon Türk Lirası ve üzerinde olan şirketler için Özet Döviz Pozisyon Raporlama yükümlülüğünü Ocak 2024'e kadar erteledi. Daha önce bu yükümlülük, 10 milyon TL ile 50 milyon TL arasındaki kredi bakiyesine sahip firmalar için Ocak 2024'e, 50 milyon TL ve üzeri firmalar için ise 30 Haziran 2023'e ertelenmişti. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, 50 milyon TL ve üzeri kredi bakiyesine sahip tüm firmalar için raporlama süresi Ocak 2024'e uzatıldı.
3 Temmuz 2023

Bankacılık kaynaklarına göre, Merkez Bankası şirketlerin döviz alımlarında işlem saat ve miktar sınırlaması getirmiş durumda. Şirketlerin döviz talepleri takip ediliyor ve gerçek ihtiyaç sahiplerine satış yapılması hedefleniyor. Döviz alım işlemleri belirli saat aralıklarında ve Merkez Bankası'nın izniyle gerçekleştiriliyor. Ayrıca, 1 milyon dolar üzerindeki döviz talepleri için bankaların ve şirketlerin bir gün önceden bildirimde bulunmaları gerekiyor.
24 Ocak 2023

Türkiye Merkez Bankası, döviz kurlarını kontrol altında tutmak amacıyla bankalara, acil durumlar haricinde şirketlere dolar satışını sınırlama yönünde sözlü talimat verdi. Bu talimat, Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak ve seçimlere kadar ekonomik istikrarı sağlamak için alınan bir dizi düzenlemenin parçası. Ayrıca, bankalardan kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarından gelen talepleri önceliklendirmeleri istendi. KKM hesaplarında büyük bir mevduat bulunmakta ve bu hesaplar vade sonunda dövize çevrilebilecek yapıda.
3 Mayıs 2023

Merkez Bankası, bankaların bilançolarındaki Türk Lirası ağırlığı yükümlülüğünü yüzde 60'tan yüzde 57'ye indirdi. Ayrıca, yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalar için menkul kıymet tesisi oranı yüzde 10'dan yüzde 5'e çekildi. Bu düzenlemeler, yeni ekonomi yönetiminin göreve gelmesi ve 'liralaşma' adı altında yapılan düzenlemelerin akıbetinin merak edilmesiyle birlikte geldi.
25 Haziran 2023

Merkez Bankası'nın 2023 sonu itibarıyla net döviz pozisyonu -132 milyar dolar olarak hesaplandı, bu rakam 2013'te 50 milyar dolar seviyesindeydi. Eski Merkez Bankası baş ekonomisti Hakan Kara'nın hesaplamalarına göre, son altı ayda döviz pozisyonu 62 milyar dolar iyileşme gösterdi. Kara, bu iyileşme hızıyla devam edilirse, rezervlerin 2 yıl içinde normalleşebileceğini belirtti.
9 Ocak 2024

Merkez Bankası, Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ’inde değişiklikler yaptı ve bu değişiklikler Resmi Gazete'de yayımlandı. Yeni düzenlemelerle Türk lirası mevduatların artması ve kur korumalı hesaplardan Türk lirası mevduata geçiş sağlanarak kur korumalı mevduatın azaltılması hedefleniyor. Bu kapsamda, Merkez Bankası'nca kur koruma desteği sağlanan hesaplardan Türk lirası hesaplara geçiş ve belli oranda kur korumalı hesapların yenilenmesinin hedeflenmesine, kur koruması bulunmayan Türk lirası payı seviyesinde artış hedefine geçildi.
20 Ağustos 2023

Merkez Bankası, bankaların Türk lirası mevduat ve menkul kıymet yükümlülüklerine ilişkin düzenlemelerde değişiklikler yaparak Resmi Gazete'de yayımladı. Yapılan değişiklikle, TL mevduatların payı %70'i aşan bankalara makro ihtiyati tedbirlerde muafiyet sağlanacak. Bilançodaki TL payı %60'ın altında kalan bankalar için menkul kıymet yükümlülüğü %3'ten %7'ye çıkarıldı. Ayrıca, dövizden TL'ye dönüşüm oranlarına göre de yeni düzenlemeler getirildi.
7 Nisan 2023

Türkiye Merkez Bankası (MB), bankacılık sistemine daha fazla lira sağlamaktan ziyade, şimdi sistemden lira çekmeye başladı. Seçimlerden sonra döviz kurları serbest bırakıldı ve dolar/TL ile avro/TL kurları önemli ölçüde yükseldi. Yeni ekonomi yönetimi, döviz satma uygulamalarının sona ereceğini belirtti ve kamu bankalarının döviz satışını durdurduğu gözlemlendi. MB'nin döviz rezervi biriktirmesi ve menkul kıymet baskısının gevşetilmesi, TL likiditesinin artmasına ve TL mevduat faiz oranlarının düşmesine yol açtı.
19 Temmuz 2023

Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, Merkez Bankası'nın kur korumalı mevduat sisteminden dövize geçmek isteyen müşterilere yönelik uygulamasında bir değişikliğe gittiğini bildirdi. Daha önce sadece kamu bankalarına doğrudan döviz satışı yapılırken, artık özel bankalara da doğrudan döviz satışı yapılacağı belirtildi. Bu değişiklikle birlikte, özel bankaların da kur korumalı mevduattan dövize geçiş işlemlerinde doğrudan Merkez Bankası'ndan döviz alabilecekleri ifade edildi.
4 Temmuz 2023

