Türkiye'nin 2023 yılı iklim kriziyle mücadeledeki performansı eleştiriliyor

Türkiye'nin 2023 yılı iklim kriziyle mücadeledeki performansı eleştiriliyor ile benzer, 2 olumlu, 16 olumsuz, ve 15 önemli olmak üzere, toplam 22 olay izlendi.

Paris Anlaşması Birleşmiş Milletler İspanya İtalya Akdeniz Berlin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yunanistan Mehmet Özhaseki İsviçre BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Britanya Fransa Greenpeace Japonya Dünya Meteoroloji Örgütü Ukrayna İstanbul Bilgi Üniversitesi Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi COP28 Bangladeş Birleşik Arap Emirlikleri Nijerya Berlin Eyalet Başbakanı Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği Brezilya Omar Baddour kadınlar BBC Türkçe
Paris Anlaşması Birleşmiş Milletler İspanya İtalya Akdeniz Berlin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yunanistan Mehmet Özhaseki İsviçre BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Britanya Fransa Greenpeace Japonya Dünya Meteoroloji Örgütü Ukrayna İstanbul Bilgi Üniversitesi Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi COP28 Bangladeş Birleşik Arap Emirlikleri

Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri'nin ev sahipliğinde gerçekleşen COP 28 İklim Zirvesi'nde, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği taahhütleri de dahil olmak üzere birçok deklarasyona imza atmadı ve kömürden çıkış taahhüdünde bulunamadı. Bunun yerine, iklim değişikliği kaynaklı afetler için oluşturulan Kayıp Zarar Fonu'ndan yararlanmak istediğini belirtti. Türkiye'nin sera gazı emisyonlarını 2030'a kadar yüzde 30'dan fazla artırmayı öngören iklim hedefi güncellenmediği ve 2053'te net sıfır emisyon hedefine ulaşması gerektiği vurgulandı. Zirvede birçok ülke çeşitli iklim taahhütlerinde bulunurken, Türkiye bu girişimlerin dışında kaldı.
14 Aralık 2023

Türkiye, Germanwatch, Yeni İklim Enstitüsü ve İklim Eylem Ağı tarafından hazırlanan İklim Değişikliği Performans Endeksi'nde bir önceki yıla göre dokuz sıra gerileyerek 63 ülke arasında 56. sırada yer aldı. Endeks, sera gazı emisyonları, enerji tüketimi, yenilenebilir enerjinin kullanımı ve iklim politikası kategorilerinde ülkelerin iklim performansını değerlendiriyor. Türkiye, yenilenebilir enerji kategorisinde 'orta', diğer kategorilerde ise 'düşük' ve 'çok düşük' performans gösterdi. Uzmanlar, Türkiye'nin iklim hedeflerinin küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlama hedefiyle uyuşmadığını belirtiyor.
9 Aralık 2023

Türkiye, kişi başına düşen su miktarıyla 'su sıkıntısı çeken' bir ülke konumunda ve 2030 yılında bu durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu, Türkiye'nin su fakiri olma yolunda ilerlediğini ve bu durumun göçlere neden olabileceğini belirtiyor. Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadelede yeterli politikalara sahip olmadığı, uluslararası sözleşmeleri geç onayladığı ve çevre sorunlarının politikacılar tarafından yeterince ciddiye alınmadığı ifade ediliyor. Uyduranoğlu, sera gazı emisyonlarının azaltılmasının gelişmeyi destekleyeceğini ve Türkiye'nin yeşil dönüşümü benimsemesi gerektiğini vurguluyor.
26 Mart 2023

