İklim değişikliği, enflasyon ve gıda fiyatlarını artıracak

İklim değişikliği, enflasyon ve gıda fiyatlarını artıracak ile benzer, 5 olumlu, 62 olumsuz, ve 64 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Merkez Bankası TÜİK Avrupa ABD Mehmet Şimşek Hafize Gaye Erkan Reuters Bloomberg HT Dünya ENAG El Nino Fransa Almanya Dünya Bankası 2024 Türkiye İstatistik Kurumu Britanya JP Morgan Çin İklim Değişikliği Gaye Erkan İtalya Enflasyon Canva Boğaziçi Üniversitesi İspanya BM Rusya Prof. Dr. Levent Kurnaz
Merkez Bankası TÜİK Avrupa ABD Mehmet Şimşek Hafize Gaye Erkan Reuters Bloomberg HT Dünya ENAG El Nino Fransa Almanya Dünya Bankası 2024 Türkiye İstatistik Kurumu Britanya JP Morgan Çin İklim Değişikliği Gaye Erkan İtalya

Fransa merkezli Uluslararası Ticaret Odası'nın raporuna göre, iklim değişikliğinin yol açtığı aşırı hava olayları, 2014-2023 yılları arasında küresel ekonomiye en az 2 trilyon dolar zarar verdi. Bu dönemde en çok zarar gören ülkeler arasında ABD, Çin ve Hindistan yer alıyor. Aşırı hava olayları nedeniyle yaklaşık 1,6 milyar kişi etkilendi ve Asya, Avrupa ve Afrika'da yüksek ölüm oranları kaydedildi. ICC Genel Sekreteri John Denton, iklim değişikliğinin geleceğin değil, bugünün sorunu olduğunu vurguladı.
11 Kasım 2024

Sanayi devriminden bu yana artan karbondioksit seviyeleri, küresel ısınmayı hızlandırıyor ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından belirlenen kritik eşiklere yaklaşıyoruz. Bu eşikler arasında Grönland Buz Levhası, Permafrost, Okyanus sirkülasyonu ve sıcaklığı, Musonlar, Amazon Yağmur Ormanları, Antarktika Buz Levhaları ve mercan resifleri bulunuyor. Bilim insanları, bu eşiklerin aşılmasının geri dönüşü olmayan çevresel değişikliklere yol açabileceği konusunda uyarıyor ve küresel ısınmayı 1,5 derece altında tutmanın önemine dikkat çekiyor.
31 Mayıs 2024

ABD'deki Oregon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, dünyanın 2023 yılında iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı koşullara maruz kaldığını ortaya koydu. Araştırmanın başyazarı Dr. William J. Ripple, küresel sıcaklıklardaki her 0,1 derecelik artışın milyonlarca insanın ölümüne yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. BioScience dergisinde yayımlanan raporda, rekor sıcaklıklar ve buzul seviyelerindeki düşüş gibi aşırılıklar sıralandı. Ripple, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve ormanların korunması gibi acil adımların atılması gerektiğini vurguladı.
27 Kasım 2023

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024 yılına yönelik hayvan ithalatı kararları, gıda enflasyonuyla mücadelede kısa vadeli bir çözüm olarak görülse de, uzun vadede yerel üretimi zayıflattığı ve küçük çiftçilerin tasfiyesine yol açtığı belirtiliyor. Türkiye'de gıda fiyatlarındaki artışın devam ettiği, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) küresel gıda fiyatlarında düşüş raporlarına rağmen, yerel politikalara odaklanılması gerektiği vurgulanıyor. Gıda enflasyonunu kontrol altına almak için ithalata dayalı stratejiler yerine, gıda sistemini yerel ölçekte küçük çiftçiler ve köylüler lehine dönüştürecek çözümlerin hedeflenmesi gerektiği ifade ediliyor.
12 Mart 2024

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyon tahminlerinde bir değişiklik yapmadıklarını belirterek 2023 yıl sonu için yüzde 22,3 ve 2024 yıl sonu için yüzde 8,8 enflasyon tahmininde bulundu. Türkiye İstatistik Kurumu'nun Aralık ayı verilerine göre yıllık enflasyon yüzde 64,27 olarak gerçekleşmişti. Merkez Bankası, enflasyon hedefini son olarak 2010 yılında tutturabilmiş ve son 12 yıldır hedeflerinin üzerinde bir enflasyon oranıyla karşılaşmıştır. Birleşmiş Milletler'in Türkiye için 2023 sonu enflasyon tahmini ise yüzde 42,4 seviyesinde.
26 Ocak 2023

