İran'da Mehsa Emini protestoları nedeniyle dört kişinin idam edildiği ve polise zorunlu başörtüsü ihlallerine karşı harekete geçme talimatı verildiği bildirildi

İran'da Mehsa Emini protestoları nedeniyle dört kişinin idam edildiği ve polise zorunlu başörtüsü ihlallerine karşı harekete geçme talimatı verildiği bildirildi ile benzer, 3 olumlu, 40 olumsuz, ve 25 önemli olmak üzere, toplam 47 olay izlendi.

İran Tahran Mehsa Emini Ali Hamaney İstanbul ABD Norveç ahlak polisi Britanya CIA Tebriz Güney Kore BBC Sıla Taksim BM Asgar Farhadi Saman Yasin Mahsa Emini Elnaz Rekabi Cemşid Şarmehd Nika Cannes Film Festivali İsrail Mahsa Amini Terane Alidusti Almanya Mazenderan İran İnsan Hakları Örgütü Tonder
İran Tahran Mehsa Emini Ali Hamaney İstanbul ABD Norveç ahlak polisi Britanya CIA Tebriz Güney Kore BBC Sıla Taksim BM Asgar Farhadi Saman Yasin Mahsa Emini Elnaz Rekabi Cemşid Şarmehd Nika

İran'da, Mehsa Emini'nin başörtüsü kuralına uymadığı gerekçesiyle 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından durdurulan 'ahlak polisi' devriyeleri, protestolar sonrası 10 ay sonra yeniden başlatılıyor. İran Polis Teşkilatı Sözcüsü, başörtüsü kurallarını ihlal edenlere karşı ülke genelinde devriyelerin kurulacağını ve uyarıların dikkate alınmaması durumunda kişilerin adli makamlara sevk edileceğini belirtti. Bu karar, başörtüsü takmayı bırakan kadınların sayısının artması ve rejim yanlısı muhafazakarların baskısı sonucu alındı.
17 Temmuz 2023

İran'da 'ahlak polisi' olarak bilinen birimin gözaltı yetkisi kaldırıldı. Bu karar, 22 yaşındaki Mehsa Emini'nin zorunlu başörtüsü kuralına karşı geldiği gerekçesiyle 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra ölmesinin ardından başlayan 'özgürlük' protestolarının ardından geldi. İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyesi Yakub Rızazade, 'ahlak polisi'nin artık uyarı devriyesi olacağını ve gözaltına almayacağını belirtti.
20 Temmuz 2023

İran'da geçen yıl Mehsa Emini protestolarına katıldığı için ölüm cezasına çarptırılan 21 yaşındaki Milad Zohrevand'ın Hamedan kentindeki bir hapishanede gizlice idam edildiği bildirildi. İnsan hakları kuruluşu Hengaw, Zohrevand'ın ailesiyle son bir görüşme yapamadan ve infazın son dakikaya kadar kendisine bildirilmeden idam edildiğini açıkladı. Devrim Muhafızları'nın infazın gerçekleştirilmesi için baskı yaptığı iddia ediliyor. İran makamları tarafından henüz bir doğrulama yapılmadı.
24 Kasım 2023

İran İnsan Hakları Derneği, 2023'ün ilk 26 gününde İran'da en az 55 kişinin idam edildiğini, bunlardan 37'sinin uyuşturucu suçları nedeniyle olduğunu bildirdi. Ayrıca, Mahsa Emini'nin ölümünden sonra başlayan protestolarda en az 488 kişinin güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğü, 64'ü çocuk ve 39'u kadın olmak üzere, ve en az 107 protestocunun ölüm veya hapis cezası alma riskiyle karşı karşıya olduğu belirtildi. İdam edilenlerin yasal süreç ve adil yargılanma haklarından mahrum bırakıldığı ifade edildi.
28 Ocak 2023

İran'da Mehsa Emini'nin ölümünün birinci yıl dönümünde güvenlik güçleri, olası gösterileri önleme gerekçesiyle 260'tan fazla kişiyi gözaltına aldı. En fazla gözaltı Batı Azerbaycan eyaletinde gerçekleşti. İsfahan ve Kürdistan eyaletlerinde de gözaltılar yaşandı. Tahran ve Sistan-Beluçistan eyaletlerinde kaç kişinin gözaltına alındığına dair ise bir açıklama yapılmadı.
18 Eylül 2023

İran'da Mehsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alınmasının ardından yaşamını yitirmesi sonucu başlayan protestolara destek veren spor muhabiri İhsan Pirbornaş, 'protestolara katılmak, İran rejimi aleyhine propaganda yapmak ve ulusal güvenliği bozmak' suçlamalarıyla 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Pirbornaş'ın eşi, hapishane doktorunun İhsan'ın hasta olduğunu ve hapishanede tutuklu kalmasının uygun olmadığına dair raporuna rağmen cezanın verildiğini belirtti. İran'da devam eden protestolarda en az 481 kişi hayatını kaybetti ve en az 109 kişi idam cezasına çarptırıldı veya suçlamayla karşı karşıya kaldı.
10 Ocak 2023