Greenpeace tarafından yayınlanan yeni bir rapor, İspanya'nın iklim değişikliği sebebiyle artan sıcaklık ve kuraklık sorunlarıyla karşı karşıya kalacağını belirtiyor. Raporda, ülkede yangın riskinin artacağı ve sıcaklıklardan kaynaklı ölümlerin çoğalabileceği ifade ediliyor. Küresel ısınmanın her bir derecesi için İspanya'da 1,5 °C'lik bir artış beklendiği ve önümüzdeki 20 yıl içinde 2 °C'lik bir ısınmanın mümkün olduğu vurgulanıyor. Greenpeace, emisyonların 2030 yılına kadar %55 oranında azaltılması ve yenilenebilir enerji sistemine geçilmesi gerektiğini savunuyor.
6 Temmuz 2023

Birleşmiş Milletler İklim Konferansı'nda (COP28) ilk kez fosil yakıtlardan uzaklaşma çağrısı yapıldı ve bu çağrıyı içeren anlaşma taslağı onaylandı. Metin, küresel sıcaklık artışlarını 1.5 dereceyle sınırlandırmak için derin, hızlı ve sürekli azaltmalara ihtiyaç olduğunu kabul ediyor. Yeni taslak, ülkeleri enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan kademeli geçiş yapmaya çağırıyor ve sera gazı salımlarının 2025'e kadar tepe noktasına ulaşması gerektiğini belirtiyor. Gelişmekte olan ülkelerin farklı ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak, tüm ülkelerin salımlarını aynı anda düşürmeye başlamalarının beklenmemesi gerektiği vurgulanıyor.
13 Aralık 2023

Birleşmiş Milletler zirvesinde iklim krizi konuşulurken, Türkiye'nin hava kirliliğine katkıda bulunduğu ve bu durumu liyakatsiz personele yetki belgesi vererek gerçekleştirdiği belirtildi. Sayıştay'ın 2022 denetim raporuna göre, Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı, eğitimsiz personele egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmış. Ayrıca, egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahipleri tespit edilmesine rağmen, tutanak düzenlenmemiş ve idari para cezası uygulanmamış.
22 Eylül 2023

Climate Central tarafından yayımlanan verilere göre, Kasım 2022'den Ekim 2023'e kadar olan dönemde küresel sıcaklıklar sanayi öncesi seviyelerin 1,3 santigrat derece üzerine çıkarak 12 aylık bir rekor kırdı. Bu durum, dünya nüfusunun yüzde 99'unu etkileyen ortalama sıcaklıkların 30 yıllık normları aştığını gösteriyor. Sadece İzlanda ve Lesotho normalden daha düşük sıcaklıklar kaydetti. Ayrıca, 200 şehirde 500 milyondan fazla insan, 30 yıllık normlara göre aşırı sıcaklık yaşadı ve bazı şehirlerde iklim değişikliği bu aşırı sıcakları beş kat daha olası hale getirdi.
9 Kasım 2023

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), sera gazı emisyonlarının azaltılması konusunda mevcut planların yetersiz olduğunu ve bu durumun dünyayı tehlikeli bir geleceğe sürüklediğini açıkladı. Raporda, küresel ısınmanın 1.5 santigrat derece sınırını aşmaması için emisyon azaltım hedefleri güncellendi. 2030 yılına kadar %48, 2050 yılına kadar ise %99 karbondioksit azaltımı hedefleniyor. Yenilenebilir enerji yatırımlarının maliyetlerinin düşmesi ve kamu tarafından desteklenmesi olumlu gelişmeler arasında yer alıyor. Ancak rapor, iklim değişikliğinin etkilerine karşı uyum sağlama ve finansman konularında ciddi boşluklar olduğunu vurguluyor.
21 Mart 2023

Dünya Meteoroloji Örgütü İklim İzleme Başkanı Omar Baddour, iklim değişikliğinin insanları göçe zorladığını belirtti. Baddour, aşırı doğa olaylarının artışına ve bu olayların insan yaşamına etkilerine dikkat çekti. Akdeniz bölgesi ve Türkiye'deki aşırı sıcaklar ve kuraklığa işaret eden Baddour, 21'inci yüzyılda iklim değişikliğinin Akdeniz bölgesinde yoğunlaşmasının beklendiğini kaydetti. Ayrıca, Akdeniz'deki su seviyesinin gelecek yıllarda daha da yükseleceği ve bu durumun kıyı şeridinde taşkın risklerini artıracağı uyarısında bulundu.
5 Ağustos 2023

