Bilim insanları Kuzey ışıklarının gizemini çözdü

Bilim insanları Kuzey ışıklarının gizemini çözdü ile benzer, 44 olumlu, 18 olumsuz, ve 47 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

NASA Dünya Güneş James Webb Uzay Teleskobu ABD Mars Ay Bilim İnsanları İstanbul Jüpiter İngiltere Satürn Diyarbakır Avustralya Ankara Cambridge Üniversitesi Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Trabzon Büyük Patlama Chandra X-ışını Gözlemevi Avrupa Birliği Copernicus BBC Türkçe SpaceX TRT Haber Meteoroloji Genel Müdürlüğü TRT Nature
NASA Dünya Güneş James Webb Uzay Teleskobu ABD Mars Ay Bilim İnsanları İstanbul Jüpiter İngiltere Satürn Diyarbakır Avustralya Ankara Cambridge Üniversitesi Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Trabzon Büyük Patlama Chandra X-ışını Gözlemevi Avrupa Birliği Copernicus

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Sombrero Galaksisi'nin yüksek çözünürlüklü görüntüsünü elde etti. Bu görüntü, galaksinin dış halkasındaki toz bulutunun yapısına dair yeni bilgiler sundu. Webb teleskobunun Orta Kızılötesi Aygıtı ile elde edilen görüntü, Hubble Uzay Teleskobu'nun 2003'teki görüntülerine kıyasla farklılıklar gösteriyor. Araştırmacılar, bu yeni verilerin genç yıldız oluşum bölgelerinin varlığına işaret edebileceğini belirtti.
27 Kasım 2024

Gökbilimciler, Hubble Uzay Teleskobu aracılığıyla Dünya’ya şimdiye kadar bilinen en yakın kara deliği keşfetti. Samanyolu galaksisindeki Omega Centauri yıldız kümesinde bulunan bu kara delik, yaklaşık 8 bin 200 güneş kütlesinde. Bu keşif, orta büyüklükteki kara deliklerin yıldız kütleli ve süper kütleli kara delikler arasındaki bağlantıyı anlamada yeni sorular getireceğini ortaya koyuyor. Daha önce Dünya’ya en yakın kara delik olarak bilinen Gaia BH1, 1560 ışık yılı uzaklıkta ve Güneş’ten on kat daha fazla kütleye sahipti.
11 Temmuz 2024

ABD Uzay Kuvvetleri, 1974 yılında fırlatılan ve daha sonra kaybolan S73-7 Kızılötesi Kalibrasyon Balonu (IRCB) adlı uydunun yerini tespit etti. Uydu, KH-9 Hexagon keşif uydusundan ayrıldıktan sonra şişirilemeyerek uzay çöpü haline gelmiş ve bir süre sonra gözden kaybolmuştu. 1999'da kısa bir süreliğine bulunan uydu, 25 yıl sonra yeniden keşfedildi. Uydu şu anda ilk fırlatıldığı yerden 14 kilometre alçalmış durumda ve atmosferde yanması için daha fazla zaman gerekiyor.
5 Mayıs 2024

Kanadalı ve ABD'li araştırmacılar, Kuzey Buz Denizi'ndeki buzul erimeleri nedeniyle kutup ayılarının avlanma yöntemlerini adapte etmekte zorlandığını ve bu durumun açlıkla sonuçlandığını belirledi. Üç yıl boyunca 20 kutup ayısının takip edildiği araştırmada, deniz buzullarının erimesiyle avlanma dönemlerinde kutup ayılarının yüzde 11'e varan oranlarda vücut kütlesini kaybettiği gözlemlendi. Araştırma, kutup ayılarının farklı avlanma stratejileri benimsemesine rağmen, bu stratejilerin verimli olmadığını ve hayatta kalma şanslarının azaldığını ortaya koydu.
14 Şubat 2024

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Doğu Akdeniz'in Toroslar bölgesinde ve Erzurum, Kars, Ardahan, Bolu, Sakarya'nın güneyi, Bursa'nın doğusu, Eskişehir, Bilecik ve Kütahya çevrelerinde öğle saatlerinden sonra yerel sağanak ve gök gürültülü sağanak yağış beklendiğini duyurdu. Ülkenin kuzey ve iç kesimlerinin yer yer parçalı bulutlu olacağı, diğer yerlerin ise açık geçeceği tahmin ediliyor. Hava sıcaklığında önemli bir değişiklik beklenmiyor ve sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyredeceği öngörülüyor.
5 Temmuz 2023

