Anayasa Mahkemesi, kadınların evlilikle erkeğin soyadını almasını zorunlu kılan hükmü iptal etti

Anayasa Mahkemesi, kadınların evlilikle erkeğin soyadını almasını zorunlu kılan hükmü iptal etti ile benzer, 24 olumlu, 24 olumsuz, ve 30 önemli olmak üzere, toplam 58 olay izlendi.

Anayasa Mahkemesi Yargıtay Türk Medeni Kanunu İstanbul Sözleşmesi Erdoğan Ankara Yunanistan Kadın Anayasa Mahkemesi (AYM) Uluslararası Af Örgütü Meclis Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Resmi Gazete Diken DW Türkçe İstanbul Barosu Salome Zurabishvili Avrupa Parlamentosu Tayland Türkiye Noterler Birliği POLITICO H.Ş. Gürcistan Kılıçdaroğlu Rusya AKP Ankara 7’nci Aile Mahkemesi TBMM Adalet Komisyonu Uganda
Anayasa Mahkemesi Yargıtay Türk Medeni Kanunu İstanbul Sözleşmesi Erdoğan Ankara Yunanistan Kadın Anayasa Mahkemesi (AYM) Uluslararası Af Örgütü Meclis Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Resmi Gazete Diken DW Türkçe İstanbul Barosu Salome Zurabishvili Avrupa Parlamentosu Tayland Türkiye Noterler Birliği POLITICO H.Ş.

Anayasa Mahkemesi, evlenen kadınların bekarlık soyadlarını kullanmalarını engelleyen Türk Medeni Kanunu'nun 187'nci maddesini eşitliğe aykırı bularak iptal etti. İptal edilen karar 28 Ocak 2024'te yürürlüğe girecekken, Habertürk'ten alınan bilgiye göre, yürürlüğe girmeden önce benzer bir düzenlemenin yeni yargı paketi içinde taslak olarak hazırlandığı bildirildi. Yeni düzenlemeyle kadınların, evlenmeden önceki soyadlarını yalnızca eşlerinin soyadlarının önüne alarak kullanmaları öngörülüyor.
11 Aralık 2023

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nun 'evlenen kadının kocasının soyadını alacağı' hükmünü eşitliğe aykırı bularak iptal etti ve Meclis'e bu konuda yeni bir düzenleme yapılması için dokuz ay süre verdi. Bu süre 28 Ocak 2024'te doluyor. İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği Koordinatörü Nazan Moroğlu, yasal bir boşluk oluştuğunu ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı sonrası kadınların evlilikte kendi soyadlarıyla devam etme zorunluluğunun kalktığını belirtti. Yeni yargı paketi taslağında ise benzer bir düzenlemenin sinyali verildi, ancak kadınların tek başına bekarlık soyadını kullanamayacağı belirtildi.
26 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
20 Ekim 2023

Eşinin kendisini aldattığını iddia eden bir kadın, eşinin sevgilisine 'kişilik değerlerine zarar verildiği' gerekçesiyle manevi tazminat davası açtı. Mahkeme davayı reddetti ve kadın, 'aile hayatına saygı hakkı'nın ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu. AYM, başvurucunun hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu daha önce, manevi tazminatın sadece kusurlu eşten ve ancak boşanma davasıyla istenebileceğine karar vermişti.
1 Kasım 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'de boşanmış kadınların tekrar evlenebilmesi için 300 gün beklemesi gerektiğini belirten yasal düzenlemeyi 'doğrudan bir cinsiyet ayrımcılığı' olarak değerlendirdi. AİHM, bu uygulamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal ettiğini belirtti. Mahkeme, bu uygulamanın doğrudan bir cinsiyet ayrımcılığı anlamına geldiğini ve 'soy kütüğünde karışıklık olmasını' önlemek gibi bir amacın, modern toplumda yeri olmadığını belirtti.
27 Haziran 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Diken ve İfade Özgürlüğü Derneği'nin (İFÖD) beş yıllık hukuk mücadelesi sonucunda, internet gazeteciliğinde sansüre neden olan 5651 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesini iptal etti. AYM, bu maddenin ifade ve basın özgürlüklerine ağır bir müdahale teşkil ettiğini belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek, bu süre zarfında yerel seçimler de dahil olmak üzere maddeye dayanılarak sansür uygulamaları devam edebilecek. AYM'nin pilot karar usulüyle verdiği bu karar, yapısal bir sorunu gidermek amacıyla TBMM'ye bildirilmişti.
10 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi, engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmesi için öngörülen süreyi 2026’ya kadar uzatan kanunu iptal etti. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, umuma açık hizmet veren her türlü belediye, kamu kurum ve kuruluşlarıyla toplu taşıma araçlarının engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmesini zorunlu kılmıştı. Ancak bu süre beş kez uzatılmıştı. Farklı illerden engelli haklarıyla ilgili çalışan avukatlar ve CHP'nin başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi, sürenin devamlı uzatılmasının engellilerin toplum içinde yer almaları, iş gücüne katılmaları ve bireysel olarak yaşayabilmeleri imkanını olumsuz etkileyeceğini belirterek kanunu iptal etti.
19 Eylül 2023

