European Policy Information Center (EPICENTER) tarafından hazırlanan ve Avrupa'daki yaşam tarzı düzenlemelerini değerlendiren Dadı Devlet Endeksi'ne (DDE) bu yıl Türkiye de dahil edildi. Türkiye, içki, tütün, e-sigara ve fast-food/meşrubat alanlarında uyguladığı yasaklar, düzenlemeler ve vergi oranlarına göre değerlendirilerek endekste birinci sırada yer aldı ve 'en az özgür' ülke olarak tespit edildi. Türkiye'nin genel skoru 54,2 olurken, en yakın rakibi 43,3 puanla Norveç oldu. Türkiye, dört temel kalemde üçünde birinci, tütün politikalarında ise üçüncü sırada yer aldı.
1 Haziran 2023

İtalya'da, Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümetinin büyük ortağı aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri (FdI) partisinin hazırladığı, taşıyıcı anneliğin 'evrensel suç' sayılmasına yönelik yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. Tasarı, Senato'dan da onay alması halinde yasalaşacak ve İtalya'da taşıyıcı annelik uygulaması evrensel bir suç haline gelecek. Bu yasa tasarısının amacının, taşıyıcı annelik uygulaması için yurt dışına gidilmesini engellemeyi amaçladığı belirtiliyor.
27 Temmuz 2023

Türkiye'de tütün ürünlerinin satış noktalarında yapılan gözlemler, yasal düzenlemelere uyulmadığını gösteriyor. 199 satış noktasının incelendiği 2022 Gölge Raporu'na göre, tütün ürünlerinin reklamı, teşhiri ve satışı konusunda mevzuata uyulmuyor ve her geçen yıl ihlaller artıyor. Yasak olmasına rağmen e-sigaralar ve mentol topları gibi ürünler satışa sunuluyor. Rapor, kamu kurumlarının denetim görevini yerine getirmediğini ve tütün endüstrisinin pazarlama stratejilerini agresif bir şekilde sürdürdüğünü ortaya koyuyor.
6 Haziran 2023

ABD'nin Utah eyaleti, 18 yaşın altındaki bireylerin sosyal medya hesapları açabilmesi için ebeveyn izni gerektiren bir yasayı yürürlüğe koydu. Vali Spencer Cox tarafından imzalanan yasa, çocukları çevrimiçi tehlikelerden korumayı hedefliyor ve ebeveynlere çocuklarının sosyal medya hesapları üzerinde tam kontrol sağlıyor. Ayrıca, çocukların gece belirli saatlerde sosyal medya kullanımını kısıtlıyor ve şirketlerin çocuklara ait verileri toplamasını veya bağımlılık yaratan özellikleri kullanmasını yasaklıyor. Yasa 1 Mart 2024'te yürürlüğe girecek.
24 Mart 2023

Yunanistan parlamentosu, eşcinsel çiftlerin resmi nikah kıyabilmesi ve ortak çocuk edinme imkanı tanıyan bir yasa tasarısını onayladı. 300 sandalyelik mecliste yapılan oylamada, yasa tasarısı 176 evet oyu ile kabul edildi. İktidardaki Yeni Demokrasi Partisi'nin milletvekilleri yasaya evet oyu vermezken, muhalefetin sol partileri ve Yunanistan Komünist Partisi (KKE) farklı gerekçelerle tasarıya yaklaştı. Başbakan Kiryakos Miçotakis, bu adımın Avrupa değerlerine bağlı, ilerici ve demokratik bir Yunanistan'ı yansıttığını belirtti.
16 Şubat 2024

Britanya Başbakanı Rishi Sunak, cinsel saldırı ve eziyet çektirerek cinayet işleyen suçluların ömür boyu hapis cezası almasını sağlayacak bir planı duyurdu. Bu plan kapsamında hakimlere, şartlı tahliye hükümleri ve minimum ceza yatma sınırı olmaksızın ömür boyu hapis cezası verme yetkisi tanınacak. Bu karar, çocuk seri katili Lucy Letby'ye yedi bebeği öldürmek ve altı bebeği daha öldürmeye teşebbüsten ceza verilmesinin ardından geldi.
27 Ağustos 2023

