Dünya genelinde ve Türkiye'de cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBE) arttığı, günlük bir milyondan fazla insanın bu tür enfeksiyonlara yakalandığı belirtiliyor. Türkiye'de cinsel sağlık bilgilerine erişim kısıtlı ve önleyici yöntemler pahalı olduğu için bulaşma riski yüksek. CYBE'lerin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği ve 15-45 yaş arasında daha sık görüldüğü ifade ediliyor. Gençlerin bu hastalıklardan korunma bilgisine ve sağlık hizmetlerine erişiminde eksiklikler olduğu, eğitim ve farkındalık yetersizliğinin hastalıkların yayılmasına zemin hazırladığı vurgulanıyor. Kondom kullanımının önemi ve gençlere yönelik cinsel sağlık eğitimi gerekliliği üzerinde duruluyor. Ayrıca, seks işçilerinin kondom erişiminde yaşadığı zorluklar ve bu durumun enfeksiyonların yayılmasına etkisi tartışılıyor.
2 Şubat 2023

Türkiye genelinde yapılan bir araştırmaya göre, her dört kadından birinde ve her beş erkekten birinde varis ve toplardamar yetmezliği bulunuyor. Araştırma, çoğul gebelik ve çoklu doğumların, yaşın ve meslekte geçen sürenin, ailede hastalık öyküsünün, diyabet ve hipertansiyonun varis ve toplardamar yetmezliği riskini artırdığını gösteriyor. Damar hastalıkları, dünya genelinde ve Türkiye'de ölüm ve sakatlığa yol açan önemli halk sağlığı sorunları arasında yer alıyor. Ayrıca çevre kirliliği ve yaşam tarzı faktörleri de damar hastalıklarının gelişiminde etkili olabiliyor.
5 Aralık 2023

Türkiye HIV/AIDS Platformu, Türkiye'de HIV tanısındaki yetersizlik ve gecikmeyi eleştirdi ve bu durumun önemli bir sorun olduğunu belirtti. Türkiye'de HIV ile yaşayan kişi sayısının son 20 yılda yüzde 400 arttığı, gerçek HIV pozitif birey sayısının ise 65 bin ile 70 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Platform, HIV riski yüksek grupların tespiti ve test yaptırmalarının teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı. Ulusal HIV/AIDS Kongresi 2022 sonuç bildirgesinde, HIV tanısını artırmak için 'kendin yap' testlerin kullanılması, temas öncesi profilaksi ilaçlarının yaygınlaştırılması ve kondom kullanımının teşvik edilmesi gibi öneriler yer aldı.
10 Ocak 2023

İspanya, cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesi amacıyla 14 ila 22 yaş arasındaki gençlere ücretsiz prezervatif dağıtmayı planlıyor. Sağlık Bakanı Monica Garcia, bu kararı Senato Sağlık Komisyonu'nda açıkladı. Garcia, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardaki artışa dikkat çekerek, prezervatifin önemli bir önlem olduğunu vurguladı. Projenin detayları henüz resmi olarak açıklanmadı, ancak planın değerlendirme aşamasında olduğu belirtildi.
15 Mart 2024

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, dünya genelinde yetişkinlerin yüzde 17,5'i kısırlık sorunu yaşıyor. Kısırlık, düzenli korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 12 ay içinde gebelik elde edilememesi olarak tanımlanıyor. DSÖ, özellikle yoksul kesimlerin tedavi masraflarını karşılamakta zorlandığını ve uygun fiyatlı, yüksek kaliteli doğurganlık tedavisine erişimin artırılmasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Ayrıca, birçok ülkede kısırlıkla ilgili güvenilir veri eksikliği olduğu ve tedavi maliyetlerinin bazı durumlarda yıllık gelirlerden daha yüksek olabileceği vurgulanıyor.
4 Nisan 2023

Türkiye'de HIV pozitif bireylerin yaklaşık yarısının HIV durumlarından habersiz olduğu ve virüsü bilmeden bulaştırdıkları ifade edildi. Son 10 yılda HIV pozitif olguların dört kat arttığı ve Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası kapsamında 'Bugününü Test Et, Yarınını Tanı Kampanyası' düzenlendiği belirtildi. Kampanya ve etkinliklerle HIV testinin yanı sıra, erken tanı ve tedaviye erişimin önemi vurgulanıyor. Türkiye'de yıllık yeni vaka sayısının arttığı ve kadın olguların durumunun sorgulanması gerektiği, erkeklerin ise daha kolay teste girdiği ifade edildi.
24 Kasım 2023