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran'dan itibaren açılacak veya yenilenecek kur korumalı mevduat hesaplarında önden prim ödemesine son verilmesini talep etti. Bu düzenleme, bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirme hedeflerine ulaşmaları ve döviz talebini kontrol altına almak amacıyla yapıldı. Bankalar, daha önce mevduat sahiplerini dövizden vazgeçirmek için bu hesaplara yüksek faizler teklif etmekteydi. Banka yöneticileri, bu ve benzeri konuları görüşmek üzere Merkez Bankası yetkilileriyle bir araya gelmişti.
1 Haziran 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların TL mevduat ve katılım fonlarının toplam mevduat içindeki payını hesaplama formülüne türev ürünleri ve repoları dahil etti. Bu değişiklikle bankaların yüzde 10 tahvil yükümlülüğü tutma zorunluluğu bulunan TL mevduat hesaplamalarında, finansal türev işlemler ve yabancı para repo işlemleri de dikkate alınacak. Menkul kıymet tesis oranı değişiklikleri 27 Ocak'tan, yabancı para komisyonları ise 20 Ocak'tan itibaren geçerli olacak.
10 Ocak 2023

Türkiye'de iktidarın liralaşma politikaları piyasalarda sıkışıklık yaratırken, faiz, döviz ve altın yeni rekor seviyelere ulaştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, kur korumalı mevduat hesaplarındaki artış rekor bir seviyeye ulaştı. Bankalar, Merkez Bankası'nın belirlediği liralaşma hedeflerine ulaşmak için ödüllü efektif döviz kampanyaları başlattı ve yastık altı ile kasalardaki dövizi çekmeye çalışıyor. Ayrıca, daha önce yasaklanan ancak sonrasında gevşetilen KKM faizi artı prim uygulamasına geri dönüldü.
14 Nisan 2023

Merkez Bankası, vadeli TL mevduata geçiş hedefini vadesi gelen gerçek kişi döviz dönüşüm hesapları için en az yüzde 10, TL kur korumalı mevduatlar için en az yüzde 50 olarak belirledi. Bankaların dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme ve TL’ye geçiş hedefine nasıl ulaşmasının beklendiği de açıklandı. Katılım bankalarının iş modellerindeki farklılıkların oluşturduğu zorluklar yapılan bu düzenlemede dikkate alındı. Merkez Bankası, deprem bölgesinde kullandırılan kredilere ilişkin tanımladığı muafiyetin süresini de 31 Ağustos 2023’ten 1 Ocak 2024’e uzattı.
28 Ağustos 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), döviz rezervlerini korumak amacıyla bankaların günlük döviz satışlarına sınırlama getirdi. Bu bilgi, eski Ziraat Bankası yöneticisi Şenol Babuşcu ve Bloomberg'e konuşan kaynaklar tarafından doğrulandı. Söz konusu kararın bankalara geçen hafta sözlü olarak iletildiği ve günlük limitlerin banka bazlı olarak belirlendiği ifade edildi.
18 Nisan 2023

Muhalefet partilerinden ekonomi yetkilileri ve bazı ekonomistler, Merkez Bankası'nın tüzel kişilere döviz satışını durdurduğunu öne sürdüler. Bu durum, Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak için yapılan piyasa dışı uygulamaların bir parçası olarak görülüyor. Bloomberg'in haberine göre, Merkez Bankası bankalara acil olmadıkça şirketlere dolar satışını sınırlama talimatı verdi. Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota ve CHP Sözcüsü Faik Öztrak, bu durumu sosyal medya üzerinden duyurdular.
11 Mayıs 2023

Merkez Bankası, 21 Aralık 2022'de bankalara yurtdışına döviz transferi işlemlerinde eksik bilgi ve belge raporlamaları durumunda cezai bir ek ücret uygulanacağını bildirmişti. Belirlenen yükümlülükleri yerine getirmeyen bankalara toplamda 1 milyar TL'ye yakın ek ücret uygulandı. Bu uygulamada en yüksek ek ücret olan 240 milyon TL Akbank'a kesildi.
24 Şubat 2023

Merkez Bankası, tüzel kişilerin dövizden Türk lirası mevduata geçişte sağlanacak desteğin şartlarında değişiklik yaptı. Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, döviz tevdiat veya döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının açılma tarihi şartı 31 Aralık 2022'ye kadar uzatıldı. Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin döviz hesapları, talep etmeleri halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilecek. Bu tebliğ, döviz hesaplarının TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümünde sağlanacak desteğin detaylarını düzenliyor.
10 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gelen yeni fiziki döviz veya altın nedeniyle Türk Lirası mevduat oranının düşmesini engellemek amacıyla, 28 Mart 2023 tarihinden itibaren bu tür girişlerin TL mevduat oranı hesaplamalarında dikkate alınmamasına karar verdi. Bu düzenleme, deprem felaketi sonrasında yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankaların menkul kıymet tesis oranları, mevduat ve kredilerdeki TL payına göre ayarlanacak ve gerçek kişilerin dönüşüm hesapları da bu hesaplamalarda dikkate alınacak.
29 Mart 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bankaların döviz mevduatından Türk Lirası mevduatına geçişini teşvik etmek amacıyla menkul kıymet tesis oranını yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkardı. 24 Şubat'tan itibaren uygulanacak yeni oranlarla, bankaların Türk Lirası mevduat hedeflerine ulaşmaları durumunda indirimli oranlar uygulanacak, hedefleri tutturamayanlar için ise daha yüksek oranlar geçerli olacak. Merkez Bankası, mevduatta liralaşma hedefini de yüzde 50'den yüzde 60'a yükseltti ve bir ödül-ceza sistemi getirdi. Bankaların son dönemde TL mevduat hedeflerini tutturabilmek için mevduat faizlerini artırdıkları ve bu durumun sektör işleyişini olumsuz etkilediği belirtiliyor.
7 Ocak 2023
İşaretlediklerim