Tema Vakfı, Türkiye'nin çevre ve iklim krizi konularında yetersiz kaldığını ve bu alanlarda acil eylem gerektiğini vurgulayan bir ekosiyaset belgesi yayınladı. Belgede, tarım arazilerinin azalması, ormanlık alanlara verilen zararlar, koruma altına alınması gereken alanların tehlikede olduğu, su kaynaklarının yanlış politikalar nedeniyle tehdit altında olduğu ve enerji politikalarının fosil yakıtlara bağımlılığı artırdığı gibi konulara dikkat çekildi. Vakıf, siyasilere çevre ve iklim adaletini sağlayacak politikalar geliştirmeleri çağrısında bulundu.
19 Nisan 2023

Avrupa Birliği destekli Çevre, İklim ve Sağlık için İş Birliği Projesi (ÇİSİP) üç yıl süren çalışmalarını tamamladı. Proje, Türkiye'de çevre sağlığı alanında kapasite geliştirmeyi amaçladı ve 200'den fazla çevre ve sağlık uzmanına eğitimler verdi. 6 Şubat depremleri sonrasında, iklim değişikliği ve afetlere dirençli bir sağlık sistemi kurulmasının önemi vurgulandı. Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan, Türkiye'nin iklim değişikliğinden etkilenen ülkelerden biri olduğunu ve bu konuda eylem planları hazırlanması gerektiğini belirtti.
10 Haziran 2023

Greenpeace Akdeniz Genel Direktörü Ersin Tek, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın düzenlediği 'Temiz Kömür Teknolojileri Zirvesi' sırasında protesto gerçekleştirerek 'Havası kirli, parası kirli, neresi temiz' yazılı bir pankart açtı. Güvenlik görevlileri tarafından salondan çıkarılan Tek, kömürün temiz bir enerji kaynağı olmadığını ve Türkiye'nin iklim kriziyle mücadelede kömür kullanımını bırakması gerektiğini belirtti. Türkiye'nin kömür kullanımı konusunda dünya üçüncüsü olduğu ve kömürlü termik santrallerin sağlık masrafları ve erken ölümlere yol açtığı ifade edildi. Greenpeace, Türkiye'nin yeşil ve adil bir enerji dönüşümüne geçiş yapması gerektiğini vurguladı.
24 Nisan 2023

Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Petteri Taalas, Türkiye'nin iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkelerden biri olduğunu ve Akdeniz'de çölleşmenin hızlanabileceğini ifade etti. Kuraklığın gıda fiyatları üzerindeki etkisi artacak ve tarım, hayvancılık, turizm gibi sektörler olumsuz etkilenecek. Taalas, fosil yakıt kullanımını azaltma ve sulama teknolojilerine odaklanma gerekliliğine vurgu yaparak, Türkiye'nin güneş ve rüzgar enerjisine yatırım yapması gerektiğini belirtti.
20 Ocak 2023

Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) ve Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) tarafından hazırlanan bir rapor, Türkiye'de kömürden çıkışın işsizliğe yol açmayacağını, aksine yenilenebilir enerji sektörünün yeni istihdam kapıları açabileceğini belirtti. Rapor, Türkiye'nin 2053 net sıfır emisyon vizyonuna uyumlu bir elektrik sektörü dönüşümünün 2030'a kadar güneş enerjisinde 71 bin, rüzgar enerjisinde 141 bin ek istihdam yaratabileceğini ortaya koydu. Ayrıca, kömür ve linyit madenciliğinin GSYH içindeki payının yıllar içinde azalarak yüzde 0,08'e kadar düştüğü, sektördeki iş kazası sayısının ise arttığı belirtildi.
10 Ağustos 2023

