Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

NASA, Boeing mekiğinin arızalanması sonucu uzay istasyonunda mahsur kalan iki astronotun dönüşünün gelecek yıla kalabileceğini açıkladı. Starliner mekiğinde tespit edilen helyum sızıntısının kaynağı bulunamadığı için astronotların dönüşü dört kez ertelendi. NASA yetkilileri, astronotların dönüşü için SpaceX'in mekiğinin kullanılabileceğini belirtti. Kararın yakın zamanda alınacağı ifade edildi.
8 Ağustos 2024

NASA'nın Juno uzay aracı, Jüpiter'in yörüngesinde gerçekleştirdiği 66. yakın geçişi sırasında çektiği yeni görüntüleri paylaştı. Bu görüntüler, gezegenin yüzeyindeki renkli lekeleri ve atmosferik özellikleri detaylı bir şekilde sergiliyor. Katılımcılar, JunoCam sayfasında ham görüntü verilerine erişerek bu görüntüleri işleyip daha çarpıcı hale getirebiliyor. Juno, bir sonraki yakın geçişini 25 Kasım'da gerçekleştirecek.
7 Kasım 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini inceleyen bilim insanları, büyük patlamadan 1,5 milyar yıl sonra bir galaksinin merkezinde süper kütleli bir kara delik keşfetti. LID-568 adı verilen bu kara delik, teorik limitin 40 katından fazla madde tüketiyor. Keşif, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk dönemlerinde nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunuyor. Ayrıca, bu kara deliğin çevresinde yüksek parlaklık ve güçlü gaz çıkışları gözlemlendi.
5 Kasım 2024

Rusya'nın 1976'dan bu yana gerçekleştirdiği ilk Ay görevi, Luna-25 uzay aracının Ay'ın yüzeyine çarpması sonucu başarısız oldu. Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos), Luna-25'in Ay'ın yüzeyine çarptığını ve parçalandığını bildirdi. Luna-25, 11 Ağustos'ta Moskova'nın 5 bin 500 kilometre doğusundaki Vostoçniy Uzay Üssü'nden Soyuz 2.1b roketiyle fırlatılmıştı. Luna-25'in Ay'ın yüzeyine yumuşak iniş yaparak bilimsel araştırmalar yapması planlanıyordu.
20 Ağustos 2023

AB'nin Copernicus uydu izleme sistemi, Haziran 2023'ün dünya genelinde en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçtiğini açıkladı. Özellikle Kuzeybatı Avrupa'da yüksek sıcaklıklar ölçülürken, Orta ve Doğu Avrupa, İskandinavya ve Karadeniz'in batı kıyıları boyunca kurak koşullar oluştu. Ayrıca, Antarktika deniz buzu ortalamanın %17 altında en düşük seviyeye ulaştı. Amerika Çevre Tahmini Ulusal Merkezi de 3 Temmuz'da yerküredeki ortalama ısının rekor kırdığını duyurdu.
6 Temmuz 2023

Çin, 3 Mayıs'ta Ay'ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamak üzere uzaya gönderdiği 'Çang'ı 6' keşif aracının Ay yörüngesine giriş yaptığını duyurdu. Araç, Ay'a yaklaşırken gerçekleştirdiği fren manevrası ile yörüngeye oturdu ve 'Çüeçiao-2' adlı aktarım uydusu yardımıyla irtifa ve eğim ayarlamalarını tamamladı. Misyonun sonraki aşamasında, Ay'ın Güney Kutbu-Aitken Çanağı'ndaki Apollo Çanağı kraterine yumuşak iniş yapılması ve yüzeyden örneklerin toplanması planlanıyor.
8 Mayıs 2024

Yeni bir araştırma, Samanyolu galaksisindeki iki yıldızın nadir bir çarpışmasının Dünya'nın koruyucu ozon tabakasını ortadan kaldırabileceğini ve bu durumun gezegendeki tüm yaşam formlarının kitlesel olarak yok olmasına neden olabileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, bu tür bir patlamanın Dünya'ya yakın bir yerde meydana gelmesi halinde yaşam için tehlike oluşturabileceğini belirtti. Bu tür yıldız çarpışmalarından kaynaklanan en büyük tehdit, gama ışınları ve ürettikleri X-ışını da dahil olmak üzere radyasyon patlamasıdır.
24 Ekim 2023