Türkiye'de son 42 yılda pestisit kullanımı yaklaşık yüzde 700 arttı. 1980'lerde yıllık pestisit kullanımı 7-8 bin ton iken, bu rakam 2020 ve 2021 yıllarında 53 bin, 2022'de ise 55 bin ton seviyelerine ulaştı. Ayrıca, Avrupa Birliği (AB) mevzuatına göre yasaklanan pestisit türlerinin Türkiye'de kullanımı halen yaygın. Bu durum, AB'ye ihraç edilen ürünlerde yapılan denetimlerde ortaya çıktı. 2022 yılında pestisit başta olmak üzere tarım zehiri kalıntılarının bulunmasıyla ilgili en çok bildirim yapılan menşe ülke Türkiye oldu.
6 Ekim 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) temel ilaçlar listesindeki, gebelik sonlandırılmasında kullanılan ve ağızdan alınan güvenilir ilaçlar Türkiye'de eczanelerden temin edilemiyor. Türkiye'de gebeliğin 10'uncu haftası doluncaya kadar istek üzerine kürtaj yaptırmak hukuken mümkün. Ancak 2012'de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Her kürtaj bir Uludere'dir' demesiyle fiilen engellenmeye başlandı. İlaçla kürtaj (düşük) daha az maliyetli ve kullanımı kolay bir yöntem. DSÖ'nün temel ilaçlar listesinde, ilaçla kürtaj için kullanılan mifebriston (RU-486 adıyla da biliniyor) ve misoprostol yer alıyor. Ancak mifepristone Türkiye'ye hiç girmedi. Misoprostol ise mide koruyucu ilaç olarak reçete ediliyor ve eczanelerde satılıyordu.
4 Ağustos 2023

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerinin yetersizliği, ertesi gün hapının kullanımını artırdı ve lise yaşlarına kadar yayılmasına neden oldu. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılıyor, ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi değil. Uzmanlar, bu ilacın sık kullanımının ciddi hormonal dengesizliklere ve sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıkların artışı ve kondom kullanımının azalması da önemli bir sorun olarak belirtiliyor.
14 Mayıs 2024

OECD verilerine göre Türkiye, yüzde 60,1'lik sezaryen oranıyla dünya genelinde en yüksek orana sahip ülke konumunda. İstanbul Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Atıl Yüksel, bu artışın temel nedeninin sağlık sistemindeki özelleşme olduğunu belirtiyor. Hekimlerin medikolegal korkular ve hasta talepleri nedeniyle sezaryen oranlarının arttığını ifade eden Yüksel, özel hastanelerdeki sistemin de bu durumu tetiklediğini söylüyor. Ayrıca, normal doğum eğitiminin yeterliliği ve kamu spotlarının etkisizliği de tartışılan konular arasında.
7 Ekim 2024

AXA sigorta şirketi tarafından yapılan bir ankete göre, dünya genelinde ruh sağlığı bozuklukları artış gösteriyor. Türkiye, yüzde 38'lik oranla ruh sağlığı bozukluğu yaşayan ülkeler arasında ikinci sırada yer alıyor. Araştırma, özellikle gençler arasında ruh sağlığı sorunlarının daha yaygın olduğunu belirtiyor. 18-24 yaş arası gençlerin yüzde 43'ü ruhsal bir hastalığı olduğunu ifade ederken, bu oran 65-75 yaş arası katılımcılarda yüzde 14'e düşüyor.
11 Mart 2024

Türkiye'de yılda 4 milyon ton pestisit kullanılıyor ve bu durum hem insan sağlığını hem de çevreyi olumsuz etkiliyor. Pestisitler, tarım zararlılarıyla mücadele amacıyla kullanılıyor ancak suyu, toprağı ve havayı kirletiyor. Dünyada her yıl 385 milyon pestisit zehirlenmesi vakası kaydediliyor ve 11 bin kişi hayatını kaybediyor. Pestisit kullanımı azalacağı yerde artıyor ve bu durum, üreticilerin daha çok ürün alma hırsı nedeniyle oluyor. Pestisitlerin tek kazanan tarafı ise üretici şirketler. Türkiye'de yasak olan pestisitler, ihraç edilen ürünlerde saptanıyor ve geri gönderiliyor.
12 Ekim 2023

Heinrich Böll Stiftung Derneği tarafından hazırlanan Pestisit Atlası, çocuklar ve kadınların pestisitlerden daha fazla etkilendiğini belirtiyor. Türkiye'de yılda 60 bin ton pestisit kullanılıyor ve bu durum çocukların nörolojik gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Atlas, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin pestisitlere maruziyette de kendini gösterdiğini ortaya koydu. Tarımda çalışan kadınlar genellikle daha düşük gelir düzeyine sahipler ve karar verme gücünden yoksunlar. Pestisitlerin kadınlar ve kız çocukları üzerindeki etkisi, erkekler ve oğlan çocukları üzerindeki etkisinden farklı.
13 Ekim 2023

Türkiye'de akraba evliliği oranı %23.2 olup, bu durum nadir kalıtsal hastalıkların görülme sıklığını artırıyor. Ancak, yeni doğan bebeklerde sadece altı nadir hastalık için tarama yapılıyor, bu sayı Tayvan, Kanada, İtalya ve ABD gibi ülkelerde çok daha yüksek. Türkiye'de tahminen 5 milyondan fazla bireyin bir nadir hastalığı varken, nadir hastalıkların erken tanı ve tedavisi için yenidoğan tarama programlarının genişletilmesi gerekiyor. Ayrıca, nadir hastalıklardan etkilenen bireyler ve aileleri, sağlık harcamaları nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
3 Mart 2024

Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre, 2023 yılının ilk 10 ayında Türkiye'de 1677 HIV pozitif ve 51 AIDS vakası tespit edilmiştir. 1985'ten bu yana toplam 39 bin 437 HIV pozitif ve 2 bin 295 AIDS vakası bildirilmiş, ancak bu sayıların gerçek durumun yalnızca yüzde 40-50'sini yansıttığı belirtiliyor. HIV'in bulaşma yolları ve korunma yöntemleri hakkında yanlış bilgilerin yaygın olduğu, bu durumun hem korunma hem de test yaptırma konusunda ihmalkarlığa yol açtığı ifade ediliyor. HIV'in sosyal ilişkilerle bulaşmadığı, en yaygın bulaşma yolunun korunmasız cinsel ilişki olduğu vurgulanıyor. Pozitif Yaşam Derneği yetkilileri, HIV ile ilgili yanlış algılar ve damgalanma sorunlarına dikkat çekiyor.
1 Aralık 2023

AIDS, 1981'den bu yana dünya genelinde yayılan ve herkesi etkileyebilen bir pandemi olarak kalmaya devam ediyor. Antiretroviral tedavi ile 21 milyon hayat kurtarıldı ve tedavi HIV yayılımını önlemeye yardımcı oluyor. UNAIDS'in raporuna göre, dünya genelinde ve Türkiye'de HIV/AIDS vakaları ve bununla ilişkili ölümler devam ediyor. Türkiye'de HIV ile mücadelede tanı ve tedaviye erişimde ilerleme kaydedilmiş olsa da, damgalama ve ayrımcılık sorunları artıyor. Dezavantajlı topluluklar arasında HIV yayılımı sürüyor. Kırmızı Kurdele İstanbul ve Pozitif Yaşam Derneği, HIV testlerine erişimin kolaylaştırılması ve damgalamanın önlenmesi için çeşitli önerilerde bulunuyor.
1 Aralık 2023

Ipsos araştırma şirketinin anketine göre, 31 ülke arasında Türkiye, 'Akıl sağlığı, fiziksel sağlıktan önemlidir' diyenlerde birinci oldu. Ankete katılan Türkiye'deki kişilerin %69'u akıl ve fiziksel sağlığın eşit derecede öneme sahip olduğunu belirtirken, %22'si akıl sağlığının daha önemli olduğunu ifade etti. Ancak, ankete katılanların sadece %35'i ülkedeki sağlık sisteminin her iki konuya eşit muamele yaptığını düşünüyor.
11 Ekim 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün yeni araştırmasına göre, dünya çapında ergenlik dönemi ila 20 yaş arasındaki her dört kadından biri flört şiddetine maruz kalıyor. Türkiye'de de benzer bir tablo mevcut ve bu durum artan kadın cinayetleri ve cezasızlık kültürüyle ilişkilendiriliyor. COVID-19 pandemi döneminde partner/flört şiddetinin artması 'gölge pandemi' olarak tanımlanmıştı. Araştırma, yoksul ülkelerde kadınların flört şiddetine uğrama oranının daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
18 Ağustos 2024

Antibiyotiklere karşı gelişen direnç, her yıl 700 bin insanın ölümüne yol açıyor ve 2050 yılında bu sayının 10 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye, antibiyotik direnci ve kullanımında OECD ülkeleri arasında yüksek oranlara sahip. Uzmanlar, antibiyotik direncini sessiz ve sinsi bir pandemi olarak nitelendiriyor ve bu durumun sağlık sistemlerine yıllık 29 milyar dolar maliyeti olduğunu belirtiyor. Antibiyotiklerin yanlış veya gereksiz kullanımı, dozaj talimatlarına uyulmaması, tarım ve hayvancılıkta kullanımı ve kötü hijyen uygulamaları direncin artmasına neden oluyor. Yeni antibiyotik geliştirme süreci maliyetli ve zor olduğu için, mevcut antibiyotiklerin etkin kullanımı ve dirençle mücadelede uluslararası işbirliği gerekiyor.
18 Kasım 2023

Hollanda'da son yıllarda gençler arasında cinsel yolla bulaşan hastalıkların artması üzerine, gençlere ücretsiz prezervatif dağıtılması kararlaştırıldı. Hollanda Ulusal Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü (RIVM) ve Belediye Toplum Sağlığı Merkezleri (GGD), önümüzdeki günlerde gençlere ücretsiz prezervatif dağıtacak. Uygulama, festivaller ve gençlere yönelik etkinliklerde başlayacak. Kampanya çerçevesinde, ilk aşamada gençlere yaklaşık 50 bin ücretsiz prezervatif dağıtılacak.
13 Ağustos 2023
İşaretlediklerim