Britanya İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu (MHRA), orak hücre hastalığı ve beta talasemi tedavisi için 'Casgevy' adlı gen terapi ilacını onayladı. Bu tedavi, hastaların kemik iliği kök hücrelerinin laboratuvarda Crispr teknolojisi kullanılarak düzenlenmesini ve sağlıklı hemoglobin üretimini geri kazanmalarını sağlıyor. Denemelerde, orak hücre hastalarının çoğu şiddetli ağrıdan kurtulurken, beta talasemi hastalarının büyük bir kısmı en az bir yıl boyunca kan transfüzyonuna ihtiyaç duymamıştır. Tedavi, 2020 Nobel Ödülü kazanan Crispr teknolojisi ile gerçekleştiriliyor.
16 Kasım 2023

2024 Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. MikroRNA, gen düzenlemesinde önemli bir rol oynayan küçük bir RNA molekülü olarak tanımlanmış ve bu keşif, organizmaların gelişimi ve işleyişi için kritik bir öneme sahip olduğunu göstermiştir. Nobel Ödülleri, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine insanlığa hizmet edenlere verilen prestijli ödüllerdir.
7 Ekim 2024

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden araştırmacılar, 2017 yerel seçimlerinde yarışan siyasetçilerin fotoğraflarını analiz ederek, yüz ifadeleri ve mimikler aracılığıyla siyasi görüşleri yüzde 61 doğrulukla tahmin edebilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Microsoft'un yüz ifadesi tanıma teknolojisi kullanılarak yapılan çalışma, 'Scientific Reports' dergisinde yayımlandı. Araştırma, yapay zekanın derin öğrenme yöntemleri kullanarak insan davranışlarını taklit edebildiğini gösteriyor. Makalede ayrıca yapay zekanın olumlu ve olumsuz potansiyellerine değinilerek, farklı toplumlardaki kullanım senaryolarına işaret ediliyor.
21 Haziran 2023

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde yapılan bir araştırmada, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ve aşı olmayan 44 kişinin otopsi sonuçları incelendi. Araştırmacılar, cesetlerin çoğunun kan plazmasında SARS-CoV-2 virüsünü buldu. Ayrıca, 11 cesedin sinir sistemine ait dokularından alınan örneklerde, birkaçında SARS-CoV-2 RNA'sı tespit edildi. Ancak, virüsün beyne verdiği zararın az olduğu sonucuna varıldı ve Covid-19'un öncelikle solunum yolları ile akciğer dokusuna zarar verdiği doğrulandı.
1 Ocak 2023

ABD'de 46 yaşındaki emekli asker Aaron James, dünyanın ilk tam göz naklini geçiren kişi oldu. 2021'de bir kaza sonucu yüzünün büyük bölümünü kaybeden James, 140'tan fazla sağlık çalışanının katıldığı 21 saatlik bir ameliyatla kısmi yüz ve tam göz nakli yapıldı. Nakil sonrası yapılan testler, donör gözdeki ışığa duyarlı sinir hücrelerinin canlı kaldığını gösterdi. Araştırmacılar, bu ilerlemenin kritik duyu organlarına yönelik nakillerin araştırılmasına ilham olabileceğini belirtti.
10 Eylül 2024

Lund Üniversitesi'ndeki bir ekip tarafından yönetilen araştırmada, yapay zekanın meme kanseri tarama görüntülerini iki radyologla benzer oranda doğru okuyabildiği belirlendi. Araştırmada, 80 binden fazla kadının tarama görüntüleri hem radyologlar hem de yapay zeka tarafından değerlendirildi. Yapay zeka ve radyologların yanlış tespit oranı yüzde 1,5 çıktı. Ancak yapay zekanın tarama programlarında kullanılıp kullanılamayacağını tam olarak belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.
3 Ağustos 2023

Türkiye'de, özellikle Güney Kore ve Japonya gibi Uzakdoğu ülkelerinde yaygın olan laparoskopik karaciğer nakli yöntemi, Koç Üniversitesi Hastanesi Karaciğer Nakli Merkezi tarafından uygulanmaya başlandı. Bu yöntemle, vericilerden karaciğer parçası, minimal invaziv bir işlemle alınıyor, bu da ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırıyor ve vericinin normal yaşamına dönüşünü kolaylaştırıyor. Türkiye'de bu yöntemi uygulayan ekip, şimdiye kadar 50 laparoskopik donör ameliyatı gerçekleştirmiş ve bu alanda en geniş seriyi oluşturmuş durumda. Ayrıca, merkez şimdi de aynı ameliyatı robotik cerrahi ile yapma üzerine çalışmalar yürütüyor.
17 Şubat 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Berlin'de bu ayın sonunda dünyanın ilk siber genelevi açılacak. Yapay zekalı seks robotlarıyla hizmet verecek olan genelev, müşterilere hem sözlü hem de fiziksel etkileşim imkanı sunacak. Bu gelişme, yapay zekanın yetişkin eğlence sektöründe kullanımına dair etik ve gizlilik endişelerini artırıyor. Uzmanlar, yapay zekanın önyargılar taşıyabileceği ve gerçek dünyadaki ilişkiler üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
15 Haziran 2024

Britanya'daki bilim insanları, 50 yıllık araştırmalar sonucunda yeni bir kan grubu sistemi olan MAL'ı tanımlamayı başardı. Bu keşif, 1972'de hamile bir kadının kan örneğinde eksik olan AnWj antijeninin incelenmesiyle başladı. MAL kan grubu, nadir görülen bir sistem olup, hücre zarlarının stabil kalmasında ve hücre içi taşımada hayati bir rol oynayan MAL proteini ile ilişkilidir. Bu keşif, nadir kan grubu özelliklerine sahip hastaların daha iyi anlaşılmasına ve tedavi edilmesine olanak sağlayacak.
19 Eylül 2024