Belçika Başbakan Yardımcısı Pierre-Yves Dermagne, ülkede marihuana satışına yönelik yasağın sonlandırılması ve satışın düzenlenmesi gerektiğini ifade etti. Dermagne, marihuana kullanımı veya satışı nedeniyle insanlara dava açmanın, tutuklamanın, ceza vermenin artık anlamsız olduğunu belirtti. Ayrıca, marihuana satışının ve üretiminin devlet tarafından düzenlenmesi gerektiğini, bu sayede devletin gelir elde edebileceğini söyledi.
31 Ağustos 2023

BAT grubuna ait sigaralara zam geldi. Türkiye Tekel Bayiler Başkanı Özgür Aybaş, paket başına 4 ila 6 Türk Lirası (TL) arasında gelen zam sonrası grubun sattığı en ucuz sigaranın 48 TL, en pahalı sigaranın ise 60 TL olduğunu belirtti. Aybaş, BAT grubundaki zammın yarından itibaren geçerli olacağını söyledi.
3 Kasım 2023

İstanbul Valiliği, kentteki park, piknik yeri, plaj ve sahillerde içki içme yasağını getirdi. Valilik, kararın yeni olmadığını ve mevcut yasaları hatırlattıklarını belirtti. Ancak, bu karar birçok hukukçu tarafından Anayasa'ya aykırı bulundu ve sosyal medyada tepkiler çekti. Türkiye İşçi Partisi ve CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, karara tepki gösteren muhalefet temsilcileri oldu.
30 Ağustos 2023

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 'Depremzede çocuklar evlat edinilebilir mi' sorusuna verdiği ve evlat edinenle evlatlık arasında evlenme engeli olmadığını belirten yanıt, sosyal medyada tepki çekti. Türkiye Barolar Birliği, Diyanet'in açıklamasının Türk Medeni Kanunu'nun kabulünün yıl dönümünde yapılmasının talihsiz olduğunu belirterek, evlat edinme yoluyla soybağının kurulduğunu ve evlat edinenle evlatlık arasında evlenmenin yasak olduğunu vurguladı.
18 Şubat 2023

CHP İstanbul Milletvekili ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclis üyesi Yunus Emre, vatandaşlığa kabul edilenlerin Resmi Gazete'de yayımlanmasını öngören bir kanun teklifini Meclis Başkanlığı'na sundu. Emre, Türk vatandaşlığının doğumla ve sonradan olmak üzere iki türlü mümkün olduğunu belirtti. 2017'de yapılan düzenlemeyle yabancılara mülk satışı yoluyla vatandaşlık hakkının verilmesinin sağlandığını, ancak bu durumun güvenlik ve kamu düzeni sorunu yarattığını ifade etti.
20 Eylül 2023

Japonya'da her yıl Ocak ayının ikinci pazartesi günü kutlanan Reşit Olma Bayramı, gençlerin yetişkinliğe geçişini kutlamak için düzenlenir. 2018 yılında kabul edilen ve 2022'de yürürlüğe giren bir yasa ile reşit olma yaşı 20'den 18'e indirildi. Ancak bu değişiklik, 2023 yılında bazı bölgelerde geleneklerin dikkate alınarak 20 yaşında kutlanmasına, bazı yerlerde ise 18 yaşındaki gençlerin üniversite sınavlarına hazırlanmaları nedeniyle kutlamaların ertelenmesine yol açtı. Reşit olma yaşı 18 olsa da, 20 yaş altı için alkol, sigara ve kumar yasağı devam etmektedir.
9 Ocak 2023

Fransa parlamentosu, kırsal bölgelerdeki geleneksel ses ve kokuları korumayı amaçlayan bir yasayı kabul etti. Bu yasa, kırsal bölgelere taşınan yeni sakinlerin, horoz ötüşü, köpek havlaması, traktör gürültüsü veya gübre kokusu gibi çiftçilik faaliyetlerinden rahatsızlık duyarak şikayette bulunmalarını zorlaştıracak. Adalet Bakanı Eric Dupond-Moretti, yasanın çiftçilere karşı kötü niyetli davalara son vereceğini belirtti. Yasa, mevcut çiftçilik faaliyetlerine yeni sakinlerin itiraz etmesini engelleyecek şekilde tasarlandı.
7 Aralık 2023

HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, Meclis'te düzenlediği basın toplantısında Türkiye'nin uyuşturucu kullanımı ve ticaretinde 'merkez' haline geldiğini belirtti. Gülüm, gençler arasında uyuşturucu kullanımının ve ilgili şiddet olaylarının arttığını, muhalif toplumsal kesimlerin yaşadığı yerlerde yeterli denetim yapılmadığını ve ailelerin bu sorunla tek başlarına mücadele etmek zorunda kaldığını ifade etti. Ayrıca, Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi'nin raporuna göre Türkiye'nin en fazla kokain yakalanan ülke olduğunu aktardı.
25 Ocak 2023

İstanbul Valisi Davut Gül, park, piknik yeri, plaj ve sahilde içki içme yasağının gerekçelerinden birinin 'kadınların rahatsız edilmeden vakit geçirme hakkı' olduğunu belirtti. Valilik, yasağın yeni olmadığını ve ilgili kurumlara yükümlülüklerin hatırlatıldığını ifade etti. Ancak, avukat Hüseyin Ersöz ve anayasa profesörü Kemal Gözler, bir insan fiilinin ancak kanunla yasaklanabileceğini ve genelgelerin bu konuda yetersiz olduğunu belirtti.
30 Ağustos 2023

Boğaziçi Üniversitesi, 20 Eylül 2007'den beri yürürlükte olan yurt yönetmeliğini kaldırarak yerine yeni bir yönetmelik getirdi. Yeni yönetmelik, 8 Şubat'ta üniversite yönetim kurulu kararıyla kabul edildi ve öğrencilerin yurtlardan atılmasını kolaylaştıran maddeler içeriyor. Yönetmelikteki muğlak ifadeler, sosyal medya paylaşımları ve anayasaya aykırı eylemler gibi sebeplerle öğrencilerin yurtlardan atılmasına olanak tanıyor. Ayrıca, yurtta alkol kullanımı artık yurttan atılma sebebi olarak belirlenmiş.
2 Mart 2023

Avrupa Birliği, çevreye, iklime ve halkın bütçesine zarar verdiği gerekçesiyle satılmayan giysi ve ayakkabıların imhasını yasaklayan bir düzenlemeye anlaşmaya vardı. Bu düzenleme, üreticileri daha sürdürülebilir ürünler üretmeye teşvik edecek ve AB genelinde kişi başına yıllık 11 kilo tekstil ürününün çöpe atılmasını önlemeyi amaçlıyor. Yeni yasa, AB Resmi Gazetesi'nde yayımlandıktan sonra 2 yıl içinde bütün üye ülkelerde yürürlüğe girecek. Ayrıca, üreticilerin geri dönüştürülmesi daha kolay ürünlere yönelmesi ve üretim sırasında kaynak kullanımının azaltılması için de yeni kurallar getirilecek.
6 Aralık 2023

Avrupa Birliği Komisyonu, mikroplastik içerikli ürünlerin satışını yasaklama kararını yürürlüğe soktu. Yasak, diş macunu, makyaj malzemesi, saç spreyi, yumuşatıcılar ve oyuncaklar gibi birçok ürünü kapsıyor. Ancak, geçiş süreci nedeniyle bazı ürünler bir süre daha raflarda kalacak. AB Komisyonu, 'Sıfır Kirlilik Eylem Planı' uyarınca, 2030 yılına kadar mikroplastik kirliliğini yüzde 30 oranında azaltmayı hedefliyor.
15 Ekim 2023

Britanya'daki bilim insanları, embriyo yetiştirme süresinin 14 günden 28 güne çıkarılmasını talep ediyor. Bu talep, insan gelişiminin ilk aşamalarına dair sırların keşfedilmesi ve üreme sağlığı, düşük ve doğum kusurları alanında bilimsel ilerlemeler kaydedilmesi için önemli görülüyor. İnsan Gelişimi Biyolojisi İnisiyatifi (HDBI), 14 gün sınırının 1990'lı yıllardan kalma keyfi bir kısıtlama olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, embriyo araştırma süresinin 28 güne çıkarılmasıyla, başlıca doku yapı taşlarının oluştuğu 'gastrulasyon' adlı gelişim sürecini yakından izleyebileceklerini ifade ediyor.
25 Ekim 2023
İşaretlediklerim