Türkiye'nin iç borç stoku, 2017 yılından bu yana önemli bir artış göstermiş ve 2024'ün ilk çeyreğinde 4,5 trilyon TL'ye ulaşmıştır. Bu artış, milli gelirin dörtte birine yakın bir orana ulaşmıştır. Hazine, iç borçlanma takvimine uygun olarak mayıs ayında yeni ihraçlar gerçekleştirmiştir ve bu ay içinde toplam 210,4 milyar TL borç bulması gerekmektedir. Ayrıca, sıkı para politikası ve politika faizindeki yükseliş, devlet iç borçlanma araçlarının faiz yükünü artırmıştır.
9 Mayıs 2024

Türkiye'de sunulan ek bütçe teklifi ile 2023 yılında toplam 4 trilyon 350 milyar lira vergi toplanması öngörülüyor. Özel Tüketim Vergisi'nden (ÖTV) 307 milyar lira, iki katına çıkarılan Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden (MTV) ise 32 milyar 662 milyon 87 bin lira gelir bekleniyor. AFAD'a ek bütçeden en büyük pay ayrılırken, vergi gelirlerindeki artışın yeni zamlara yol açabileceği belirtiliyor.
10 Temmuz 2023

Türkiye'de tüketim malları ithalatı, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 56,3 artarak 47,6 milyar dolara ulaştı ve 2024'ün ilk dört ayında 17,1 milyar dolara çıktı. Özellikle binek otomobil ve dayanıklı tüketim malları ithalatında yüksek oranlı artışlar dikkat çekiyor. Binek otomobil ithalatı 2024'ün ilk çeyreğinde 2022'nin aynı dönemine göre yüzde 164 artarken, dayanıklı tüketim mallarındaki artış yüzde 189 oldu. Buna karşılık, ihracat 2024'ün ilk çeyreğinde 2022'nin aynı dönemine göre yüzde 12,4 azaldı.
15 Mayıs 2024

Vergi uzmanı Ozan Bingöl, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in mali disiplin ve fiyat istikrarını sağlama hedeflerine işaret ederek, Türkiye'de vergi artışlarının kaçınılmaz olduğunu belirtti. Ocak-Nisan döneminde bütçe açığının 382,5 milyar liraya ulaştığını ve yıl sonu için öngörülen bütçe açığının yüzde 58'ine erişildiğini ifade etti. Bingöl, iletişim, içkiler, taşıtlar ve yurt dışından getirilen telefonlar gibi kalemlerde vergi artışları beklendiğini ve ekonomik düzelme emareleriyle birlikte tek seferlik vergilerin hayata geçirilebileceğini öngördü.
15 Haziran 2023

2023 yılında Türkiye'de ekonomik büyüme, yüksek enflasyon oranlarına rağmen gerçekleşmiştir. Yılsonunda enflasyonun %65 civarında olduğu ve yılın ilk beş ayında %75'lere ulaşacağı tahmin edilmektedir. Merkez Bankası'nın yılsonu için %36 enflasyon hedefi, mevcut koşullarda ulaşılması zor bir hedef olarak görülmektedir. Ayrıca, kamu personeline yapılan yüksek maaş artışları ve emekli aylıklarındaki artışlara rağmen, emeğin milli gelirden aldığı pay düşük kalmış ve gelir dağılımındaki bozulma devam etmiştir.
1 Mart 2024

Hazine ve Maliye Bakanlığı, nisan ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Nisan ayında bütçe gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 122,3 artarak 595 milyar 813 milyon liraya, bütçe giderleri ise yüzde 93,2 artışla 773 milyar 643 milyon liraya ulaştı. Ocak-nisan döneminde bütçe gelirleri yüzde 110,1 artarak 2 trilyon 233 milyar 11 milyon liraya, bütçe giderleri ise yüzde 102,3 artarak 2 trilyon 924 milyar 323 milyon liraya çıktı. Merkezi yönetim bütçesi nisanda 177 milyar 830 milyon lira, ocak-nisan döneminde ise 691 milyar 312 milyon lira açık verdi.
15 Mayıs 2024

Türkiye, AKP iktidarının son 21 yılında toplamda 563 milyar dolar faiz ödemesi gerçekleştirdi. 2023 yılında toplanan her 100 lira verginin 15 lirası faiz ödemelerine gitti ve 2024'te bu oranın en az 17 lira olması bekleniyor. 2023'te ödenen faiz miktarı 28,4 milyar dolar ile 2011'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. 2024 bütçe planlamasına göre, hükümetin toplam harcamalarının 11,3'ü faiz ödemelerine ayrılacak.
7 Şubat 2024