İspanya Bilimsel Araştırmalar Yüksek Konseyi'ne bağlı bir ekip, 2022 yazında ülkede son 700 yılın en sıcak yazının yaşandığını belirledi. Araştırmacılar, geçmiş hava durumu verilerine bakarak, 2022 yazında ülkedeki deniz yüzeyi sıcaklığının ortalamadan 3,3 derece, karanın da ortalamadan 2,1 derece daha sıcak olduğunu tespit etti. Ayrıca, 2022 yazının son 279 yılın en kurak yazı olduğu bilgisine de ulaşıldı.
9 Ekim 2023

Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 6 Şubat depremlerinin ardından Arap Levhası'nın kuzeye doğru itilmiş olabileceğini ve bu durumun Adıyaman, Diyarbakır, Siirt, Hakkari illerinde depremlere neden olabileceğini belirtti. Görür, bu tahminlerinin kesin olmadığını, farkındalık yaratmak amacıyla paylaştığını ifade etti. Ayrıca yerel yönetimlere deprem dirençli yerleşim alanları oluşturma çağrısı yaptı.
28 Haziran 2023

Avrupa Birliği’nin Copernicus uydu izleme sistemi, geçen ayın şimdiye kadar kaydedilen en sıcak mayıs olduğunu belirtti. Ortalama yüzey hava sıcaklığı, 1991-2020 dönemindeki mayıs ortalamasının 0,75 derece üzerinde ölçüldü. Son 12 aydır üst üste tarihin en sıcak ayları yaşanıyor. Copernicus İklim Değişimi Servisi Direktörü Carlo Buontempo, bu durumun iklim değişikliğinin genel izlerini yansıttığını ve gidişatta bir değişiklik olmadığını ifade etti.
5 Haziran 2024

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Jüpiter'in buzlu uydularını incelemek amacıyla Ariane-5 uzay aracını Fransız Guyanası'ndaki Kourou'dan fırlattı. Sekiz yıl sürecek yolculuğun ardından roket, Callisto, Europa ve Ganymede uydularına ulaşacak. ESA'nın Jüpiter’in Buzlu Ayları Keşfi (Juice) misyonu, bu uydularda yaşam için gerekli koşulların olup olmadığını araştıracak. ESA Bilim Direktörü Prof. Carole Mundell, Dünya'daki ekstrem yaşam formlarına atıfta bulunarak, benzer koşulların başka yerlerde de mikroorganizmalar için yaşanabilir olabileceğini belirtiyor.
15 Nisan 2023

Newcastle Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan araştırma, Alaska'daki Juneau Buz Alanı'ndaki buzulların beklenenden daha hızlı eridiğini ve geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasına yaklaştığını ortaya koyuyor. Araştırma, 2010 yılından bu yana buzul kaybında çarpıcı bir artış olduğunu gösteriyor. Bu durum, deniz seviyesinin yükselmesine önemli katkıda bulunuyor ve diğer yüksek Arktik bölgeleri de benzer şekilde etkilenebilir. Çalışma, iklim değişikliğine karşı etkili azaltma ve uyum stratejileri geliştirmek için bu süreçlerin anlaşılmasının önemini vurguluyor.
7 Temmuz 2024

Bir grup bilim insanının yaptığı araştırmaya göre, 2022'de okyanus sıcaklıkları insan kaynaklı emisyonların etkisiyle rekor düzeye çıktı. St. Thomas Üniversitesi'nden Prof. John Abraham, küresel ısınmanın büyük bir kısmının okyanuslara gittiğini ve bu durumun aşırı hava koşullarına yol açtığını belirtti. 1958'den beri tutulan kayıtlar, 1990'dan sonra okyanus sıcaklıklarında önemli bir artış olduğunu gösteriyor. Araştırma, insanlık net sıfır emisyona ulaşana kadar okyanusların ısınmasının ve aşırı hava koşullarının etkilerinin artacağını öngörüyor.
12 Ocak 2023