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Anayasa Mahkemesi'nin internet sansürü aracı olarak kullanılan 8/A maddesiyle ilgili 'hak ihlali' kararının yeterli olmadığını, maddenin iptali için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) harekete geçmesi gerektiğini belirtti. AYM'nin 62 başvurucu için verdiği kararın, 8/A maddesi dayanak gösterilerek uygulanan erişim engellerinin kaldırılmasını içerdiği, ancak bu kararların uygulanmasında aksaklıklar yaşandığı ve 8/A maddesinin hala yürürlükte olduğu ifade edildi. Akdeniz, 8/A maddesinin yerel seçimler döneminde de sansür için kullanılacağına dikkat çekti.
12 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis öngören 'sansür yasası' olarak adlandırılan 'dezenformasyonla mücadele yasası'nın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemini 8 Kasım'da görüşecek. AKP ve MHP'nin hazırladığı bu yasa, gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılmıştı. CHP, yasanın 29'uncu maddesinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. AYM, başvurunun iptal istemini 8 Kasım'daki Genel Kurul gündeminde ele alacak.
2 Kasım 2023

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 'Depremzede çocuklar evlat edinilebilir mi' sorusuna verdiği ve evlat edinenle evlatlık arasında evlenme engeli olmadığını belirten yanıt, sosyal medyada tepki çekti. Türkiye Barolar Birliği, Diyanet'in açıklamasının Türk Medeni Kanunu'nun kabulünün yıl dönümünde yapılmasının talihsiz olduğunu belirterek, evlat edinme yoluyla soybağının kurulduğunu ve evlat edinenle evlatlık arasında evlenmenin yasak olduğunu vurguladı.
18 Şubat 2023

Anayasa Mahkemesi, Temel Hak ve Özgürlüklerin İhlaline Dair Emsal Kararlar sayfasını hizmete açtı. Bu sayfada, adil yargılanma, din ve vicdan özgürlüğü, eğitim, ifade özgürlüğü, kişi hürriyeti ve güvenliği, mülkiyet, toplantı ve gösteri yürüyüşü, özel hayatın korunması, örgütlenme özgürlüğü, seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma, maddi ve manevi varlığın korunması, kötü muamele yasağıyla yaşam haklarına ilişkin konu başlıkları yer alıyor. Daha önce AYM tarafından verilmiş emsal ihlal kararlarına bu sayfadan ulaşılabiliyor.
28 Temmuz 2023

Ankara'da A.Y. isimli bir kişi, eşi C.Y.'nin yetersiz kişisel hijyen uygulamaları nedeniyle boşanma davası açtı. 19'uncu Aile Mahkemesi, C.Y.'yi tam kusurlu bularak boşanmaya ve 500 bin lira tazminat ödenmesine karar verdi. Bölge Adliye Mahkemesi'nin onayladığı karar, Yargıtay 2'nci Dairesi tarafından da onanarak kesinleşti. Davacının iddiaları, tanık beyanlarıyla kanıtlandı.
28 Ocak 2024

SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği tarafından düzenlenen 'SES Yılın Kadınları' ödülleri, toplumsal cinsiyet eşitliği ve barış için dayanışmaya katkıda bulunan, kadın hakları mücadelesinde öncü olan 13 kadın ve gruba verildi. Ödüller, Pera Müzesi'nde düzenlenen bir törenle sahiplerini buldu. Ödül alanlar arasında A Milli Kadın Voleybol Takımı, Kızılcık Şerbeti dizisinin oyuncuları ve meme kanseri teşhisinde yenilikçi bir icat geliştiren Canan Dağdeviren gibi isimler yer aldı. Gastronomi alanında ödüllü Şef Ebru Baybara Demir, yaptığı işlerde Atatürk'ten ilham aldığını belirtti.
19 Ocak 2024

