Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı'nın (TÜSEB) Teknofest 2024 kapsamında düzenlediği Sağlıkta Yapay Zekâ Yarışması'na son üç yılda başvuru sayısı 10 kat artarak 5 bin 393 takıma ulaştı. Sağlıkta İşbirliği Platformu'nun kurucusu Prof. Dr. Melih Bulut, yapay zekanın sağlık alanında önemli bir potansiyel taşıdığını ve daha fazla desteklenmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, Türkiye'de yapay zeka destekli sağlık uygulamalarının 2024-2028 Stratejik Planı'na dahil edildiği ve 2030'da dijital sağlık iş hacminin 11 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Turcorn 100 Programı'na seçilen 15 Turcorn adayından ikisi sağlık alanında faaliyet gösteriyor.
16 Mart 2024

Çin'deki Hava Kuvvetleri Tıp Üniversitesi, Tsinghua Üniversitesi ve SenseTime'dan araştırmacılar, kanserin patolojik görüntülerini detaylı okuyabilen bir yapay zeka modeli geliştirdi. 'PathOrchestra' adı verilen bu model, 20'den fazla organı analiz edebiliyor ve 50'ye yakın kanser vakasında yüzde 95'i aşan bir doğruluk oranına ulaştı. Model, pan-kanser sınıflandırması, lezyon tanımı ve biyobelirteç değerlendirmesi gibi çeşitli analizler yapabiliyor.
17 Temmuz 2024

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroradyoloji Bilim Dalı, kapalı yöntemle beyin damarlarına yönelik girişimleri farklı ülkelerden gelen hekimlere öğretiyor. Bu yöntem, hastanın kasığından girilerek beyin damarlarına ulaşmayı ve çeşitli tedaviler yapmayı içeriyor. Eğitimlere katılan hekimler, ameliyatları izleyip hasta simülatörleri üzerinde pratik yapıyor. Ancak, klinikte kullanılan eski cihazların taşınması ve yenilenmesi konusunda endişeler bulunuyor.
12 Ekim 2024

Science Corporation, ciddi görme kaybı yaşayan hastalar için geliştirdiği retina implantları ile görme yeteneğini geri kazandırmayı başardı. Bu implantlar, hastaların kitap okuyabilmesini ve yüzleri tanıyabilmesini sağladı. Ancak, Michigan Üniversitesi'nden bir göz doktoru, bu gelişmenin ne kadar büyük bir adım olduğunu belirlemek için daha fazla detaya ihtiyaç olduğunu belirtti. Çalışma henüz başlangıç aşamasında olsa da, gelecekteki potansiyeli açısından umut verici olarak değerlendiriliyor.
1 Kasım 2024

Apple, iPhone kullanıcılarının cihazlarını kalp atışlarıyla açabilmelerine olanak tanıyan yeni bir patent aldı. Bu teknoloji, halihazırda Apple Watch'ta mevcut olan ve kalp ritmini bir elektrokardiyogram (EKG) uygulamasıyla izleyen sistemin bir benzeri. Yeni patent, iPhone'un dış yüzeyinin kalp atış hızı okuyucusuna dönüşmesini öngörüyor. Ayrıca, bu teknoloji kullanıcının ruh halini belirlemek ve ona uygun müzik önerileri yapmak gibi ek işlevler de sunabilir.
3 Ağustos 2024

Elon Musk'ın kurduğu Neuralink, beyin çipi implantını ikinci bir hastaya başarıyla yerleştirdi. İlk hasta Noland Arbaugh, çip sayesinde düşünce yoluyla fare imlecini oynatabilmiş ve bilgisayarda oyun oynayabilmişti. İkinci hastada da çipin 1024 elektrodunun 400'ünün aktif ve iyi çalıştığı belirtildi. Neuralink, bu yıl içinde sekiz hastaya daha implant yerleştirmeyi planlıyor ve bu gelişmeler felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde umut vadediyor.
5 Ağustos 2024