NASA'nın TESS uydusu, Dorado Takımyıldızı'nda dünya büyüklüğünde ve yaşama elverişli bölgede bir öte gezegen keşfetti. 'TOI 700 e' adı verilen gezegen, yıldızına suyun sıvı halde kalabileceği bir mesafede bulunuyor. Bu keşif, daha önce aynı sistemde bulunan 'TOI 700 b, c ve d' gezegenlerine ek olarak, sistemi daha yakından inceleme konusunda bilim insanlarını heyecanlandırıyor. TESS'in yeni bulguları Amerikan Astronomi Derneği'nin yıllık toplantısında paylaşıldı.
11 Ocak 2023

Intelsat 33e isimli haberleşme uydusu, Hint Okyanusu'nun üzerinde sabit bir yörüngede bulunurken aniden güç kaybederek en az 20 parçaya ayrıldı. Bu olay, Avrupa, Orta Afrika, Orta Doğu, Asya ve Avustralya'daki iletişim kullanıcılarını etkiledi. Uydunun parçalanma nedeni henüz bilinmiyor, ancak bu durum yörüngedeki uzay çöplerine bir yenisini ekledi ve diğer uydular için potansiyel bir tehdit oluşturdu. Uzay çöplerinin sorumluluğu ve yönetimi konusundaki tartışmalar devam ediyor.
23 Ekim 2024

Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin yeni verilerine göre, dünya son 12 ay boyunca sanayi öncesi döneme göre ortalama 1,5 santigrat derece daha sıcak oldu. Bilim insanları, Temmuz 2023 ile Haziran 2024 arasındaki sıcaklıkların kayıtlardaki en yüksek seviyelere ulaştığını belirtti. Bu durum, dünya liderlerinin 1,5 C ısınma hedefini tutturma sözlerini yerine getirmediklerini göstermese de, daha fazla insanın şiddetli hava koşullarına maruz kalacağı anlamına geliyor. Ayrıca, sıcaklıklardaki sürekli artış, felaketle sonuçlanabilecek dönüm noktaları riskini artırıyor.
9 Temmuz 2024

ABD'de, Güneş'in etrafında 'ateş çemberi' oluşturan halkalı Güneş tutulması görüntülendi. Tutulma, Pasifik zaman dilimiyle saat 09.13'te başlayarak Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas eyaletlerinden izlendi. Ayrıca California, Idaho, Colorado ve Arizona'nın belirli bölgelerinden de görüldü. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), tutulma sırasında Güneş ışığındaki azalmanın Dünya'nın iyonosfer adı verilen atmosfer tabakasını nasıl etkilediğini incelemek için üç sondaj roketi fırlattı.
14 Ekim 2023

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

Gökbilimciler, Hubble Uzay Teleskobu aracılığıyla Dünya’ya şimdiye kadar bilinen en yakın kara deliği keşfetti. Samanyolu galaksisindeki Omega Centauri yıldız kümesinde bulunan bu kara delik, yaklaşık 8 bin 200 güneş kütlesinde. Bu keşif, orta büyüklükteki kara deliklerin yıldız kütleli ve süper kütleli kara delikler arasındaki bağlantıyı anlamada yeni sorular getireceğini ortaya koyuyor. Daha önce Dünya’ya en yakın kara delik olarak bilinen Gaia BH1, 1560 ışık yılı uzaklıkta ve Güneş’ten on kat daha fazla kütleye sahipti.
11 Temmuz 2024