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR), İran'da Mehsa Emini'nin ölümü üzerine başlayan ve devam eden protestolarda hayatını kaybedenlerin sayısının 481'e yükseldiğini duyurdu. Raporlara göre, ölenler arasında 35 kadın ve 64'ü 18 yaş altında olan gençler bulunuyor. En fazla ölümün yaşandığı bölge Sistan-Beluçistan eyaleti. Ayrıca, protestolarla ilgili olarak gözaltına alınan en az 109 kişinin idam istemiyle yargılandığı ve şu ana kadar dört kişinin idam edildiği belirtildi.
9 Ocak 2023

İran'da, 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan ve 16 Eylül'de ölen Mahsa Emini'nin babası Emced Emini'ye suikast girişimi engellendi. Kürdistan Eyaleti Vali Yardımcısı Mehdi Ramazani, terör örgütleriyle iltisaklı birkaç kişinin suikast girişimini emniyet güçlerinin müdahalesiyle engellediğini ve şahısların yakalandığını belirtti. Mahsa Emini'nin ölüm yıl dönümünde protestoların yeniden canlanma ihtimali üzerine güvenlik güçleri ülke genelinde tedbirlerini artırmıştı.
16 Eylül 2023

İstanbul Valiliği, İran'da ahlak polislerince gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mehsa Emini'nin ölüm yıl dönümünde Beyazıt'ta anılmasına izin vermedi. Türkiye'deki sivil toplum kuruluşları, Beyazıt meydanında Emini'nin öldürülmesinin yıl dönümünde anılması için İstanbul Valiliği'ne başvurmuştu. Ancak valilik, 16 Eylül'de düzenlenmesi planlanan anmaya izin vermeyeceğini bildirdi.
14 Eylül 2023

İran'da Mehsa Emini'nin ölümünü haberleştiren iki kadın gazeteci, Elahe Muhammedi ve Nilüfer Hamidi, hapse mahkum edildi. Muhammedi, 'ABD ile işbirliği yapmak', 'ülke güvenliğine karşı suç işlemek amacıyla faaliyette bulunmak' ve 'rejim aleyhinde propaganda yapmak' suçlamalarıyla toplamda 12 yıl hapse mahkum edildi. Hamidi'ye ise benzer suçlamalarla toplamda 13 yıl hapis cezası verildi. İki gazetecinin 20 gün içinde kararı temyize götürme hakları bulunuyor.
22 Ekim 2023

İran'da Mehsa Emini'nin ölümünü haberleştiren gazeteciler Elahe Muhammedi ve Nilüfer Hamidi, 'ABD ile işbirliği yapmak', 'ülke güvenliğine karşı suç işlemek' ve 'rejim aleyhinde propaganda yapmak' suçlamalarıyla hapis cezasına çarptırıldıktan sonra kefaletle serbest bırakıldı. Muhammedi'ye 12 yıl, Hamidi'ye ise 13 yıl hapis cezası verilmiş, ancak bu cezalar sırasıyla 6 ve 7 yıla indirilmişti. İki gazeteci, temyiz mahkemesinde cezaları onaylanırsa, yattıkları süre göz önünde bulundurularak kalan cezalarını çekmek üzere cezaevine geri dönecekler.
14 Ocak 2024

İran'da Mehsa Emini'nin ölümü sonrası başlayan protestolar devam ederken, bu protestoları takip eden gazeteciler de tutuklanıyor. Emini'nin cenaze töreni hakkında haber yaptıktan sonra 'gösterileri kışkırtmak' suçlamasıyla tutuklanan gazeteci Elahe Muhammedi'nin ardından, kız kardeşi ve aynı zamanda gazeteci olan Elnaz Muhammedi de Tahran'daki Evin Savcılığı'nda ifade vermek için gittiğinde tutuklandı. İran Gazeteciler Sendikası, Emini protestolarıyla ilgili olarak yaklaşık 70 gazetecinin gözaltına alındığını ve şu anda 28 gazetecinin gözaltında olduğunu bildirdi.
5 Şubat 2023

İran'da Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı, zorunlu başörtüsü kuralına uymayan öğrencilerin eğitim kurumlarına alınmayacağını duyurdu. Bu karar, Mehsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra ölümüyle başlayan ve zorunlu başörtüsü yasasının esnetilmesini talep eden protesto dalgasının ardından geldi. Sosyal medyada bazı kadınların başörtüsüz dolaştıkları görülürken, rejim yanlısı muhafazakarlar kuralların uygulanması için yetkililere çağrıda bulunuyor.
3 Nisan 2023