Kalp ve damar hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Meral Kayıkçıooğlu, 35 yaş altındaki sporcularda ani ölümlerin genellikle kalp krizinden değil, genetik kalp hastalıklarından kaynaklandığını belirtti. En yaygın nedenin hipertrofik kardiyomiyopati olduğunu ve bu durumun kalp kasının anormal kalınlaşmasına yol açtığını ifade etti. Ani ölümleri önlemek için sporcuların düzenli sağlık kontrollerinden geçmesi ve aile öykülerinin sorgulanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, enerji içecekleri ve doping gibi maddelerin genç yaşta kalp krizlerini artırabileceği konusunda uyarılarda bulundu.
22 Kasım 2024

Türkiye'de diyabet hastalarının sayısı 12 milyona ulaşmış durumda ve her 10 yılda bir yüzde 100 artış gösteriyor. Endokrinoloji ve metabolizma uzmanı Prof. Dr. Temel Yılmaz, 45 yaş altı kalp krizlerinin arkasında preklinik diyabet ve insülin direncinin bulunduğunu belirtiyor. Diyabetin damar hasarı gibi ciddi komplikasyonlara yol açtığı, ancak iyi yönetildiğinde bu hasarların önüne geçilebileceği vurgulanıyor. Diyabet tedavisinde teknolojik gelişmeler, özellikle sürekli glukoz ölçüm sistemleri (CGM) ve insülin pompaları, hastaların yaşam kalitesini artırıyor.
19 Nisan 2024

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Servet Altay, mikroplastiklerin inme ve kalp krizi riskini arttırdığını açıkladı. Altay, mikroplastiklerin besinler, solunum ve cilt teması yoluyla insan vücuduna girdiğini ve şah damarı tıkanıklığı yaşayan hastalar üzerinde yapılan bir araştırmada mikroplastiklerin etkisinin ortaya konduğunu belirtti. New England Journal of Medicine’da yayımlanan bir araştırmaya göre, şah damarında mikroplastik bulunan hastaların, bulunmayanlara göre dört buçuk kat daha fazla inme, kalp krizi ve ölüm yaşadığı tespit edildi. Altay, plastik materyallerden uzak durulması ve çevreyi koruma bilincinin önemine vurgu yaptı.
12 Eylül 2024

Malatya'daki İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakil Enstitüsü, dünyanın ilk yedili karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Prof. Dr. Sezai Yılmaz liderliğindeki ekip, yedi verici ve yedi alıcıyı aynı anda ameliyata aldı. Bu başarı, Boston College ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver'in geliştirdiği Banu Bedestenci Sönmez Karaciğer Nakil Sistemi ile mümkün oldu. Sistem, organların en etkin şekilde dağıtılmasını sağlıyor ve Türkiye'de organ nakillerinin büyük bir kısmı canlı vericilerle yapılıyor.
26 Temmuz 2024

Yapay zeka algoritmalarının tıp alanında toplumsal cinsiyet kodlarını nasıl sürdürdüğü incelendi. Araştırmada, ChatGPT, Gemini ve Llama gibi yapay zeka araçlarının sağlık çalışanlarının mesleki kıdem ve kişilikleri hakkında belirgin cinsiyet ayrımları yaptığı gözlendi. Örneğin, deneyimsiz doktorlar kadın, deneyimli doktorlar ise erkek olarak varsayıldı. Bu önyargıların sağlık sektöründe ciddi etkileri olabileceği belirtiliyor.
24 Eylül 2024

Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi, büyük teknoloji şirketlerinin hisselerini yükseltirken, iklim hedeflerini olumsuz etkiliyor. Google, yapay zeka altyapısının veri merkezlerinin sera gazı emisyonlarını yüzde 48 artırdığını açıkladı. Bu durum, Paris İklim Anlaşması kapsamında belirlenen 'net sıfır emisyon' hedefinde ciddi belirsizlikler yaratıyor. Uzmanlar, yapay zeka sistemlerinin yüksek enerji tüketimi nedeniyle fosil yakıtlara yönelimin arttığını ve yenilenebilir enerji projelerine daha fazla yatırım yapılması gerektiğini belirtiyor.
5 Temmuz 2024

Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink, beyin çipi yerleştirilen Noland Arbaugh isimli hastanın düşünce yoluyla satranç oynadığını duyurdu. Arbaugh, sekiz yıl önce geçirdiği bir kaza sonucu elleri ve ayakları felçli kalmıştı. Neuralink, Mayıs 2023'te ABD Gıda ve İlaç İdaresinden insan deneyleri için onay almıştı. Şirket, beyin çipleri sayesinde felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyor.
21 Mart 2024

Halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Ayşe Akın'ın yapay zeka aracılığıyla üretilen ses ve görüntüsü, sosyal medya üzerinden ilaç pazarlamak için kullanıldı. Akın, bu sahtekarlıkla ilgili hukuki süreci başlattı ve CİMER'e şikayette bulundu. Sahte videolarda Akın, Meksika Üniversitesi baş üroloğu olarak tanıtılıyor ve idrar kaçırmaya karşı bir ilaç öneriliyor. Firmanın web sitesi adresi New York olarak gözükse de, haritadaki konumu Ukrayna'da ve ilaç Bulgaristan, Slovenya ve Hırvatistan'da satışta.
17 Haziran 2024

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her 20 saniyede bir diyabete bağlı bir ayak kesiliyor ve Türkiye'de yaklaşık 500 bin diyabetik ayak yaralı hasta bulunuyor. Prof. Dr. Emre Özker, diyabetik ayak yaralarının tedavisinde hekimler arasında bir belirsizlik olduğunu ve bu hastaların genellikle tedavi süreçlerinde zorluklar yaşadığını belirtti. Ayrıca, yeni kök hücre bazlı tedavilerin umut vaat ettiğini ve bu tedavilerin yaraların kapanmasında yüksek başarı oranları gösterdiğini ifade etti. Diyabetik ayak yaralarının önlenmesi ve tedavisi için düzenli ayak muayeneleri ve uygun ayak bakımının önemi vurgulandı.
8 Mayıs 2024

Bilim insanları, beyin kanamasını durdurabilecek virüs boyutlarında nanorobotlar geliştirdi. Bu nanorobotlar, vücudun ulaşılması zor bölgelerine nokta atışı doğrulukta ilaç gönderebiliyor. Henüz insanlarda denenmemiş olsa da, yapılan deneylerde kobaylarda başarılı sonuçlar elde edildi. Bu teknoloji, cerrahi müdahalelerden daha az riskli bir tedavi yöntemi sunmayı hedefliyor.
23 Eylül 2024

Genetik mutasyonlar ebeveynden çocuğa geçerek kansere yol açabiliyor. Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nden Prof. Dr. Banu Arun, meme kanseri tanısı alan hastaların genetik test yaptırması gerektiğini belirtti. Genetik testler, kanser riskini belirlemede ve tedavi planlamasında önemli rol oynuyor. Türkiye'de de yapılabilen bu testler, kişiye özgü tarama fırsatı sunuyor ve erken tanı ile koruyucu önlemler alınmasını sağlıyor.
10 Eylül 2024

Ankara Büyükşehir Belediyesi, Gazi Üniversitesi Hastanesi işbirliğiyle sosyal destek alan ailelerin 9-30 yaş arası çocuklarına ücretsiz HPV aşısı uygulaması başlattı. Proje kapsamında 15 milyon 180 bin lira bütçe ayrıldı ve 5 bin doz aşı temin edildi. İlk dozlar Gazi Hastanesi'nde uygulanmaya başlandı ve projenin ilk etabında 2 bin kişinin aşılanması hedefleniyor. Proje, rahim ağzı kanserini önlemeye yönelik olup, Türkiye genelinde yaygınlaşması temenni ediliyor.
9 Ekim 2024

ABD'deki Pittsburgh Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, yapay zeka modelleri kulak enfeksiyonlarını yüzde 93 doğrulukla akut orta kulak iltihabından ayırt edebildi. Bu oran, doktorların hastalığı teşhis etme oranından daha yüksek. Araştırma, 2018 ile 2023 arasında 635 çocuğun kulak zarlarının çekildiği 1151 video üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmacılar, bu teknolojinin yanlış teşhisleri azaltarak gereksiz antibiyotik kullanımını önleyebileceğini belirtiyor.
6 Mart 2024
İşaretlediklerim