Avrupa Merkez Bankası (ECB), enflasyonla mücadele amacıyla üç temel politika faizini 50 baz puan artırarak refinansman faizini yüzde 3,50'ye, mevduat faizini yüzde 3'e ve marjinal fonlama faizini yüzde 3,75'e yükseltti. Bu artış, ECB'nin 2008'den bu yana uyguladığı en yüksek faiz seviyesine işaret ediyor. Banka, 2022 yılı içerisinde de temmuz, eylül, ekim, aralık ve şubat aylarında faiz artırımı yapmıştı. Piyasaların ağırlıklı beklentisi 25 baz puanlık bir artışken, ECB'nin daha büyük bir artış yapması dikkat çekti.
16 Mart 2023

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'deki gıda fiyatları son 34 aydır aralıksız artıyor. Son bir yılda yüzde 54 artış gösteren gıda fiyatları, dünya genelinde yüzde 21 düşüş gösterdi. Türkiye'nin 'yeni ekonomik model' geçtiği Kasım 2022'den itibaren FAO ve TÜİK'in açıkladığı gıda fiyat endeksleri arasındaki fark giderek büyüdü. Ayrıca, Türkiye'nin Kur Korumalı Mevduatı (KKM) ilan ettiği Aralık 2021'den itibaren gıda fiyatlarındaki artış hızlandı.
4 Ağustos 2023

AA Finans tarafından yapılan ankete göre, 10 ekonomistin katılımıyla haziran ayı için Türkiye'de Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 3,91 artması bekleniyor. Bu beklentiye göre, yıllık enflasyonun yüzde 38,20'ye düşmesi öngörülüyor. Ayrıca, ekonomistlerin 2023 sonu enflasyon beklentisi yüzde 47,32'den 42,07'ye gerilemiş durumda. Mayıs ayında TÜİK tarafından ölçülen yıllık enflasyon yüzde 39,59 olarak kaydedilmişti.
3 Temmuz 2023

Bloomberg HT'nin düzenlediği ankete 27 kurum katıldı ve faizlerin 500 baz puan artırılması bekleniyor. Kurumların medyan beklentisi ekim ayında faizlerin yüzde 35 seviyesine çıkacağı yönünde. Anadolu Ajansı ve Morgan Stanley'in anketlerinde de benzer bir beklenti olduğu görülüyor.
23 Ekim 2023

ABD'de tüketici fiyatları endeksi, haziran ayında aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3 artarak piyasa beklentilerinin altında bir artış gösterdi. Gıda ve enerji hariç çekirdek tüketici fiyatları ise yıllık yüzde 4,8 arttı. Aylık çekirdek enflasyon yüzde 0,2 olarak kaydedildi. Bu durum, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) enflasyon hedefinin üzerinde olmasına rağmen, 25-26 Temmuz'daki toplantıda faiz oranlarının yükseltilmesi beklentisini koruyor.
12 Temmuz 2023

Bloomberg HT'nin ekim ayı için yaptığı enflasyon beklentisi anketine göre, yıllık enflasyonun artışı devam edecek ve yeni bir zirveye çıkacak. Anket sonuçlarına göre, 26 kurumun medyan beklentisi, ekim enflasyonunun aylık yüzde 4, yıllık yüzde 62,2 seviyesinde gerçekleşeceği yönünde. Yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 68,6 olarak belirlendi. 2024 sonuna ilişkin enflasyon beklentisi ise yüzde 43 olarak belirlendi.
31 Ekim 2023

Merkez Bankası'nın düzenli olarak yaptığı piyasa katılımcıları anketinde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 35,76 olarak belirlendi. Ocak ayında bu beklenti yüzde 32,46 idi ve bu ay itibarıyla üç puanın üzerinde bir artış gösterdi. Aynı zamanda, piyasanın yıl sonu dolar/TL beklentisi ocak ayındaki 23,11'den şubatta 22,83'e düştü. Uzmanlar, enflasyonda beklenen baz etkisi düşüşünün seçimlere yaklaşırken iktidar tarafından fiyatlar gerilemiş gibi sunulabileceğini öngörüyor.
17 Şubat 2023

Bağımsız akademisyenlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), Nisan ayında aylık enflasyonun yüzde 4,86 olduğunu duyurdu. Yıllık enflasyon oranı yüzde 105,19 olarak hesaplandı. 2023 yılının ilk dört ayında enflasyon oranı yüzde 29,27'ye ulaştı. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 2023 sonu için enflasyon hedefinin yüzde 22,3 olduğunu belirtmişti.
3 Mayıs 2023

Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu (LSHTM) ve Avrupa Birliği Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi (JRC) tarafından yapılan araştırmaya göre, etkili iklim politikaları uygulanmazsa 2100 yılına kadar sıcaklığa bağlı ölümler üç katına çıkabilir. Araştırma, özellikle Avrupa'nın güney bölgelerinde yaşayanların aşırı sıcaklardan daha fazla etkileneceğini ve yaşlı nüfusun artmasıyla bu ölümlerin daha da artacağını öngörüyor. Sanayi Devrimi öncesi ortalamaya kıyasla sıcaklıkların 3 derece artması durumunda, her yıl 55 binden fazla kişinin sıcaklığa bağlı ölebileceği belirtiliyor.
22 Ağustos 2024

2023 yılı, iklim bilimcilerin tahminlerinin aksine, kaydedilen en sıcak yıl oldu ve bu durum bilim insanlarını şaşırttı. NASA Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Gavin Schmidt, iklim modellerinin bu ani sıcaklık artışını öngöremediğini belirtti. Sera gazı emisyonları, Tonga'daki volkanik patlama ve denizcilik endüstrisindeki sülfür emisyonlarını azaltan düzenlemeler gibi faktörlerin etkileri incelendi, ancak hiçbiri sıcaklık artışını tam olarak açıklayamadı. Schmidt ve diğer bilim insanları, iklim sisteminin işleyişinde beklenmedik değişiklikler olabileceğini ve daha iyi veri sistemlerine ihtiyaç duyulduğunu ifade ediyor.
28 Mart 2024

ABD'nin en büyük bankalarından JP Morgan, Türkiye'nin yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 50'den yüzde 57'ye çıkardı. Bu artış, Merkez Bankası'nın faiz artışından sonra geldi. Şu anki enflasyon oranı yüzde 38,21 olmasına rağmen, yükselen döviz kuru, vergi artışları ve yeni ekonomi politikaları nedeniyle enflasyonun daha da artacağı öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023 enflasyon tahminini yüzde 20 olarak belirtmişti, ancak uluslararası kurum ve kuruluşların tahminleri bu orandan daha yüksek.
22 Temmuz 2023

Evren Devrim Zelyut, Merkez Bankası'nın 21 Mart toplantısında enflasyonla mücadele amacıyla sıkı para politikası uygulayarak faiz artışına gitmesi gerektiğini belirtiyor. Faiz artışının genel olarak olumsuz bir durum olduğunu ancak üretimi artıramayan ve yüksek teknoloji ürünleri ihraç edemeyen ülkeler için kaçınılmaz olduğunu ifade ediyor. Ayrıca, Merkez Bankası'nın bu toplantıda siyasi baskılara boyun eğip eğmeyeceği ve faiz artışı yaparak dolar kurunu kontrol altına alıp alamayacağı konusunda bir test olacağını vurguluyor.
18 Mart 2024

Gıda Güvenliği Bilgi Ağı (FSIN) tarafından yayımlanan 2023 gıda krizi raporuna göre, dünya genelinde açlık çeken insan sayısı 282 milyona ulaştı. Bu sayı, 2022 yılına göre 24 milyon kişilik bir artış gösteriyor. Gazze ve Sudan'daki çatışmalar, küresel ısınmanın yol açtığı aşırı hava olayları ve ekonomik krizler, gıda güvensizliği sorununu derinleştiren başlıca faktörler arasında yer alıyor. 2023, akut gıda güvensizliği yaşayanların sayısının arttığı beşinci yıl olarak kayıtlara geçti.
24 Nisan 2024

Esfender Korkmaz, Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadeledeki yaklaşımını eleştirerek, hizmet enflasyonu ve gıda fiyatlarındaki artışın enflasyonun temel nedenleri olarak gösterilmesinin yanlış olduğunu belirtti. Korkmaz'a göre, enflasyon beklentilerinin yüksek olması ekonomi yönetiminin yarattığı güven sorunundan kaynaklanıyor. Ayrıca, Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminin faizleri reel düzeye çıkarsa bile ekonomik istikrarı sağlayamayacağını, bunun için istikrar programı, IMF ile iş birliği ve demokratik, hukuki bir güven ortamının yeniden oluşturulması gerektiğini vurguladı.
24 Mart 2024

El Nino'nun etkileri nisan ortalarında sona ermiş olmasına rağmen, dünya genelinde sıcaklık rekorlarının temmuz ortalarına kadar devam etmesi bekleniyor. 2023 yılı, tüm zamanların en sıcak yılı olarak kaydedildi ve bu sıcaklık artışının ana nedenlerinden biri El Nino hava olayı olarak gösteriliyor. Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Levent Kurnaz, iklim değişikliğinin etkisiyle sıcaklıkların sürekli olarak arttığını ve El Nino'nun bu artışı daha da belirgin hale getirdiğini belirtti. Türkiye de son 53 yılın en sıcak nisan ayını yaşadı.
27 Mayıs 2024
İşaretlediklerim