Fransa'nın başkenti Paris'teki Eyfel Kulesi, İran'da Mehsa Emini'nin ölümü sonrası başlayan ve kadınların özgürlüklerini talep ettiği protestolara destek olmak amacıyla aydınlatıldı. Mehsa Emini, başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girip hayatını kaybetmişti. Emini'nin ölümü ülke genelinde protestolara yol açtı ve bu süreçte birçok kadın öldürüldü veya gözaltına alındı. Protestolara katılan bazı göstericiler idamla yargılanırken, dört kişinin idam cezası infaz edildi.
17 Ocak 2023

İran hükümeti, başörtüsü takmayı reddeden kadınlara yönelik ağır cezaların uygulanacağı tehdidinde bulunarak, bu kadınları tespit etmek için halka açık alanlara kameralar yerleştirmeye başladı. İran emniyeti tarafından yapılan açıklamada, kameralarla tespit edilen kadınların gerekli cezaları alacakları ifade edildi. Ayrıca işyeri sahipleri de toplumsal normlara uyulup uyulmadığını denetlemeye çağrıldı. Bu gelişmeler, 22 yaşındaki Mehsa Emin'in 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra ölümü ve ardından başlayan protesto dalgası sonrasında yaşanıyor.
9 Nisan 2023

Oscar ödüllü 'Satıcı' filmiyle tanınan İranlı oyuncu Terane Alidusti, Mehsa Emini'nin ölümünden sonra başlayan protestolara destek vermek için başörtüsüz fotoğrafını sosyal medyada paylaşmış ve 'rejim karşıtı gösterilere destek vermek', 'yanlış içerikler paylaşmak' ve 'eylemleri kışkırtmak' suçlamalarıyla 17 Aralık'ta gözaltına alınmıştı. Dünya çapında ünlü sanatçılar Alidusti'nin serbest bırakılması çağrısında bulunmuştu. Alidusti'nin annesi Nadire Hekimullahi, kızının şartlı tahliyeyle serbest bırakıldığını Instagram hesabından duyurdu.
4 Ocak 2023

Tahran'da başörtüsü ve iffet kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle başı açık müşterilere hizmet veren birçok kafe, restoran ve bir alışveriş merkezi dahil olmak üzere bazı işletmeler mühürlendi. Mühürlenme kararı, Mahsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi sonucu başlayan ve ülke genelinde yayılan yönetim karşıtı protestolara destek veren ünlü isimlere ait işletmeleri de kapsıyor. İran İçişleri Bakanlığı ve Yargı Erki, zorunlu başörtüsü kuralına uymayanlara karşı harekete geçileceğini ve kameraların başörtüsü denetimleri için kullanılacağını açıklamıştı.
26 Nisan 2023

İran hükümeti, ülkede Mahsa Amini'nin ölümü sonrası başlayan ve geniş destek bulan protestoları destekleyen sanatçıları soruşturmak üzere 'Ünlü Görev Gücü' adında bir komite oluşturdu. Komite, Kültür ve İslami Rehberlik Bakanı Muhammed Mehdi Esmaili başkanlığında, 141 ünlü ismin listesini ekonomi bakanlığına göndererek vergi beyannamelerinin incelenmesini talep etti. Listede yer alan isimler arasında futbol oyuncusu Ali Daei ve aktris Taraneh Alidoosti gibi tanınmış kişilikler bulunuyor. Protestolara destek veren bazı ünlülere ekonomik yaptırımlar uygulandı, seyahat yasağı getirildi ve gözaltına alınanlar oldu.
25 Nisan 2023

İran, İsrail'in istihbarat servisi Mossad'ın yönlendirmesiyle ülkenin savunma sistemlerine sabotaj yapmakla suçladığı biri kadın dört kişiyi idam ettiğini açıkladı. İdam edilenlerin Türkiye'deki bir Mossad görevlisiyle iş birliği yaptıklarını itiraf ettikleri bir video yayınlandı. Bu kişilerin Ocak 2022'de İran'a sızdıkları ve dört ay boyunca İran istihbaratı tarafından izlendikleri belirtildi. İran, İsrail'i nükleer programına yönelik saldırılar ve bilim insanlarını öldürmekle suçlarken, İsrail bu iddialara ne yanıt verdi ne de doğruladı.
29 Aralık 2023

İran'da eski cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin kızı Faize Haşimi, rejime karşı propaganda yapmak ve mukaddesata hakaret etmek suçlarından toplam 52 ay hapis cezasına mahkum edildi. Faize Haşimi, Mehsa Emini'nin ölümü sonrası başlayan protestolarda gözaltına alınmış ve göstericileri kışkırtmakla suçlanmıştı. Haşimi, geçmişte yaptığı açıklamalarla da İran rejimine karşı sert eleştirilerde bulunmuş ve tepki çekmişti. Avukatı Nida Şems, Haşimi'nin beş yıl hapis cezasına çarptırıldığını duyurdu.
18 Ocak 2023
İşaretlediklerim