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), Florida eyaletinde bir evin çatısına düşen ve merak uyandıran 700 gram ağırlığındaki gizemli nesnenin, Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) ait bir 'uzay çöpü' parçası olduğunu açıkladı. Bu nesne, 8 Mart'ta Alejandro Otero'nun evinin çatısına düşmüş ve büyük ilgi çekmişti. NASA, nesnenin 2021'den bu yana Dünya'nın yörüngesine doğru hareket eden bir kargo paletine ait olduğunu ve şu anda analiz için Kennedy Uzay Merkezi'nde bulunduğunu belirtti. Ev sahibi Otero, kimsenin yaralanmamış olmasından dolayı memnuniyetini ifade etti.
16 Nisan 2024

TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan ölçümler ve araştırmalar sonucunda, Antarktika'da son üç yıl içinde Türkiye büyüklüğünde bir buz kaybı olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu erimenin küresel iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ve atmosfere daha fazla su buharı salınmasıyla sera gazı konsantrasyonlarının artacağını belirtiyor. Bu durum, küresel iklim değişiminin hızlanmasına yol açacak. Araştırma, İHA ve uydu tabanlı ölçme yöntemleri kullanılarak yapıldı ve önemli miktarda erime gözlemlendi.
26 Şubat 2024

2023 yılında fırlatılan Euclid Teleskobu, evrenin şimdiye kadarki en büyük 3D haritasının yüzde 1'ini tamamladı. Avrupa Uzay Ajansı ve NASA iş birliğiyle gerçekleştirilen bu proje, evrenin gelişimini anlamayı ve karanlık madde ile karanlık enerji gibi gizemli fenomenleri ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Teleskop, 14 milyon galaksi ve Samanyolu'ndaki milyonlarca yıldızı kaydetti. Tam haritanın oluşturulması için altı yıl boyunca gözlem yapılacak ve gökyüzünün üçte biri taranacak.
16 Ekim 2024

NASA'nın Crew-8 misyonu kapsamında uzaya gönderilen üç astronot ve bir kozmonot, uzay istasyonunda geçirdikleri yaklaşık sekiz ayın ardından Dünya'ya döndü. Dönüş, Boeing'in Starliner kapsülündeki sorunlar ve ABD'deki Milton Kasırgası nedeniyle iki ay gecikti. Mürettebat, uzay uçuşları sırasında astronot sağlığını iyileştirmek için çalışmalar yürütüyordu ve bu çalışmaların başarıyla tamamlandığı bildirildi. Astronotlar, Space X kapsülü ile Florida kıyılarının hemen açığındaki Meksika Körfezi'ne iniş yaptı.
25 Ekim 2024

Bilim insanları artık evrende yaşam olup olmadığını sorgulamıyor, bunun yerine 'yaşamı ne zaman bulacakları' sorusuna odaklanıyorlar. NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Güneş Sistemimiz dışındaki bir gezegende yaşama dair umut verici ipuçları tespit etti. Teleskoplar, uzak yıldızların yörüngesindeki gezegenlerin atmosferlerini analiz edebiliyor ve Dünya'da yalnızca canlı organizmalar tarafından üretildiği bilinen kimyasalları arayabiliyor. İskoçya Kraliyet Gözlemevi'nin başındaki Prof. Dr. Catherine Heymans, evrende yalnız olup olmadığımız sorusuna cevap verebilecek teknolojiye ve yeteneğe sahip olduklarını belirtti.
3 Ekim 2023

NASA, James Webb Uzay Teleskobu'nun iki yıl önce keşfedilen GJ 486b adlı ötegezegende su buharı bulduğunu açıkladı. GJ 486b, Dünya'dan yüzde 30 daha büyük ve kütlesi üç kat fazla olup, kırmızı bir cüce yıldızın etrafında 1,5 Dünya gününde bir turunu tamamlıyor ve yaklaşık 426,5 derece sıcaklığa sahip. Bu keşfin, gezegenin yaşamı destekleyebilecek bir atmosfere sahip olabileceğine işaret ettiği düşünülüyor. Ancak su buharının gezegenden mi yoksa çevresindeki yıldızdan mı kaynaklandığı konusu henüz netlik kazanmamıştır.
4 Mayıs 2023
İşaretlediklerim