Ankara'da yaşayan Zeki Can Akhun, 16 yaşında geçirdiği trafik kazası sonucu beyin travması yaşamış ve iki yıl boyunca komada kalmıştı. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi'nde uygulanan medikal ve manyetik tedaviler sayesinde Akhun, komadan çıkarak yürümeye ve konuşmaya başladı. Akhun'un babası, oğlunun tedavi sürecini ve yaşadıkları duygusal anları anlattı. Akhun, şimdi yeni hayaller kurarak hayatına devam ediyor.
15 Ağustos 2024

Osman Müftüoğlu, genç kalmak amacıyla çocuklar ve gençlerden kan almanın vampir hikayelerine benzediğini ifade etti. Bazı bilimsel çalışmalar fareler üzerinde bu yöntemin işe yarayabileceğini gösterse de, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) gibi resmi otoriteler bu yöntemi şiddetle reddetmektedir. Müftüoğlu, bu tür kontrolsüz kan nakillerinin bulaşıcı hastalıklar, kanserler ve genetik problemler gibi ciddi riskler taşıdığını vurguladı.
8 Temmuz 2024

Türkiye'de yaklaşık 26 bin tip 1 diyabetli çocuk, kan şekerlerini sürekli ve ağrısız bir şekilde ölçebilen sensörlerin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmasını bekliyor. Bu teknoloji, parmak delme yöntemine kıyasla daha etkili glukoz takibi sağlıyor ve diyabetin yönetimini kolaylaştırıyor. Ancak, Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun, yabancı hastalara sağlık desteği sağlanırken yerli diyabetli çocuklara bu desteğin gecikmesinin haksızlık olduğunu belirtti. Sağlık Bakanı yerli sensör üretimi için çalışmaların devam ettiğini ifade etmiş olsa da, Hatun yerli ürünlerin uluslararası standartlarda olması gerektiğini vurguladı.
12 Mayıs 2024

Dünyaca ünlü karaciğer nakli cerrahı Prof. Dr. Münci Kalayoğlu, Çeşme'deki evinde beyin kanaması geçirdi ve acil olarak Dokuz Eylül Tıp Fakültesi'nde ameliyata alındı. Kalayoğlu, karaciğer naklini rutin ve kabul edilir bir tedavi olarak tıp dünyasına kazandıran öncü isimlerden biri olarak tanınıyor. 2006'dan bu yana Türkiye'de çeşitli hastanelerde görev yapan Kalayoğlu, son olarak Koç Üniversitesi Hastanesi'nde Organ Nakli Merkezi'nin başkanlığını yürütüyordu.
3 Ağustos 2024

ABD'nin Boston şehrindeki Massachusetts Institute of Technology (MIT) Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı, çeşitli zeminlerde futbol oynayabilen 'Dribblebot' adlı bir robot geliştirdi. Techcrunch'ın haberine göre, bu robotun futbol becerisi, robotun çevikliğini ve karar verme yeteneğini test etmek için kullanılıyor. MIT'deki araştırmacıların asıl amacı, robotları arama kurtarma çalışmalarında kullanmak.
3 Nisan 2023

İngiltere'deki Great Ormond Street Hastanesi'nde uygulanan yeni bir tedavi yöntemi sayesinde, sekiz yaşındaki Aditi Shankar'ın vücudu, nakil böbreği reddetmedi. Aditi'nin bağışıklık sistemi, annesinden alınan kök hücrelerle yeniden inşa edildi ve böbrek nakli sonrasında vücudu, nakledilen organı kendi organı gibi kabul etti. Bu sayede Aditi, organ reddini önlemek için genellikle günlük olarak alınması gereken ilaçların uzun vadeli yan etkilerinden korundu.
24 Eylül 2023

ABD'de New York Belediyesi tarafından işletmelere yardımcı olmak amacıyla geliştirilen bir yapay zeka sohbet robotunun, yasalara aykırı tavsiyelerde bulunduğu ortaya çıktı. Ekim 2023'te kullanıma sunulan robot, cinsel taciz iddiaları ve hamilelik durumları hakkında işten çıkarma, atık yönetimi politikalarına aykırı davranışlar ve hatta fare tarafından kemirilmiş peynirin servis edilmesi gibi konularda işletmelere yanlış yönlendirmeler yaptı. Bu durum, yapay zeka destekli modellerin kamu sektöründe kullanımının risklerini gündeme getirdi.
4 Nisan 2024

ChatGPT'yi geliştiren yapay zeka şirketi OpenAI, metni videoya dönüştürebilen yeni yapay zeka robotu Sora'yı duyurdu. Sora, 60 saniyeye kadar olan, detaylı sahneler ve karmaşık kamera hareketleri içeren videolar oluşturabiliyor. OpenAI, Sora'yı kullanıma sunmadan önce yanlış bilgi, nefret içeriği ve ayrımcılıkla ilgili güvenlik önlemleri alacaklarını belirtti. Şirket, Sora ile oluşturulan bazı örnek videoları da paylaştı.
16 Şubat 2024

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024

Stanford Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, binlerce orta yaş ve üstü kişide yaptıkları kan testleriyle, sağlıklı görünen 50 yaş ve üstü beş yetişkinden birinde en az bir organın diğerlerine göre daha hızlı yaşlandığını tespit etti. Araştırma, 11 ana organ ve doku üzerinde yoğunlaşarak, bu organlardan kaynaklanabilecek hastalıkları öngörmeye yardımcı olabilir. Araştırmacılar, bulguların daha geniş bir örnekleme ile teyit edilmesi durumunda, hızlı yaşlanan organlar için önleyici tedavilerin başlatılabileceğini belirtiyor.
7 Aralık 2023
İşaretlediklerim