Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

SGK, multipl skleroz (MS) hastalarının tedavisinde kullanılan ve altı ayda bir alınan ocrelizumab etken maddeli ilacı (Ocrevus) ayaktan tedavi gören hastalar için geri ödeme listesinden çıkardı. Hastanede yatan hastalara ilacın uygulanmasına devam edilecek. İlacın eczane fiyatı 57 bin lira 270 kuruş olup, kararın geri alınmasını bekleyen altı binden fazla MS hastası ve hekimleri change.org'da bir imza kampanyası başlattı. Prof. Dr. Cavit Boz, ilacın önemli bir tedavi olduğunu ve kararın düzeltilmesini beklediklerini ifade etti. Hastalar, ilacın pasife alınmasının tedavi süreçlerini olumsuz etkilediğini ve sağlık durumlarının kötüleşmesine yol açtığını belirtiyor.
8 Haziran 2023

ABD'de bir mahkeme, Roundup bitki ilacının bir kullanıcıda kansere yol açtığı iddiasıyla üretici firma Monsanto ve ana şirketi Bayer'e 2,25 milyar dolar tazminat ödemesine karar verdi. Kullanıcı John McKivison, ürünü yirmi yıl kullandıktan sonra Hodgkin dışı lenfoma teşhisi aldı ve şirkete dava açtı. Bayer, karara itiraz edeceğini ve tazminat miktarının azaltılmasını sağlamak istediğini belirtti. Glifosat içeren Roundup'ın kanserojen olup olmadığı konusunda farklı kurumlar arasında görüş ayrılıkları bulunuyor.
1 Şubat 2024

Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF ve Gavi Aşı İttifakı'nın ortak açıklamasına göre, 2025 yılı sonuna kadar 12 Afrika ülkesine yaklaşık 18 milyon doz sıtma aşısı gönderilecek. GSK tarafından geliştirilen Mosquirix aşısı daha önce Gana, Kenya ve Malavi'de 1,7 milyon çocukta denendi. Aşılar Benin, Burkina Faso, Burundi, Kamerun, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Liberya, Nijer, Sierra Leone ve Uganda'ya da gönderilecek. 2026 yılında yıllık aşı talebinin 40-60 milyona çıkması bekleniyor. Sıtma, her iki dakikada bir çocuğun ölümüne neden olan ölümcül bir hastalık ve en çok Afrika'da görülüyor.
5 Temmuz 2023

Dünya genelinde milyonlarca şeker hastası insülin iğneleri kullanmaktadır. Norveç ve Avustralyalı bilim insanlarının yürüttüğü ortak çalışma, insülin moleküllerini nanoteknoloji kullanarak çikolata tabletlerine yerleştirme potansiyelini göstermiştir. Bu yeni yöntem, insülin iğnelerine alternatif olarak kan şekerini ayarlamada kullanılabilir. Çalışmanın ilk sonuçları olumlu olup, gelecekte insülin iğnelerinin yerini alabilecek çikolata tadında tabletler veya kapsüllerin geliştirilmesi beklenmektedir.
3 Şubat 2024

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

Britanya, hem epizodik hem de kronik migrenin önlenmesinde kullanılacak ağızdan alınan ilk ilacı uygulamaya hazırlanıyor. BBC Türkçe'nin haberine göre, bu yeni tedavi yöntemi yaklaşık 170 bin kişiye umut olacak. Migren, dünya genelinde her yedi kişiden birini etkileyen, şiddetli baş ağrılarıyla karakterize edilen bir hastalık. Yeni ilaç, diğer tedavilere yanıt alamayanlar veya iğne tedavisi uygulanamayan hastalar için önerilecek.
11 Nisan 2024

Britanya'da 18 aylık Opal Sandy adlı çocuk, doğuştan işitme engelli olmasına rağmen, gen terapi yöntemiyle işitme duyusu kazandı. Bu yöntemde, OTOF genindeki mutasyonlar nedeniyle üretilmeyen otoferlin proteinini sağlayacak gen, zararsız bir virüs aracılığıyla hastaya aktarıldı. Sadece 16 dakika süren bir ameliyatla uygulanan bu terapi, Opal'ın yumuşak sesleri ve fısıltıları bile neredeyse normal şekilde duymasını sağladı. Bu başarı, sağırlıkla mücadelede yeni bir dönem olarak değerlendiriliyor.
9 Mayıs 2024

ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024

Britanya'da geliştirilen yeni bir kan testi, meme kanserinin nüksetmeden önce yıllar önce geri dönüp dönmeyeceğini tespit edebiliyor. Bu test, tümör DNA'sının izlerini tespit ederek hangi hastaların kanserlerinin geri döneceğini yüzde 100 doğrulukla belirliyor. Araştırma, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nden bir ekip tarafından 78 hasta üzerinde yapıldı ve sonuçlar Amerikan Klinik Onkoloji Derneği konferansında sunuldu. Testin, tedavinin daha erken başlamasına ve hayatta kalma oranlarının iyileştirilmesine katkı sağlaması bekleniyor.
4 Haziran 2024

Genetik mutasyonlar ebeveynden çocuğa geçerek kansere yol açabiliyor. Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nden Prof. Dr. Banu Arun, meme kanseri tanısı alan hastaların genetik test yaptırması gerektiğini belirtti. Genetik testler, kanser riskini belirlemede ve tedavi planlamasında önemli rol oynuyor. Türkiye'de de yapılabilen bu testler, kişiye özgü tarama fırsatı sunuyor ve erken tanı ile koruyucu önlemler alınmasını sağlıyor.
10 Eylül 2024

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.
21 Haziran 2024

Elon Musk'ın kurduğu Neuralink, beyin çipi implantını ikinci bir hastaya başarıyla yerleştirdi. İlk hasta Noland Arbaugh, çip sayesinde düşünce yoluyla fare imlecini oynatabilmiş ve bilgisayarda oyun oynayabilmişti. İkinci hastada da çipin 1024 elektrodunun 400'ünün aktif ve iyi çalıştığı belirtildi. Neuralink, bu yıl içinde sekiz hastaya daha implant yerleştirmeyi planlıyor ve bu gelişmeler felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde umut vadediyor.
5 Ağustos 2024

Britanya merkezli ilaç şirketi AstraZeneca, Covid-19 aşısının çok nadir durumlarda Trombositopeni Sendromlu Tromboz (TTS) gibi ciddi yan etkilere neden olabileceğini kabul etti. Bu durum, aşı olduktan sonra sağlık sorunları yaşayan kişilerin ve yakınlarını kaybettiğini düşünenlerin şirkete dava açmalarına yol açtı. İlk dava, aşı sonrası beyin hasarı yaşayan Jamie Scott tarafından açıldı. AstraZeneca, aşının güvenlik profilinin genel olarak kabul edilebilir olduğunu ve düzenleyicilerin aşının faydalarının yan etkilerden daha ağır bastığını belirtti.
2 Mayıs 2024

Britanya'daki bilim insanları, 50 yıllık araştırmalar sonucunda yeni bir kan grubu sistemi olan MAL'ı tanımlamayı başardı. Bu keşif, 1972'de hamile bir kadının kan örneğinde eksik olan AnWj antijeninin incelenmesiyle başladı. MAL kan grubu, nadir görülen bir sistem olup, hücre zarlarının stabil kalmasında ve hücre içi taşımada hayati bir rol oynayan MAL proteini ile ilişkilidir. Bu keşif, nadir kan grubu özelliklerine sahip hastaların daha iyi anlaşılmasına ve tedavi edilmesine olanak sağlayacak.
19 Eylül 2024

Britanya'da 1970 ile 1980 yılları arasında binlerce hastaya ölümcül virüs taşıyan kan nakli yapıldığı ortaya çıktı. Bu skandal sonucunda yaklaşık 3 bin kişi hayatını kaybetti. Hükümet, mağdurlara 210'ar bin sterlin tazminat ödeyeceğini açıkladı. Başbakan Rishi Sunak, yaşananları 'ahlaki bir başarısızlık' olarak nitelendirdi.
22 Mayıs 2024

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

İsveç ve İsviçreli araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışma, yapay zeka programı ChatGPT'nin doktorlardan yaklaşık 10 kat daha hızlı tıbbi rapor hazırlayabildiğini ortaya koydu. Acta Orthopaedica dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, doktorlar ve ChatGPT tarafından doldurulan hastane taburcu kağıtları arasındaki farkı alanında uzman 15 kişilik bir heyet ayırt edemedi. ChatGPT, benzer kalitedeki bir raporu ortalama 2,9 dakikada hazırlarken, doktorlar için bu süre 27,8 dakika oldu. Uppsala Üniversitesi Hastanesi'nde ortopedi doktoru olan Cyrus Broden, yapay zekanın doktorların iş yükünü azaltabileceğini ve hastalara daha fazla zaman ayırma imkanı sunabileceğini belirtti.
29 Mart 2024
İşaretlediklerim