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, sosyal medya hesabından Meteoroloji Genel Müdürlüğünün bu haftaki sıcaklık verilerini paylaştı. Özhaseki, hava sıcaklıklarının hissedilir derecede artacağını belirtti ve kronik rahatsızlığı olanlar, yaşlılar ve çocuklar başta olmak üzere vatandaşları, günün en sıcak saatleri olan 11.00 ile 16.00 arasında dikkatli ve tedbirli olmaları konusunda uyardı.
1 Ağustos 2023

Uluslararası düşünce kuruluşu Ember'in raporuna göre, Türkiye 2022'de elektrik üretimi için kömür ithalatını iki katına çıkararak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve 5,3 milyar dolar harcadı. Türkiye'nin kömür ithalatında en büyük pay sahibi Rusya olurken, Türkiye aynı zamanda doğalgaz, petrol ve nükleer enerji alanında da Rusya'ya bağımlı durumda. İthal kömürle elektrik üretimi yerli kömüre göre yüzde 25 daha fazla. Rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesindeki artışa rağmen, Türkiye güneş enerjisi potansiyelini tam olarak kullanmıyor. 2022'de doğalgazdan elektrik üretimi ise yüzde 35 oranında azaldı.
13 Mart 2023

Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai şehri, BM İklim Değişikliği Konferansı'na ev sahipliği yapıyor. Zirvede iklim krizi, artan etkileri ve alınması gereken önlemler tartışılacak. Ancak BAE'nin fosil yakıt üretiminde önde gelen bir ülke olması ve zirvenin başkanının bir petrol şirketinin başında olması eleştirilere neden oluyor. Zirve, 12 Aralık'a kadar devam edecek ve 200 hükümetin temsilcilerini ağırlayacak. Ayrıca, 2015 Paris Anlaşması hedeflerinin gerçekleştirilmesi ve 2030'a kadar temiz enerjiye geçişin hızlandırılması gibi konular da gündemde olacak.
30 Kasım 2023

ABD'deki Oregon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, dünyanın 2023 yılında iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı koşullara maruz kaldığını ortaya koydu. Araştırmanın başyazarı Dr. William J. Ripple, küresel sıcaklıklardaki her 0,1 derecelik artışın milyonlarca insanın ölümüne yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. BioScience dergisinde yayımlanan raporda, rekor sıcaklıklar ve buzul seviyelerindeki düşüş gibi aşırılıklar sıralandı. Ripple, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve ormanların korunması gibi acil adımların atılması gerektiğini vurguladı.
27 Kasım 2023

Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü Genel Direktörü Amy Pope, iklim değişikliği nedeniyle göçlerin artacağını ve resmi olarak iklim göçü çağına girildiğini belirtti. Pope, Afrika'da 2022'de 7,5 milyondan fazla kişinin doğal afetler nedeniyle yerinden edildiğini ve eğer etkin ve sürdürülebilir eylemlere geçilmezse, 2023 yılına kadar sadece Afrika'da 105 milyon kişinin iklim değişikliği nedeniyle göçmen haline gelebileceğini ifade etti. Pope, 1 Ekim'den itibaren 5 yıllık bir dönem için Genel Direktörlük görevini Antonio Vitorino'dan devralacak.
2 Eylül 2023

Japonya'da her yıl Aralık ayında yapılan geleneksel bir etkinlikte, yılın sosyal ruh halini yansıtan popüler bir kelime seçiliyor. 2023 yılı için Teikoku Databank tarafından yapılan araştırmada, 1000'e yakın küçük ve orta ölçekli firmanın katılımıyla 'değişim' anlamına gelen 'kaeru' kelimesi en yüksek oyu aldı. Bu seçimde, iklim değişiklikleri, Japon yeninin değer kaybı ve Ukrayna ile Ortadoğu'daki krizler sonucu artan yakıt fiyatlarının etkisi olduğu belirtildi.
5 Aralık 2023
İşaretlediklerim