Bilim insanları, Mars'ın derinliklerinde sıvı su rezervleri keşfetti. NASA'nın Insight Lander aracı, Mars'ta dört yıl boyunca sismik titreşimleri kaydederek bu bulguları ortaya çıkardı. Araştırmalar, Mars kabuğunda yaklaşık 10 ila 20 km derinlikte su rezervleri olduğunu gösteriyor. Bu keşif, Mars'ta bir zamanlar yaşam olup olmadığına dair araştırmalara önemli bir katkı sağlayabilir.
13 Ağustos 2024

ABD'li bilim insanı James Hansen ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, küresel ısınma şu anda tespit edilenden daha hızlı artıyor. Bu durum, önümüzdeki 10 yıl içinde önemli bir sıcaklık eşiğinin aşılmasına yol açacak. Araştırma, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen 1.5 santigrat derece eşiğini beklenenden çok daha erken aşacağını öngörüyor. Hansen, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi ve Dünya'nın bunun etkilerine karşı 'çok hassas' olması nedeniyle 'taahhütlü ısınma' ile büyük miktarda küresel ısınma biriktiğini belirtiyor.
2 Kasım 2023

Bilim insanları, Hawaii'de keşfedilen tek hücreli bir organizma olan Chromosphaera perkinsii'yi inceleyerek, yumurtaların hayvanlardan çok önce ortaya çıktığını belirlediler. Bu organizmanın, hayvan embriyolarıyla benzerlik gösteren çok hücreli yapılar oluşturduğu tespit edildi. Araştırma, çok hücreli yaşam formlarına geçişin arkasındaki mekanizmalar hakkında önemli bilgiler sunuyor. Çalışma, Nature dergisinde yayınlandı ve bilim insanları, bu bulguların evrimsel süreçlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacağını umuyor.
18 Kasım 2024

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Marmara ve Kuzey Ege kıyılarında kuvvetli rüzgar beklendiğini duyurdu. Rüzgarın kuzeyli yönlerden saatte 60 kilometre hızla eseceği bildirildi. Doğu kesimlerde ve Doğu Akdeniz'in bazı bölgelerinde sağanak yağış beklenirken, diğer bölgelerde hava az bulutlu ve açık olacak. Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin 5 ila 10 derece üzerinde seyretmeye devam edeceği tahmin ediliyor.
23 Haziran 2024

NASA, James Webb Uzay Teleskobu'nun iki yıl önce keşfedilen GJ 486b adlı ötegezegende su buharı bulduğunu açıkladı. GJ 486b, Dünya'dan yüzde 30 daha büyük ve kütlesi üç kat fazla olup, kırmızı bir cüce yıldızın etrafında 1,5 Dünya gününde bir turunu tamamlıyor ve yaklaşık 426,5 derece sıcaklığa sahip. Bu keşfin, gezegenin yaşamı destekleyebilecek bir atmosfere sahip olabileceğine işaret ettiği düşünülüyor. Ancak su buharının gezegenden mi yoksa çevresindeki yıldızdan mı kaynaklandığı konusu henüz netlik kazanmamıştır.
4 Mayıs 2023

World Wildlife Fund (WWF) tarafından organize edilen 'Dünya Saati' etkinliği, artan doğa kayıpları ve iklim krizine dikkat çekmek amacıyla dünya genelinde bir saatliğine ışıkların söndürülmesini içeriyor. Etkinlik, her ülkenin yerel saatiyle 20.30-21.30 arasında gerçekleştiriliyor. Yeni Zelanda ve Avustralya'da başlayan etkinlik, Ankara Çankaya'daki Atakule gibi simge yapıların ışıklarının kapatılmasıyla Türkiye'de de destek buldu. Bu hareket, 2007'den bu yana her yıl mart ayının son cumartesi günü düzenleniyor.
23 Mart 2024

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Trabzon, Rize ve Artvin için 'sarı kod' yayınlayarak gök gürültülü sağanak yağış uyarısında bulundu. Yağışların, Rize çevreleri ile Artvin’in kuzey, Trabzon’un doğu kesimlerinde kuvvetli olması tahmin ediliyor. Hava sıcaklığının İç Ege, İç Anadolu ve Karadeniz bölge genelinde 8 ila 12 derece azalacağı, diğer yerlerde önemli bir değişiklik olmayacağı belirtildi. Rüzgarın; Kıyı Ege ve Orta ve Doğu Karadeniz’in kıyı kesimlerinde kuzey ve kuzeybatıdan yer yer kuvvetli (30-60 km/saat) esmesi bekleniyor.
28 Temmuz 2023
İşaretlediklerim