İtalya'da, Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümetinin büyük ortağı aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri (FdI) partisinin hazırladığı, taşıyıcı anneliğin 'evrensel suç' sayılmasına yönelik yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. Tasarı, Senato'dan da onay alması halinde yasalaşacak ve İtalya'da taşıyıcı annelik uygulaması evrensel bir suç haline gelecek. Bu yasa tasarısının amacının, taşıyıcı annelik uygulaması için yurt dışına gidilmesini engellemeyi amaçladığı belirtiliyor.
27 Temmuz 2023

Güney Afrikalı kadın atlet Caster Semenya'nın, testosteron hormonu sınırlaması nedeniyle yarışmalara katılamaması üzerine başlattığı hukuk mücadelesi sonucunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) itirazını kabul etti. AİHM, İsviçre'nin Semenya'nın yasal haklarını koruma konusunda yeterli tedbir almadığını ve spor kariyerine yönelik müdahalenin kabul edilemez olduğunu belirtti. Semenya, 2018'de Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği'nin (IAAF) getirdiği ve testosteron seviyesi yüksek kadın sporcuların yarışlara katılabilmeleri için hormon seviyesini düşüren ilaçlar kullanmalarını şart koşan kurala itiraz etmiş, ancak itirazları reddedilmişti.
11 Temmuz 2023

Yunanistan'da eşcinsel çiftlerin evlenebilmesini sağlayacak yasa tasarısı parlamentoya sunuldu ve Şubat ayı ortasında oylanması bekleniyor. Başbakan Kiryakos Miçotakis, partisi ve Yunanistan Ortodoks Kilisesi'nin itirazlarına rağmen tasarıyı ilerletme kararı aldı. Tasarının, hükümetin merkez sağ çoğunluğu ve solcu milletvekillerinin desteğiyle kabul edilmesi öngörülüyor. Eğer yasa çıkarılırsa, Yunanistan eşcinsel evliliği yasallaştıran ilk Ortodoks Hristiyan ülke olacak ve eşcinsel çiftlere evlat edinme hakkı da verilecek.
2 Şubat 2024

Çevre sorunlarından kadınların daha fazla etkilendiği belirtiliyor. Bu durumun sosyal, ekonomik ve kültürel faktörlere dayandığı ve yoksulluk koşullarında yaşayan insanların yüzde 70'inin kadın olmasının bu durumu etkilediği belirtiliyor. Ekofeminizm, kadın hakları ve çevre aktivizminin birleşimini temsil eden bir yaklaşım olarak öne çıkıyor. Bu yaklaşıma göre, hem kadınların hem de doğanın haklarının korunması birbirine bağlı ve birine dair sorunların çözülmesi diğerinin üzerinde iyileştirici bir etkiye sahip.
30 Eylül 2023

Fransız kadın haklarına odaklanan haber bülteni Les Glorieuses, Avrupa İstatistik Ofisi'nin (Eurostat) verilerini kullanarak, Fransa'da kadınların erkeklerle maaş eşitliği sağlanana kadar yıl sonuna dek ücretsiz çalışmış gibi sayılacağı tarihi hesapladı. Bu tarih 6 Kasım saat 11:25 olarak belirlendi. Maaş eşitsizliğinin sona ermesi için şirketlere, kamu sübvansiyonlarına ve vergi avantajlarına erişimin cinsiyet eşitliği şartına bağlanması gibi öneriler sunuldu. Ayrıca düşük ücretli meslek gruplarının maaşlarının artırılması ve doğum izinlerinin eşitlenmesi talep edildi.
7 Kasım 2023

Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve eşi Sophie Gregoire Trudeau, 18 yıllık evliliklerini sonlandırma kararı aldı. Trudeau, bu kararı sosyal medya hesabından duyurdu. Çiftin üç çocuğu bulunuyor. Kanada Başbakanlık Sözcüsü Alison Murphy, çiftin ayrılma kararıyla ilgili tüm yasal ve etik adımların atıldığını belirtti.
3 Ağustos 2023

Kadınlar, kendi seçtikleri soyadını kullanmak ve çocuklarına da kendi soyadını verebilmek için uzun yıllardır mücadele ediyor. Anayasa Mahkemesi (AYM), Anayasa’nın 10. ve 41. maddelerine aykırı olan evli kadına kocasının soyadını kullanma zorunluluğu getiren maddeyi iptal etti. Bu iptal kararına rağmen, aynı hükmün tekrar Meclis’e getirilmesi kadın hakları savunucuları tarafından eleştiriliyor. Selin Nakıpoğlu, soyadının kişiliğin bir parçası olduğunu ve bunun temel bir hak olduğunu vurguluyor.
6 Temmuz 2024
İşaretlediklerim