Ukrayna'daki savaş ve diğer bölgelerdeki gerilimler nedeniyle dünya genelinde askeri harcamalar yüzde 7 artarak 2,4 trilyon dolara yükseldi. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından yapılan araştırmaya göre, bu artış son 15 yılda görülen en yüksek seviyedir. Rusya ve Ukrayna'daki artışlar dikkat çekici olup, ABD ise 916 milyar dolar ile en yüksek bütçeye sahip ülke konumunda. Küresel askeri harcamaların artışı, devletlerin artan güvenlik ihtiyaçlarına ve jeopolitik gerilimlere yanıt olarak değerlendiriliyor.
23 Nisan 2024

Türkiye'de benzin fiyatlarına 28 kuruş, motorin fiyatlarına ise 26 kuruş zam yapıldı. Buna karşın otogaz fiyatlarında 1 lira 6 kuruşluk bir indirim gerçekleştirildi. Bu fiyat değişiklikleri, Brent petrol fiyatlarındaki ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların bir yansıması olarak görülüyor. Güncel akaryakıt fiyatları İstanbul, Ankara ve İzmir'de farklılık göstermekle birlikte, benzin ve motorin fiyatları yüksek seviyelerde seyrediyor.
3 Mayıs 2024

CHP Sözcüsü Faik Öztrak, iktidarın ekonomik iyimserlik vaatlerine rağmen Türkiye'nin dış ticaret açığının rekor düzeyde arttığını ifade etti. Resmi verilere göre, 2022 yılında dış ticaret açığı %138,5 artarak 110,2 milyar dolara yükseldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin ihracat rakamlarındaki artışı duyurdu ancak ithalat tutarını ve dış ticaret açığını açıklamadı. Öztrak, Türkiye'nin son 20 yılda önceki 79 yıla göre 5 kat daha fazla dış ticaret açığı verdiğini belirtti.
2 Ocak 2023

Türkiye’nin e-ticaret hacmi, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 115,15 artarak 1,85 trilyon liraya ulaştı. İşlem sayısı da yüzde 22,25 artarak 5,87 milyara çıktı. E-ticaretin genel ticaret hacmine oranı 2019'da yüzde 10,1 iken 2023'te yüzde 20,3'e yükseldi. E-ticaretin GSYH içindeki payı ise yüzde 33,3 artarak yüzde 6,8 oldu. Beyaz eşya ve küçük ev aletleri sektörü, 223 milyar lira ile en büyük payı aldı.
27 Mayıs 2024

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Avrupa'da doğalgaz fiyatlarının düştüğünü belirterek, Türkiye'de hala yüksek olan doğalgaz faturalarını eleştirdi. Kılıçdaroğlu, Türkiye'de doğalgaz fiyatlarının dünya piyasaları ile uyumlu bir şekilde indirilmesi gerektiğini ifade etti ve hükümete bu konuda bir adım atması için çağrıda bulundu.
18 Ocak 2023

Esfender Korkmaz, kur artışının ithalat ve ihracat üzerindeki etkilerini değerlendiriyor. Türkiye'nin ithalatında ara malı ve ham madde oranının yüzde 70,6 olduğunu belirtiyor ve bu durumun üretimin ithal girdiye bağımlı olduğunu gösterdiğini vurguluyor. Kur artışının ithal fiyatlarını artırdığını ve bu nedenle ihracat malı üretim maliyetlerinin yükseldiğini ifade ediyor. Ayrıca, TL'nin değer kaybına rağmen ihracatın beklenen düzeyde artmadığını ve dış ticaret fazlası verilemediğini belirtiyor.
21 Mayıs 2024

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye ekonomisi 2022 yılında yüzde 5,6 oranında büyüme kaydetti. İşgücü ödemeleri yüzde 82,7 artış gösterirken, net işletme geliri yüzde 115,2 arttı. Buna rağmen, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 26,5'e düşerek, 1998'den beri en düşük seviye olan yüzde 25,2'ye geriledi. Kişi başına düşen milli gelir ise 2022'de 10 bin 655 dolara yükseldi.
28 Şubat 2023

Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ), elektrik üretimi için kullanılan doğalgazın satış fiyatını yüzde 16,67, sanayi kuruluşlarına verilen gazın fiyatını ise yüzde 13,30 ila 17,22 oranında indirdi. Türkiye'nin doğalgazı büyük oranda ithal ettiği ve seçimler yaklaşırken doğalgaz rezervlerine ilişkin olumlu haberlerin geldiği belirtiliyor. Muhalefet, bu tür açıklamaların seçime yönelik olduğunu iddia ederken, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, doğalgaz fiyatlarında indirim yapılması çağrısında bulunmuştu.
27 Ocak 2023

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Hazine Bakanlığı, Yalçın Sabancı'nın kurucusu olduğu Yasa Holding'e ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli bir şirkete, Rus ham petrolünü belirlenen tavan fiyatın üstünde taşıdıkları gerekçesiyle yaptırım kararı aldı. Bu uygulama, Rusya'nın petrol gelirlerini sınırlamak amacıyla yürürlüğe girmişti. Yasa Holding, bir yılı aşkın süredir şirket politikası olarak Rusya’dan ham petrol taşımacılığı yapmadığını belirtti. ABD Maliye Bakanlığı, bu adımla Rus hükümetinin petrol gelirlerinin azaltılmasının ve 'Rus savaş makinesinin dizginlenmesinin' hedeflendiğini belirtti.
13 Ekim 2023

Türkiye'de son üç yılda kişi başına düşen milli gelir dolar bazında yüzde 52 artış göstererek 13 bin 110 dolara ulaştı. Ancak bu artışa rağmen Türkiye'nin uluslararası sıralamadaki yeri 20 yıl öncesine, yani 2003 yılındaki 69'uncu sıraya geriledi. İktisatçılar, bu durumun sığınmacılar ve dolar enflasyonu gibi faktörler dikkate alındığında, kişi başına milli gelirin aslında dolar bazında yüzde 20'den fazla düştüğünü belirtiyor. İktisatçı Mahfi Eğilmez, milyonlarca göçmenin ülkedeki gayrisafi yurt içi hasılaya katkı sağlamasının kişi başına gelirde yanılgıya neden olduğunu ifade ediyor.
14 Mart 2024

SolarPower Europe tarafından hazırlanan Güneş Enerjisi Küresel Piyasa Görünümü 2024 raporuna göre, geçen yıl güneş enerjisi kurulumları 447 gigavatla tüm zamanların rekorunu kırdı. Bu artış, yenilenebilir enerji kapasitesinin 576 gigavat artmasına katkıda bulundu. Güneş enerjisinin payı yüzde 79 olurken, rüzgar enerjisi yüzde 20 ve hidroelektrik enerjisi yüzde 1,2 pay aldı. 2022'deki yıllık artış oranı yüzde 46 iken, 2023'te bu oran yüzde 87 olarak kaydedildi.
27 Haziran 2024

Elektrikli araçlar ve ısı pompalarındaki artış, yeşil fabrikalara yatırımları çekiyor ve net sıfıra giden küresel sanayi yarışında Çin ve ABD arasındaki rekabeti artırıyor. Avrupa Birliği, enerji güvenliğini sağlamak için ithal yakıtlara bağımlılığı azaltma ve yenilenebilir enerjiye geçiş stratejilerini uyguluyor. 2019-2023 yılları arasında AB'de yenilenebilir enerjinin payı artarken, gaz tüketimi azaldı ve temiz endüstrilere yapılan yatırımlar önemli ölçüde arttı. Bu gelişmeler, istihdam yaratmaya devam ederken, AB'nin enerji arz güvenliğini de artırdı.
31 Mayıs 2024

Merkez Bankası'nın Ocak ayı TÜFE bazlı reel kur endeksi verilerine göre, Türk Lirası'nın dolar ve Euro karşısında %43 oranında değer kaybettiği belirtiliyor. 2021'deki kur şokunun ardından dolar ve Euro kuru, enflasyonun altında kalmış durumda. Ancak, Türk Lirası'nın bu kadar düşük değerde olmasına rağmen, risklerin arttığı ve hükümetin alışılmış ekonomik politika hatalarını tekrarlaması durumunda yeni bir kur şoku yaşanabileceği ifade ediliyor. Ayrıca, 2023 yılında cari açığın 45,1 milyar dolar olduğu ve bu açığın yabancı yatırım sermayesi yerine dış borçla finanse edildiği, bu durumun dış borç stokunun artmasına ve temerrüt riskinin yükselmesine neden olduğu vurgulanıyor.
16 Şubat 2024
İşaretlediklerim